Δύο ημέρες μετά την τριμερή συνάντηση στο υπουργείο Εργασίας για την υπόθεση του κλειστού ΚΘΒΕ και ακόμα να φανεί λευκός καπνός. Η διοίκηση του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος και το κλιμάκιο των εργαζομένων ηθοποιών συζήτησαν με το γενικό γραμματέα του υπουργείου Εργασίας Ανδρέα Νεφελούδη πιθανές προτάσεις που θα μπορούσαν να δώσουν λύση στις αδιέξοδες – μέχρι τώρα – διαπραγματεύσεις που κρατούν το θέατρο κλειστό. Διανύουμε την 23η μέρα από την απόφαση 70 ηθοποιών του ΚΘΒΕ να κηρύξουν κυλιόμενες στάσεις εργασίας που ακυρώνουν όλες τις παραστάσεις του οργανισμού, κρατώντας το επί της ουσίας εκτός λειτουργίας.
Αιχμή της απεργιακής κινητοποίησης τους είναι το αίτημα τους να απαλειφθεί ο όρος ενός «μνημονιακού νόμου που έχει τεθεί σε ισχύ από το 2010» από τη νέα συλλογική σύμβαση και επιβάλλει μειώσεις της τάξεως του 10% στους μισθούς τους. Ο όρος αυτός εφαρμόζεται πρακτικά τα τελευταία οκτώ χρόνια αλλά ποτέ μέχρι τώρα δεν είχε συμπεριληφθεί στο κείμενο της συλλογικής σύμβασης. Οι εργαζόμενοι ηθοποιοί διαμαρτύρονται γι’ αυτό ενώ την ίδια ώρα έχουν ασκήσει αγωγή (και η εκδίκαση της υπόθεσης εκκρεμεί) διεκδικώντας το συνολικό ποσό των περικοπών από το 2010 μέχρι σήμερα που υπολογίζεται για τον καθένα στα 20.000 με 25.000 ευρώ.
Οι ηθοποιοί, όπως επιβεβαιώνει και η πρόεδρος της αντιπροσωπευτικής επιτροπής τους, Νεφέλη Ανθοπούλου, φοβούνται πως η συμπερίληψη του όρου θα είναι μια πρόβα κατάργησης της συλλογικής σύμβασης που υπογράφουμε εδώ και 35 χρόνια από εννέα διαφορετικές διοικήσεις.
Αυτή, βεβαίως, είναι η μια όψη του νομίσματος. Γιατί η μη συμπερίληψη του όρου στη νέα συλλογική σύμβαση απειλεί τη διοίκηση του ΚΘΒΕ, τον καλλιτεχνικό διευθυντή Γιάννη Ανασταστάκη – όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο ίδιος – και τον πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου Αρη Στυλιανού να κατηγορηθούν για παράβαση καθήκοντος και απιστία προς το Δημόσιο αφού δεν προφύλαξαν τα συμφέροντα του. Το τελευταίο – που για τους εργαζόμενους δεν είναι παρά ένα «αίολο επιχείρημα» – μπορεί να βρει τους κ.κ. Αναστασάκη και Στυλιανού υπόλογους στη δικαιοσύνη.
Καθημερινά ακυρώνονται πέντε παραστάσεις στις τρεις σκηνές του ΚΘΒΕ.
Στην προσπάθεια τους να βρεθεί μια συμβιβαστική λύση προτείνουν – όπως προέκυψε κατά την προχθεσινή συνάντηση στο υπουργείο Εργασίας – τη διετή παράταση της συλλογικής σύμβασης «με τους ίδιους όρους αμοιβής και εργσίας» και με χαρακτηριστική αναφορά στην «επιφύλαξη σχετικά με τη νομιμότητα των μνημονιακών μειώσεων», ώστε οι ηθοποιοί να έχουν τη δυνατότητα να επαναδιαπραγματευτούν τα κεκτημένα τους. Κι ενώ ακόμα επεξεργάζονται την πρόταση οι νομικοί τους σύμβουλοι αλλά και το ΣΕΗ – που, όπως όλα δείχνουν, έχει δυναμικό παρόν στις κινητοποιήσεις – δεν είναι λίγες οι φωνές που αναφέρουν πως η υπογραφή ενός τέτοιου κειμένου θα αποδυναμώσει την δικαστική διεκδίκηση των αποζημιώσεων.
Εδώ, λοιπόν, προκύπτει το σημείο τριβής που έχει οδηγήσει στη σημερινή θλιβερή κατάσταση με τις δύο πλευρές να κατηγορούν η μία την άλλη για αδιαλλαξία. Στο δια ταύτα, όμως, το ΚΘΒΕ εξακολουθεί να παραμένει κλειστό για τέταρτη εβδομάδα με τις ζημίες να υπολογίζονται σε πάνω από 150.000 ευρώ. Οπως επισημαίνει ο κ. Αναστασάκης, «καθημερινά ακυρώνονται πέντε παραστάσεις: Μια παιδική, μια παράσταση εφηβικού θεάτρου και τρεις ενηλίκων και μάλιστα εν μέσω της εορταστικής σεζόν». Η δημιουργία στο ΚΘΒΕ – στο μοναδικό μεγάλο θέατρο της Θεσσαλονίκης και συνάμα στο πρώτο κρατικό θέατρο της χώρας – έχει μπει στον πάγο.
Οι κινητοποιήσεις επέβαλλαν πρόωρο τέλος σε δύο παραγωγές, στα «Ντα» και «Περιμένοντας το Γκοντό», ακυρώθηκαν οι πρεμιέρες σε άλλες δύο, στα «Τόσο κοντά» και «Δάφνες και πικροδάφνες» ενώ άγνωστο είναι πότε θα ανέβουν οι αναμενόμενες «Πυρκαγιές» και «Ελέφας». Αυτό το διάστημα οι πρόβες για τις παραστάσεις γίνονται κυριολεκτικά με δόσεις, στα δίωρα κενά που υπάρχουν μεταξύ των προγραμματισμένων στάσεων, η διοίκηση ανακοινώνει μέρα με τη μέρα τις επόμενες ακυρώσεις – καθώς βρίσκεται σε αναμονή της απόφασης των εργαζομένων – και στη κορύφωση όλων των παραπάνω το σκηνικό εσωτερικής αποδιοργάνωσης είναι έκδηλο. Ωστόσο και εκτός ΚΘΒΕ, Θεσσαλονικείς που έχουν σταθερή επαφή με τα πολιτιστικά δρώμενα, διαπιστώνουν με δυσφορία το συνεχιζόμενο λουκέτο στο μοναδικό θέατρο της πόλης.
Οι «Πυρκαγιές» σε σκηνοθεσία Ιώς Βουλγαράκη με προγραμματισμένη πρεμιέρα στις 26/1.
Δεν είναι η πρώτη φορά που το ΚΘΒΕ βιώνει κρίση η οποία οδηγεί και στις καθολικά ανενεργές σκηνές του. Το παρελθόν του ήταν διαχρονικά ταραγμένο – συνήθως από καθυστερήσεις πληρωμών στους εργαζόμενους και χάρη στον ανανεούμενο κύκλο χρεών από παλαιότερες διοικήσεις. Είναι, όμως, η πρώτη φορά που το ΚΘΒΕ είναι κλειστό παρότι η διοίκηση Αναστασάκη έχει καταφέρει μέσα σε μια τριετία να μηδενίσει τα χρέη του οργανισμού (τα οποία ανέρχονταν σε 9 εκατομμύρια ευρώ από τη στιγμή που ανέλαβε καθήκοντα) ενώ η τακτικότητα των πληρωμών ανά δεκαπενθήμερο υπήρξε στο ίδιο διάστημα απρόσκοπτη. «Σώζουμε το θέατρο από χρεοκοπία και παρόλα αυτά το κλείνουμε. Βηματίζουμε για πρώτη φορά χωρίς οικονομικά βάρη και με το δυναμικό πληρωμένο κανονικά και αντιδρούμε. Απαξιώνουμε, δηλαδή, πλήρως ότι έχουμε πετύχει τα τελευταία χρόνια. Είναι σαν να πυροβολούμε τα πόδια μας» τονίζει ο κ. Αναστασάκης. Δύο εβδομάδες νωρίτερα θα εισέπραττε και την τελευταία έκτακτη ενίσχυση από τα αρμόδια υπουργεία Πολιτισμού, Οικονομικών και Εργασίας ύψους 1.250.000 ευρώ χάρη στην οποία εξοφλούνται τα χρέη των προηγούμενων διοικήσεων, απαλλάσσοντας τον οργανισμό από μια σοβαρή, για το μέλλον του, απειλή.
Γιάννης Αναστασάκης: Σώζουμε το θέατρο από χρεοκοπία και παρόλα αυτά το κλείνουμε
Οι ηθοποιοί, 23 μέρες μετά, ακούγονται αμετακίνητοι. «Δεν υποχωρούμε μέχρι την υπογραφή της συλλογικής σύμβασης χωρίς αστεράκια. Είναι και για εμάς επώδυνο το κλειστό θέατρο, θέλουμε πολύ να λυθεί η απεργία, να επιστρέψουμε στις δουλειές μας γιατί ούτε κι εμείς περιμέναμε αυτήν την εξέλιξη. Δεν απεργούμε για εγωϊστικούς λόγους. Μας δίνουν να υπογράψουμε δυσμενέστερες εργασιακές συνθήκες σε συμβάσεις 5 και 8 μηνών και μας κατηγορούν για αδιάλλακτους!» επιμένει η κ. Ανθοπούλου εκπροσωπώντας τους. Μέχρι στιγμής, στους κόλπους των εργαζομένων έχουν γίνει επτά συνελεύσεις όπου η πλειοψηφία (της τάξεως του 55%) καταλήγει σε κλιμάκωση των κινητοποιήσεων.
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής Γιάννης Αναστασάκης.
Παρόλα αυτά, ηθοποιοί που ανήκουν στη μειοψηφία των συνελεύσεων καταγγέλουν πως δέχονται αφόρητες πιέσεις από εκπροσώπους του ΣΕΗ (και οι οποίοι πρόσκεινται στο ΚΚΕ) προκειμένου να συνηγορήσουν με την πλειοψηφία. «Οι διαδικασίες που ακολουθούνται είναι εντελώς δημοκρατικές και κάνουμε συνεχή ψηφίσματα που το επιβεβαιώνουν» λέει η κ. Ανθοπούλου, διαψεύδοντας τα περί πιέσεων. Παρόλα αυτά, ο καλλιτεχνικός διευθυντής ομολογεί πως ομάδες εργαζομένων κατηγορούν τη διοίκηση για νεοφιλευθερισμό, για εμπαιγμό, για κρυφή ατζέντα ενώ πρόσφατα μεμονωμένες φωνές τον παρότρυναν σε παραίτηση. Ο Γιάννης Αναστασάκης, ωστόσο, έχοντας την «απόλυτη στήριξη» του υπουργείου Πολιτισμού και με θητεία του να έχει ανανεωθεί για την επόμενη τριετία προ λίγων μηνών, δηλώνει πρόθυμος να επιμείνει στην επίλυση του προβλήματος με ψυχραιμία.
Η σύμβαση του ΚΘΒΕ – για την οποία γίνεται ο λόγος – αποτελεί μια από τις 13 κλαδικές συμβάσεις που ισχύουν ακόμα σε πανελλαδικό επίπεδο και όπως ισχυρίζονται οι ηθοποιοί του θεάτρου έχουν μπει στο στόχαστρο της κυβέρνησης προς κατάργηση. Βάσει αυτής, ο χαμηλότερος μισθός του ηθοποιού ανέρχεται σε 1.134 ευρώ (στα οποία προστίθενται αμοιβές για την κυριακάτικη και νυχτερινή εργασία)· κάτι που οδηγεί τον κ. Αναστασάκη να χαρακτηρίσει το δυναμικό ηθοποιών του ΚΘΒΕ ως «το καλύτερα αμοιβόμενο του κλάδου στην Ελλάδα». Είναι χαρακτηριστικό πως στον έτερο εποπτευόμενο οργανισμό από το ΥΠΠΟΑ, στο Εθνικό θέατρο, η σύμβαση αναφέρει τα περί μείωσης της μισθοδοσίας κατά 10%.
Για την ώρα, το ΚΘΒΕ τελεί σε αναμονή των εξελίξεων της τριμερούς συνάντησης (παρέστησαν από το Σ.Ε.Η. οι κ.κ. Δημήτρης Αντωνιάδης και Γιώργος Τσαγκαράκης καθώς και το μέλος του ΔΣ Ήρα Ρόκου μετά της δικηγόρου Χαράς Μαρούλη και τα μέλη του ΔΣ της ΠΟΘΑ Κώστας Κεχαγιόγλου και Mαργαρίτα Συγγενιώτου. Παρέστη, επίσης, το μέλος της Αντιπροσωπευτικής Επιτροπής Ηθοποιών Βασίλης Σπυρόπουλος. Το ΚΘΒΕ εκπροσωπήθηκε από τον πρόεδρο του ΔΣ Άρη Στυλιανού και τον καλλιτεχνικό διευθυντή Γιάννη Αναστασάκη, μετά του δικηγόρου Αναστάσιου Ταρπινίδη) – την πιο ελπιδοφόρα στο, μέχρι τώρα, επεισοδιακό κύκλο διαπραγματεύσεων.
