Εκπαιδευτική Ρομποτική: Το μέλλον είναι τώρα!

Μπαίνοντας στο Κλειστό Στάδιο Γαλατσίου, μάς υποδέχεται ένα ρομπότ σε μια τεράστια ψηφιακή οθόνη… «Εσείς είστε το μέλλον», λέει με τη χαρακτηριστική ρομποτική φωνή στα παιδιά που συμμετέχουν κι αυτό είναι κάτι που συνειδητοποιείς με το που πατάς το πόδι σου στο χώρο.

Είναι ακόμα αρκετά νωρίς -ο αγώνας αναμένεται να ξεκινήσει σε 2,5 ώρες- όμως υπάρχει έντονη κινητικότητα και ένταση. Όχι όμως αυτή που περιμένει να συναντήσει κανείς σε ένα γήπεδο ή που έχει συνδέσει στο μυαλό του με έννοιες όπως «διαγωνισμός», «τελικός» και «αγώνας». Παιδιά κουβαλούν τις κατασκευές τους με τη βοήθεια των γονιών και των προπονητών τους και τις στήνουν στον «αγωνιστικό χώρο». Τις έχουν φέρει από τη Θεσσαλονίκη, την Κέρκυρα, την Κρήτη, το Βόλο, από όλη την Ελλάδα. Τις έχουν δουλέψει για μήνες και είναι τόσο εύκολο να διακρίνει κανείς πόσο περήφανα είναι γι’ αυτό που ήρθαν να δείξουν. Και πώς να μην είναι!

Αρκεί να παρακολουθήσεις τον Χρήστο και τον Παναγιώτη -μόλις 9 χρονών- από την Ηγουμενίτσα να περιγράφουν τι μπορεί να κάνει ο διαστημικός σταθμός που έφτιαξαν με την ομάδα και την προπονήτριά τους για την κατηγορία «Αποστολή στον Άρη» για να καταλάβεις (ή όχι -αλλά σίγουρα να εντυπωσιαστείς)!

Λίγο πιο πέρα, ο 13χρονος Γιώργος δοκιμάζει ξανά και ξανά πόσο γρήγορα μπορεί να συναρμολογήσει το ρομπότ του (το ρεκόρ του είναι 3 λεπτά, μας λέει). Οι άλλοι δύο πιτσιρικάδες από την ομάδα περιμένουν υπομονετικά να ξεκινήσει ο διαγωνισμός (ο ένας για να περάσει η ώρα μπερδεύει και ξεμπερδεύει (!) έναν κύβο του Ρούμπικ).

Οι γονείς περιηγούνται στο χώρο σχεδόν εκστατικοί, με το ύφος του ανθρώπου που δεν καταλαβαίνει ακριβώς τι είναι αυτό που βλέπει, είναι όμως σίγουρος ότι πρόκειται για κάτι πολύ σημαντικό. Η ατμόσφαιρα θυμίζει περισσότερο γιορτή παρά διαγωνισμό. «Εδώ δεν κάνουμε πρωταθλητισμό, εδώ ήρθαμε για να γιορτάσουμε», θα μας πει λίγο αργότερα ο πρόεδρος της WRO Hellas του οργανισμού που είναι υπεύθυνος για τη διοργάνωση, κύριος Ιωάννης Σομαλακίδης. «Ήρθαμε για να δούμε τα παιδιά μας να σκέφτονται δημιουργικά για να δώσουν λύσεις με τελικό στόχο τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων».

Η κατηγορία OPEN για τους μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου στο φετινό διαγωνισμό είχε θέμα «Έξυπνες πόλεις». Στις μακέτες των παιδιών υπήρχαν λύσεις για ένα σωρό χρόνια προβλήματα, από την πιο πρακτική λειτουργία της φωτεινής σηματοδότησης μέχρι τον καθαρισμό των λυμάτων στις υδάτινες περιοχές κοντά σε αστικό ιστό.

Στην πόλη που οραματίστηκαν οι μαθητές από τη Δάφνη το πράσινο ποτίζεται αυτόματα όταν πέσει ο ήλιος, ειδικοί αισθητήρες ενεργοποιούν το συναγερμό όταν πιάσουν σήματα από φωτιά ή σεισμό, ενώ οι κάδοι απορριμμάτων ειδοποιούν μόνοι τους το απορριμματοφόρο όταν κοντεύουν να γεμίσουν!

Η ομάδα από το Εσπερινό Λύκειο της Θεσσαλονίκης έφερε μαζί με την εντυπωσιακή κατασκευή (περιλαμβάνει ακόμα και ομοίωμα του Λευκού Πύργου) μια φουσκωτή πισίνα που αναπαριστά το Θερμαϊκό. Εκεί, μπήκε το δικό τους ρομπότ -προγραμματισμένο να εντοπίσει και να απομακρύνει στερεά λύματα. Από αναπηρικά αμαξίδια με ειδικό εξάρτημα που επιτρέπει την ανάβαση σε πεζοδρόμια ακόμα και χωρίς ράμπα, μέχρι μετακινούμενα κοτέτσια (!) για να μπορούν οι κότες να τρέφονται σαν ελευθέρας βοσκής χωρίς να απομακρύνονται από τον ορνιθώνα, ήταν πολλές οι πρωτότυπες ιδέες που είδαμε στο διαγωνισμό.

Στις άλλες κατηγορίες, οι ομάδες διαγωνίζονται στο πόσο σωστά και γρήγορα μπορεί το ρομπότ τους να ακολουθήσει μια συγκεκριμένη διαδρομή και να εκτελέσει συγκεκριμένες εντολές (π.χ. να μεταφέρει σε ένα σημείο τα κυβάκια που συμβολίζουν το κρασί που έχει παραχθεί στην πίστα με θέμα «Οι δρόμοι του κρασιού στη Βόρειο Ελλάδα»). Κάνουν δοκιμές, ακούν τις παρατηρήσεις των κριτών, πηγαινοέρχονται με τα laptop στα χέρια βελτιώνοντας τον αλγόριθμο που προγραμματίζει το ρομπότ τους για να το κάνουν ακόμα πιο γρήγορο. Κανείς δεν φωνάζει, κανείς δεν απογοητεύεται (ιδιαίτερα), κανείς δεν τα βάζει με τον αντίπαλο, με τον συμπαίχτη ή με τους διαιτητές. Ούτε καν οι γονείς από τις κερκίδες που κάπως χαμένοι ανάμεσα σ’ αυτό που βλέπουν να συμβαίνει (και δεν κατανοούν καλά καλά) αρκούνται στο να καμαρώνουν τα παιδιά τους και να χειροκροτούν κάθε προσπάθεια (άραγε να ήταν δοκιμή ή επίσημη χρονομέτρηση, ποιος ξέρει άραγε;).

Στο ενδιάμεσο τα παιδιά πιάνουν κουβέντα μεταξύ τους και οι γονείς και οι φίλοι που ήρθαν για να τα ενθαρρύνουν επισκέπτονται τη Roboland, μια ιδιαίτερη διαδραστική έκθεση με ρομπότ, γυαλιά εικονικής πραγματικότητας και μπόουλινγκ όπου η μπάλα κινείται με τη δύναμη της σκέψης (!).

Και, φυσικά, όπως μας είπαν οι περισσότεροι από τους γονείς με τους οποίους μιλήσαμε αναρωτιούνται: γιατί δεν περιλαμβάνονται τέτοια μαθήματα στο «κανονικό» πρόγραμμα του σχολείου; Φέτος, το 95% των συμμετεχόντων ήταν ομάδες από σχολεία, που σημαίνει ότι πολλές σχολικές μονάδες έχουν εντάξει τη ρομποτική έστω ανεπίσημα και σε ώρες πέρα από το επίσημο πρόγραμμα των μαθημάτων. «Η εισαγωγή της εκπαιδευτικής ρομποτικής στην επίσημη εκπαίδευση στην Ελλάδα δεν είναι απλώς κάτι το καλό, αλλά κάτι το απαραίτητο, και ως εκ τούτου αναπόφευκτο. Είμαι βέβαιος ότι θα δούμε την εκπαιδευτική ρομποτική να γίνεται μέρος του αναλυτικού προγράμματος των ελληνικών σχολείων πάρα πολύ άμεσα, μιας και όλες οι εκφάνσεις του 21ου αιώνα (στην αγορά εργασίας, στην κοινωνία) σχετίζονται με τις δεξιότητες της ομαδικής εργασίας, της επίλυσης προβλήματος και της υλοποίησης project – έννοιες που είναι εγγενείς στην εκπαιδευτική ρομποτική» αναφέρει ο κύριος Σομαλακίδης.

«Το μέλλον της κοινωνίας μας συνδέεται άρρηκτα με την τεχνολογία και την καινοτομία», συμπληρώνει ο κ. Μιχάλης Τσαμάζ, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου ΟΤΕ (ο Όμιλος ΟΤΕ ήταν από τους πρώτους που στήριξαν την εκπαιδευτική ρομποτική στην Ελλάδα και προώθησαν τη διάδοσή της). «Επενδύοντας στην ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων των παιδιών, επενδύουμε στην πρόοδο, αλλά και τη μελλοντική τους εργασία. Με τις ιδέες των νέων ανθρώπων και τη βοήθεια της τεχνολογίας, μπορούμε να φτιάξουμε έναν κόσμο καλύτερο για όλους».

Το επόμενο ραντεβού δόθηκε ήδη και είναι τον Ιούνιο για τα προκριματικά της Ολυμπιάδας Ρομποτικής. Παρεμπιπτόντως, η Ελλάδα έχει και εκεί σημαντικές διακρίσεις (δύο μετάλλια και δύο τέταρτες θέσεις), κάτι που σίγουρα λέει πολλά για μια χώρα όπου η εκπαιδευτική ρομποτική δεν διδάσκεται επίσημα!

• 1.976 μαθητές νηπιαγωγείου, δημοτικού, γυμνασίου και λυκείου (60% περισσότεροι από πέρσι)
• 436 ομάδες
• 8 διαφορετικές κατηγορίες
• 14 προκριματικοί διαγωνισμοί μέχρι τον τελικό όπου συμμετείχαν πάνω από 5000 μαθητές
• 2015 η χρονιά που διοργανώθηκε ο πρώτος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Εκπαιδευτικής Ρομποτικής από τον WRO με στρατηγικό συνεργάτη την COSMOTE.

Από τις ομάδες Δημοτικού οι ομάδες που νίκησαν:

• Στην κατηγορία με θέμα «Αρχιπέλαγος Αιγαίο: Η τεχνολογία βοηθά στην ανάπτυξη των νησιών», οι: «4 στοιχεία», «Energy Kids», «Minders Mini 3».
• Στο «Ποδόσφαιρο 2×2», οι: «Sakkas Academy 1» & «Robotakia Πρωταθλητές», «SakkasRobotBoys & «Robospecialists1», «Robotakia-Barcelona» & «Robot FC».
• Στην παράλληλη κατηγορία «Εποικισμός του Άρη», οι: «Robo 8o», «Βoom Kaboom Junior», «Εξωγήινο Έπος».
• Και στην παράλληλη κατηγορία “Stories of Tomorrow” οι: «MarsAgrotica», «Vytina Robotics», «Robotakia Martians».

Στη βαθμίδα του Γυμνασίου νικήτριες ομάδες ήταν:

• Στην κατηγορία «Οι δρόμοι του κρασιού στη Βόρεια Ελλάδα», οι: «Robomasters», «Αλγόριθμος», «Teamwork Dream».
• Στην παράλληλη κατηγορία «Πρωτέας» οι: «ROBOT3», «Εv3 Builders», «RoboEagles».

Στην κατηγορία του Λυκείου

• Με θέμα “Smart Cities”, πρώτες ομάδες αναδείχθηκαν οι «European Citizens», «ΙΟΤΟCITY», «Creative Destruction».
• Στην πιλοτική κατηγορία «Δίαθλο+1», για μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου νικητές αναδείχτηκαν οι: «Salamina Racers», «PMGLP2», «SmartRobotsΠεύκης».

Ο φετινός διαγωνισμός φιλοξένησε και παιδιά Νηπιαγωγείου, που μέσα από τη μη διαγωνιστική κατηγορία με θέμα «Μια βόλτα στην πόλη μου» δημιούργησαν τον πρώτο τους αλγόριθμο, παρουσιάζοντας παράλληλα τα αξιοθέατα του τόπου τους.

Με την ολοκλήρωση των διαγωνισμών, ο WRO Hellas με την υποστήριξη της COSMOTE, αναλαμβάνει επίσης την ψηφιοποίηση των έργων των παιδιών, τα οποία μετατρέπονται από την επιστημονική επιτροπή του διαγωνισμού σε ολοκληρωμένα εκπαιδευτικά σενάρια, για την εκπαίδευση των επόμενων ομάδων.
Περισσότερες πληροφορίες για την εκπαιδευτική ρομποτική και τους νικητές, στο www.wrohellas.gr