Η Ανιές Βαρντά (Agnès Varda), η “γιαγιά του γαλλικού νέου κύματος (Nouvelle Vague)” όπως συνηθίζεται να αποκαλείται, ξεχώρισε με ταινίες όπως “Η Κλεό από τις 5 έως τις 7” (“Cléo de 5 à 7”), όπου η γυναικεία χειραφέτηση συναντά τη Νουβέλ Βαγκ σε μια πρωτοποριακή για την εποχή ταινία, “Vagabond” και “Faces Places”.
Τον θάνατό της, στα 90 της χρόνια, επιβεβαίωσε η οικογένειά της στο πρακτορείο France-Presse.
“Η σκηνοθέτις και καλλιτέχνιδα Ανιές Βαρντά πέθανε από καρκίνο στο σπίτι της, στις 29 Μαρτίου 2019, περιστοιχισμένη από την οικογένεια και τους φίλους της” αναφέρει η ανακοίνωση για το θάνατό της, περιγράφοντάς την ως μια “χαρούμενη φεμινίστρια” και “παθιασμένη καλλιτέχνιδα”.
Μόλις πριν από ένα μήνα, παρουσιάστηκε η τελευταία της ταινία “Varda by Agnès,” στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, όπου παρέλαβε το τιμητικό βραβείο Berlinale Camera. Ταινίες της Ανιές Βαρντά είχαν διαγωνιστεί στο φεστιβάλ τέσσερις φορές, ενώ κέρδισε την Αργυρή Άρκτο το 1965 για την ταινία “Le Bonheur” (Η ευτυχία).
Αεικίνητη και δημιουργική μέχρι τέλους, το 2017 γύρισε το ντοκιμαντέρ “Πρόσωπα και ιστορίες” στο οποίο η Ανιές Βαρνά ταξίδεψε με τον 35χρονο φωτογράφο και εικαστικό JR σε χωριά της Γαλλίας με ένα μικρό βαν, συναντώντας ντόπιους, μαθαίνοντας τις ιστορίες τους και δημιουργώντας τεράστια πορτρέτα τους που τοποθετούνταν σε τοίχους σπιτιών, σε εργοστάσια, τρένα κλπ. Το “τρυφερό, ανθρώπινο αλλά και εικαστικά συναρπαστικό ντοκιμαντέρ των Βαρντά – JR” όπως έγραφε ο Κωνσταντίνος Καϊμάκης, βρέθηκε στην οσκαρική πεντάδα των υποψήφιων ντοκιμαντέρ του 2018.
Έχει τιμηθεί για τη συνολική προσφορά της στον κινηματογράφο, καθώς επίσης της έχει απονεμηθεί o Τιμητικός Χρυσός Φοίνικας (Κάννες, 2015), το Τιμητικό Βραβείο Σεζάρ (1997), το βραβείο Επιτεύγματος στον Παγκόσμιο Κινηματογράφο από τα Βραβεία Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου και το Τιμητικό Όσκαρ το 2017, το οποίο ήταν η πρώτη γυναίκα κινηματογραφίστρια που το έλαβε.
Η Ανιές Βαρντά γεννήθηκε το 1928 στο Βέλγιο και έχει γαλλική και ελληνική καταγωγή. Το όνομά της αρχικά ήταν Αρλέτ, το οποίο άλλαξε όμως σε Ανιές μόλις έγινε 18 χρονών. Στη συνέχεια σπούδασε στη Σορβόννη λογοτεχνία, όμως το ενδιαφέρον της τράβηξε γρήγορα η φωτογραφία. Σπούδασε ιστορία και φωτογραφία στην Εθνική Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στη Γαλλία. Η Βαρντά ήταν μία από τις ελάχιστες γυναίκες σκηνοθέτριες της Νουβέλ βαγκ.
Ήταν παντρεμένη με τον Ζακ Ντεμί για 28 χρόνια, από το 1962 μέχρι τον θάνατό του, ενώ είχαν συνεργαστεί και επαγγελματικά. Τον τίμησε μέσα από τρεις ταινίες, μία εκ των οποίων “Ο Ζακό της Νάντης”.
Οι ταινίες της, οι φωτογραφίες της και οι εικαστικές εγκαταστάσεις που δημιούργησε, εστίαζαν στον ρεαλισμό του ντοκιμαντέρ, σε φεμινιστικά θέματα, ενώ συχνά περιελάμβαναν κοινωνικό σχολιασμό, με ένα ξεχωριστό πειραματικό στιλ.