8+1 ερωτήσεις στη Θάλεια Ματίκα, που σκηνοθετεί το «Ο Τζόνι πήρε το όπλο του»

Η ολοκληρωτική θέση του συγγραφέα απέναντι στη φρικαλεότητα του πολέμου και η πίστη του στη δύναμη του ανθρώπινου πνεύματος. Βρισκόμαστε στο 2019 και ακόμα χύνεται αίμα στο βωμό κάποιων ιδανικών με πρόσχημα μία ειρήνη που δεν μπορεί να εμπιστευτεί για πολύ την ακεραιότητά της στους υποθετικά αδύναμους. Αλλά ποιοι είναι τελικά αυτοί οι αδύναμοι; Οι οικονομικά ασθενείς; Αυτοί που βρίσκουν την ευτυχία στις μικρές χαρές της ζωής; Πόσο σουρεαλιστική είναι η εγκαθίδρυση μίας ειρήνης μέσω του πολέμου; Οι αιτίες των μιλιταριστικών ορέξεων παραμένουν και θα παραμείνουν για πάντα άγνωστες και ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης του αθέατου εχθρού που προτείνει ο ειρηνιστής Τράμπο, είναι η αποχή και η επιστροφή στις ρίζες του ρομαντισμού.

Η θεατρική απόδοση της μεγαλοφυούς σύλληψης του Τράμπο, από τη Σοφία Αδαμίδου υπήρξε καταλυτική. Η Σοφία Αδαμίδου, εμπνευσμένη από το κορυφαίο-κατά τη γνώμη μου – αντιπολεμικό ανάγνωσμα που έχει γραφτεί ποτέ, αποτέλεσε πηγή έμπνευσης κινητοποιώντας μια βαθιά προσωπική ανάγκη καλλιτεχνικής έκφρασης. Έπειτα, η διαθεσιμότητα του Τάσου (Ιορδανίδη). Με παρότρυνε να αισθανθώ ελεύθερη και δημιουργική και να καταθέσω χωρίς κανόνες, χωρίς άγχος, χωρίς την απαίτηση μίας  επιτυχίας εμπορευματικής λογικής, την αίσθησή μου πάνω σε αυτό το υπέροχο κείμενο.

Ο Τζο Μπόναμ, ένας νεαρός στρατιώτης, τραυματίζεται φρικτά κατά τη διάρκεια εχθροπραξιών από μια οβίδα. Ακρωτηριασμένος στα χέρια και τα πόδια, χωρίς όραση και ακοή, με διαλυμένο πρόσωπο και, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των γιατρών, με κατεστραμμένο εγκέφαλο, μεταφέρεται στονοσοκομείο, με την προοπτική να χρησιμοποιηθεί ως πειραματόζωο.

Ωστόσο, ο Τζο, καταδικασμένος σε μια ολοκληρωτική σιωπή, αρχίζει ξαφνικά να σκέφτεται, να αισθάνεται, να ονειρεύεται και να θυμάται, διαψεύδοντας τις εκτιμήσεις της επιστήμης…

Οι σκέψεις πολλές… Αυτό που που κυριαρχεί στο μυαλό μου, είναι ότι ο σύγχρονος πολιτισμός είναι πλέον βαθιά καταδικασμένος σε ένα συγκεκριμένο τρόπο μηχανικής αντιμετώπισης των πραγμάτων. Η αλλοτρίωση του ανθρώπινου είδους έχει φτάσει σε τέτοια επίπεδα, που οι ουσιαστικά πραγματικές ανάγκες έχουν κατακερματιστεί. Ο άνθρωπος όπως τον γνωρίζαμε οδηγείται προς την εξαφάνισή του και τον διαδέχεται μια μηχανή που δουλεύει χωρίς να σκέφτεται και ζει με τρόπο που έχει προκαθοριστεί από ένα σύστημα που υπερβαίνει κάθε όριο στο βωμό του εύκολου κέρδους.

Δεν είναι δύσκολο, γιατί κανένας από τους δύο δεν κάνει κατάχρηση της οικειότητας της διαπροσωπικής σχέσης. Άλλο το σπίτι, άλλο η δουλειά. Η λειτουργία είναι ευεργετική γιατί επικοινωνούμε γρήγορα και χωρίς την απειλή παρερμηνειών.

Για τη σκιαγράφηση της μεγαλύτερης παράνοιας της ανθρωπότητας.Ένας άνθρωπος – σύμβολο,ένας στρατιώτης που το μόνο που ήθελε ήταν να ζήσει, προκαλεί τη συλλογική μνήμη να διαλογιστεί και να καταδικάσει κάθε μορφή βίας προσφέροντας επιπροσθέτως την ευκαιρία της συναισθηματολογικής κάθαρσης. Ο κώδικας που προσπαθούμε να υπηρετήσουμε απαιτεί μία υποκριτική συγκρότηση που ευελπιστεί να υποβάλλει το θεατή σε μία διαρκή πνευματική συνενοχή-συμμετοχή.

Γροθιά στο στομάχι.

“Ποτέ δεν ήμουν πιο μόνος. Και γιατί; Για την ελευθερία λέει. Για ποια ελευθερία; Ποιανού την ιδέα περί ελευθερίας; Τι διάβολο σημαίνει ελευθερία; Όταν σου λέει πάμε να πολεμήσεις για την ελευθερία, να μην ξέρεις; Εμένα μ’αρέσει η ελευθερία να περπατάω και να βλέπω και ν’ ακούω και να μιλώ και να τρώω και να κοιμάμαι και να κάνω έρωτα με το κορίτσι μου. Την προτιμάω από το να καταλήξω νεκρός ή να καταντήσω ένα κομμάτι κρέας. Ευχαριστώ πολύ κύριε. Πήγαινε εσύ να πολεμήσεις για την ελευθερία. Εμένα δεν μ’ ενδιαφέρει.Η Αμερική πολέμησε για την ελευθερία το 1776. Σκοτώθηκαν πολλοί. Και τελικά έχει η Αμερική περισσότερη ελευθερία από τον Καναδά ή απ’ την Αυστραλία που δεν πολέμησαν καθόλου; Μπορεί και να ‘χει, δε λέω, απλώς ρωτάω.

Πάντα για κάτι πολεμάνε οι μπάσταρδοι. Κι αν τολμήσει κάποιος να μιλήσει για την κόλαση του πολέμου, ότι όλοι οι πόλεμοι είναι ίδιοι και κανείς δεν βγαίνει κερδισμένος, τον λένε δειλό. Όταν δεν πολεμούσαν για την ελευθερία, πολεμούσαν για την ανεξαρτησία ή για τη δημοκρατία ή για την αξιοπρέπεια ή για την τιμή ή για την πατρίδα ή πάντα για κάτι που τις περισσότερες φορές δεν ξέρουμε τι σημαίνει. Σκέφτομαι λάθος; Αξίες,ιδανικά, λόγια ωραία και μεγάλα! Καλύτερα θάνατος παρά ατίμωση. Η γη αυτή που ποτίστηκε με το αίμα… Οι άντρες αυτοί που σκοτώθηκαν ένδοξα. Δεν ήταν μάταιος ο θάνατος τους. Οι ευγενείς νεκροί μας. Όλα αυτά είναι παπαριές. Με ποιο δικαίωμα μιλάτε εξ ονόματος των νεκρών; Ξέρετε τι είναι ο θάνατος; Ρωτήστε εμένα, που είμαι ακόμη ανάμεσα σε σας και σ’ αυτούς που πέθαναν. Τους είδα, τους ένιωσα, ήμουν κι εγώ στον ίδιο δρόμο και κάποιο καταραμένο χέρι με επανέφερε στην πλευρά των ζωντανών, αφήνοντας στην πλευρά των πεθαμένων σημαντικά όργανα του σώματος μου.  Είμαι ήδη ένας νεκρός με μόνο ζωντανό το μυαλό μου. Και σας το υπόσχομαι, σας το ορκίζομαι μπάσταρδοι, δε θα σας αφήσω σε ησυχία. Θα γίνω ο εφιάλτης σας! Γιατί είμαι εδώ! Ζωντανός!”