Τι μου έμαθε η θεατρική σεζόν 2018-2019

Στην Αθήνα οι θεατρικές σεζόν είναι καταδικασμένες στον πληθωρισμό. Πληθωρικές είναι και οι αναμνήσεις. Οι αναμνήσεις άναρχες χτυπούν εκεί που ο χρόνος αρχίζει να τελειώνει. Ο χρόνος δεν τέλειωσε αλλά τέλειωσε η σεζόν. Και η φετινή σεζόν μου έμαθε ότι:

«Ξύπνα Βασίλη» στη Νέα Σκηνή του Εθνικού θεάτρου.

Ένα κλασικό σατιρικό έργο που έχουμε μάθει απ’ έξω κι ανακατωτά από την κινηματογραφική μεταφορά του μπορεί να αποκοπεί τόσο από το παρελθόν του και να επανιδρύσει αριστοτεχνικά τον εαυτό του. Φυσικά, χάρη στη σκηνοθετική έμπνευση του Άρη Μπινιάρη και τον εξαιρετικό θίασο του «Ξύπνα Βασίλη».

Το «Σώσε» στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση.

Ο Έκτορας Λυγίζος έχει βρει τον τρόπο να οργανώνει στην εντέλεια κωμωδίες όπου το γέλιο κόβει την ανάσα. Το τελευταίο αποδεικτικό στοιχείο είναι «Το Σώσε».

“Βόυτσεκ” στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Το ελληνικό θέατρο πάσχει από τη φτωχή σκηνογραφία αλλά ευτυχώς υπάρχουν και εξαιρέσεις. Η Κλειώ Μπομπότη στο «Σώσε» και η Εύα Μανιδάκη με διπλό χτύπημα στην «Κωμωδία των παρεξηγήσεων» και τον «Βόυτσεκ» αποκαθιστούν τη σημασία της σκηνικής λειτουργίας για την παραγωγή μιας παράστασης.

“Η κωμωδία των παρεξηγήσεων” στο θέατρο Βασιλάκου.

Σ’ ένα από τα πιο εύπλαστα υποκριτικά εργαλεία εξελίσσεται ο Ορφέας Αυγουστίδης. Τίποτα δεν θυμίζει το πέρασμα του από τον ένα ρόλο στον άλλον. Παροιμιώδης ήταν και η διαθεσιμότητα του στην «Κωμωδία των παρεξηγήσεων».

Βασίλης Παπαβασιλείου

Δεν υπάρχει άλλος Έλληνας δημιουργός εμποτισμένος από την αριστοφανική κληρονομιά όσο ο Βασίλης Παπαβασιλείου. Πολιτικός, κυνικός, κωμικός στη σάτιρα «Τους ζυγούς λύσατε».

Ο Γιάννης Νιάρρος στο “Ποιος σκότωσε το σκύλο τα μεσάνυχτα”

Υπερβαίνοντας τα στερεότυπα και το σκεπτικισμό για το φάσμα του αυτισμού ο Γιάννης Νιάρρος έκλεψε την παράσταση με μια αφυπνιστική και βαθιά ανθρώπινη ερμηνεία ως αυτιστικό αγόρι στο «Ποιος σκότωσε το σκύλο τα μεσάνυχτα».

Η Μαρία Ναυπλιώτου στο “Masterclass”

Τα τελευταία δύο χρόνια, η Μαρία Ναυπλιώτου έχει περάσει σε άλλο ερμηνευτικό επίπεδο – αντλώντας ίσως από την ψυχική της ωριμότητα – γεγονός που δικαιολογεί την τεράστια επιτυχία του «Master Class».

“Γυάλινος Κοσμος” στο θέατρο οδού Κεφαλληνίας

Ο Χάρης Φραγκούλης υπενθύμισε τι σημαίνει εμπύρετη και συνάμα, εσωτερικής έντασης ερμηνεία, βιογραφώντας τον Τένεσι Γουίλιαμς στον «Γυάλινο κόσμο».

Ο Πάνος Παπασόπουλος στον “Επιθεωρητή”

Από το μέλλον έρχεται ο Πάνος Παπαδόπουλος έχοντας μια αξιοθαύμαστη σκηνική ζωτικότητα κι ένα έκδηλο υπαρξιακό άγχος που φωτίζεται περισσότερο στην ιλαρότητα. Τουλάχιστον αυτό απέδειξε με την παρουσία του στον «Επιθεωρητή».

Ο Γιάννης Μόσχος στην πρόβα του μιούζικαλ “Χριστουγεννιάτικη Ιστορία”

Και μιούζικαλ μπορεί να σκηνοθετήσει ο Γιάννης Μόσχος με την ίδια φροντίδα κι έμπνευση που διακρίνει τις υπόλοιπες δουλειές του. Η «Χριστουγεννιάτικη ιστορία» του σε μουσική Θοδωρή Οικονόμου ήταν ένα από τα εντελέστερα μιούζικαλ ελληνικής παραγωγής που έχει φιλοξενήσει η αθηναϊκή σκηνή τα τελευταία χρόνια.

Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ στη Στέγη

Πρέπει να παίζει συχνότερα και μεγαλύτερους ρόλους η Λένα Κιτσοπούλου. Η Μάρθα της στη «Βιρτζίνια Γουλφ» την έβγαλε (τρία χρόνια μετά τη «Λυσιστράτη») από το τριπ της ένθετης παρουσίας σε δικές της σκηνοθεσίες, δίνοντας της την δυνατότητα να είναι ο εαυτός της μέσα στα ρούχα ενός εμβληματικού ρόλου.

Έλενα Μαυρίδου

Το βάπτισμα της Έλενας Μαυρίδου στο απαιτητικό «Περιμένοντας τον Γκοντό» δημιούργησε προσδοκίες για επόμενες σκηνοθετικές της απόπειρες.

Η χορογράφος Πατρίτσια Απέργη

Το δίδυμο σκηνοθέτη Κατερίνας Ευαγγελάτου και της χορογράφου Πατρίσιας Απέργη μπορεί να κάνει θαύματα. Συνεργάτιδες εδώ και καιρό άγγιξαν την κορυφή αποθεώνοντας τη θεατρικότητα και την τέρψη στην «Κωμωδία των παρεξηγήσεων».

«Με λένε Εμμα» στο Σύγχρονο θέατρο.

Παρότι πολύ νέα και άγνωστη, η Μαίρη Μηνά βρήκε τον τρόπο για να συστηθεί με τον πιο δυναμικό τρόπο. «Με λένε΄Εμμα» είπε, το μικρόφωνο έστησε μπροστά της η σκηνοθέτης Ελένη Σκότη και κάπως έτσι προέκυψε ένα ιδανικό ντεμπούτο.

«Το δαχτυλίδι της μάνας» στο Tempus Verum.

Οι ομάδες που ξεκίνησαν πριν από 10-15 χρόνια δίνουν πλέον το παράδειγμα κι εμπλουτίζουν το σκηνικό ιδίωμα των νεότερων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι C for Circus στο εκρηκτικό «Δαχτυλίδι της μάνας» που εγκολπώθηκαν στοιχεία από το θέατρο του Κακάλα, του Καλαβριανού, του Μπινιάρη και κατέθεσαν τη δική τους αποκαλυπτική εκδοχή πάνω σε κείμενο της ελληνικής παράδοσης.

Άνθρωποι και ποντίκια

Το καλό θέατρο θα έχει την τύχη που του αξίζει ακόμα κι αν παίζεται εκτός του αστικού ιστού. Τον άγραφο κανόνα, αυτή τη φορά, επιβεβαίωσε ο Βασίλης Μπισμπίκης αναδεικνύοντας αριστοτεχνικά τον ωμό ρεαλισμότου Στάινμπεκ στο «Άνθρωποι και Ποντίκια» προκαλώντας συνωστισμό θεατρόφιλων στη βιομηχανική ζώνη του Ελαιώνα.

«Θείος Βάνιας» στο ΚΕΤ.

Το καλό θέατρο θα έχει την τύχη που του αξίζει ακόμα κι αν παίζεται σε μικρές αντι-θεατρικές σκηνές. Ο «Θείος Βάνιας» της Μαρίας Μαγκανάρη πλημμύρισε το φροντισμένο υπόγειο του Κέντρου Ελέγχου Τηλεοράσεων στην Κυψέλη, απλούστατα γιατί ήταν το καλύτερο ανέβασμα του έργου που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια.

«Η αρχή του Αρχιμήδη» στο Skrow.

Στην περίπτωση του Μιχάλη Συριόπουλου ξέρουμε ότι συναντάμε έναν πρωταγωνιστή. Μετά τις σκηνοθεσίες του Θωμά Μοσχόπουλου σε κλασικά κείμενα το επιβεβαίωσε και στη νεόκοπη «Αρχή του Αρχιμήδη».

Φυλές

Μέσα σε δύο χρόνια ένα θέατρο εκτός πιάτσας, ο «Σταθμός» κατάφερε να μπει στο χάρτη παρουσιάζοντας αξιόλογες παραστάσεις. Οι «Φυλές» της Νίνα Ρέιν σε σκηνοθεσία του Τάκη Τζαμαργιά στάθηκαν στην κορυφή των επιλογών του για να περιμένουμε τη συνέχεια.

Οι Abovo

Ποτέ δεν είναι αργά να επανεφεύρει κανείς τα εκφραστικά του μέσα ακόμα κι αν μιλάμε για μια έμπειρη ομάδα όπως οι Abovo. Για πρώτη φορά εμφανίστηκαν αποτελεσματικοί εκτός της δικής τους δραματουργίας αλλά πάντα σατιρικοί στο «Μυγοφαές».

Γίδα ή Ποια είναι η Σύλβια

Γίνεται ο ίδιος ηθοποιός να καταθέσει δύο σπουδαίες ερμηνείες στην ίδια σεζόν; Γίνεται. Ο Νίκος Κουρής πιο απελευθερωμένος από ποτέ μεγαλούργησε και στην «Κωμωδία των Παρεξηγήσεων» και στη «Γίδα ή Ποια είναι η Σύλβια».

«Οι στοιχειωμένοι» στο Μέγαρο Μουσικής.

Το ελληνικό μουσικό θέατρο έχει κάνει άλματα προς τα μπροστά και οι «Στοιχειωμένοι» του Δημήτρη Μαραμή ήταν ένα από αυτά. Μια παράσταση, από κάθε άποψη, στα όρια της τελειότητας (σκηνοθεσία Θάνος Παπακωνσταντίνου) με διεθνείς προδιαγραφές παρά το ελληνικό της θέμα.

Η “Δίκη” του Κριστιάν Λούπα στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση

Ο Κριστιάν Λούπα είναι ένας ζωντανός θρύλος του ευρωπαϊκού θεάτρου. Κι όσοι είχαν την τύχη να παρακολουθήσουν την ρηξικέλευθη εκδοχή του πάνω στην καφκική «Δίκη» θα διαδίδουν, ιδία εμπειρία, παρόμοιες διαπιστώσεις.

«Ο Μισάνθρωπος» στο Εθνικό θέατρο.

Ο Μιχαήλ Μαρμαρινός παίζει τόσο σπάνια σχεδόν όσο χρειάζεται για να του αποδοθεί ο χαρακτηρισμός του γεγονότος. Κάπως έτσι, συνέβη και κατά την ερμηνεία του στο «Μισάνθρωπο» υπό την καθοδήγηση του Γιάννη Χουβαρδά με τα λόγια της Χρύσας Προκοπάκη στο στόμα.

«Μύρτος» στο Θέατρο του Νέου Κόσμου.

Ολοένα και ωριμάζουν οι 4Frontal δηλώνοντας έτοιμοι να μπουν στο πάνθεον των ομάδων που πάνε μπροστά το ελληνικό θέατρο παρά τη δύσκολη δημιουργική συνθήκη. Η δουλειά τους πάνω στο «Μύρτο» του Παύλου Μάτεσι ήταν ό,τι πιο επιδραστικό έχουν καταθέσει έως τώρα.

«Μισά – μισά» στο Γκλόρια Μικρό.

Οι κωμικοί ρόλοι πρέπει να ανατίθενται συχνότερα στον Θάνο Τοκάκη. Πραγματικά δαιμόνιος στα «Μισά – μισά» που σκηνοθέτησε ο Γιάννος Περλέγκας.

“Απλή Μετάβαση” στο Εθνικό Θέατρο

Η κρίση μπορεί να τροφοδοτήσει και feel good παραστάσεις, μπορεί να τροφοδοτήσει μέχρι και μιούζικαλ. Το δίδυμο Γεράσιμου Ευαγγελάτου και Θέμη Καραμουτίδη τα κατάφεραν και στο θέατρο δημιουργώντας την «Απλή μετάβαση» και συσπειρώνοντας μια πολυτάλαντη ομάδα γύρω τους.