Φεστιβάλ Αθηνών 2019: Γνωριμία με τα νέα αστέρια της διεθνούς σκηνής

Οι σταρ δεν χρειάζονται πολλές συστάσεις. Ο Ρομέο Καστελούτσι, ο Μπομπ Γουίλσον, ο Ιβο Βαν Χόβε, ο Ρομπέρ Λεπάζ, η Ανχέλικα Λίντελ, η Τερέζα Ανν Κεερσμάκερ και ο Μπορίς Σαρμάζ φλερτάρουν με την κοινοτοπία των αγαπημένων του ελληνικού κοινού. Γι’ αυτό και επιστρέφουν συχνά πυκνά στα παραστατικά μας εδάφη.

Ωστόσο, εκτός από τους σταρ της φετινής καλοκαιρινής διοργάνωσης, το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου συστήνει και την επόμενη γενιά «αγαπημένων». Αυτοί οι οποίοι έχουν ήδη αρχίσει να αποκτούν κοινό στην ευρωπαϊκή σκηνή, αυτοί για τους οποίους ο ξένος Τύπος αναγνωρίζει το μέλλον του θεάτρου και του χορού. Κάποιους από αυτούς θα τους γνωρίσουμε στη βιομηχανική Πειραιώς. Προηγουμένως, τους συστήνουμε εδώ.

Η παράσταση #PUNK της χορογράφου Νόρα Τσιπομίρ (nora chipaumire) έχει ελεύθερη είσοδο για το κοινό

Γεννήθηκε στη Ζιμπάμπουε όπου εγκαταλείφθηκε από τον πατέρα της. Σπούδασε νομικά στην πατρίδα της αλλά ζει και δουλεύει στο νεϋορκέζικο Μπρούκλιν. Τα τελευταία 20 χρόνια μελετάει επί σκηνής την ανατροπή των στερεοτύπων για την mama Africa και την έγχρωμη σωματικότητα. Τα τελευταία δέκα χρόνια συγκεντρώνει σειρά διακρίσεων στις ΗΠΑ. Οι περφόρμανς της είθισται να βαφτίζονται μέσα στην εκρηκτικότητα του ύφους και την έντονη εικονοκλαστικότητα. Προτεραιότητα σε κάθε δουλειά της είναι το τρίπτυχο «ήχος, χρώμα και θερμοκρασία». Όπως, η ίδια λέει, την απασχολεί «ο χώρος όπου ζουν τα σώματα». Αυτή την περίοδο κάνει παγκόσμια περιοδεία με το «#Punk 100%Pop *Nigga», το πρώτο μέρος μιας δυναμικής τριλογίας που έκανε πρεμιέρα στη Νέα Υόρκη τον Οκτώβριο του 2018. Με αυτή την παράσταση που ανατρέχει στο punk wave της πατρίδας της, κατά τις δεκαετίες των seventies και eighties – εμπνέεται εξάλλου από το τραγούδι της Πάττι Σμιθ «Rock and Roll nigger» και την περσόνα της Γκρέις Τζόουνς – σταθμεύει και στην Αθήνα. Στο 50λεπτο live art show της, παντρεύει τη μουσική, το χορό, την αφήγηση, τη εικαστική εγκατάσταση, θέτοντας ξανά στον εαυτό της το ερώτημα πως οι καταβολές του ανθρώπου βιώνονται μέσα από το σώμα του.

—

Η παράσταση του Τhom Luz “Το κορίτσι από το εργοστάσιο της ομίχλης” παρουσιάζεται με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους

Στα 36 του χρόνια είναι ένας από τους πλέον εξωστρεφείς Ελβετούς σκηνοθέτες της πατρίδας του. Από το ντεμπούτο του σχεδόν εξασφάλισε την παρουσία του σε φεστιβαλικές διοργανώσεις της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης με κάποιους να κάνουν λόγο για ένα ‘νεογέννητο’ Κριστόφ Μαρτάλερ. Μολονότι νωρίς για να τον εκτοξεύσει κανείς σε αυτή την κλίμακα, το σίγουρο είναι πως το έργο του Λουτς χαρακτηρίζεται από φορτισμένα ποιητική και εικονοκλαστική ατμόσφαιρα. Η πρόσφατη σκηνοθεσία του – χαρακτηρισμένη ως μια από τις καλύτερες επιλογές του φετινού Theatertreffen – Berliner Festspiele – το «Κορίτσι από το εργοστάσιο της ομίχλης» αφηγείται την ιστορία επιβίωσης ενός μικρού εργοστασίου που παράγει μηχανές ομίχλης∙ σε μια προσπάθεια να πλησιάσει το άπιαστο της ανθρώπινης κατάστασης.

—

Η παράσταση “Σαϊγκόν” της Caroline Guiela Nguyen παρουσιάζεται με ελληνικούς υπέρτιτλους

Στους κόλπους του Φεστιβάλ της Αβινιόν έχει τη φήμη μιας από τις σπουδαιότερες δημιουργούς της γενιάς της. Όμως, η 37χρονη σκηνοθέτις και μετανάστρια δεύτερης γενιάς – κόρη μιας Βιετναμέζας κι ενός Αλγερινού που συναντήθηκαν στο Παρίσι – προτίμησε να πάρει έναν πιο αντισυμβατικό δρόμο. Μακριά από τα κεντρικά θέατρα της γαλλικής πρωτεύουσας και το κύρος των μεγάλων κλασικών έργων, από το 2008 δημιουργεί σκηνικές αφηγήσεις με ήρωες εκείνους που δεν συναντά κανείς συχνά στο θέατρο. Παρόλα αυτά, η Ενγκυγέν κατάφερε να στρέψει τα φώτα πάνω στη δουλειά της (και της ομάδας της «Les Hommes Approximatifs») μιλώντας για ανθρώπους σαν κι αυτήν. Η ιστορία της «Saigon» ερευνά το γαλλο-αποικιοκρατικό παρελθόν κάνοντας focus στην ιστορική στιγμή όπου η Γαλλία επέτρεψε στους Βιετναμέζους εξόριστους να επισκεφθούν τη γενέτειρα τους. Από το καλοκαίρι του 2017 οπότε και έκανε πρεμιέρα το «Saigon» με την υπερρεαλιστική και ονειρική ατμόσφαιρα του έχει κατακτήσει τις γαλλικές σκηνές. Και προστίθεται στα εξέχοντα σημεία του βιογραφικού της Ενγκυγέν, μετά τη συνεργασία της με τον Ζοέλ Πομερά, το Odéon-Théâtre de l’Europe και το Grand Theater MC2.

Η παράσταση της Susanne Kennedy “Αυτόχειρες παρθένοι” παρουσιάζεται με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους

Γέννημα-θρέμμα της γερμανικής σκηνής, η 41χρονη Σούζαν Κένεντι απολαμβάνει εδώ και καιρό την προσοχή των συμπατριωτών της ως μια από τις ανερχόμενες σκηνοθέτιδες της μεταμοντέρνας επικράτειας. Ωστόσο, η περίπτωση της μοιάζει να διαφοροποιείται σημαντικά καθώς τοποθετεί στο κέντρο της σκηνής μηχανές που συμπορεύονται με τα ανθρώπινα σώματα. Η, φουτουριστική ματιά της, επενδύει στην τέχνη των multimedia, στις παραμορφωμένες μάσκες, τους ηχογραφημένους διαλόγους. Στοιχεία που φέρουν τους ηθοποιούς της σε μια αναμέτρηση με την τεχνολογία – κάτι που αναμένεται να γίνει και στην πραγματική ζωή. Η πρόσκληση που της απεύθυνε η Volksbühne να θεατροποιήσει το διάσημο μυθιστόρημα του Τζέφρι Ευγενίδης «Αυτόχειρες παρθένοι» – γνωστό από την κινηματογραφική εκδοχή της Σοφία Κόππολα – την κατέστησε σταθερή συνεργάτιδα του ιστορικού θεάτρου. Με αυτό το υλικό πραγματοποιεί και την πρώτη της επίσκεψη στην Αθήνα.

—

Ο Ομάρ Ρατζέχ (Omar Rajeh) από τις πιο δυναμικές παρουσίες του σύγχρονου χορού στη Μέση Ανατολή

Κατέχει δικαιωματικά ηγετική θέση στη χορευτική σκηνή του αραβικού κόσμου. Γεννημένος στη Βυρηττό και φορτισμένος με τις μνήμες της καταστροφής, ο Ομάρ Ρατζέχ είναι ένας πολιτικοποιημένος χορευτής και χορογράφος. Ο χορός του έντονος κι εκφραστικός. Η δράση του – έξω από αυτόν – κινείται στην ίδια συχνότητα. Ιδρυτής του BIPOD (Beirut International Platform of Dance) και συνιδρυτής του Masahat Dance Network εργάζεται σθεναρά για την διάδοση και την γλωσσολογική εξέλιξη του χορού στη Μέση Ανατολή. Στο «Minaret» συνδιαλέγεται – για μια ακόμα φορά – με την έννοια της καταστροφής σχολιάζοντας την ισοπέδωση του Χαλεπιού, της μεγαλύτερης πόλης της Συρίας με την πανάρχαια ιστορία και τον ανεξάντλητο πολιτισμό που σωπαίνουν κάτω από τα ερείπια.

Στη χορογραφία ο Marco da Silva Ferreira συνδυάζει το Krump, είδος street dance με αφρικανικές επιρροές

Η δημοφιλία του εκτοξεύτηκε όταν κέρδισε το «So you think you can dance» της Πορτογαλίας. Αλλά ο Μάρκο Ντα Σίλβα Φερέϊρα απέδειξε ότι μπορούσε πολλά περισσότερα από την εφήμερη τηλεοπτική αναγνώριση. Μια συνεργασία με τον Χόφες Σέχτερ (στο «Shelter») μαζί με εθνικές διακρίσεις, συλλογικές και σόλο περφόρμανς. ‘Ολα εμποτισμένα από τις αρχές του urban και street dance – τον κρατούν ψηλά στην χορευτική επικαιρότητα της Ιβηρικής χερσονήσου. Ωστόσο, ήδη φλερτάρει με την διεθνή αναγνώριση χάρη στις τελευταίες δουλειές του «Hurmano» και «Brother». Με το τελευταίο προσέρχεται και στα αθηναϊκά εδάφη καθώς οι κριτικές το αποθεώνουν για την ηδονιστική και ζωώδη δυναμική του.