Λίντα Καπετανέα: Ίσως αυτό να είναι το δυνατό μου σημείο. Είμαι σίγουρη για ό,τι κάνω

Καθρέφτες, πάγκοι για ζέσταμα, δάπεδο κάλυψης. Ο χώρος προβών του Baumstrasse, ένα από τα θέατρα που έχει χορέψει στην Αθήνα, γίνεται αυτομάτως ο φυσικός της χώρος. Τον περιεργάζεται αγέρωχη και με λεπτομέρεια, ντυμένη δροσερά και casual λες και είναι έτοιμη να βγάλει τα παπούτσια και να ξεκινήσει προπόνηση. Η Λίντα Καπετανέα, η νέα καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας – ένα μήνα και κάτι πριν την έναρξη της φετινής διοργάνωσης – ακούγεται γεμάτη αυτοπεποίθηση για τις επιλογές και την δουλειά της.

Λίγο πριν αναχωρήσει για τη μεσσηνιακή πρωτεύουσα όπου θα παρουσιάσει τον προγραμματισμό, μοιράζεται τις σκέψεις και τις φιλοδοξίες της για ένα ακόμα μεγαλύτερο καλαματιανό φεστιβάλ, μέσα κι έξω από την πόλη, που θα συμβαίνει και σε εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους, θα διαρκεί 15 ημέρες και θα διαφημίζει τις ελληνικές ομάδες χορού στο εξωτερικό.

Εδώ και 25 χρόνια, ως χορεύτρια με διεθνείς διακρίσεις, χορογράφος, συν-ιδρύτρια των Rootless Root, δασκάλα βρίσκει στην καλλιτεχνική διεύθυνση του φεστιβάλ ένα ακόμα πεδίο για να εκτονώσει την βαθιά αγάπη και την γνώση της για το χορό. Μα την ίδια ώρα, νιώθει μέσα της τόσο πλήρης από αυτόν, σαν έχει δώσει κιόλας την τελευταία της παράσταση.

Όταν τελείωσα την Κρατική Σχολή ξεκίνησα αμέσως να χορεύω με την Sinequanon και την ομάδα «Χορευτές». Όμως, ήθελα ακόμα να μάθω. Δεν θεωρούσα ότι είχα ξεμπερδέψει από τις σπουδές. Γι’ αυτό κι έφυγα για τη Νέα Υόρκη.

Ξεκίνησα το χορό κάπως απότομα: Στην ενόργανη γυμναστική δεν χωρούσα πια γιατί ψήλωνα πολύ και γρήγορα. Κι έτσι, ως υπερκινητικό παιδί – το οποίο η μητέρα μου ήθελε κάπου να διοχετεύσει – μπήκα στο χορό. Στην αρχή, στα 16 μου, ο χορός δεν μου άρεσε καθόλου. Αλλά σιγά – σιγά τον αγάπησα. Τον αγάπησα μέσα από την καθημερινή επαφή, μέσα από την συνέπεια και την πειθαρχία μου. Αποφάσισα να τον υπηρετήσω με τον καλύτερο τρόπο. Βλέπεις, ο,τιδήποτε κάνω – όπως τώρα το Φεστιβάλ Καλαμάτας – θέλω να το φέρνω σε πέρας. Να το δαγκώσω μέχρι να ματώσει. Το ίδιο έκανα με το χορό. Ακόμα αντιμετωπίζω τον εαυτό μου ως μαθήτρια, ακόμα μαθαίνω.

Ο,τιδήποτε κάνω – όπως το Φεστιβάλ Καλαμάτας – θέλω να το φέρνω σε πέρας. Να το δαγκώσω μέχρι να ματώσει

Ναι, φυσικά, δεν υπήρχε περίπτωση να με σταματήσεις. Είχα αποφασίσει πως από το χορό θα ζήσω. Κι όντως, από τότε, δεν έχω κάνει καμία άλλη δουλειά.

Πάντα. Εννοείται. Είμαι εγωίστρια και φιλόδοξη, ωστόσο σ’ ένα βαθμό που δεν θα ενοχλήσει κανέναν.

Είναι η δεύτερη χρονιά θητείας της Λίντας Καπετανέα στο Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.

Πιστεύω ότι έρχεται σαν συνέχεια. Σπούδασα, χόρεψα, δίδαξα και αυτόν τον καιρό δουλεύω και από θέση διοίκησης. Αντιμετωπίζω το Φεστιβάλ Καλαμάτας σαν ένα μεγάλο project. Στόχος μου είναι να συγκεντρώσω εδώ μια σειρά από καλλιτέχνες και παραστάσεις προκειμένου να προτρέψω το νεανικό κοινό να δει κάποια πράγματα στο χορό με τον ίδιο τρόπο που τα βλέπω κι εγώ. Νιώθω, δηλαδή, πως ο χορός, η διδασκαλία, η μάθηση, η καλλιτεχνική διεύθυνση είναι ένα σύνολο, ένα πακέτο.

Τέλεια! Περιμένω πως και πώς να κάνω μαθήματα τον Ιούνιο. Το μόνο αρνητικό στα καθήκοντα μου στο Φεστιβάλ – μολονότι το απολαμβάνω πολύ – είναι ότι ζω πολύ καιρό στο γραφείο. Θα ήθελα τον ίδιο χρόνο να είμαι σε μια αίθουσα και να χορεύω. Οπότε κάθε φορά που γυρίζω στη σκηνή νιώθω ο εαυτός μου. Πριν από λίγες εβδομάδες, επιστρέψαμε από το Παρίσι όπου βρεθήκαμε με παράσταση των Rootless Root. Εκεί έλαμπα. Το παρατήρησε κι ο Γιόζεφ. Μου είπε, «εκεί ανήκεις».

Στο εργασιακό πλαίσιο, δεν έχω αφήσει κάτι ανεκμετάλλευτο. Εκείνο που μου λείπει είναι να έχω περισσότερο χρόνο με τα παιδιά μου

Όταν του είπα ότι σκέφτομαι να βάλω υποψηφιότητα μου είπε: «Τι; Θα το κάνεις κι αυτό;». Αλλά με υποστήριξε και με υποστηρίζει πολύ. Ξέρει ότι αγαπώ πολύ το χορό. Και γι’ αυτό είναι πάντα δίπλα μου.

Στο εργασιακό πλαίσιο, νομίζω πως δεν έχω αφήσει κάτι ανεκμετάλλευτο. Εκείνο που μου λείπει είναι να έχω περισσότερο χρόνο με τα παιδιά μου.

Όχι, δεν κάθομαι. Έχω μανία με την καθαριότητα και θέλω να είναι όλα τέλεια. Ξεκουράζομαι λίγες ώρες το βράδυ. Καθημερινά ξυπνάω στις 06.30 για να ετοιμάσω τα παιδιά για το σχολείο∙ και μέχρι τις 23.00 το βράδυ δεν σταματώ.

«Είμαι πολύ αυστηρή με τον εαυτό μου. Αλλά απαιτώ πράγματα μέχρι εκεί που η αυστηρότητα είναι παραγωγική» παραδέχεται.

Θα σου πω το εξής: Πέρυσι το καλοκαίρι, ήμασταν με το Γιόζεφ και τα παιδιά σε ένα ξενοδοχείο, σ’ ένα μαγικό μέρος στην Εύβοια. Είχαμε πληρώσει έξι διανυκτερεύσεις αλλά φύγαμε την πέμπτη μέρα. Νιώσαμε ότι δεν θέλαμε άλλες διακοπές.

Πολύ! Αν και γι’ αυτό θα πρέπει να μιλήσουν οι συνεργάτες μου.

Ναι, είμαι πολύ αυστηρή επίσης. Αλλά απαιτώ πράγματα μέχρι εκεί που η αυστηρότητα είναι παραγωγική.

Πριν βγω στη σκηνή σκέφτομαι πως ο κόσμος θέλω να κοιτάζει μόνο εμένα

Στη σκηνή με οδηγεί κάτι παράξενο. Πριν βγω σκέφτομαι πως ο κόσμος θέλω να κοιτάζει μόνο εμένα – δίνοντας, βέβαια, χώρο και στους άλλους. Παρόλα αυτά, δεν αναγνωρίζω τις δυνατότητες μου. Ξέρω, μόνο, πως ό,τι κάνω το έχω δουλέψει πολύ καλά. Ίσως αυτό να είναι το δυνατό μου σημείο: Πως είμαι σίγουρη γι’ αυτό που θα κάνω.

Ήταν ένας χρόνος ομαλής συνεργασίας. Από την άλλη, επειδή όλα αυτά τα χρόνια είχα το ρόλο της χορεύτριας και της χορογράφου που προσπαθούσε να πουλήσει τη δουλειά της, τώρα στέκομαι από την άλλη πλευρά. Είμαι εκείνη που ακούω τους χορευτές οι οποίοι θέλουν να προωθήσουν τη δουλειά τους. Ασφαλώς, συνειδητοποίησα πως βρίσκομαι στην πλεονεκτική θέση να ξέρω πως νιώθει ο καλλιτέχνης, πόσο ευάλωτος είναι. Κι έτσι στήνω τον προγραμματισμό με μια διάθεση… καλής δασκάλας. Φέρνω τις παραστάσεις που αισθάνομαι πως πρέπει να δει η επόμενη γενιά. Σαν να σκέφτομαι ποια είναι τα καλύτερα βιβλία που πρέπει να διαβάσουν τα παιδιά μου. Αυτό, λοιπόν, νομίζω ότι έμαθα: Μπόρεσα να οργανώσω ένα κόσμο που ζει δέκα ημέρες, ένα κόσμο έμπνευσης και για το κοινό και για τους συμμετέχοντες.

Κορυφαίοι προσκεκλημένοι της φετινής διοργάνωσης ο σκηνοθέτης Μπέλα Ατάρ και η ομάδα του Ακραμ Καν.

Η ιστορία του Φεστιβάλ όρισε τη φετινή μας δραστηριότητα. Από την στιγμή που η διοργάνωση κλείνει τα 25 της χρόνια ήταν αναπόφευκτο να μιλήσουμε για το χρόνο μέσα από τις παραστάσεις μας. Το Φεστιβάλ Καλαμάτας δείχνει, επί 25 χρόνια, την αξία του. Η δουλειά της Βίκυς Μαραγκοπούλου για 21 χρόνια, της Κατερίνας Κασιούμη στη συνέχεια και τώρα η δική μου είναι μια εξελικτική διαδικασία. Το Φεστιβάλ Καλαμάτας έχει διάρκεια, έχει κοινό, έχει την αγάπη του κόσμου – όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Σε ό,τι αφορά στο φετινό περιεχόμενο ναι, θα μπορούσα να πω ότι το άνοιγμα στο σινεμά είναι μια καινούργια χειρονομία. Σαφώς και κάνουμε ένα φεστιβάλ χορού αλλά μια τέχνη δεν υπάρχει χωρίς τη συνομιλία. Πόσω μάλλον, όταν μαζί μας θα βρεθεί ο Μπελ Ατάρ.

Ήμουν στο Φεστιβάλ Καλαμάτας! Κι όμως! Συμμετείχα στο πρώτο σεμινάριο. Μ’ έναν τρόπο ήμουν εδώ από την αρχή του. Και νομίζω ότι στην πρώτη διοργάνωση είχε έρθει και ο ‘Ακραμ Καν.

Αν κάτι συμβεί και δεν παραμείνω στα καθήκοντα μου θα θεωρήσω πως έτσι έπρεπε να γίνει

Δεν φανταζόμουν ποτέ τέτοια εξέλιξη. Γενικά, δεν κάνω όνειρα. Ας πούμε, πριν ανοίξει η θέση της καλλιτεχνικής διεύθυνσης, δεν σκεφτόμουν να θέσω υποψηφιότητα. Κάποιες φορές επεξεργαζόμουν την ιδέα ώστε να βρω έναν τρόπο να μοιραστώ τις καλές παραστάσεις που παρακολουθώ στο εξωτερικό. Το αποφάσισα αβίαστα. Σκέφτηκα, «γιατί όχι;». Αφού θα το κάνω με αγάπη.

Ναι, έχω ήδη ξεκινήσει. Κι αποφάσισα πως ακόμα κι αν δεν είμαι καλλιτεχνική διευθύντρια θα προσπαθήσω να εξασφαλίσω την παρουσία των παραστάσεων που έχω ήδη κλείσει.

Δεν έχω αγωνία. Αν κάτι συμβεί και δεν παραμείνω στα καθήκοντα μου δεν θα στενοχωρηθώ. Θα θεωρήσω πως έτσι έπρεπε να γίνει.

Ναι, φυσικά και θέλω.

Στόχος της Λίντας Καπετανέα είναι να μεγαλώσει το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας σε διάρκεια και περιεχόμενο.

Θα ήθελα να μεγαλώσει. Να διαρκεί 15 ημέρες. Θα ήθελα να έρχεται ως κορύφωση και αποτέλεσμα μιας ολόκληρης χρονιάς. Όπως, για παράδειγμα, το πρόγραμμα για παιδιά που ξεκινήσαμε φέτος, το «Keep dancing». Και φυσικά, θα ήθελα να απλωθεί – όσο περισσότερο γίνεται – στην επικράτεια της Μεσσηνίας∙ να μην περιορίζεται μόνο στην πόλη της Καλαμάτας. Στα σχέδια μου είναι να δώσουμε παραστάσεις στον αρχαιολογικό χώρο της Μεσσήνης και στην Ολυμπία – παρότι δεν είναι εύκολο. Είναι χώροι με ιδιαιτερότητες, οι οποίοι χρειάζεται να φιλοξενήσουν παραστάσεις που θα απευθύνονται σε όλους.

Όταν θέλω κάτι, επειδή προηγουμένως το έχω δουλέψει πολύ καλά στο μυαλό μου, μεταδίδω τέτοια σιγουριά στο συνομιλητή μου που σπανίως συναντώ αντιστάσεις. Άλλωστε, το Φεστιβάλ Καλαμάτας είναι μια άρρηκτα συνδεμένη κατάσταση με την περιοχή∙ γεγονός που σημαίνει ότι όλοι το ξέρουν και όλοι το θέλουν. Ενδεχομένως, στις μελλοντικές μου διεκδικήσεις που θα είναι και πιο απαιτητικές, να χρειαστεί να επιστρατεύσω μεγαλύτερη διπλωματία.

Αγαπώ πάρα πολύ να χορεύω αλλά ξέρω ότι δεν θα το κάνω για πολλά χρόνια ακόμα

Ποτέ δεν φτάνουν τα χρήματα. Αν είχα μεγαλύτερο κονδύλι θα έκανα πολύ περισσότερα πράγματα. Θα μεγάλωνα τη διάρκεια της διοργάνωσης. Επίσης, θα έδινα περισσότερη σημασία στις ελληνικές ομάδες. Στόχος μας είναι να εγκαινιάσουμε μια πλατφόρμα για τους Ελληνες και να καλέσω κόσμο από το εξωτερικό να τους δει. Να γνωρίσουν τις ελληνικές ομάδες.

Όταν τελειώνει η διοργάνωση. Πέρυσι, στην αρχή είχα αγωνία. Κι όταν το είδα να συμβαίνει, το χάρηκα και χαλάρωσα.

Θέλω να πάνε όλα καλά και να αρέσουν στον κόσμο οι παραστάσεις μας.

«Επιδιώκω ν’ αφήσω τη δική μου σφραγίδα, να κάνω αυτό που ξέρω» λέει.

Μου έχει πει πως είναι πολύ χαρούμενη που ανέλαβα τη θέση. Ωστόσο – αναγνωρίζοντας ότι η Βίκυ έχει αφήσει μια μεγάλη παρακαταθήκη στη διοργάνωση και ότι χωρίς εκείνη δεν θα υπήρχε φεστιβάλ – δεν θεώρησα ότι συνεχίζω τη δουλειά της. Επιδιώκω ν’ αφήσω τη δική μου σφραγίδα, να κάνω αυτό που ξέρω.

Ναι, μου αρέσει. Βρίσκεται η οικογένεια μου εδώ. Όντως έχω ταξιδέψει πολύ, έζησα τέσσερα χρόνια στο Βέλγιο κι άλλα δύο στη Νέα Υόρκη, όμως η Ελλάδα μου αρέσει. Θυμάμαι πως όταν βρισκόμασταν στις Βρυξέλλες με το Γιόζεφ – σε μια εποχή που κατέφθανε ένα μεγάλο κύμα χορευτών στην πόλη – εμείς είπαμε πως δεν θέλουμε να μείνουμε εκεί. Κι έτσι αποφασίσαμε να κάνουμε έδρα της ομάδας, των Rootless Root, την Αθήνα. Και ο Γιόζεφ το ήθελε. Παρότι περνούσαμε πολύ ωραία στις Βρυξέλλες, παρότι εκεί ζούσαν οι πιο πολλοί φίλοι μας, αποφασίσαμε πως αν δημιουργήσουμε θα το κάνουμε εκτός Δυτικής Ευρώπης. Από εκεί και πέρα, εδώ ζουν τα παιδιά μας. Οι γονείς μου είναι υπέροχοι και χωρίς αυτούς δεν θα έκανα τίποτα. Το αναφέρω σε κάθε συνέντευξη και θα το αναφέρω πάντα γιατί τους είμαι ευγνώμων. Θέλω να έχω σαν βάση την Αθήνα όχι μόνο επειδή με στηρίζουν αλλά γιατί θέλω να τους βλέπω να μεγαλώνουν, θέλω να τους προσέξω. Θέλω να είμαι εδώ για τους γονείς μου. Νομίζω πως αυτός είναι ο βασικός λόγος που επιστρέψαμε.

Έχει τύχει να έχει τελειώσει η παράσταση κι εγώ να έχω πέσει στα γόνατα ανήμπορη να σηκωθώ. Αλλά με το πέρασμα του χρόνου βρήκα τις ισορροπίες μου

Είναι μια αδιαίρετη κατάσταση μέσα μου. Χαίρομαι κάθε μου ρόλο. Αγαπώ πάρα πολύ να χορεύω αλλά ξέρω ότι δεν θα το κάνω για πολλά χρόνια ακόμα. Μου αρέσει πάρα πολύ να είμαι στη σκηνή. Γι’ αυτό και ζω το χορό μέσα από τη διδασκαλία εξίσου έντονα.

Πολύ δημιουργικά. Θέλω ο χορός για τα παιδιά να είναι μια προσωπική διαδικασία ανακάλυψης. Θέλω να τους εμπνεύσω για να τον γνωρίσουν μόνοι τους. Κι αυτή είναι και η επιτυχία του «Fighting Monkey»∙ εμείς απλώς τους δείχνουμε τα εργαλεία.

Εικοσιπέντε χρόνια μετά, η Λίντα Καπετανέα ομολογεί πως «η σκηνή δεν χορταίνεται».

Ίσως τότε που δεν ήξερα πολύ καλά το σώμα μου και δυσκολευόμουν γιατί πονούσα πολύ. Έφυγα από την ΚΣΟΤ – όπου είχαμε εστιάσει στην τεχνική – και πήγα στη Νέα Υόρκη όπου υπήρχε η μέθοδος του release. Άλλαξε τελείως ο τρόπος που δούλευα το σώμα μου και υπέφερα. Έχει τύχει να βρίσκομαι στη μέση μιας παράστασης και να λέω «δεν μπορώ άλλο». Έχει τύχει να τελειώνει η παράσταση κι εγώ να βρίσκομαι πεσμένη στα γόνατα, ανήμπορη να σηκωθώ όρθια. Η’ να διανύω μέρες όπου δεν μπορώ να περπατήσω. Με το πέρασμα του χρόνου βρήκα τις ισορροπίες μου.

Δεν σεβάστηκα το σώμα μου. Και επιτέλους τώρα μπορώ να το παραδεχθώ. Το ευχαριστώ πολύ για όσα ανέχθηκε αφού στ’ αλήθεια το βίασα. Από την άλλη, καθώς αγαπούσα τόσο πολύ αυτό που έκανα, το τροφοδοτούσα με ωραία ενέργεια.

Καθόλου. Δεν με προβληματίζει. Ακόμα κι αν η παράσταση που δώσαμε στο Παρίσι, στο Theatre de la Ville, ήταν η τελευταία μου, δεν θα με πείραζε. Γιατί το έχω κάνει πολύ, το έχω ζήσει. Σαφώς και δεν νιώθω ότι έχει κλείσει ο κύκλος μου στο χορό αλλά είμαι πλήρης από αυτόν.

Όχι, δεν χορταίνεται.

Δεν σεβάστηκα το σώμα μου. Και επιτέλους τώρα μπορώ να το παραδεχθώ

Ναι. Αλλά ετοιμάζουμε μια καινούργια και μεγάλη παραγωγή τον προσεχή Απρίλιο. Από την άλλη, αισθάνομαι πως η ομάδα χρειαζόταν ένα μικρό διάλειμμα – παρότι εξακολουθούμε παρουσιάζουμε παραστάσεις μας ανά την Ευρώπη. Γιατί δεν έχουμε πια την τρέλα να πουλήσουμε και πηγαίνουμε παντού. Επιπλέον, το «Fighting Monkey» έχει πάρει πολλή φόρα, χρειάζεται όρεξη και χρόνο και μαζί με το Φεστιβάλ Καλαμάτας έχει μεγαλώσει το πλαίσιο των υποχρεώσεων μας.

Αναμένεται να επιστρέψει στη σκηνή με μια μεγάλη παραγωγή των Rootless Root τον επόμενο Απρίλιο.

Μαλώνουμε με τον Γιόζεφ. Φτάνουμε, σχεδόν, πριν το διαζύγιο. Γενικά είμαστε πολύ καλά μαζί, χωρίς εντάσεις. Μα, όταν φτιάχνουμε καινούργιο έργο, κηρύσσουμε πόλεμο.

Ναι, είμαστε μαζί συνέχεια. Κι όταν ο Γιόζεφ φεύγει για να διδάξει εκτός Ελλάδος, χαλαρώνουμε λίγο∙ παίρνω κι εγώ παίρνω το χρόνο μου με τα παιδιά. Από την άλλη, έχει πολύ ενδιαφέρον να προσπαθείς να ανακαλύψεις ισορροπίες μ’ έναν άνθρωπο όπου, θεωρητικά, πολλά πράγματα μεταξύ σας είναι λυμένα.

Ναι! Κι αυτό θεωρώ πως, στο τέλος της μέρας, βοηθάει. Φτιάχνουμε κάτι μαζί και ο ένας έρχεται με μια καλύτερη ιδέα, το οποίο ξυπνάει τον άλλο. Έχει κι αυτό τη μαγεία του.

Ακόμα κι αν η παράσταση που δώσαμε στο Παρίσι ήταν η τελευταία μου, δεν θα με πείραζε

Στην περίπτωση της κόρης μου έχω ήδη προσπαθήσει να τη σπρώξω προς το χορό αλλά δεν θέλει – μου το στέλνει πίσω. Παρακολουθεί τα σεμινάρια του Φεστιβάλ, χορεύει μαζί μου καμιά φορά αλλά αισθάνομαι πως την πιέζω. Γι’ αυτό και θέλω – και είναι αυτό που τους λέω για όλα – να ασχοληθούν με ό,τι αγαπήσουν. Αν θελήσουν να κάνουν χορό θα πρέπει να τον αγαπήσουν. Εκτός κι αν τον κάνουν σαν χόμπι – γιατί είναι υπέροχο να χορεύουν τα παιδιά, έτσι κι αλλιώς. Κανονικά και στα σχολεία θα έπρεπε να έχει μπει ο χορός, ο ρυθμός.