Escape Weekends: Tήνος

Η Τήνος ανήκει στις βόρειες Κυκλάδες και είναι το τρίτο σε μέγεθος νησί, μετά την Άνδρο και τη Νάξο. Είναι ένα νησί με πολλές κρυμμένες ομορφιές πίσω από την θρησκευτική του φήμη την οποία οφείλει στο μεγαλόπρεπο ναό της Παναγίας της Μεγαλόχαρης, που δεσπόζει στην Χώρα του νησιού. Μπορεί να είναι γνωστή λοιπόν εξαιτίας της εικόνας της Παναγίας ωστόσο αν την εξερευνήσεις θα μαγευτείς από την άγρια ομορφιά της, τις παραλίες με το βαθύ μπλε χρώμα και τα γραφικά κυκλαδίτικα χωριά που βρίσκονται κρυμμένα στις βουνοπλαγιές της.

Με τα 750 ξωκκλήσια και εκκλησίες, 600 περιστεριώνες και 34 οικισμούς, καθολικούς και ορθόδοξους, αλλά και το ιερό του Ποσειδώνα, όπου εξαγνίζονταν οι προσκυνητές πριν περάσουν στο ιερό νησί της Δήλου, η μεγαλοπρεπής Τήνος μάς καλεί να την επισκεφθούμε. Και αν την γνωρίσουμε, σίγουρα θα παραμείνουμε πιστοί σε αυτήν για πάντα!

Φυσικά δεν μπορούμε να μην κάνουμε ιδιαίτερη αναφορά και στον πλούσιο πολιτισμό του νησιού μέσω της τέχνης του μαρμάρου, η οποία ανέδειξε πολύ σημαντικούς καλλιτέχνες όπως ο εμβληματικός Γιαννούλης Χαλεπάς.

Πύργος, Καρδιανή, Υστέρνια, Κτικάδο, Τριαντάρος-Μπερδεμιάρος, Φαλατάδος, Λουτρά, Τριπόταμος. Το νησί διαθέτει πολλά μικρά και γραφικά χωριά, κρυμμένα ανάμεσα σε βουνοπλαγιές που περιμένουν να τ’ ανακαλύψουμε. Στην περιήγησή σας στα νησιά μην διστάσετε να σταθείτε για καφέ, γλυκό ή ρακή και τηνιακούς μεζέδες στα παραδοσιακά καφενεία κάτω από σκιερά πλατάνια.

Το εμβληματικό κεφαλοχώρι της Τηνιακής ενδοχώρας, με πολλαπλά απτά δείγματα της τέχνης του μαρμάρου είναι δικαιωματικά ο πρώτος προορισμός που επιλέξαμε για το νησί. Στην ιδιαίτερη πατρίδα του γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά αξίζει να επισκεφτείτε:

• Το σπίτι-Μουσείο με προσωπικά του είδη και δείγματα απο τα έργα του.
• Το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας που αναπαριστά με τον πλέον αντιπροσωπευτικό τρόπο όλες τις φάσεις της ιστορίας του μαρμάρου στην Τήνο.
• Το Μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών, εάν και μικρό σε μέγεθος είναι ιδιαίτερα επιμελημένο, που φιλοξενεί έργα των πιο εμβληματικών καλλιτεχνών του νησιού.

Περνώντας από τον Πύργο, σε μόλις δεκαπέντε λεπτά θα φθάσετε στο γραφικό λιμάνι του Πάνορμου. Πρόκειται για ένα ψαροχώρι δίπλα στην ήρεμη παραλία του Ροχάρη, όπου και συστήνουμε να κάνετε το μπάνιο σας. Οι πιο τομληροί μπορούν να πεζοπορήσουν για 20 λεπτά, αφού αφήσουν το αυτοκίνητό τους στην παραλία της Αγίας Θάλασσας και θα φθάσουν στην παραλία Καβαρουλκό. Εκεί υπάρχει μια βραχονησίδα που συνδέεται με τη στεριά μέσω μιας στενής λώρίδας. Το αξιοσημείωτο είναι ότι στην κορυφή αυτής της νησίδας βρίσκεται ένας μεγάλος περιστερεώνας  που αποτελεί και ένα απο τα πιο ισχυρά σύμβολα του τηνιακού πολιτισμού.

Φωτογραφία: Νικόλαος & Έβελυν Φώσκολου

Ο Κάμπος ξεχωρίζει για τα τα γοητευτικά καντούνια του, τα προσεγμένα σπίτια και βέβαια το Μουσείο Τσόκλη, το οποίο θυμίζει το έργο του ξεχωριστού αυτού ζωγράφου που αγαπάει το νησί αυτό περισσότερο απο την πατρίδα του. Η επόμενη στάση μάς φέρνει στον εξίσου ατμοσφαιρκό οικισμό του Λουτρού στον οποίο προβάλλουν δύο οικήματα με σημαντική ιστορική σημασία. Το ένα είναι το Μοναστήρι των Ουρσουλινών το οποίο όμως έχει εγκαταλειφθεί στερώντας από τους ντόπιους ένα ζωντανό κομμάτι του πολιτισμού. «Ζωντανό» όμως παραμένει το Λαογραφικό Μουσείο που βασίζεται σε ιδιωτικές συλλογές και στην εθελοντική εργασία των κατοίκων του οικισμού. Τα ευρήματα μαρτυρούν την εξέλιξη της ζωής στο νησί για 200 περίπου χρόνια, ενώ εκεί θα θαυμάσετε και μαρμάρινα διακοσμητικά αντικείμενα απο το Κάστρο του Εξώβουργου.

Eνας ακόμη οικισμός προς την ανατολική πλευρά του νησιού. Ξεχωρίζουν τα γραφικά καντούνια και ένας χείμαρρος που διασχίζει το χωριό, προσφέροντας με αυτόν τον τρόπο πόσιμο νερό στους κατοίκους του. Η γραφική πλατεία διατηρεί τον παραδοσιακό της ρυθμό με το παραλιακό παραδοσιακό καφενείο να έχει δώσει πια την θέση του σε ένα καφε – εστιατόριο, το οποίο άνοιξαν δύο νέα παιδιά καταφέρνοντας να κερδίσουν σιγά, σιγά την αποδοχή των ντόπιων.

Μια ιδιαίτερη κωμόπολη που αξίζει επισκεφθείτε. Αφήνοντας τον οικισμό Κώμη θα κινηθείτε βορειότερα και μετά απο δέκα λεπτά θα φθάσετε σε έναν ορεινό οικισμό. Σε αυτόν δεσπόζει ο καθολικός Ναός του Αγίου Ζαχαρία και το υπαίθριο θέατρο στο οποίο γίνονται αξιόλογες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Kάθε Μάιο, τα τελευταία πέντε χρόνια, γίνεται ένα διεθνές γεγονός με σημαντική απήχηση, το «Τιnos food paths» που ενισχύει σημαντικά την γνωριμία του εγχώριου και κυρίως του διεθνούς κοινού με την τηνιακή κουζίνα.

Φωτογραφία: Νικόλαος & Έβελυν Φώσκολου

Ένα απο τα χωριά της ενδοχώρας χωρίς έντονη παρουσία τουριστών. Αξίζει να επισκεφθείτε το ιδιωτικό Μουσείο Κεραμεικής. Τέχνη που είναι συνδεδεμένη, μαζί με την μαρμαροτεχνία και την μαρμαρογλυπτική, με την διαχρονική καλλιτεχνική παράδοση.

Σε απόσταση πέντε περίπου χιλιομέτρων απο την Χώρα και με μοναδική θέα προς αυτήν, βρίσκεται  ο γραφικός οικισμός του Κτικάδου με τα δαντελωτά καντούνια και τα περιποιημένα παραδοσιακά σπιτάκια. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι κάτοικοι είναι ισόποσα μοιρασμένοι σε Ορθόδοξους και Καθολικούς. Αξίζει να επισκεφθείτε τις εκκλησίες της Υπαπαντής και του Τίμιου Σταυρού. Στη συνέχεια, ακόμη και με τα πόδια, μην χάσετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε τον κοντινό οικισμό του Χατζηράδου όπου δεσπόζει η καθολική εκκλησία της Αγίας Τριάδος.

Το πιο εμβληματικό φυσικό τοπίο του νησιού αφού οι τεράστιοι στρογγυλοί βράχοι σχηματίστηκαν πριν 20 εκατομμύρια περίπου χρόνια. Συνδέθηκε με την έκρηξη του κρατήρα ηφαιστείου που βρισκόταν στην θέση του σημερινού οικισμού. Με αφετηρία την εκκλησία του χωριού ακολουθήστε μια κυκλική διαδρομή και θα εντυπωσιασθείτε, εκτός των άλλων, απο το βαθύ κόκκινο χρώμα που διέπει αυτούς τους μοναδικούς γεωλογικούς σχηματισμούς. 

Ένας οικισμός με μοναδική θέα στα περισσότερα νησιά των Κυκλάδων, ειδικότερα όταν είναι καθαρός ο ορίζοντας. Προτιμήστε να βρεθείτε εκεί κοντά στην Δύση του Ηλίου για να την απολαύσετε σε ένα απο απο τα δύο καφέ του χωριού που σας προσφέρουν αυτή την εξωπραγματική θέα. Επιβλητική επίσης η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής με τα παραδοσιακά μεζοδοπωλεία γύρω απο αυτήν.

Φωτογραφία: Νικόλαος & Έβελυν Φώσκολου

Ενας εξίσου ενδιαφέρων οικισμός που βρίσκεται δέκα λεπτά μετά τα Υστέρνια στην διαδρομή προς την Χώρα. Ξεχωρίζει η πλατεία με τον αιωνόβιο πλάτανο, την ταβέρνα και το καφενείο να ξεπροβάλλουν γύρω απο αυτόν.

Με πάνω απο οκτώ αιώνες ιστορίας, το Κάστρο, που ήταν και πρωτεύουσα του νησιού εποικίσθηκε και απέκτησε οχυρωματική οικοδόμηση απο τους Ενετούς ηγεμόνες. Αξίζει και εδώ να βρεθείτε κοντά στην Δύση του Ηλίου. Με το αυτοκίνητο ακολουθήστε από Χώρα το δρόμο προς Κάμπο – Λουτρά Σκαλάδος – Φαλατάδος και εν συνεχεία κατευθυνθείτε προς την κορυφή όπου δεσπόζει η εκκλησίατου Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, η οποία συγκεντρώνει 200 περίπου χρόνια ιστορίας.

Μονή Αγίας Πελαγίας

Παλαιό βυζαντινό άρωμα αποπνέει το γυναικείο μοναστήρι της Αγίας Πελαγίας. Μια στάση εκεί προτείνεται ανεπιφύλακτα, αρκεί να έχετε μαζί σας μακριά ρούχα για να μπορέσετε να την επισκεφθείτε. Στο μοναστήρι επικρατεί απόλυτη τάξη και καθαριότητα ενώ οι μοναχές εργάζονται συνεχώς χωρίς να λείψει η παρουσία τους και απο το τελετουργικό της μονής. Εαν μάλιστα βρεθείτε γύρω στις έξι το απόγευμα αξίζει να παρακολουθήσετε τον εσπερινό που γίνεται κάθε ημέρα την ίδια ώρα.

Φωτογραφία: Νικόλαος & Έβελυν Φώσκολου

Επιλέξαμε για εσάς τις ακόλουθες διαδρομές για να πάρετε μια ολοκληρωμένη «γεύση» Τηνιακής φύσης:

• Βωλάξ – Αγάπη: Διαρκεί μία περίπου ώρα αλλά στο τέλος θα σας αποζημιώσει.
• Τριπόταμος – Εξώβουργο: Πρόκειται για ανηφορική διαδρομή, για 30 περίπου λεπτα, μέχρι την κορυφή. Εάν βρεθείτε εκεί στη Δύση του ηλίου, να είστε σίγουροι πως το θέαμα που θα αντικρύσετε θα είναι μοναδικό. Η επιστροφή απο την ίδια διαδρομή είναι φυσικά καθοδική και θα χρειασθείτε συνολικά μία ώρα πεζοπορία.

Οι υπόλοιπες διαδρομές που προτείνουμε είναι μεγαλύτερης διάρκειας και για περισσότερο μυημένους. Αυτές είναι:

• Λουτρά- Κώμη
• Πύργος – Πλατειά – Πάνορμος – Ρωχάρη

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε το www.tinostrails.gr.

Φωτογραφία: Νικόλαος & Έβελυν Φώσκολου

Κοσμικές, ερημικές, οργανωμένες, οικογενειακές, ακόμα και εναλλακτικές, οι παραλίες της Τήνου διαθέτουν μια ξεχωριστή ομορφιά και έναν διαφορετικό χαρακτήρα η καθεμία, ικανοποιώντας κάθε επισκέπτη που έχει επιλέξει το νησί για τις διακοπές του.

Τα Κιόνια, η πιο βολική επιλογή από τη Χώρα, ο Άγιος Φωκάς, αμμουδερός με διάσπαρτα βότσαλα, οργανωμένος με ξαπλώστρες και beach bars και υπέροχη θέα στο «ιερό» νησί της Δήλου, o Άγιος Σώστης, με τα ρηχά νερά και τα αρμυρίκια, η Λιβάδα, με τη μαύρη άμμο, το ψιλό χαλίκι και τη διάφανη θάλασσα, η ήσυχη Παχιά Άμμος, η δημοφιλής Κολυμπήθρα που ενδείκνυται για θαλάσσια σπορ και σέρφινγκ, η εξωτική Απηγανιά με τα τιρκουάζ νερά και η αμμώδης και οργανωμένη Λαούτη, είναι μερικές μόνο από τις επιλογές για κολύμπι στο νησί. Ανάλογα τη διάθεση και τα γούστα σας σίγουρα θα βρείτε την παραλία που σας ταιριάζει για να κάνει τις διακοπές σας αυτές αξέχαστες!

Φωτογραφία: Νικόλαος & Έβελυν Φώσκολου

• «Σαν το αλάτι». Αγιος Φωκάς / Τηλ: 2283029266
  Παντρεύοντας τη φιλοσοφία των θαλασσινών μεζέδων με την Τηνιακή γαστρονομική παράδοση ο ιδιοκτήτης Βασίλης Πλακιάς προσέχει πολύ την ποιότητα των πιάτων του σε σχέση με τις τιμές τους. Στις must επιλογές ο μπακαλιάρος φρικασέ μαζί με τις ευρηματικές σαλάτες και το λαχταριστό εκμέκ καταΐφι.
• «Ηταν ένα μικρό καράβι». Χώρα Τήνου / Τηλ: 2283022818
  Στη Χώρα της Τήνου και σε έναν επιμελημένο αίθριο χώρο, ο ιδιοκτήτης Ψάλτης Αντώνης προσφέρει μια εξαιρετική γαστρονομική πρόταση. Απο τα πιάτα του ξεχωρίσαμε: Την ψαροσαλάτα, τις άγριες αγκινάρες με φρέσκο μάραθο, τη μελιτζανοσαλάτα με πετιμέζι και ταχίνι, το γαύρο μαρινάτο, τα ραβιόλια με κουνέλι και σάλτσα στιφάδο
• «Αγνάντι». Κτικάδος / Τηλ: 6979675109.
  Δικαιολογημένα κατέχει τον τίτλο του πιο γραφικού μαγειρειού του νησιού. Με πολύχρονη οικογενειακή ιστορία ο Γιάννης Χαρικόπουλος και η σύζυγός του συνεχίζουν να προσφέρουν ότι καλύτερο απο την πραγματικά παραδοσιακή κουζίνα του νησιού. Ο γιος τους Αντώνης αποτελεί την επόμενη γενιά που έχει το βάρος να διατηρήσει αυτή την ποιότητα και το κάνει με επιτυχία.
• «Θαλασσάκι». Σκάλα Υστερνίων / Τηλ: 2283031366
  Το πιο εμβληματικό εστιατόριο του νησιού που, για τα 20 περίπου χρόνια που λειτουργεί, έχει ανεβάσει κατα πολύ την ποιότητα της εστίασης του νησιού. Οι ιδιοκτήτες Αρης Τάτσης και Αντωνία Ζάρπα, διατηρώντας πάντοτε τον σεβασμό στην γαστρονομική παράδοση της Τήνου, ανακαλύπτουν συνεχώς καινούργιες γεύσεις. Δοκιμάσαμε και σας προτείνουμε: Ρεγγοσαλάτα, ψητό ανθότυρο Τήνου, καλαμάρι ψημένο με μελάνι, ντοματίνια και κρεμμύδι.

Παίρνοντας την πρωτοβουλία μαζί με άλλους συναδέρφους τους θεσπίσανε το ετήσιο γαστρονομικό event «Tinos Foodpaths» στο οποίο φέτος συμμετείχαν επιλεγμένοι επαγγελματίες και συντάκτες της γαστρονομίας από όλο τον κόσμο.

Κροκ Μεσιέ στον οικισμό Κρόκος στην Τήνο

• «Κρόκ Μεσιέ» Κρόκος / Τηλ: 2283051089
  Ενα ατμοσφαιρικό μαγαζί στο οποίο ο ιδιοκτήτης Γιάννης Ψάλτης μαζί με τους συνεργάτες του, θα σας προσφέρει πολλές επιλογές για ένα πλούσιο πρωινό καθώς και ένα ελαφρύ γεύμα ή δείπνο. Βρίσκεται στο χωριό Κρόκος και αξίξει να σταματήσετε ακόμα και για μία βουτιά στην δημοφιλή παραλία Κολυμπήθρες.
• «Χάλαρης – Παραδοσιακή Ζαχαροπλαστική» Θέση Σμουρδιά Τήνου / Τηλ: 2283021152
  Μονάδα ζαχαροπλαστικής που διατηρεί ατόφια την παράδοση των συνταγών και την ποιότητα των υλικών. Με πάνω απο 90 χρόνια ιστορίας διαθέτει σήμερα ένα υπερσύγχρονο πρατήριο έξω απο το χωριό Τριπόταμος, όπου μπορείτε και να επιλέξετε ανάμεσα σε μία απεριόριστη ποικιλία ειδών Τηνιακής ζαχαροπλαστικής. Όλα τα τελευταία θα τα βρείτε και στο πρατήριο στην Χώρα.
• «Τριανταρίτης – Αρτοποιήματα» Αγία Παρασκευή, Τηλ: 2283029132
  Τα αδέρφια Δελατόλα διατηρούν την ποιότητα και την παράδοση στην Τηνιακή αρτοποιία. Καθοδόν προς τις παραλίες ή άλλες εξορμήσεις μπορείτε να επισκεφθείτε το αρτοποιείο και να προμηθευτείτε ποιοτικά αρτοποιήματα για όλη την ημέρα.

Φωτογραφία: Νικόλαος & Έβελυν Φώσκολου

• Μεγάλος Καφενές, Πύργος. Στην πλατεία του χωριού ίσως το πιο ποιοτικό καφέ – ζαχαροπλαστείο.
• Δίπορτο, Πύργος. Μοντέρνο καφέ – μπάρ απέναντι στο σπίτι – μουσείο του Γιαννούλη Χαλεπά.
• Καπάκι. Καφές και εδέσματα στην γραφική πλατεία στα Δύο Χωριά.
• Μαραθιά. Ποιοτικό εστιατόριο στον Αγιο Φωκά.
• Μαΐστρος. Εξαιρετική ψαροταβέρνα στον Πάνορμο.
• Το Κονάκι. Πολύ καλή επιλογή θαλασσινού φαγητού δίπλα στην θάλασσα στον Αγιο Ιωάννη.

Ένας περίπατος στην Χώρα της Τήνου θα σας δώσει την ευκαιρία να δείτε από κοντά τα βασικότερα από τα αξιοθέατα του νησιού. Φυσικά, εκτός από τον Ναό της Ευαγγελιστρίας, με το μεγαλοπρεπές οικοδόμημα, κατασκευασμένο από λευκό τηνιακό και παριανό μάρμαρο, σίγουρα αξίζει να δείτε και πολλά άλλα ακόμα: Όπως το μνημείο της «Έλλης», του ελληνικού καταδρομικού που τορπιλίστηκε από ιταλικό υποβρύχιο ανοιχτά του λιμανιού της Τήνου το 1940, την Πινακοθήκη, με τα σημαντικά έργα Ελλήνων και ξένων ζωγράφων, την κρήνη, από την εποχή του πρώτου βασιλιά της Ελλάδας Όθωνα, την εκκλησία του Τίμιου Σταυρού όπου θα δείτε λείψανα από λιμενοβραχίονα, το μνημείο των Πεσόντων με την υπέροχη θέα στο λιμάνι, το Αρχαιολογικό Μουσείο με ευρήματα από τα ιερά της Δήμητρας και του Ποσειδώνα και της Αμφιτρίτης και πολλά άλλα ακόμη.

Διαμονή στην Τήνο

Εάν επιλέξετε για τις διακοπές σας το νησί της Τήνου, προτείνουμε να απολαύσετε την αυθεντική, νησιώτικη φιλοξενία στο «Crossroads Inn», το ιδιαίτερο ξενοδοχείο του νησιού, με τα διάσπαρτα παραδοσιακά καταλύματα στις γραφικές γειτονιές του παραδοσιακού χωριού Τριπόταμος, που βρίσκεται μόλις 10 λεπτά απο την Χώρα της Τήνου.

Με την υπογραφή της ιδιοκτήτριας και αρχιτέκτονος Ουρανίας Διαμαντοπούλου έχει δημιουργηθεί ένα μικρό μα ξεχωριστό ξενοδοχείο, όπου το παραδοσιακό παντρεύεται αρμονικά με το σύγχρονο προσφέροντας άνετη διαμονή και αυθεντική ελληνική φιλοξενία.

Στην Τήνο θα φτάσετε με το πλοίο από το λιμάνι του Πειραιά (σε 5,30 ώρες) ή από το λιμάνι της Ραφήνας (από 2 έως 4 ώρες, ανάλογα τον τύπο του πλοίου). Επίσης, η Τήνος έχει τακτική σύνδεση και με άλλα νησιά των Κυκλάδων, όπως με τη Σύρο, τη Μύκονο, τη Νάξο, τη Πάρο, την Άνδρο, κ.α.