Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν
Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Γίρι Μένζελ, βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Μπόχουμιλ Χράμπαλ κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας το 1968.
Στην κατεχόμενη από τους ναζί Τσεχοσλοβακία, ο νεαρός Μίλος, υπάλληλος σε έναν επαρχιακό σιδηροδρομικό σταθμό, ξεκινάει ένα ταξίδι σεξουαλικής αφύπνισης και συνειδησιακής ωρίμανσης που θα τον οδηγήσει σε μια ηρωική πράξη αντίστασης κατά των Γερμανών.
Ο θρίαμβος αυτής της ταινίας είναι ότι μας δείχνει πως τα ασήμαντα πεπρωμένα μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με μεγαλύτερα γεγονότα που συμβαίνουν εκτός της προσωπικής μας ζωής, και πως δεν μπορούμε ποτέ να τα αποφύγουμε. Το ότι καταφέρνει να το κάνει αυτό με τόση τρυφερότητα, γοητεία και διακριτικότητα, ενώ παράλληλα είναι μια πολύ αστεία ταινία, είναι ο λόγος για τον οποίο εξακολουθεί ακόμα να μας σαγηνεύει.
“Κατά τη γνώμη μου,” είπε ο Μένζελ, “η αληθινή ποιητικότητα αυτής της ταινίας, αν όντως είναι ποιητική, εντοπίζεται όχι στις ίδιες τις παράλογες καταστάσεις, μα στην αντιπαραβολή τους με τη χυδαιότητα και την τραγωδία.”
