Η προσπάθεια χρόνια κρατεί. Αλλά από φέτος μοιάζει ν’ αποδίδει καρπούς, περισσότερους από κάθε άλλη φορά. Το Θέατρο Τέχνης ανοίγεται ολοένα σε νέες συνεργασίες, σε νέες συμπαραγωγές και για πρώτη φορά σε μετακλήσεις κύρους από το εξωτερικό. Η φιλοσοφία της συλλογικότητας που το διέπει από την ίδρυση του, διευρύνεται σε καινούργια πεδία – που συνάμα διευκολύνουν και την επιβίωση του στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε.
Το καλλιτεχνικό ενδιαφέρον, εν τω μεταξύ, παραμένει σταθερό. Απλώς, μιλάει κι άλλες γλώσσες. Ο χειμερινός προγραμματισμός εγκαινιάζεται με την ελληνο-ιταλική πλατφόρμα Tempo Forte που περιλαμβάνει τέσσερα έργα και ισάριθμους οργανισμούς από την Κάτω Ιταλία.
Με φόρα από την ΙταλίαΧάρη σε αυτή τη συνεργασία, από την 1η έως τις 7 Οκτωβρίου, στις σκηνές του Θεάτρου Τέχνης και στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά θ’ ανέβουν οι παραστάσεις «Macbettu» (Sardegna Teatro), «Polvere» (Scena Verticale), «Miracolo» (Teatro della Citta) και «Penelope» (Scena Nuda) με σκοπό να μακροημερεύσει. Την ίδια ώρα, δύο παραγωγές του θεάτρου – οι «Δούλες» και ο «Ιούλιος Καίσαρ» θα ταξιδέψουν στην Ιταλία στα τέλη Νοεμβρίου, στο πλαίσιο της ίδιας πολιτιστικής ανταλλαγής.
Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Τέχνης, Μαριάννα Κάλμπαρη πιστεύει ότι ο πραγματικός στόχος από αυτές τις μετακλήσεις δεν είναι μόνο η ανταλλαγή παραστάσεων αλλά «το χτίσιμο σχέσεων ώστε να δημιουργηθεί στη συνέχεια κάτι κοινό». «Ο πολιτισμός ως φάρος, ως οδηγός μπορεί να μας φωτίσει στο σημερινό παγκοσμιοποιημένο κόσμο και να μας οδηγήσει στην ανοιχτή θάλασσα, στην συνειδητοποίηση της επίγνωσης των αξιών και των ταυτοτήτων μας», συμπληρώνει ο Ιταλός πρέσβης στην Ελλάδα, Luigi Marras.
Εκτός από το ιταλικό θεατρικό μπαράζ, στο Τέχνης θα βρεθεί και Meghan Finn, η καλλιτεχνική διευθύντρια του Tank Theater, ενός από τα διακεκριμένα off Broadway θέατρα της Νέας Υόρκης. Η Finn θα έρθει στην Αθήνα τον Ιούνιο του 2020 με το νεόκοπο έργο «When we went Electronic».
Ανταλλαγές και μετακλήσεις ενός ΕλλάδοςΣτις, εντός συνόρων συνεργασίες, το Θέατρο Τέχνης είναι εξίσου δραστήριο. Οι «Εκκλησιάζουσες» ως λαϊκή οπερέτα σε μουσική και λιμπρέτο Σταμάτη Κραουνάκη και σε σκηνοθεσία Μαριάννας Κάλμπαρη εγκαινιάζουν μια ελπιδοφόρο συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή που επίσης έχει μεγάλο χρονικό ορίζοντα. Ήδη, για την προσεχή Άνοιξη, οι δύο θεσμοί θα συμπράξουν στην μουσική παράσταση «Το νεκρό νερό» σε σκηνοθεσία Θέμελη Γλυνάτση βασισμένη στην «Ωραία Μυλωνού» του Σούμπερτ.
Επίσης, το Θέατρο Τέχνης υπογράφει ‘μνημόνιο’ συνεργασίας με το θέατρο Αμαλία στη Θεσσαλονίκη – το οποίο, όπως τόνισε η Μαριάννα Κάλμπαρη «θα γίνει το σπίτι μας στη Θεσσαλονίκη». Τέλος, θα συνεργαστεί με το ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης, που διευθύνει ο Λευτέρης Γιοβανίδης, ανταλλάσσοντας δύο παραγωγές: Στην Αθήνα θα φιλοξενηθεί το «Τριαντάφυλλο στο στήθος» και στην Κοζάνη οι «Ανθρωποφύλακες».
Οι νέες παραγωγέςΤο κυρίως σώμα των παραστάσεων του Τέχνης, ορίζουν οι νέες παραγωγές – που φέτος είναι σχεδόν, εξ ολοκλήρου συμπαραγωγές τόσο σε άλλες σκηνές (όπως το θέατρο του Νέου Κόσμου) όσο και εταιρίες παραγωγής. Συγκεκριμένα, και αρχής γενομένης από τα μέσα Οκτωβρίου, ο Γιάννης Παρασκευόπουλος επιστρέφει… με δύναμη στην Αθήνα με τον τσεχωφικό «Γλάρο» (πρεμιέρα 16 Οκτωβρίου), η Μαρία Πρωτόπαππα σκηνοθετεί τους Στεφανία Γουλιώτη, Λουκία Μιχαλοπούλου και Αργύρη Ξάφη στο «Ρίτερ, Ντένε, Φος» του Μπέρνχαρντ (πρεμιέρα 18 Οκτωβρίου), και ο Βασίλης Παπαβασιλείου υπογράφει ένα ακόμα σατιρικό μονόλογο με τίτλο «Προεόρτια» (πρεμιέρα 14 Δεκεμβρίου).
Από τον Ιανουάριο, ο Άρης Μπινιάρης ξαναδοκιμάζεται στην τραγωδία με την «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή (πρεμιέρα 23 Ιανουαρίου), η Μαριάννα Κάλμπαρη σκηνοθετεί το, σπάνια παιζόμενο, έργο του Ντέιβιντ Μάμετ «Εντμοντ» (πρεμιέρα 30 Ιανουαρίου) με πρωταγωνιστές τους Γιάννο Περλέγκα, Δημήτρη Πασσά και Κωνσταντίνα Τάκαλου, η Νατάσσα Τριανταφύλλη δοκιμάζει να θεατροποιήσει το βιβλίο του Στίβεν Χόκινγκ «Το χρονικό του χρόνου» (πρεμιέρα 24 Φεβρουαρίου), ο Γιώργος Βαλαής γράφει ένα νέο κείμενο για την μνήμη στην εποχή των media με τίτλο «Everybody dies young» (πρεμιέρα 24 Απριλίου) έχοντας για πρωταγωνιστές τους Εύη Σαουλίδου, Ελίνα Ρίζου, Φιντέλ Ταλαμπούκα και τέλος ο Ακύλλας Καραζήσης σκηνοθετεί «Το σύντομο καλοκαίρι της αναρχίας» εμπνευσμένο από κείμενα για τον Ισπανικό εμφύλιο, καθοδηγώντας σκηνικά τους μαθητές του Μάνο Βαβαδάκη, Στέλλα Βογιατζάκη, Χαρά Μάτα Γιαννάτου, Κωνσταντίνο Πλεμμένο κ.α.
Για δεύτερη χρονιά θα συνεχιστούν «Η φαλακρή τραγουδίστρια» του Ιονέσκο δια χειρός Σοφίας Μαραθάκη, οι «Ανθρωποφύλακες» του Κοροβέση σε σκηνοθεσία Μάνου Βαβαδάκη και ο σαιξπηρικός «Οθέλλος» όπως τον διάβασε ο Χάρης Φραγκούλης. Για τρίτη χρονιά, θα παιχτούν οι «Δούλες» του Ζενέ σε σκηνοθεσία Μαριάννας Κάλμπαρη.
Για παιδιά και νέουςΤον κύκλο των 23 παραγωγών που θα ανέβουν στις σκηνές του Θεάτρου Τέχνης, συμπληρώνουν τρεις παραστάσεις για παιδιά και εφήβους. Πρόκειται για το «Μια μέρα χωρίς» την παράσταση – ντοκουμέντο της Εύας Οικονόμου – Βαμβακά που θα μιλήσει σε παιδιά άνω των 12 ετών για τον εθισμό στο internet, και το «Θα βγω λιγάκι στον αέρα» σε κείμενο και σκηνοθεσία του ευαίσθητου Ηλία Κουνέλλα. Η παιδική σκηνή θα παραμείνει για δέκατη χρονιά στα χέρια του Δημήτρη Δεγαϊτη που ανεβάζει φέτος το αριστούργημα του Εκτόρ Μαλό, «Χωρίς οικογένεια».
Όλων των παραστάσεων θα προηγηθεί το καθιερωμένο «Αναλόγιο» της πολύπειρης Σίσσυς Παπαθανασίου που φέτος φιλοξενεί πέντε ελληνικά και δύο ελβετικά έργα.
Στις παράλληλες δράσεις του θεάτρου, θα πρωτοστατήσει και πάλι το αφιέρωμα για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση. Το άγγιγμα της τέχνης σε πολιτικά και κοινωνικά θέματα βρίσκει φέτος εκτόνωση στη συνεργασία του ιστορικού θεάτρου με το ΚΕΘΕΑ αλλά και η διοργάνωση δρώμενων στο δημόσιο χώρο που φέτος θ’ ανοίξει το καυτό ζήτημα της βίας κατά των γυναικών.
Το ρεπερτόριο του Θεάτρου Τέχνης ‘ευλογείται’, αυτή τη χρονιά από τα, έμπλεα στην ποίηση, λόγια του Οδυσσέα Ελύτη «αυτός ο κόσμος και γραμμένος μες στα σπλάχνα σου είναι. Διάβασε και προσπάθησε και πολέμησε… Ο καθείς και τα όπλα του..» ∙ μιας προσωπικότητας που συνδέθηκε άρρηκτα με τον Κάρολο Κουν, συμμετέχοντας για πολλά χρόνια στο Διοικητικό Συμβούλιο του θεάτρου.