Ανάμεσα σε κοστούμια εποχής από την “κληρονομιά” του Εθνικού Θεάτρου, που υπήρχαν πάντα εκεί, ο Δημήτρης Λιγνάδης έκανε την πρώτη του επίσημη εμφάνιση ως καλλιτεχνικός διευθυντής του. Και ο ίδιος, εξάλλου, συνδέεται με το Εθνικό, μ’ ένα δικό του, εντελώς προσωπικό «από πάντα», αφού όπως υπενθύμισε «μεγάλωσα στο Εθνικό από παιδί, πριν καν φοιτήσω στη δραματική σχολή του, χάρη στον πατέρα μου, Τάσο Λιγνάδη. Είμαι ιδιαίτερα συγκινημένος γι’ αυτό. Το Εθνικό είναι, μ’ έναν τρόπο στο γονίδιο μου. Αυτό, φυσικά, δεν προεξοφλεί την επιτυχή διοίκηση του· απλώς ισχυροποιεί τη θέληση μου για να καταστήσω το Εθνικό μια ναυαρχίδα στο ελληνικό πολιτιστικό τοπίο».
Με πνευματικό οδηγό τη φράση του Ανδρέα Εμπειρίκου «πάρε τη λέξη μου, δώσε μου το χέρι σου» και, ακριβώς 1.5 μήνα μετά την ανάληψη καθηκόντων, ο Δημήτρης Λιγνάδης καταρτίζει και δρομολογεί τον πληθωρικό σχεδιασμό για την φυσιογνωμία και τη λειτουργία του Εθνικού· προθέσεις που, από νωρίς, είχε κοινοποιήσει και στην πολιτική του προϊσταμένη και υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.
Ο Δημήτρης Λιγνάδης με μότο θητείας τον στίχο του Εμπειρίκου «Πάρε τη λέξη μου. Δώσε μου το χέρι σου».
Βάσει αυτών, το Εθνικό του Δημήτρη Λιγνάδη αναμένεται να χαρακτηριστεί από μια ενισχυμένη εκπαιδευτική διάσταση – εξελίσσοντας, δηλαδή, το όραμα του προκατόχου του, Στάθη Λιβαθινού. «Θα επιχειρήσω να ακονίσω την εκπαιδευτική του ψυχή. Να διεμβολίσω την νοσούσα ελληνική εκπαίδευση αφού εξάλλου, το Εθνικό από το νομοθέτη έχει επιφορτιστεί με την ευθύνη παραγωγής πολιτισμού και παιδείας. Το Εθνικό είναι τόσο ένας πολιτιστικός όσο κι ένας εκπαιδευτικός φορέας. Με φανατισμό θα υπερασπιστώ αυτή την ιδέα, γιατί το χρειάζεται η στιγμή και η κοινωνικο-πολιτική συγκυρία» σημείωνε νωρίτερα, ο Δημήτρης Λιγνάδης.
Διευκρινίζοντας εμφατικά και, κατ’ επανάληψη, πως κάθε του πρωτοβουλία θα ενταχθεί στην «αδιάλειπτη συνέχεια των διοικήσεων που έχουν προηγηθεί», ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής τόνισε ότι μαζί με το όραμα κληρονομεί και τα οικονομικά προβλήματα των άλλων. Κατά συνέπεια, ο σχεδιασμός του θα δρομολογηθεί και θα υλοποιηθεί αφού, όπως τόνισε, «λυθούν κάποια φλέγοντα οικονομικά ζητήματα». Στη διόγκωση αυτών των προβλημάτων, φαίνεται πως έχει συμβάλλει η χαμηλή επιχορήγηση που διατίθεται ολόκληρη (6 εκατομμύρια ευρώ) για την κάλυψη των αναγκών της μισθοδοσίας – κατάσταση που είχε επισημάνει και η προηγούμενη διοίκηση. Ο κ. Λιγνάδης δεν μπήκε σε περισσότερες λεπτομέρειες καθώς τελεί σε αναμονή των αποτελεσμάτων του οικονομικού ελέγχου. που ήδη διενεργείται στον οργανισμό, αλλά σημείωσε πως «πρέπει να εξορθολογιστούν κάποια μοντέλα διοίκησης και εργασιακών ζητημάτων».
Με δεδομένες τις δυσκολίες αλλά και τις φιλοδοξίες του για το μετασχηματισμό του Εθνικού – «δεν πρόκειται να καταργήσω τίποτα, να μετασχηματίσω είναι η σωστή λέξη» είπε χαρακτηριστικά – ο Δημήτρης Λιγνάδης ανέφερε πως ως διευθυντής κινείται «με δέος κι όχι με φόβο. Κοιτάζω τον ουρανό, πατώντας γερά τα πόδια στη γη». Στη θέση αυτή, άλλωστε, ξεκαθάρισε πως προσέρχεται ως άνθρωπος, ηθοποιός, σκηνοθέτης και δάσκαλος. «Αυτές είναι οι ιδιότητες μου. Η καλλιτεχνική διεύθυνση είναι η αρμοδιότητα μου. Κι αυτό σημαίνει πως δεν σκοπεύω να χάσω τον αυθορμητισμό μου κατά τη διάρκεια της θητείας μου. Μπορεί να είμαι ρομαντικός, αλλά θα προσπαθήσω να προσφέρω κάτι σημαντικό».
Ανάμεσα στη Δηώ Καγκελάρη, τη νέα διευθύντρια της δραματικής σχολής του Εθνικού και την Ερι Κύργια, την αναπληρώτρια καλλιτεχνική διευθύντρια.
Κάνοντας σαφές ότι, επί των ημερών του, το κεφάλαιο του Εθνικού θα είναι ως, επί τω πλείστον, η εκπαιδευτική του ταυτότητα, ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής ανέπτυξε τις συνοδές προτεραιότητες του σχεδιασμού του, σε βάθος χρόνου. Αναλυτικά:
- Συνοψίζει τους άξονες του οργανισμού στα εννοιολογικά δίπολα εύρος – βάθος, όφελος – ωφέλεια, τέχνη – επιστήμη. Στόχος του είναι το Εθνικό να απευθυνθεί συντονισμένα και στους Ελληνες της περιφέρειας αφού «ο Ελληνας είναι ο αιμοδότης του οργανισμού», να διευρύνει την ερευνητική και επιστημονική του ματιά και ασφαλώς να επενδύσει σε επιλογές που θα αποφέρουν έσοδα. Ως παράδειγμα οφέλους και ωφέλειας έθεσε την περίπτωση του Μικρού Εθνικού που, επί την εποπτεία της Σοφίας Βγενοπούλου, έχει πετύχει «ένα τεράστιο επιμορφωτικό έργο, αξιοποιώντας συνάμα σειρά κονδυλίων ΕΣΠΑ».
- Στοχεύει στην ενεργοποίηση του Εθνικού και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, εκτός από την κατά παράδοση συμμετοχή του στο Φεστιβάλ Επιδαύρου. Αυτό μεταφράζεται με την λειτουργία του Rex μέσα από παραγωγές που θα απευθύνονται στο κοινό των ξένων επισκεπτών καθώς και με τη ένταξη των χώρων του Σχολείου (έδρα της δραματικής σχολής του Εθνικού) στις θερινές σκηνές της πόλης. Εκεί το Εθνικό, αναμένεται να αναμορφώσει και ν’ αποκτήσει ένα θερινό θέατρο 1.200 θέσεων τόσο για το ανέβασμα παραστάσεων όσο και για την ενοικίαση του χώρου σε άλλους θιάσους.
- Η δραματική σχολή του Εθνικού, υπό την διεύθυνση της Δηώς Καγκελάρη, θα αναβαθμιστεί και θα στραφεί εκτενέστερα στην διδασκαλία του αρχαίου δράματος. ‘Οπως ανακοίνωσε και η κ. Καγκελάρη, στην διδακτική ομάδα θα συμμετέχουν μερικές από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του ελληνικού θεάτρου όπως οι Δημήτρης Μαυρίκιος, Στάθης Λιβαθινός, Θωμάς Μοσχόπουλος, Μιχαήλ Μαρμαρινός, Ακύλλας Καραζήσης, Σίμος Κακάλας, Νίκος Χατζόπουλος, Ελένη Σκότη κ.α.
- Η Πειραματική Σκηνή (όπως είχε αναφερθεί και σε προηγούμενο ρεπορτάζ του Monopoli), που πλέον περιορίζεται στην ονοματοδοσία της ως «Σκηνή Κατίνα Παξινού» δεν θα έχει την αποκλειστικότητα της ερευνητικής δουλειάς στο Εθνικό. Η έννοια της έρευνας θα μπορεί να αφορά σε όλες τις σκηνές του θεάτρου, αν και οι ο πειραματικές παραστατικές ενέργειες θα συμβαίνουν στο υπόγειο του Rex, με έμφαση στο αρχαιόθεμα δράμα. Ως εκ τούτου, η σκηνή θα υπάγεται υπό την εποπτεία του ίδιου του Λιγνάδη, χωρίς να έχει κάποιον υπεύθυνο (όπως λειτουργούσε μέχρι πρότινος υπό την ευθύνη του διδύμου Ανέστη Αζά και Πρόδρομου Τσινικόρη).
- Η αλλαγή ονοματοδοσίας θα αφορά πλέον και στο Ισόγειο του Rex που στο εξής θα τιτλοφορείται ως «Σκηνή Ελένης Παπαδάκη».
Το Εθνικό θα εξακολουθήσει να επενδύει σε συμπαραγωγές. Φέτος, θα εγκαινιαστεί η συνεργασία με το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά μέσα από τον «Μάκβεθ» – μια παραγωγή η οποία στελέχωνε το πρόγραμμα του Δημοτικού αλλά εξαιτίας της αλλαγής στις αρμοδιότητες Λιγνάδη μετακομίζει στο κτίριο Τσίλερ της Αγίου Κωνσταντίνου. Αντιστοίχως, σε συμπαραγωγή με το Μέγαρο Μουσικής θα ενταχθούν στο ρεπερτόριο του Εθνικού, η επιτυχία των αδελφών Λιγνάδη πάνω στα «Μαθήματα πολέμου». - Οι κοινωνικές δράσεις του Εθνικού που, αναπτύχθηκαν σημαντικά επί θητείας Λιβαθινού, θα εμπλουτιστούν εκ νέου, δίνοντας μεγάλη βαρύτητα στην εκπαίδευση των εκπαιδευτικών.
- Το Εθνικό θα επενδύσει σε εκδοτικό επίπεδο, γεγονός που μεταφράζεται στην επιμέλεια, κυκλοφορία και πώληση σημαντικών μεταφράσεων. «Καλύτερα να περιορίσω μια παραγωγή, ώστε να μπορέσουμε να στήσουμε ένα καλό εκδοτικό τμήμα» ανέφερε συγκεκριμένα ο κ. Λιγνάδης.
- Θα προχωρήσουν έργα υποδομής και ανακαίνισης σε όλες τις σκηνές και εγκαταστάσεις του θεάτρου.
- Θα ολοκληρωθεί το αρχείο του Εθνικού αφού η «Ιστορία είναι το αίμα στις φλέβες μας».
«Το Εθνικό είναι τόσο ένας πολιτιστικός όσο κι ένας εκπαιδευτικός φορέας. Με φανατισμό θα υπερασπιστώ αυτή την ιδέα, γιατί το χρειάζεται η στιγμή και η κοινωνικο-πολιτική συγκυρία» τόνιζε νωρίτερα ο κ. Λιγνάδης.
Η ανάληψη καθηκόντων της καλλιτεχνικής διεύθυνσης στο «και ένα» έχει σημάνει έναν αγώνα δρόμου για την κατάρτιση του ρεπερτορίου της επόμενης σεζόν. Ο Δημήτρης Λιγνάδης έχει ήδη “κλείσει” τον επιδαύριο προγραμματισμό για το καλοκαίρι του 2020 (σε αναμονή της ανακοίνωσης του φεστιβαλικού προγραμματισμού). Την ίδια ώρα, η επόμενη χειμερινή περίοδος θα βρει στο Εθνικό δημιουργούς όπως οι Δημήτρης Καμαρωτός, Δημήτρης Καραντζάς, Γιώργος Κιμούλης, Στάθης Λιβαθινός, Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Αμαλία Μουτούση, Βασίλης Μπισμπίκης, Άντζελα Μπρούσκου, Γιώργος Νανούρης, Κωνσταντίνος Ρήγος, Δημήτρης Τάρλοου, Θάνος Παπακωνσταντίνου, Μάρθα Φριντζήλα.
Για την ώρα και αναφορικά με την τρέχουσα σεζόν, μόλις δόθηκε το λάκτισμα για την προπώληση των νέων παραγωγών του Εθνικού υπό καθεστώς προσφοράς (γενική είσοδος στα 10 ευρώ) που θα διαρκέσει από τις 14 έως τις 23 Οκτωβρίου.
