Φανταστείτε πως είστε ένα ξωτικό με μαγικές δυνάμεις. Βρίσκεστε σε αποστολή για να σώσετε την πόλη σας από τα φριχτά τέρατα και ξαφνικά συναντάτε έναν όμορφο νάνο μουσικό, που σας λέει πως μπορεί να σας βοηθήσει. Τον πιστεύετε και τον ακουλουθείτε; Συζητάτε μαζί του προσπαθώντας να εκμαιεύσετε περισσότερες πληροφορίες; Ρίχνετε ζάρι για να δείτε αν λέει αλήθεια;
Κάπως έτσι εξελίσσεται ένα παιχνίδι ρόλων (RPG – Role Playing Games), μια σειρά επιτραπέζιων παιχνιδιών όπου οι συμμετέχοντες υποδύονται χαρακτήρες που οι ίδιοι έχουν δημιουργήσει. Η ιστορία –ή αλλιώς περιπέτεια – διαδραματίζεται σε κάποιο φανταστικό κόσμο και διαμορφώνεται αρχικά από τον αφηγητή (DM – Dungeon Master) και στη συνέχεια συλλογικά από τους παίκτες στην πορεία του παιχνιδιού, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά των ηρώων και τις επιλογές τους. Ακολουθώντας ένα σύνολο κανόνων, οι επιλογές αυτές έχουν άλλοτε θετική κι άλλοτε αρνητική έκβαση για τους χαρακτήρες.
Φυσικά, τα παιχνίδια αυτά θέλουν την απόλυτη αφοσίωση των συμμετεχόντων, καθώς δεν ολοκληρώνονται σε λίγα λεπτά, αλλά κάθε session παίρνει αρκετές ώρες, ενώ μια παρέα μπορεί να συνεχίζει να παίζει την ίδια ιστορία για χρόνια, με τους ήρωες – αλλά και τα τέρατα – να έχουν αποκτήσει αήττητα features.
Φαντασία, αυτοσχεδιασμός, θεατρικότητα, καλός αφηγητής και εικοσάεδρο ζάρι. Αυτά χρειάζονται για αντιμετωπίσει κάποιος δράκους, ζόμπι, μάγους και ξωτικά στον κόσμο των RPG, όπως το Dungeons & Dragons (γνωστό ως D&D). Η ιστορία των RPG ξεκινά από την Αμερική, πίσω στη δεκαετία του 1970 και φτάνει μέχρι σήμερα, με μια παγκόσμια κοινότητα που αυξάνεται διαρκώς, μετρά διάσημα μέλη όπως οι Stephen Colbert, Vin Diesel κι ο αξέχαστος Robin Williams, ενώ έχει παρεισφρήσει πλέον για τα καλά στην pop κουλτούρα.
Πιο πρόσφατη τηλεοπτική αναφορά, αυτή της δημοφιλούς σειράς του Netflix “Stranger things”, όπου από την πρώτη σεζόν εμφανίζονται τα πιτσιρίκια – κεντρικοί ήρωες να παίζουν Dungeons & Dragons, ένα παιχνίδι που «στοιχειώνει» την εξέλιξη της σειράς σε τέτοιο βαθμό, ώστε οι δημιουργοί της κυκλοφόρησαν πρόσφατα και το επιτραπέζιο The Stranger Things Dungeons & Dragons Starter Set.
Τα παιχνίδια RPG κερδίζουν τη θέση τους στη mainstream κουλτούρα, όπως συνέβη τα τελευταία χρόνια και με τη συνολικότερη κουλτούρα του Fantasy. Ταινίες όπως ο «Άρχοντας των δαχτυλιδιών», το φαινόμενο “Harry Potter” ή σειρές όπως το “Game of Τhrones”, αλλά και τα βιβλία – best sellers – στα οποία βασίστηκαν, αποτελούν πηγές έμπνευσης ενός διαρκώς αυξανόμενου κοινού.
Τα παιχνίδια ρόλων στην ΕλλάδαΣτη χώρα μας έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια μια σημαντική κοινότητα ανθρώπων που ασχολούνται με την κουλτούρα του φανταστικού και με τα παιχνίδια ρόλων όπως το Dungeons & Dragons, γράφουν περιπέτειες (αν και οι περισσότεροι παίζουν έτοιμες από ξένες εκδόσεις), δημιουργούν χειροποίητα κοστούμια και αντικείμενα εποχής, συμμετέχουν σε τουρνουά και εκδηλώσεις.
Μια από αυτές, πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 20 Οκτωβρίου, όπου περίπου 100 φανατικοί του είδους, κάθε ηλικίας, αγόρια κυρίως, γονείς με παιδιά, αλλά και αρκετά κορίτσια, συγκεντρώθηκαν στην έκτη διοργάνωση Monster Annual που διοργανώνει ο Λαβύρινθος, για να διαγωνιστούν σε μια περιπέτεια που τους καλούσε να επιβιώσουν από την απειλή των ζόμπι. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τέσσερις αποικίες, όπου κάθε μία έπρεπε να εξασφαλίσει τις βασικές ανάγκες επιβίωσης καθώς και να εξερευνήσει εγκαταλελειμμένα μέρη για επιπλέον προμήθειες. Εκείνη την ηλιόλουστη Κυριακή λοιπόν, ζόμπι, ξωτικά και πολεμιστές κάθε ιδιότητας, αναμετρήθηκαν μεταξύ τους για ώρες, σε μια ξενοδοχειακή αίθουσα της Αθήνας που μετατράπηκε για μια ολόκληρη μέρα σε – επιτραπέζιο – πεδίο μάχης.
«Το D&D σήμερα απασχολεί πλέον πάρα πολύ κόσμο, δεν είναι όπως παλιότερα που αφορούσε λίγους», μας λέει ο Διονύσης Τσιρώνης (38 ετών), μοντέρ-σκηνοθέτης, διοργανωτής του Monster Annual και φανατικός παίκτης τα τελευταία είκοσι χρόνια. «Στις συναντήσεις μας έρχονται πλέον και παιδιά από 12 ετών και πάνω, τα οποία συνήθως γνωρίζουν το χώρο του D&D από τους γονείς τους. Το ίντερνετ έχει βοηθήσει πολύ επίσης τη διάδοση του παιχνιδιού σε ένα ευρύτερο κοινό, ενώ παλιά υπήρχαν μόνο κάποιοι εξειδικευμένοι χώροι στην πόλη, που έπρεπε να ψάξεις για να τους βρεις».
Η διοργάνωση του Monster Annual ξεκίνησε από μια παρέα που αρχικά είχε το blog Λαβύρινθος το οποίο αφορά στο D&D και σιγά σιγά ξεκίνησαν να οργανώνουν μικρές εκδηλώσεις που έφτασαν σήμερα να προσελκύουν πάνω από 110 άτομα ανά εκδήλωση, με τις θέσεις να κλείνουν μέσα σε 3 μόλις μέρες από την ανακοίνωση του event. Ενδιαφέρον έχει επίσης, πως από τους συμμετέχοντες, περίπου το 75% είναι άνδρες και 25% γυναίκες, αν και τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες γυναίκες αρχίζουν να ασχολούνται.
Η ιδιαιτερότητα του παιχνιδιού στο Monster AnnualO Λευτέρης (37 ετών) συμμετέχει από την 3η χρονιά της διοργάνωσης Monster Annual, αρχικά ως παίκτης – αφηγητής και στη συνέχεια συγγράφοντας τις περιπέτειες, μαζί με άλλους αφηγητές. Όπως αναφέρει, η διοργάνωση μεγαλώνει ετησίως, «αλλά προσέχουμε πλέον να έχουμε ως όριο στις συμμετοχές τα 110 περίπου άτομα, ώστε το παιχνίδι να είναι διαχειρίσιμο και ευχάριστο για όλους». Χαρακτηριστικό της διοργάνωσης, όπως μας λέει, είναι πως «υπάρχει πάντα ένα συγκεκριμένο κόνσεπτ για την περιπέτεια που παίζουμε σε κάθε event».
Αυτό φαίνεται πως είναι και το χαρακτηριστικό το οποίο προσελκύει τόσο κόσμο σε μια τέτοια διοργάνωση.
Σύμφωνα με τον Πέτρο (37 ετών), Dungeon Master στο φετινό event με εικοσάχρονη ενασχόληση με το D&D, «το Monster Annual ξεχωρίζει από αντίστοιχες διοργανώσεις καθώς δημιουργεί μια ιδιαίτερη συνθήκη παιχνιδιού, που έχει να κάνει με την αλληλεπίδραση των τραπεζιών, τα οποία πρέπει να συνεργαστούν μεταξύ τους. Ο σχεδιασμός του event έχει ένα πολύ δυναμικό στοιχείο, δεν είναι απομονωμένη η μια ομάδα από την άλλη. Υπάρχει ένα στοιχείο συνδυαστικού role playing. Υπάρχει χώρος για μυθοπλασία, για να δημιουργήσεις μια πολύ απροσδόκητη και δυναμική ιστορία, σε αντίθεση με το να πάρεις απλώς μια περιπέτεια και να την “τρέξεις”».
Παράλληλα, ενδιαφέρον έχει και η εμπλοκή όλο και περισσότερων παικτών, που ο καθένας συμβάλλει με τον τρόπο του στη διεξαγωγή του event. Για τον Πέτρο «το Monster Annual έχει καταφέρει να φτιάξει μια σταθερή κοινότητα που ενδιαφέρεται να συμβάλει στη δημιουργία του event. Για παράδειγμα οι αφηγητές γράφουν όλοι μαζί τις περιπέτειες, η διοργάνωση αυτή έχει κάτι το οργανικό».
Στο χώρο του event, παρατηρώ στα τραπέζια όπου παίζουν οι ομάδες, τοποθετημένα ταμπλό που έχουν φτιάξει οι συμμετέχοντες, μινιατούρες ηρώων, δέντρων και τεράτων βαμμένων στο χέρι, ενώ γύρω μου κυκλοφορούν πρόσωπα βαμμένα σαν ζόμπι, αλλά και cosplayers με χειροποίητες στολές εποχής.
Μιλώντας με την Ευαγγελία (26 ετών), μαθαίνω πως οι cosplayers ανήκουν σε μια κοινότητα που αποτελείται από περίπου 120 gamers, που ονομάζεται LARP (Live Action Role Playing), ένα διαδραστικό παιχνίδι τύπου D&D, στο οποίο οι LARPers βγαίνουν στα δάση με τις πανοπλίες τους και παίζουν με βάση μια διαδραστική ιστορία στην οποία αυτοσχεδιάζουν, ενώ κάθε Κυριακή συναντιούνται στο Άλσος Συγγρού, σε events ανοιχτά σε όλους.
Δημιουργός των κοστουμιών των LARPers είναι η Έλενα, η οποία ήρθε αρχικά σε επαφή με το κοστούμι μέσα από τις σπουδές της στη Θεατρολογία, στη συνέχεια γνώρισε το LARP κι έτσι ξεκίνησε να φτιάχνει τα δικά της κοστούμια για τους χαρακτήρες που υποδυόταν. Συνειδητοποιώντας πως της αρέσει πολύ το ράψιμο, φοίτησε σε μια σχολή σχεδίου Μόδας και πλέον ασχολείται επαγγελματικά με αυτό. Αναζητά όσο το δυνατόν πιο ακριβή ιστορικά πατρόν γίνεται, μελετά το μεσαιωνικό ένδυμα και παράλληλα παίζει σε διαφορετικά campaigns D&D.
Γιατί έχει τόσο φανατικούς παίκτες το Dungeons & Dragons;Ποια είναι όμως τελικά η ουσία των παιχνιδιών ρόλων για τον καθένα, γιατί συγκινεί τόσο πολύ τους ανθρώπους που ασχολούνται με αυτό;
Για τον Λευτέρη, που παίζει από την εφηβεία του D&D «αποτελεί κατά 50% έναν τρόπο να διοχετεύω τη δημιουργικότητά μου γράφοντας περιπέτειες για το παιχνίδι και το υπόλοιπο 50% είναι η χαρά του να παίζεις με μια παρέα, συνδιαμορφώνοντας ελεύθερα την περιπέτεια, μέσα από τους αυτοσχεδιασμούς του καθενός». Ή, όπως το θέτει η Έλενα, «όλοι δεν θέλουμε να ξεφεύγουμε λίγο από την πραγματικότητα; Άλλοι βλέπουν ταινίες, άλλοι παίζουν video games, εμείς παίζουμε RPG».
Αυτό που αναζητούν επίσης όμως οι παίκτες, είναι μια αρχέγονη ανάγκη μας, που εύστοχα εντοπίζει ο Διονύσης: «το D&D συνδέεται άμεσα με δυο από τις πιο αγαπημένες πρακτικές του ανθρώπου, το παιχνίδι και τις ιστορίες».