Nίκος Κουρής: Μέχρι τα 30 κατέστρεφα τη ζωή μου

Το απόγευμα στου Ψυρρή μοιάζει, κάπως, χαλαρό. Ή ο Νίκος Κουρής είναι χαλαρός και το μεταδίδει στους γύρω του. Αφού πέρασε το μεσημέρι με τον γιο του Πέτρο -στον οποίο θέλει να αφιερώνει πολύ χρόνο- καβάλησε τη μηχανή κι έφτασε στην Αγίων Αναργύρων. Εκεί, λίγες ώρες πριν ξεκινήσει η «Γίδα ή ποιά είναι η Σύλβια» στο Θησείον – η παράσταση που συγκαταλέγεται στους πρόσφατους ερμηνευτικούς άθλους του – μπαίνει, χωρίς καμιά παρακίνηση, σε mood εξομολόγησης, αφού όπως παραδέχεται είναι καλά με τον εαυτό του. «Είμαι πιο χαλαρός και πιο γενναιόδωρος σε όλα. Και νομίζω ότι πια μπορώ να δώσω περισσότερη αγάπη», λέει.

Για όσους παρακολουθούν την πορεία του αυτά τα 25 χρόνια, δεν μπορεί παρά να έχουν διαπιστώσει πως κατά την τελευταία διετία εκπέμπει σε μιαν άλλη συχνότητα. ‘Οχι μόνο επειδή επιλέγει κωμικούς ή περισσότερο εξωστρεφείς ρόλους μα κυρίως γιατί αυτοί περιγράφουν μια συνειδητή στροφή στην στάση ζωής του.

Μετά την πραγματική αποκάλυψη που επιφύλασσε στην «Κωμωδία των παρεξηγήσεων» όσο και στη «Γίδα», αυτόν το χειμώνα πρωταγωνιστεί στην παράσταση «Του Κουτρούλη ο γάμος» εκπλήσσοντας ακόμα και την Σμαράγδα Καρύδη που του πρότεινε το ρόλο και, πλέον, τον παρακολουθεί να παίζει σαν σε κωμικό στρόβιλο, αποδομητικό της ομορφιάς του.

Ο μαθητής του Λευτέρη Βογιατζή (τον οποίο και μνημονεύει συνέχεια στη διάρκεια της κουβέντας) έχει ησυχάσει. Αν και ομολογεί -όπως ο δάσκαλος του- πως το θέατρο κινεί τη ζωή του· και πως για το ίδιο θα ήθελε να πείσει τους νεότερους ηθοποιούς. «Θα ήθελα να τους παρασύρω ώστε μην προχωρούν χωρίς ποίηση, χωρίς ομορφιά, αληθινό βλέμμα πάνω στην πραγματικότητα» σημειώνει.

Ημίπαλτο ALTATENSIONE, παντελόνι BICOLORE (Home Sweet Home)

Το αντιλαμβάνομαι εξίσου κι εγώ. Η διαδρομή, η ζωή μου αλλά κυρίως η μανία που έχω για το θέατρο είναι πια πολύ διοχετευμένη. Αυτό έχει συμβεί: Όσα φαντάζομαι και ονειρεύομαι μπορώ να τα μετασχηματίζω στη δουλειά μου. Έχω αγγίξει ένα σημείο ψυχικής και πνευματικής κατάστασης, ένα σημείο ζωής μέσα κι έξω από το θέατρο που μου επιστρέφει κάτι πίσω. Κι αυτό είναι πολύ συγκινητικό. ‘Ισως ακόμα να είναι και θέμα τύχης. Γιατί δεν κάνω τίποτα παραπάνω απ’ όσα έκανα. Δεν έχει μειωθεί στο ελάχιστο η εγρήγορση, η ανησυχία μου, η αγάπη, η επιθυμία μου για το θέατρο.

Είναι κάτι στο οποίο – μ’ έναν πολύ ανώμαλο τρόπο – έχω επενδύσει τα πάντα. Γι’ αυτό και δουλεύω τόσο πολύ. Τις προάλλες ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης με ρωτούσε γιατί δουλεύω επτά μέρες την εβδομάδα. Του απάντησα πως για μένα ρεπό είναι να πάω στο θέατρο. Προφανώς και δεν ισχυρίζομαι πως δεν κουράζομαι αλλά με σπρώχνει μια τεράστια επιθυμία, σαν να είμαι ερωτευμένος. Εκεί που οι άλλοι βλέπουν κάποιον που δεν κοιμάται καθόλου, εγώ βλέπω τον εαυτό μου να είναι ερωτευμένος. Το θέατρο είναι πιο απαιτητική ψυχική περιοχή. Αν δεν λιώσεις, δεν έχεις να πεις τίποτα.

Ναι, γιατί με αυτό το υλικό δουλεύω. ‘Οχι για να έχω την αίσθηση ότι θυσιάζω κάτι. Αλλά γιατί κάτι καταναλώνεις κι έτσι παράγεται μια ενέργεια.

Το θέατρο είναι κάτι στο οποίο – μ’ έναν πολύ ανώμαλο τρόπο – έχω επενδύσει τα πάντα

Ξέρεις, έχει να κάνει με το πως είναι ο καθένας. Κι εγώ είμαι ένας άνθρωπος πολύ δύσκολος, κλειστός, κομπλεξικός, απόλυτος. Μέχρι πρότινος είχα πολλά ανοιχτά θέματα. Πλέον, έχω κατακτήσει μια μεγαλύτερη ισορροπία. Είμαι πολύ πιο ανοιχτός και πιο ήρεμος γιατί είμαι πολύ καλύτερα με τον εαυτό μου. Στη σκηνή – όσο και στη ζωή – είμαι πολύ πιο ελεύθερος. Εξάλλου, στο μυαλό μου η σκηνή ήταν πάντα ένας τόπος για να σε ελευθερώνει – με την έννοια ότι κανείς αλιεύει εκεί άγνωστα πράγματα για τον εαυτό του.

Zιβάγκο και γούνινο παλτό H&M, παντελόνι DANTE, πλεκτό σκουφάκι H&M

Ή και το ανάποδο. Αν μπορούσα να ξανακάνω τους ρόλους που έχω παίξει, εγκιβωτίζοντας όσα έχουν καθίσει μέσα μου, ερήμην μου όλα αυτά τα χρόνια, θα ήταν άλλοι ρόλοι. Οι ηθοποιοί έχουν την ψευδαίσθηση ότι κάνουν αυτό που θέλουν· αλλά στην πραγματικότητα κάνουν αυτό που μπορούν.

Είμαι ένα άθροισμα όλων των ρόλων που έχω παίξει κι όλων των εμπειριών στη ζωή μου. Επίσης, είμαι ένα άθροισμα του μπαμπά μου και της μαμάς μου. Παλαιότερα, ένα συντηρητικό κομμάτι μου, ξεχώριζε την δουλειά από την ζωή. Τώρα πια, όμως, έχοντας αποδεχτεί κάποια πράγματα, συνειδητοποιώ ότι έχω μέσα μου κομμάτια ρόλων. Παίζω κατ’ αυτόν τον τρόπο στη «Γίδα» γιατί έχω κομμάτια του ήρωα.

Ναι, τώρα είμαι πιο τολμηρός ψυχικά κι αυτό αντανακλάται στον τρόπο που κάνω τη δουλειά μου. Πλέον δεν χαρίζω τίποτα και σε κανέναν από το γούστο, τη στάση και την επιθυμία μου. Κι αυτός είναι ο μόνος δρόμος που πρέπει ν’ ακολουθήσει κανείς στο θέατρο, αν θέλει να λέει ότι το κάνει σοβαρά. Πρέπει να εκτίθεται η προσωπική σου επιλογή κι όχι η επιλογή των φίλων σου, του κοινού σου, των κριτικών ή ενός περιβάλλοντος λαϊκισμού. Δεν γίνεται να κάνεις τα χατίρια των άλλων. Δεν είμαι διατεθειμένος να εκχωρήσω τίποτα από την ψυχή μου· και θα πληρώσω το τίμημα.

Zιβάγκο H&M, παντελόνι DANTE, πλεκτό σκουφάκι H&M

Αν πάρεις σοβαρά κάποια πράγματα που σου λέει το κοινό ίσως να μην ανεβείς ξανά στη σκηνή. Τις προάλλες, για παράδειγμα, ήρθαν κάποιοι θεατές στο καμαρίνι του «Βασιλάκου» να με ρωτήσουν γιατί έβαλα καράφλα παίζοντας τον Κουτρούλη. Καταλαβαίνεις που αναλώνεται η συζήτηση. ‘Ασε που κάποιοι θυμώνουν, σε πλησιάζουν με θυμό. Αλλά ακόμα και η επαγγελματική κριτική στέκεται σε επουσιώδη πράγματα. ‘Εγραψαν, ας πούμε, ότι «τσαλακώθηκα» βάζοντας καράφλα. Σιγά, ρε παιδιά! Κουτρούλης σημαίνει καραφλός και βάσει μιας ατάκας του έργου πρότεινα στην Σμαράγδα Καρύδη να εμφανιστώ έτσι. Τόσο απλά.

Η συνεργασία απαιτεί να κουβαλήσεις την άποψη σου, να φέρεις μια πρόταση, μιαν ανάγνωση. Κι αν οι σκηνοθέτες δεν είναι κομπλεξικοί – ευτυχώς δεν συνεργάζομαι με τέτοιους – όχι μόνο το ζητούν, μα είναι με τα χέρια ανοιχτά.

Ναι, είμαι έτοιμος – όχι για να σκηνοθετήσω επί τούτου – αλλά για να πάω ένα βήμα παραπέρα συνολικά. Δεν είμαι σκηνοθέτης κι ούτε θέλω να γίνω. Αλλά θέλω ν’ αναλάβω ένα πράγμα εξ ολοκλήρου για ν’ αποτυπωθεί η ανάγνωση μου σε αυτό. Όσο περνούν τα χρόνια είμαι πια βέβαιος ότι το πιο πολύτιμο είναι η ανάγνωση ενός κειμένου – όχι ο τρόπος που θα το κάνεις για να διαφοροποιηθείς από τους άλλους. Αυτό όχι μόνο δεν με πείθει, αλλά το βαριέμαι, πεθαίνω, σβήνω.

Είμαι έτοιμος να σκηνοθετήσω

Η Σμαράγδα μου πρότεινε το ρόλο για πλάκα. Και της είπα «ναι» κατευθείαν. Ίσως κανείς να μην περίμενε από μένα να κάνω ένα τέτοιο ρόλο. ‘Ομως, εγώ τρελάθηκα με την ιδέα του Κουτρούλη. Λατρεύω τον Κουτρούλη όσο κανέναν ρόλο που έχω κάνει. Νιώθω ευτυχισμένος και δεν έχω υπάρξει πιο περήφανος με άλλη επιλογή ξανά στη ζωή μου.

Πάντα ήθελα να είμαι ένας καλός ηθοποιός. Στην αρχή, είχα πολύ μεγάλο πρόβλημα με τον τίτλο του ζεν πρεμιέ. ‘Ηθελα τόσο πολύ να είμαι κάτι άλλο από αυτό που νόμιζαν οι άλλοι ότι είμαι. Αυτή η αντίληψη εξαπλώθηκε παντού, ακόμα και στις συντρόφους μου. Δεν είναι τυχαίο που δεν έκανα παρέα με παιδιά της ηλικίας μου, δεν έβλεπα σινεμά της εποχής μου· δεν ήθελα να κινούμαι με το ρεύμα και να δίνω την εντύπωση ότι κάνω αυτά που κάνουν όλοι.

Zιβάγκο H&M, παντελόνι DANTE, πλεκτό σκουφάκι H&M

Υπήρξα κάποιες φορές επιδεικτικός. Αλλά γενικά, έχω περάσει τη ζωή μου πολύ σιωπηλά, κάτω από το τραπέζι. Δεν μου αρέσει να κάνω φασαρία.

‘Οχι, αλλά είναι εκνευριστικό να στέκεται κανείς μόνο στην επιφάνεια. Είναι πολύ εκνευριστικό η εμφάνιση να περιορίζει την γκάμα σου.

Συνέχεια το παλεύω. Και θα το παλέψω κι άλλο. Γιατί επιτέλους κάνω κόντρα ρόλους. Ούτε καν ο Λευτέρης (Βογιατζής) δεν έδωσε έναν κόντρα ρόλους στον ρομαντικό νέο που ήμουν τότε. Και μετά από χρόνια σε μια τηλεφωνική συνομιλία μας μου είπε «και γιατί δεν μου ζήταγες εσύ το ρόλο;». Εννοείται, πως δεν θα μπορούσα να διαννοηθώ κάτι τέτοιο.

‘Εχω περάσει τη ζωή μου πολύ σιωπηλά, κάτω από το τραπέζι. Δεν μου αρέσει να κάνω φασαρία

Φυσικά! Πλάκα μου κάνεις; Επιλέγοντας να είμαι στο «Κυκλάδων» άφησα σινεμά, άφησα τηλεόραση. ‘Εκανα το πρώτο μου σίριαλ στα 35 μου χρόνια. Ο Λευτέρης ήταν ένας άλλος πλανήτης για μένα, σαν στάση στα πράγματα. Με παρηγορούσε πως υπήρχε κι αυτός. Δεν έχω δει τίποτα πιο πειστικό από τον Λευτέρη Βογιατζή στο ελληνικό θέατρο. Δεν είχες να του καταλογίσεις ούτε μια δηθενιά στη δουλειά του.

Εννοείται. Ακόμα δεν υπολογίζω τα χρήματα. Προχθές, πάλι, αρνήθηκα την πρόταση για ένα σίριαλ με ένα πολύ μεγάλο μηνιαίο μισθό και η ‘Ελενα δεν μπορούσε να το πιστέψει. Λυπάμαι που δεν μπορώ να το κάνω, ντρέπομαι. Κι όσο κι αν προσπαθώ να πείσω τον εαυτό μου – γιατί έχω παιδί να μεγαλώσω – δεν μπορώ να υποχωρήσω.

Zιβάγκο και γούνινο παλτό H&M, πλεκτό σκουφάκι H&M

Από την αισθητική, το γούστο μου, από ό,τι ονειρεύομαι να κάνω. Πιστεύω ότι με το γούστο μπορείς ν’ αλλάξεις τον κόσμο. Οπως έλεγε και ο Λευτέρης «το γούστο καλλιεργείται».

Δεν έχω μετανιώσει για τις επιλογές μου αλλά για τον τρόπο με τον οποίο έμπαινα στο θέατρο· για τον τρόπο που χρησιμοποίησα τον εαυτό μου. Ακόμα και κάποιες συνεργασίες με το Λευτέρη θα μπορούσα να τις είχα αποφύγει. Να επέλεγα άλλα πράγματα για το προσωπικό μου προχώρημα. Κι αυτό δεν έχει να κάνει ούτε με τις παραστάσεις, ούτε με το “σχολείο” που ήταν ο Λευτέρης. ‘Αλλωστε είμαι ο μόνος που άντεξε να κάνει τόσες παραστάσεις μαζί του. Κάθε φορά με σταύρωναν, λέγοντας μου «καλή τύχη».

Η σκέψη ότι ακόμα δεν είχα κάνει κάτι. Είμαι και λίγο μαζοχιστής, εμμονικός. Θέλω να πω ότι δεν χρεώνω τίποτα στο Λευτέρη. Ο Λευτέρης ήταν ένας άνθρωπος που με αγάπησε πολύ, με πίστεψε πολύ – όπως ο Λευτέρης μπορούσε να πιστέψει σε κάποιον. Γιατί ποτέ δεν εισέπραξα πως με εκτιμούσε ή με αγαπούσε. ‘Ηταν πολύ κλειστός. Κλειστός από έλλειψη γενναιοδωρίας ή ακολουθώντας έναν τρόπο δουλειάς; Δεν ξέρω. Συνήθιζε να λέει «πως δεν χρειάζεστε το καλό λόγο αφού μόνο ο κακός θα σας προχωρήσει». Σε μια τέτοια στιγμή του είχα απαντήσει «πες μου ένα καλό λόγο όχι για να μου χαϊδέψεις τ’ αυτιά, αλλά για να καταλάβω αν πηγαίνω σωστά».

Δεν έχω μετανιώσει για τις επιλογές μου, αλλά για τον τρόπο που χρησιμοποίησα τον εαυτό μου

Αυτά και άλλα πολλά. Πάντα αναφέρομαι στα πρώτα χρόνια της εφηβείας μου. Εκεί είναι που δίνεις λόγο, δεν θέλεις να προδώσεις εκείνο που σε κίνησε. Αυτά τα χρόνια είναι το πιο αληθινό μας κομμάτι. Μπορεί να έχει αλλάξει εντελώς όσα σήμαινε το θέατρο τότε για μένα, αλλά εξακολουθώ να δίνω λογαριασμό σ’ αυτές τις πρώτες συγκινήσεις. Δεν διανοούμαι να μην συγκινούμαι στο θέατρο ή να λέω ότι βαριέμαι. Είναι τεχνική να μην βαριέσαι στο θέατρο.

Zιβάγκο H&M, παντελόνι DANTE, γυαλιά από προσωπική συλλογή

Πολύ μαυρίλα, εγωισμό, ναρκισσισμό, εσωτερικότητα, ρομαντισμό, πολλά κόμπλεξ, πολύ θυμό, χάσιμο, ολοκληρωτική έλλειψη αυτοπεποίθησης. Επειδή είχα προβλήματα υγείας και παράλληλα ψυχικά προβλήματα είχα κάθε λόγο να πάω προς τα εκεί. Φυσικά και από τότε έχω κάνει τεράστια διαδρομή χωρίς – από την άλλη να έχουν αλλάξει πολλά. Είμαι το ίδιο υλικό μόνο που τώρα ξέρω κάποια πράγματα παραπάνω, κάποια πράγματα δεν τα επιτρέπω στον εαυτό μου, με κάποια άλλα γελάω πολύ και ξενερώνω, τα κοροϊδεύω. ‘Εμαθα να κοροϊδεύω τον εαυτό μου· αυτή είναι μεγάλη ιστορία: Να μην παίρνεις σοβαρά τον εαυτό σου. Παλιά έπαιρνα τον εαυτό μου σοβαρά σε βαθμό κακουργήματος.

Να τσακίζω την ζωή μου μέχρι τα 30 μου χρόνια. Να την καταστρέφω.

Zιβάγκο και πλεκτό σκουφάκι H&M

Ναι, είναι αλήθεια. Δεν είναι τυχαίο που το είπα τώρα, αφού βρίσκομαι σε μια καλή στιγμή της ζωής μου. Και είμαι έτοιμος να βοηθήσω – ήδη το κάνω. Είμαι πάρα πολύ χαρούμενος και συγκινημένος που αυτή η χειρονομία είχε μια τέτοια ανταπόκριση. ‘Εχουν επικοινωνήσει πάρα πολύ ανθρωποι μαζί μου, άνθρωποι που ζουν τον διαβήτη σαν αναπηρία, που δεν έχουν όνειρα. Βρέθηκα, ξέρεις, κι εγώ στην ίδια θέση. Αλλά κάποια στιγμή ανακάλυψα ότι η ινσουλίνη είναι ένα υπερόπλο, μια τρομακτική βενζίνη μαζί με το φαγητό.

Είναι πάρα πολύ δύσκολο. Ο διαβήτης είναι ένα μεταβολικό σύνδρομο που μπορεί να σου διαλύσει τη ζωή. Θέλει πάρα πολύ δουλειά. Αφού κοινοποίησα την ιστορία μου, ήρθε κόσμος στο θέατρο, πάσχοντες με διαβήτη και κλαίγοντας με λυγμούς μου είπαν πως δεν γίνεται να κάνεις τόσα πράγματα στο θέατρο και να είσαι διαβητικός. Να που γίνεται! Ακόμα και επαγγελματίες αθλητές πάσχουν από διαβήτη. Ναι, είναι μια γαμημένη δυσκολία αλλά δεν είναι και τίποτα.

Βιώνω τη ζωή ως περαστικός

Τα τελευταία δύο χρόνια – χτυπάω ξύλο – είμαι καλά. Δεν ξέρω τι θα με βρει γιατί έχω μια επισφαλή σχέση με τη ζωή. Τη βιώνω ως περαστικός. Δεν μπορώ να κάνω σχέδια ούτε για το βράδυ. Μου λέει η ‘Ελενα να πάμε σινεμά το βράδυ και της λέω «δεν ξέρω, θα σου πω το βράδυ».

Πάρα πολύ. Κι εγώ είμαι δύσκολος μαζί μου.

Εξαιτίας της ‘Ελενας. Είναι μοναδική. Δεν ξέρω άλλο τέτοιο πρόσωπο σαν εκείνη. Είναι από άλλο σύμπαν. Γιατί εγώ είμαι δύσπιστος στην δοσμένη αγάπη.

Μπλούζα και παντελόνι με πιέτες DANTE, καπέλο HACKETT (Shop & Trade)

Είναι ένα συνεχές link με την παιδική μου ηλικία. Τότε που παίρνεις τις αποφάσεις για το τι πρέπει να κάνεις και τι όχι. Πρέπει να πηγαίνεις συνέχεια πίσω για να μην προβάλλεις τα δικά σου ελείμματα στο παιδί σου.

Θυμάμαι να πηγαίνω σχολείο στην Α’ Δημοτικού και να είμαι μόνος μου. Ενώ ο Πέτρος πηγαίνει Ζ’ Δημοτικού και τον πηγαίνουμε ακόμα στο σχολείο. Εγώ ήμουν μόνος μου και είναι κάτι που δεν μπορώ να το ξεπεράσω. Επίσης, δεν θα ξεχάσω την στιγμή που ο Πέτρος είπε το πρώτο του ποίημα στο σχολείο· ξέσπασα σε λυγμούς. Όχι από περηφάνια αλλά γιατί θυμήθηκα το δικό μου πρώτο ποίημα όπου ήμουν πάλι μόνος μου… Εκείνη την στιγμή ένιωσα μια τρομερή πληγή να αιμορραγεί μέσα μου… Γι’ αυτό κι έχω αποφασίσει πως το μόνο πράγμα που πρέπει να κάνω ως γονιός είναι να είμαι εκεί. Να μην πηγαίνω παραπάνω, να είμαι παράλληλα δίπλα του. Δεν βλέπω το παιδί μου ως κάτι δικό μου, αλλά ως κάτι δικό του.

Τίποτα πραγματικά. Είναι πολύ πιο χαρούμενος, με όρεξη, με φοβερά ενδιαφέροντα, φοβερό μυαλό, έχει τρελή αυτοπεποίθηση, δεν φοβάται τίποτα, είναι ατρόμητος, έχει φίλους, τον αγαπούν.

Ζιβάγκο GAZZARRINI, παντελόνι BICOLORE (Home Sweet Home)

Ναι, αυτό αποκαταστάθηκε πολύ αργότερα. Νομίζω πως όλα έχουν να κάνουν με την αγάπη που παίρνει ή που δεν παίρνει κανείς.

Φοβάμαι το μέλλον γιατί είναι κάτι που δεν μπορώ να σχεδιάσω. Η ζωή μου είναι day by day κι αυτό μου αρέσει

Θα ήθελα να εμπνευστεί από το πόσο πολύ δουλεύω. Προσπαθώ να τον κάνω να καταλάβει πως είναι προτιμότερη η προσπάθεια από το «βαριέμαι». Το καλοκαίρι είχε έρθει σε μια πρόβα μου στον «Δον Ζουάν» και με παρακολουθούσε επί οκτώ ώρες να δουλεύω μια σκηνή. Του είχε φανεί τρομερό. Προσπαθώ, λοιπόν, να του εξηγήσω ότι ο κόπος δεν έχει ευχαρίστηση αλλά θα έρθει η στιγμή που θα την νιώσει για κάτι για το οποίο προσπάθησε.

Σκέφτομαι πολύ τη φράση του Σικουτρή πως «το μέλλον είναι σκοτεινό και είναι λίγοι που δεν φοβούνται το σκοτάδι». Φοβάμαι το μέλλον γιατί είναι κάτι που δεν μπορώ να σχεδιάσω. Η ζωή μου είναι day by day κι αυτό μου αρέσει. Κάπως συμπυκνώνονται τα πράγματα.

Zιβάγκο και γούνινο παλτό H&M, παντελόνι DANTE, πλεκτό σκουφάκι H&M