Μας τα είπαν το 2019
Μας μίλησαν μέσα στη χρονιά, τους ακούσαμε προσεκτικά, τους καταγράψαμε και μοιραζόμαστε ξανά τη σκέψη τους.
Ο Νίτσε έχει πει πως οι λέξεις είναι σύμβολα. Σύμβολα που περιγράφουν τη σχέση των προσώπων και των πραγμάτων μεταξύ τους. «Πουθενά, όμως, δεν αγγίζουν την απόλυτη αλήθεια» τόνιζε. Λέξεις με αυτόν, ακριβώς, το ρόλο – ελπίζοντας ότι άγγιξαν κάπου την αλήθεια – υιοθέτησαν δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες, πρόσωπα που μίλησαν στο Monopoli στη διάρκεια της χρονιάς που τελειώνει. Επιλέγουμε 19 σύντομα αποσπάσματα από τις εβδομαδιαίες συνεντεύξεις-πορτρέτα που μας παραχώρησαν καλλιτέχνες της θεατρικής σκηνής. Και με αυτά αποχαιρετούμε το 2019.
Χάρης Φραγκούλης, ηθοποιός – Φεβρουάριος 2019
Οχι, περήφανος δεν είμαι. Μπορώ να αναγνωρίσω ότι έχω κάνει κόπο. Κι αυτός ο κόπος με συγκινεί στο τέλος. Με κάνει να δακρύζω, μου ζεσταίνει την ψυχή για να συνεχίσω. Μπορώ να πω, λοιπόν, ότι έχει προηγηθεί ένας κόπος που έχει καρποφορήσει· μέχρι εκεί.
Αντώνης Μυργιαγκός, ηθοποιός – Μάρτιος 2019
Ναι, έχω ανάγκη τη μαθητεία· αλλά έρχεται μια στιγμή που καταλαβαίνω πως το προχώρημα γίνεται όταν αφήσω το δάσκαλο μέσα μου να πάρει πρωτοβουλία. Είμαι άνθρωπος που μπορώ να αφοσιωθώ, να υπάρξω σε μια μόνιμη συνθήκη αλλά εκεί ελλοχεύει κι ένας κίνδυνος: Αν αφεθείς πολύ στη μαθητεία δεν μεγαλώνει ο δάσκαλος μέσα σου, μένεις αιώνιος μαθητής∙ και δεν ξέρω αν μπορείς να είσαι καλός μαθητής υπό αυτή τη συνθήκη.
Κατερίνα Ευαγγελάτου, καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, σκηνοθέτης – Απρίλιος 2019
Ομολογώ ότι δεν έφερα ως αγωνία να απεμπλακώ καλλιτεχνικά από την οικογενειακή κληρονομιά. Ξεκίνησα από την αρχή να κάνω κάτι που αρέσει σε μένα. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν έχω επηρεαστεί από το θέατρο μέσα στο οποίο γεννήθηκα ή τους ανθρώπους που συνάντησα μεγαλώνοντας σ’ αυτό το σπίτι. Δεν ένιωθα ποτέ ότι είμαι καθορισμένη από την οικογένεια μου. Επηρεασμένη ναι, καθορισμένη όχι. Μπορεί κάποιος να διακρίνει στη δουλειά μου στοιχεία του «Αμφιθεάτρου» αλλά δεν είναι αυτά που χαρακτηρίζουν την καλλιτεχνική μου ταυτότητα.
Σοφία Φιλιππίδου, ηθοποιός – Απρίλιος 2019
Νομίζω ότι ο κόσμος είναι το μεγάλο κομμάτι της δύναμης μου. Με εμπιστεύεται. Κι είναι ευθύνη μεγάλη γιατί αφού με αγαπούν δεν θέλω να τους προδώσω, να ρίξω το επίπεδο της δουλειάς μου. Εννοείται πως φοβήθηκα ότι αν δεν κάνω πάντα κωμωδία θα με εγκαταλείψουν. Όμως δεν θέλω να σκέφτομαι έτσι. Ο κόσμος γελάει μαζί μου γιατί είμαι αληθινή. Και οι δικοί μου, οι φίλοι μου γελάνε όταν λέω την αλήθεια. Έφτασα. Λοιπόν, στο συμπέρασμα ότι έχω πολύ καλή σχέση με το αληθινό γι’ αυτό και το κοινό με στηρίζει.
Αμαλία Μουτούση, ηθοποιός – Μάιος 2019
To σημαντικότερο πράγμα που μου έχει μάθει το θέατρο έχει να κάνει με την ανταπόδοση. Αγαπάω αυτή τη δουλειά, νιώθω πως έχει ένα αληθινό αντίκρισμα μέσα μου και την κάνω για ν’ ανταποδώσω κάτι – το οποίο μου έχει δοθεί. Να το ανταποδώσω στο κοινό, να το ανταποδώσω σε κάποιον πολύ δικό μου ή σε κάποιον που μπορεί να μην είναι πια στη ζωή. Έχει να κάνει με την αίσθηση πως όλη μου η ζωή είναι ένα δώρο – δεν είναι κάτι δεδομένο, Κι όσο μεγαλώνω το συνειδητοποιώ περισσότερο. Βλέπω τους φίλους μου να φεύγουν, μεγαλώνω, φοβάμαι το θάνατο. Μικραίνει η διάρκεια που έχω να ζήσω σ’ αυτόν εδώ τον κόσμο. Κι έτσι, αισθάνομαι πως ό,τι κάνω πρέπει τουλάχιστον να είναι της καρδιάς. Εξάλλου, σκέφτομαι πως και το θέατρο τελειώνει. Δεν θέλω να κάνω πάντα αυτή τη δουλειά.
Λίντα Καπετανέα, καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, χορεύτρια, χορογράφος – Ιούνιος 2019
Στη σκηνή με οδηγεί κάτι παράξενο. Πριν βγω σκέφτομαι πως ο κόσμος θέλω να κοιτάζει μόνο εμένα – δίνοντας, βέβαια, χώρο και στους άλλους. Παρόλα αυτά, δεν αναγνωρίζω τις δυνατότητες μου. Ξέρω, μόνο, πως ό,τι κάνω το έχω δουλέψει πολύ καλά. Ίσως αυτό να είναι το δυνατό μου σημείο: Πως είμαι σίγουρη γι’ αυτό που θα κάνω.
Κάτια Δανδουλάκη, ηθοποιός – Ιούνιος 2019
Δεν μετανιώνω για τίποτα. Έκανα πολύ καλή διαχείριση του εαυτού μου γιατί – όσο κι αν ακούγεται περίεργο – είμαι μαθηματικό μυαλό. Ξέρω πολύ καλά, ας πούμε, όταν ξεκινάει μια παραγωγή πόσα θα χάσω. Όταν δούλευα στην τηλεόραση ήξερα ότι ο μισθός μου θα καλύψει τα πιο πολλά έξοδα του θεάτρου. Είμαι πολύ περήφανη που οικοδόμησα τη θέση μου στα πράγματα με τον δικό μου τρόπο. Εγώ έστριβα το τιμόνι του εαυτού μου. Δεν με εκτόπισε καμιά από τις ιδιότητες μου. Το μόνο για το οποίο μετανιώνω είναι που καταπόνησα το σώμα μου: Με ελάχιστες ώρες ύπνου, με κατάθλιψη, με υπερκόπωση. Δεν έζησα ποτέ διακοπές, ρεπό. Κάποια στιγμή, δεν άντεξα. Ξέρετε έχω δουλέψει πάρα πολύ. Δεν είμαι ο κατάλληλος άνθρωπος για να ρωτήσει κανείς αν «κουράστηκε». Νόμιζα πάντα πως η κούραση είναι φυσιολογική κατάσταση. Από την άλλη, ήταν επιλογή μου ήταν να μην ξεκουραστώ. Να μην οργανώσω αλλιώς τη ζωή μου. Επέλεγα να βρίσκομαι, διαρκώς, στο χείλος του γκρεμού.
Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, ηθοποιός – Ιούνιος 2019
Νιώθω πως ο καθένας μας οφείλει να βιώσει το φαινόμενο της ζωής με τέτοιο τρόπο, ώστε να το τιμήσει σαν δώρο. Υπ’ αυτή την έννοια, θέλω να είμαι σωστή απέναντι στον εαυτό μου αλλά και στους άλλους – θεωρώντας πως και οι άλλοι είναι προέκταση της δικής μας ύπαρξης. Κανένας δεν μπορεί να υπάρξει από μόνος του. Έχω ανάγκη εσένα, τους φίλους, τους συνεργάτες μου – είμαστε μέλη ενός συνόλου. Ακόμα και στις αγέλες ζώων υπάρχει αλληλεγγύη, υπάρχει ένας ηθικός κώδικας. Είναι τρομερό αν σκεφτείς ότι ο άνθρωπος που είναι ον λογικό επιλέγει την απληστία, τη μισαλλοδοξία, τη βία, την επιθετικότητα. Επομένως, το μόνο που μπορώ να προτείνω σαν στάση ζωής είναι ο καθένας μας να κοιτάζει με σεβασμό τον άλλο. Αν κάποιος από εμάς βιαστεί, ακρωτηριαστεί, αποκλειστεί -βιάζεται, ακρωτηριάζεται και αποκλείεται ο καθένας μας.
Βασίλης Μπισμπίκης, ηθοποιός, σκηνοθέτης – Σεπτέμβριος 2019
Προσπαθώ να μην αλλάξω. Προσπαθώ να παραμείνω ρομαντικός – παρότι από τη στιγμή που είμαι επαγγελματίας ο ρομαντισμός αλλοιώνεται. Ωστόσο, συνέχεια επιστρέφω στη βάση μου. Κι ίσως ένας από τους λόγους που έφτιαξα το Cartel να είναι κι αυτός: Η χαρά του παιχνιδιού, χωρίς επαγγελματικά πλαίσια. Σαν να είμαι ακόμα στη γειτονιά και να στήνω παραστάσεις Καραγκιόζη.
Λυδία Κονιόρδου, ηθοποιός, σκηνοθέτης – Σεπτέμβριος 2019
Ο πολιτισμός είναι η σωτηρία μας. Πιστεύω βαθιά ότι ο πολιτισμός θα μας σώσει – ειδικά τώρα που βρισκόμαστε σ’ ένα πολύ επικίνδυνο σταυροδρόμι επιβίωσης ή καταστροφής. Αν δεν το αντιληφθούμε και θεωρήσουμε ότι τα πράγματα θα κυλούν όπως πάντα, θα εξαφανιστούμε. Ο πολιτισμός είναι η αφύπνιση της συνείδησης, μας οδηγεί στη σκέψη σε μια εποχή όπου όλα μας αποκοιμίζουν και μας χειραγωγούν.
Άλκις Κούρκουλος, ηθοποιός – Οκτώβριος 2019
Τα πάντα στη ζωή μου είναι σε εκκρεμότητα. Κι αυτό συμβαίνει πιστεύω, όταν ένας άνθρωπος θέλει να γίνει καλύτερος.
Λένα Παπαληγούρα, ηθοποιός – Οκτώβριος 2019
Θεωρώ ότι έχω διεκδικήσει τα θέλω μου χωρίς, νομίζω, να έχω κάνει και καμιά μεγάλη επανάσταση. Είμαι τυχερή που μεγάλωσα σ’ ένα πολύ ανοιχτό περιβάλλον. Επαναστάσεις κάνουν οι άνθρωποι που χρειάζεται να μετακινηθούν κατά τέτοιο τρόπο ώστε να διασφαλίσουν την επιβίωση τους. Δεν είμαι αναρχικό στοιχείο, αλλά αντιλαμβάνομαι πως η ζωή είναι μικρή και δεν γίνεται να καταπιέζομαι από συμβάσεις.
Ιωάννα Παππά, ηθοποιός – Οκτώβριος 2019
Σε γενικές γραμμές, είμαι ένας τολμηρός άνθρωπος, γιατί δεν φοβάμαι να εκθετώ στον εαυτό μου. Δεν με νοιάζουν οι άλλοι, δεν έχω να λογοδοτήσω σε κανέναν. Με απασχολεί ο ευατός μου και δεν το λέω εγωιστικά. Πιστεύω πως δεν πρέπει να φοβόμαστε τις μάχες και τις συγκρούσεις. Είναι πάρα πολύ χρήσιμες, από εκεί προκύπτουν τα πάντα.
Δέσποινα Μπεμπεδέλη, ηθοποιός – Νοέμβριος 2019
Ξέρω ότι το τέλος θα έρθει, μπορεί αύριο, μπορεί του χρόνου, μπορεί σε πέντε χρόνια. Μπορεί να ζήσω ως τα 100. ‘Ομως, σκέφτομαι το τέλος. Και να σας πω γιατί. Σκέφτομαι, «να πάρει η ευχή δεν θα δω νύφη την εγγονή μου». Η’ δεν θα προλάβω να την δω να παίρνει το πτυχίο της στο Πανεπιστήμιο. Αλλά δεν με τρομάζει το χώμα, όχι. Πάντα, όμως, θα ζηλεύω τις γιαγιάδες με τα δισέγγονα.
Ευριπίδης Λασκαρίδης, ηθοποιός, σκηνοθέτης – Νοέμβριος 2019
Το ευτυχές για μένα είναι πως η σεξουαλικότητα μου δεν έγινε ποτέ ζήτημα. Ακόμα και μέσα στην οικογένεια ή στο φιλικό μου περιβάλλον, όλα κύλησαν πολύ φυσικά παρότι τα πράγματα δεν ήταν για μένα ξεκάθαρα επί σειρά ετών. Δεν κρύφτηκα, όμως, όταν καταλάγιασε η σκόνη και δεν χρειάστηκε να διεκδικήσω κάτι.
Νίκος Κουρής, ηθοποιός – Νοέμβριος 2019
Πάντα ήθελα να είμαι ένας καλός ηθοποιός. Στην αρχή, είχα πολύ μεγάλο πρόβλημα με τον τίτλο του ζεν πρεμιέ. ‘Ηθελα τόσο πολύ να είμαι κάτι άλλο από αυτό που νόμιζαν οι άλλοι ότι είμαι. Αυτή η αντίληψη εξαπλώθηκε παντού, ακόμα και στις συντρόφους μου. Δεν είναι τυχαίο που δεν έκανα παρέα με παιδιά της ηλικίας μου, δεν έβλεπα σινεμά της εποχής μου· δεν ήθελα να κινούμαι με το ρεύμα και να δίνω την εντύπωση ότι κάνω αυτά που κάνουν όλοι.
Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, ηθοποιός – Νοέμβριος 2019
Η δουλειά με βοήθησε να καταλάβω πως θέλω να ζήσω. ‘Ηταν εκεί που, για πρώτη φορά, ένιωσα πως ξέρω ποιος είμαι· πως αυτό θέλω να κάνω και ξέρω και τον τρόπο. Ξεκίνησα από το θέατρο για να οργανώσω το υπόλοιπο που είναι η ζωή. Βλέπεις, από έφηβος δεν ήξερα καθόλου τι να κάνω τη ζωή μου. ‘Ημουν πολύ ζορισμένος, επί της ουσίας κλειστός – αν και επιφανειακά ανοιχτός. Είχα φοβερό θέμα με το να συνάψω μια σχέση που να πηγαίνει πιο βαθιά, ν’ αποκαλύψω σε κάποιον τον εαυτό μου. Η’ να λειτουργώ σαν ένα ολόκληρο ον κι όχι να ενεργοποιώ μόνο ένα κομμάτι του εαυτού μου.
Λυδία Φωτοπούλου, ηθοποιός – Δεκέμβριος 2019
Πλέον, δεν νομίζω ότι η μοναχική ζωή είναι συμβιβασμός. Αντίθετα νομίζω ότι απέκτησα την εσωτερική μου ελευθερία ώστε να μπορώ να μοιράζω το χρόνο μου όπως επιθυμώ. Να μην είναι η συντροφικότητα που θα με καθορίζει. Στη σκέψη μου, ο έρωτας είναι μια κατάληψη του μυαλού. Σαν να έχει φωλιάσει μέσα στο κεφάλι σου ένα τζίνι και κάνει κόλπα. ‘Ερωτας σημαίνει ότι είσαι μισός συνέχεια. Τουλάχιστον εγώ, έτσι βίωνα τον έρωτα. Και αισθανόμουν ότι ήμουν καλά όταν ήμουν ολόκληρη άρα και μόνη.