Αλέκος Συσσοβίτης: Πάντα ήθελα να ζω χωρίς να δειλιάζω

‘Εξω έχει πολύ κρύο και βρέχει καταρρακτωδώς. Αλλά επιμείναμε, αμφότεροι, στη συνάντηση. Εξάλλου, στο πατάρι της καφετέριας οι συνθήκες είναι πολύ πιο φιλικές με ζεστή σοκολάτα, τσάι και Φρανκ Σινάτρα να μας χαϊδεύει τ’ αυτιά.

Περνάει πολλή ώρα μέχρι να μπούμε στο “επίσημο”, ηχογραφημένο κομμάτι της συνέντευξης, αφού ο Αλέκος Συσσοβίτης είναι τύπος της περιπέτειας. Αρκεί ν’ αρχίσει τις αφηγήσεις για τα επαναλαμβανόμενα ταξίδια του στην αφρικανική σαβάνα με την οργιώδη φύση· για ν’ αναγνωρίσεις έναν άνθρωπο με ειλικρινή σεβασμό για όλα όσα συστήνουν τον κόσμο γύρω του.

Παραδόξως, θα ξοδέψουμε πολύ περισσότερο χρόνο ανιχνεύοντας τις απαρχές, το ξεκίνημα της ζωής του που βαφτίστηκε σε ανυπέβλητες οικογενειακές δυσκολίες και τον σχημάτισαν καθοριστικά.

Και, μολονότι, τα βιώματα του εμπλουτίστηκαν από την εξωστρέφεια του glam και της μόδας όσο και την εσωστρέφεια της τέχνης, ο Αλέκος Συσσοβίτης επιστρέφει πάντα στις ρίζες για ν’ απαντήσει ποιος είναι.
‘Εχοντας μόλις ολοκληρώσει τις παραστάσεις της «Lulu» – της δεύτερης συνεργασίας με το μέντορα του Γιάννη Χουβαρδά – ετοιμάζεται για το επόμενο βήμα, τις θεατροποιημένες «Μεγάλες προσδοκίες» του Ντίκενς, υποδυόμενος τον Μάγκουιτς, τον μυστηριώδη ευεργέτη ενός φτωχού νέου – που αναπάντεχα ξεκλειδώνει κάτι πολύ δικό του.

Πρωταγωνιστεί στις «Μεγάλες προσδοκίες» που σκηνοθετεί η Λίλλυ Μελεμέ.

Διαισθητικά, ασυνείδητα, σαν να ένιωθα ότι υπάρχει ένας τόπος που ανήκω και που δεν τον είχα ορίσει. Η συγκυρία έφερε τον Γιώργο Πανουσόπουλο και τον Γιάννη Χουβαρδά στο δρόμο μου. Επειδή, όμως, ήμουν αυτοδίδακτος και μάθαινα στην πράξη, τα πράγματα ήταν επικίνδυνα. Τολμούσα να παίζω γνωρίζοντας ότι θα εκτεθώ, ότι θα δείξω τα λάθη μου, θα τα δει ο θεατής, θα τ’ αντιληφθώ κι εγώ. Πίστευα ότι θα μάθω παίζοντας. Φρόντιζα, πάντα, να παίζω σε δουλειές με έμπειρους και άξιους συντελεστές για να μπορώ να διδαχθώ. Είχα την τύχη βέβαια να δεχθώ προτάσεις από ανθρώπους που θαύμαζα. Νομίζω, όμως, πως πατάω στα πόδια μου τα τελευταία 5-7 χρόνια από τα 22 που παίζω στο θέατρο. Αυτά τα χρόνια απολαμβάνω την επιμονή μου για βελτίωση.

Ασφαλώς, υπήρχαν και πράγματα που δεν ήθελα να κάνω, αλλά έπρεπε να βιοποριστώ. Γενικά όμως, είμαι ικανοποιημένος. Προχθές, μάλιστα, έστειλα κάπου το βιογραφικό μου και συνειδητοποίησα ότι έχω συνεργαστεί με σπουδαίους σκηνοθέτες. Βέβαια, η υποκριτική – όπως και η ζωή – δεν σταματάει ποτέ· αλλιώς οι ταλαντούχοι θα τα παρατούσαν στα 5 ή 10 πρώτα χρόνια.

‘Ημουν αυτοδίδακτος και τα πράγματα ήταν επικίνδυνα. Τολμούσα να παίζω γνωρίζοντας ότι θα εκτεθώ, θα δείξω τα λάθη μου, θα τα δει ο θεατής, θα τα αντιληφθώ εγώ

Ναι και πολλές φορές συνάδελφοι – από τους πιο συναινετικούς – μου έλεγαν ότι υποτιμώ τον εαυτό μου, ότι ήμουν πολύ καλύτερος από αυτό που νόμιζα ότι είμαι, ότι ήμουν σκληρός και αυτομαστιγωνόμουν, περιορίζοντας την δυνατότητα μου να βελτιωθώ.

Συνέβησαν και τα δύο. Υπήρξαν πολλοί που με αντιμετώπισαν με προκατάληψη, γιατί οι ίδιοι είχαν ακολουθήσει ένα δρόμο γνώσης ή ενεργοποιούσαν έναν αθέτιμο ανταγωνισμό. Και άλλοι που θαύμαζαν το πιο λαϊκό και ειλικρινές στοιχείο που έφερα. Τελικά, στη ζωή δεν μπορεί να είμαστε αρεστοί σε όλους και πιστεύω ότι όσοι με επέλεξαν βρήκαν ένα κομμάτι του εαυτού τους σε μένα. ‘Ηταν γενναίοι και μου έδωσαν την ευκαιρία. Παρόλα αυτά, δεν σου κρύβω ότι κουβαλάω μια απογοήτευση, γιατί μέσα από τους ρόλους που έχω κάνει, την προσπάθεια, τις επιλογές μου νιώθω ότι όσοι είχαν προκατάληψη απέναντι μου θα έπρεπε πια να την έχουν πετάξει.

Αναλογικά με την προσπάθεια μου, όχι. Κι επειδή, όπως είπα, ήμουν πολύ πιο αυστηρός με τον εαυτό μου, με την πάροδο του χρόνου κατάλαβα πως μπορώ να φτάσω ψηλότερα. Ευτυχώς, τώρα ήρθε το πλήρωμα του χρόνου.

«Πάντα φλέρταρα με μια ανεξάρτητη μποέμικη ζωή» ομολογεί.

Γιατί, αφενός, ήμουν εκτός των ορίων ηλικίας κι αφετέρου δεν είχα χρήματα για να καλύψω τα δίδακτρα. Δούλευα σε μπαρ, εστιατόρια, σε κατασκευές σπιτιών – αφού κι ο πατέρας μου εργάτης ήταν. Δεν είχα την πολυτέλεια αυτή.

Πάντα ζούσα το σήμερα. Κι επειδή από τα 16 μου είμαι οικονομικά ανεξάρτητος πάνω σε αυτό είχα στηρίξει μια φιλοσοφία ζωής. ‘Εβγαζα χρήματα για να ζήσω σήμερα. Δεν είχα την οικονομική άνεση από την οικογένεια μου, δεν είχα ένα όνειρο σπουδών, δούλευα στα μπαρ και σκεφτόμουν πως στην καλύτερη περίπτωση στα 40 μου θ’ ανοίξω ένα μαγαζί. Ευτυχώς, στη μετεφηβεία μου είχα μπλέξει με μια παρέα παιδιών που είχαν ταλέντο στην ζωγραφική, στο γράψιμο και στη μουσική. Κι ενώ κανείς τους δεν ευτύχησε καλλιτεχνικά, εμένα αυτή η συναναστροφή κάτι μου έδωσε. Από τότε είχε στρέψει το ενδιαφέρον μου στην κάμερα, στον σκηνοθέτη.

Δεν μου έχουν δοθεί οι ευκαιρίες που αξίζω

‘Οχι, έλεγα ότι είμαι ηθοποιός από την αρχή. Το πίστευα και δούλευα γι’ αυτό. ‘Οταν έβλεπα παραστάσεις ή ταινίες ήξερα ότι αυτό με αντιπροσωπεύει, αυτό θέλω να εκπροσωπήσω.

Α, ναι, πάντα. Και το χρωστάω στη μάνα μου – η οποία παρότι είχε περάσει πολλά – έλεγε πως «και στην Κίνα να με παρατήσεις θα μάθω κινέζικα και θα επιβιώσω». Και το εννοούσε. Κι αυτή η σιγουριά της με μπόλιασε με μια πίστη ότι θα τα καταφέρνω, θα επιβιώνω. ‘Ετσι κι αλλιώς, είμαι άνθρωπος ολιγαρκής, χαμηλών τόνων και μετριοπαθής. ‘Εχω φιλοδοξίες, αλλά δεν είμαι επηρμένος· πατώ στα πόδια μου. Μεγάλωσα σε σπίτι 40 τετραγωνικών. Δεν είχαμε να φάμε. Και το δωμάτιο μου ήταν η κουζίνα του σπιτιού. Μετά από όλα αυτά, σκέφτομαι πως επιτυχία είναι να τη βγάζεις. Τώρα, αν θα είμαι ηθοποιός ή όχι δεν το ξέρω. Με αφορά αλλά δεν είναι η αρχή και το τέλος μου.

Παραδέχεται πως «δεν έχει το ίδιο σθένος στον έρωτα, όπως όταν ήταν πιτσιρικάς».

Ναι, δεν μου λείπει καθόλου οικογένεια. Βλέπω, άλλωστε, πόσο ταλαιπωρούνται οι γνωστοί μου μέσα από αυτή τη συνθήκη και αποθαρρύνομαι κι άλλο. Δεν είμαστε όλοι πλασμένοι να γίνουμε γονείς ή σύντροφοι. Δεν ξέρω αν είναι θέμα αυτοπεποίθησης αλλά θέλω την ησυχία μου· και είμαι καλά με αυτό. Μόνο μην με ονομάσεις «φανατικό εργένη». Σιχαίνομαι τις ταμπέλες αυτού του τύπου. ‘Αλλωστε, δεν ξέρω κανένα φανατικό παντρεμένο! Οι οκτώ στους δέκα χωρίζουν.

Οι γονείς μου παρήγαγαν δύο διαφορετικά μοντέλα. Η αδελφή μου, που μεγάλωσε στο ίδιο περιβάλλον, παντρεύτηκε έκανε παιδιά, είναι ένας άλλος άνθρωπος. Εγώ, πάλι, πιστεύω ότι όλη αυτή η κατάσταση έχει να κάνει με την άρνηση μου να δεσμευτώ. Πάσχω από βλακώδη ειλικρίνεια και όταν φτάσω στη στιγμή που νιώθω ότι πρέπει να αυτονομηθώ σε μια σχέση, το λέω ευθέως. Με πιάνει δύσπνοια όταν ο άλλος αρχίζει να απαιτεί πράγματα πέρα από τις δυνατότητες μου. Επιλέγω την έξοδο. Κι αυτό έχει σίγουρα αναφορές στο οικογενειακό παρελθόν μου.

Ναι, να ζεις σκεπτόμενος τον άλλο. Παρότι όλοι μου λένε πως η σχέση που έχω με τα παιδιά είναι υπέροχη. Ωστόσο, πάντα φλέρταρα με μια ανεξάρτητη μποέμικη ζωή. Φυσικά, υπάρχει και η περίπτωση να μην μου έκατσε. Για να μείνω σε μια σχέση πρέπει να είμαι ερωτευμένος. Κι εγώ ερωτεύομαι πολύ δύσκολα. Να φανταστείς, μου έχουν ζητήσει φίλες μου να κάνουμε ένα παιδί, αποδεσμεύοντας με από κάθε άλλη υποχρέωση. Αλλά δεν θέλω να πληρώσει ένα παιδί το κόστος μιας τέτοιας επιλογής. Επειδή τα έζησα, δεν θέλω να τα ζήσουν άλλοι. Μάλλον φοβάμαι πως δεν θα είμαι σωστός και καλός πατέρας. Κι ούτε θέλω ν’ αποκτήσω παιδί για να με γηροκομήσει κάποιος.

Θέλω την ησυχία μου· και είμαι καλά με αυτό. Μόνο μην με ονομάσεις «φανατικό εργένη»

Εχω φόβο της ανημπόριας κάτι που έζησα και είδα και στους δυο μου γονείς.

Στην πράξη θ’ αποδειχθεί αν είμαι ακόμα ανοιχτός σε κάτι τέτοιο. Γιατί θα πρέπει να ξεπεράσω τον εαυτό μου και τις ιδιοτροπίες μου καθώς μεγαλώνω. Δεν έχω το ίδιο σθένος στον έρωτα, όπως όταν ήμουν πιτσιρικάς. Αλλά δεν με πειράζει να πονέσω και να πληγωθώ. ‘Αλλωστε, τα μεγάλα και τα σημαντικά είμαστε στη ζωή.

«Πολλοί άνθρωποι με ανάγκασαν να συνειδητοποιήσω ότι η εμφάνιση μου τους κάνει να αισθάνονται μειονεκτικά» εξηγεί.

Ναι και μέχρι πρότινος δεν ασχολούμουν με τους αριθμούς. Η κοινωνία στο επιβάλλει αυτό και αναλόγως ζητάει από σένα πράγματα. Το μόνο που μου υπενθυμίζει ότι μεγαλώνω είνα το σώμα μου· ασκούμαι και ήδη έχουν αρχίσει να έρχονται οι λογαριασμοί, οι κακώσεις, τα προβλήματα. Το σώμα μου είναι εκείνο που μου δείχνει ότι πρέπει να προσαρμοστώ και να αποδεχθώ τη φθορά.

Ναι, εκεί συνεχίζω ως έφηβος. Κάποτε ήμουν ακόμα πιο αυθόρμητος και ρίσκαρα παραπάνω. Πάντα, όμως, ήθελα να ζω χωρίς να δειλιάζω. Και να προχωρώ μέσα από αυτό. Ακόμα κι αν φοβάμαι που και που.

Πάντα ήθελα να ζω χωρίς να δειλιάζω. Ακόμα κι αν φοβάμαι που και που

Αν θέλω να είμαι δίκαιος με τα πράγματα, ήμουν εξίσου τυχερός και εργατικός. Η συγκυρία είναι πολύ σημαντική: Να βρίσκεσαι κάπου στη σωστή στιγμή. Στη μόδα, ας πούμε, μπήκα γιατί ο Τιερί Μιγκλέρ έκανε διακοπές στη Μύκονο κι ένας φίλος μου, που ήταν στυλίστας, μας έφερε σε επαφή. ‘Ομως, κάτι πρέπει να διακρίνει σε σένα ο άλλος. Ακόμα κι αν είσαι κούκλος, γλυπτό. Αν το άγαλμα δεν έχει ψυχή, δεν θα υπάρξει επόμενο βήμα. Συνεπώς, ναι είναι θέμα τύχης αλλά και θέμα ποιότητας.

Πολλοί άνθρωποι με ανάγκασαν να συνειδητοποιήσω ότι η εμφάνιση μου τους κάνει να αισθάνονται μειονεκτικά. Αυτή θα μπορούσε να είναι η κατάρα μου. Αλλά εγώ βλέπω τους άλλους, το ίδιο ισότιμα όσο όταν κοιτάζω τη φάτσα μου στον καθρέφτη.

Δεν υπάρχει άνθρωπος που δεν έχει περάσει από φάση ναρκισσισμού. Αλλά από την άλλη, δεν δέχομαι ότι πρέπει να ψαλιδίζουμε τον αντίκτυπο της ομορφιάς για να πείσουμε τους άλλους ότι είμαστε πλούσιοι εσωτερικά. Πως μπορεί κανείς να αποποιηθεί την εικόνα του ωραίου; ‘Οταν πηγαίνω στη φύση και παρατηρώ ένα λουλούδι, ένα ζώο, ένα ηλιοβασίλεμα, το εκθειάζω. Γιατί να μην αποδεχτώ την ίδια αξία στον άνθρωπο; Γιατί να την οικτίρω; Ο Αριστοτέλης έλεγε ότι η ομορφιά είναι «συστατική επιστολή».

Ο Αλέκος Συσσοβίτης λέει πως την”πατάει” ακόμα «αλλά δεν με πειράζει. Προτιμώ να μένω σε μια ειλικρινή σχέση με τον εαυτό μου».

Ο Πανουσόπουλος πραγματικά ήταν μια τέτοια περίπτωση. Τόλμησε και ρίσκαρε, να πάρει έναν μην ηθοποιό, να έχει λαϊκή εκφορά του λόγου, να είναι άτεχνος. Θα μπορούσε να είχε πάθει ζημιά. Το ίδιο και ο Χουβαρδάς, ρίσκαρε στο «Αμόρε» μαζί μου. Από εκεί και πέρα, με εμπιστεύτηκαν κι άλλοι άνθρωποι μέσα στα χρόνια. ‘Εχω έναν Ισραηλινό φίλο ο οποίος έγινε μέντορας ζωής για μένα: Μου εμπιστεύτηκε μεγάλα χρηματικά ποσά για να επενδύσει στην Ελλάδα και στην πορεία γίναμε φίλοι, έμαθα από εκείνον, γνώρισα εξαιτίας του τη Μέση Ανατολή. Εντός κι εκτός Τέχνης, λοιπόν, γνώρισα ανθρώπους που μου φέρθηκαν σαν πατέρες. Αλλά ο πιο σημαντικός μέντορας ήταν ο ίδιος ο πατέρας μου που δεν μου είπε τίποτα. Αλλά μ’ έναν σιωπηλό τρόπο μου δίδαξε την ευγένεια, την αρχοντιά, την καθαρότητα· είναι για μένα η εικονοποίηση του αγίου.

Πολύ, πάρα πολύ. Καθώς ο πατέρας μου ενέπνευσε αυτές τις αξίες, μ’ έκανε να πιστεύω ότι όλοι οι άνθρωποι πρέπει να είναι έτσι. Κατά συνέπεια, την πάτησα αρκετές φορές, από αθωότητα. Και την πατάω ακόμα αλλά δεν με πειράζει. Προτιμώ να μένω σε μια ειλικρινή σχέση με τον εαυτό μου – κι ας με εκμεταλλευτούν στο τέλος.

Πολλοί άνθρωποι με ανάγκασαν να συνειδητοποιήσω ότι η εμφάνιση μου τους κάνει να αισθάνονται μειονεκτικά

Το Faust στέγασε την εμπειρία μου ως barman, dj, ως ηθοποιού. Ειδικά ως ηθοποιός ασκήθηκα στο Faust γιατί είναι ο μικρότερος χώρος που έχω εμφανιστεί, έμαθα πολλά από την εγγύτητα με τον θεατή. ‘Εγινα πιο ουσιαστικός, αποφάσισα να ξεβρακωθώ.

Πράγματι, δεν θέλω να το επισκιάζω, δεν θέλω να έχει την ταμπέλα μου. ‘Αλλωστε, το Faust ξεκίνησε ως φυτώριο νέων πραγμάτων. Και μάλιστα σε μια τρελή συγκυρία όταν όλοι έβγαζαν τα χρήματα τους στο εξωτερικό. Μαζί με τον συνεργάτη μου, τον Αντώνη Περιστεράκο, δεν θα τα είχα καταφέρει. Μαζί το πιστέψαμε, δημιουργήσαμε ένα καλλιτεχνικό στίγμα χωρίς καμία στήριξη και δικαιωθήκαμε.

Μπορεί να ακούγεται κλισέ αλλά η απόλυτη ανάγκη μου είναι να είμαι υγιής· και να έχω τη δυνατότητα να σιωπώ. ‘Εξω από ‘μένα, ελπίζω να μην αποσταθεροποιηθεί άλλο ο πλανήτης, να μην ζήσουμε πάλι κάποια μεγάλη εκτροπή. Με απασχολεί πάρα πολύ το που πάει η ανθρωπότητα.