Μια Γέφυρα Μουσικής πάνω από τη Συγγρού Vol. 5: Σειρά συναυλιών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

Η μουσική έχει τη δύναμη να ξεκλειδώνει μνήμες που βρίσκονται κρυμμένες μέσα μας, αλλά και να δημιουργεί νέες: για 5η συνεχή χρονιά στήνεται «Μια Γέφυρα Μουσικής πάνω από τη Συγγρού» με πέντε συναυλίες που διατρέχουν τη μουσική δημιουργία του 20ού και 21ου αιώνα, ενώνοντας τη Στέγη με το Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τρεις ημέρες, από τις 5 έως τις 7 Φεβρουαρίου 2020, Έλληνες και διεθνείς συνθέτες, αμέτρητα ηχοχρώματα και πρωτότυπα σύγχρονα έργα συνθέτουν τις νέες μας μνήμες, στην Αίθουσα Τελετών του Παντείου Πανεπιστημίου (Ισόγειο Παλαιού Κτιρίου).

Η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και το Πάντειο Πανεπιστήμιο εδώ και πέντε χρόνια καταργούν το φυσικό όριο της λεωφόρου Συγγρού, χτίζοντας πολιτιστικές γέφυρες που μένουν ανοιχτές για όσους επιθυμούν να τις διαβούν προκειμένου να ανακαλύψουν και τις δύο πλευρές αυτής της πολύχρωμης γειτονιάς. Έτσι, λοιπόν, και ο πέμπτος κύκλος συναυλιών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο έχει στόχο τη γεφύρωση της απόστασης ανάμεσα στον καθημερινό άνθρωπο και τη σύγχρονη κλασική μουσική, με έργα σε πρώτες παγκόσμιες εκτελέσεις και δημιουργίες μεγάλων συνθετών, όπως του György Ligeti, οι οποίες αποτελούν το συνδετικό νήμα των συναυλιών του φετινού προγράμματος.

Οι φοιτητές της κατεύθυνσης «Πολιτισμός και Πολιτιστική Διαχείριση» του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου συνεργάζονται με τη Στέγη σε κάθε στάδιο της διοργάνωσης και βιώνουν την ουσία αυτής της παραγωγής: αμοιβαιότητα, υπευθυνότητα, έμπνευση, επαγγελματισμός, αλληλεπίδραση, ελευθερία έκφρασης. Οι δίαυλοι επικοινωνίας μένουν ανοιχτοί με εκπροσώπους από τα τμήματα οργάνωσης και εκτέλεσης παραγωγής, το τμήμα επικοινωνίας, την Καλλιτεχνική Διεύθυνση της Στέγης και τους ίδιους τους καλλιτέχνες, για συνεχή ανατροφοδότηση, από κοινού εποπτεία και συντονισμό στην οργάνωση και προώθηση του φετινού κύκλου συναυλιών.

Η πρώτη συναυλία περιλαμβάνει έργα του 20ού και 21ου αιώνα για φωνή και πιάνο. Η σοπράνο Φανή Αντωνέλου και ο πιανίστας Απόστολος Παληός χαράσσουν μια μουσική διαδρομή γερμανικών lieder που ξεκινά με τις ελλειπτικές φόρμες του Anton Webern και συνεχίζεται με ίχνη του ρομαντισμού σε συνθέσεις του Wolfgang Rihm και με τη σκηνική διάδραση των δύο εκτελεστών που ζητά η Isabel Mundry. Απολαμβάνουμε, επίσης, μια απόδραση στον κόσμο του φανταστικού, με αποσπάσματα από τις μοναδικές όπερες του Ligeti και της Κορεάτισσας συνθέτριας Unsuk Chin, η οποία υπήρξε μαθήτριά του.

Anton Webern, «Vier Lieder» op. 12 (1915-17)
Wolfgang Rihm, «Brentano-Phantasie» (2002)* – αποσπάσματα
Isabel Mundry, «Anagramm» για σοπράνο και πιάνο (2000)*
György Ligeti, «Der Sommer» (1989)
György Ligeti, «Mysteries of the Macabre» (1974-77, 1992) – απόσπασμα
Unsuk Chin, «snagS&Snarls» (2003-04, 2014)* – αποσπάσματα

Η ανθρώπινη φωνή έχει τη δύναμη να συγκινεί, να σοκάρει, να γίνεται κόμικς, να συνομιλεί με νέες τεχνολογίες ή, ακόμα, και με την αντήχηση ενός σπηλαίου. Κυρίως, όμως, μπορεί να διαρρηγνύει τα όρια του τι θεωρούμε «φωνή». Η μέτζο-σοπράνο Άννα Παγκάλου ενεργοποιεί ένα ευφάνταστο ηχητικό καλειδοσκόπιο με ιστορικά έργα των Luciano Berio, John Cage, Cathy Berberian και Γιώργου Απέργη. Στο πρόγραμμα περιλαμβάνεται, επίσης, η πρώτη παρουσίαση μιας ανάθεσης της Στέγης στην Κατερίνα Τζεδάκη, ενώ η παρουσία μιας ιστορικής φυσιογνωμίας από τον χώρο του ηλεκτρονικού ήχου, του πρωτοπόρου Alvise Vidolin, που έρχεται στο Πάντειο ειδικά για να αναλάβει τα live ηλεκτρονικά σε δύο άριες του Salvatore Sciarrino, προσθέτει μια άλλη διάσταση στην ατμόσφαιρα της συναυλίας.

Luciano Berio, «Sequenza III» για φωνή (1965)
Cathy Berberian, «Stripsody» (1966)
John Cage, «Song Books» (1970) – επιλογές
Γιώργος Απέργης, «Récitation IX» (1977-78)
Ann LeBaron, «Eurydice’s Death» για φωνή και προηχογραφημένους ηλεκτρονικούς ήχους (1982/2019)*
Κατερίνα Τζεδάκη, «Crystal Forest» – ανάθεση της Στέγης για φωνή και live ηλεκτρονικά (2019)**
Salvatore Sciarrino, «Due Arie Marine» για μέτζο-σοπράνο και συνθετικούς ήχους σε πραγματικό χρόνο (1990)*

Στην αφετηρία της δεύτερης μέρας συναυλιών ανοίγεται ένα μονοπάτι: μια διαδρομή μέσα στην εξέλιξη της μουσικής για πιάνο, που μεταβαίνει από την πειραματική μουσική της δεκαετίας του ’40 (John Cage), στον μινιμαλισμό των 70s (Frederic Rzewski), στον μεταμοντερνισμό (Einojuhani Rautavaara) και φτάνει μέχρι τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία (Χριστίνα Αθηνοδώρου, Brice Catherin). Η Κύπρια πιανίστρια Αννίνη Τσιούτη μας οδηγεί στο ταξίδι αυτό, και, εντάσσοντας στο πρόγραμμα τρία είδη πιάνου (όρθιο, toy piano, πιάνο με ουρά), δημιουργεί την ψευδαίσθηση μιας επιμελώς χορογραφημένης ερμηνείας των έργων σε ένα νέο, διευρυμένο όργανο που παράγει αναπάντεχους αλλά και οικείους ήχους.

Χριστίνα Αθηνοδώρου, «RE:MAINS» για multi-pianist (2013-15)*
Einojuhani Rautavaara, «Music for Upright Piano» (1976)*
John Cage, «Suite for toy piano» (1948)
Brice Catherin, «Numéro 2» εκδοχή για πιάνο και ηλεκτρονικά (2016)**
Frederic Rzewski, «Piano Piece no. 4» (1977)

Το ντουέτο Vita Brevis, που αποτελείται από τον τσεμπαλίστα και συνθέτη Πάνο Ηλιόπουλο και τη βιολονίστρια Ζωή Πουρή, εμφανίζεται στη δεύτερη συναυλία της Πέμπτης 6 Φεβρουαρίου. Οι δύο καλλιτέχνες θα δημιουργήσουν μια δική τους «γέφυρα μουσικής», καθώς θα μας παρουσιάσουν ένα πρόγραμμα που ξεκινά με μια σύνθεση του 17ου αιώνα (Dario Castello), για να περάσει σύντομα σε σύγχρονα έργα (Ligeti, Pierre Boulez) και στο σήμερα, με την πρώτη εκτέλεση στην Ελλάδα ενός έργου του ίδιου του Ηλιόπουλου. Με την παρουσία και το πάντρεμα δύο ακόμη πληκτροφόρων οργάνων επί σκηνής, ενός παλαιού (τσέμπαλο) και ενός νέου (Rhodes piano), αλλά και με τη συνδρομή ηλεκτρονικών ήχων, το ντουέτο μάς ταξιδεύει σε μια ιδιαίτερη και σπάνια εμπειρία, για να μας δείξει ότι ναι μεν «η ζωή είναι σύντομη», αλλά «η τέχνη μακρά» και συνεχής στο πέρασμα των αιώνων.

Dario Castello, «Sonata Prima à Sopran Solo» από το «Sonate Concertate in Stil Moderno, Libro II» για βιολί και continuo (1629)
György Ligeti, «Continuum» για τσέμπαλο (1968)
Πάνος Ηλιόπουλος, «ΚΗΑΟΝ» για τσέμπαλο, Rhodes piano και ηλεκτρονικά (2015)*
Pierre Boulez, «Anthèmes I» για σόλο βιολί (1992)
Πάνος Ηλιόπουλος, «ΜVA» για βιολί, τσέμπαλο και ηλεκτρονικά (2013

Συζήτηση με τους συνθέτες Γιάννη Ιωαννίδη, Γρηγόρη Εμφιετζή και Στυλιανό Δήμου. Συντονίζει η Λορέντα Ράμου | 19:00

Στην πέμπτη και τελευταία συναυλία του Vol. 5 της «Γέφυρας μουσικής»,το κουιντέτο ξύλινων πνευστών «Αίολος» θα αναδείξει τη δεξιοτεχνία στην εκτέλεση αυτών των οργάνων, με έργα όπου η έμπνευση των συνθετών ξεκινά από ήχους που παραπέμπουν στην κίνηση ενός θαλάσσιου λουλουδιού και φτάνει έως τα σήματα του καρδιογράφου σε μια μονάδα εντατικής θεραπείας. Η συναυλία αρχίζει με τις δημοφιλείς «Έξι Μπαγκατέλες» του Ligeti, εστιάζει σε έργα Ελλήνων συνθετών (Γιάννης Ιωαννίδης, Γρηγόρης Εμφιετζής και μια ανάθεση της Στέγης στον Στυλιανό Δήμου), για να καταλήξει στον Τσεχοαμερικανό συνθέτη Karel Husa και τον Λετονό Pēteris Vasks, που φέρνουν, κυριολεκτικά και μεταφορικά, τον κόσμο των πουλιών μέσα στην αίθουσα συναυλιών. Πριν από τη συναυλία, θα έχουμε την ευκαιρία να ακούσουμε τρεις από τους συνθέτες του προγράμματος να μιλούν για τα έργα τους.

György Ligeti, «Six Bagatelles» (1953)
Γιάννης Ιωαννίδης, «Actinia» (1970)
Στυλιανός Δήμου, «Flatlinerewind» (2019)**
Γρηγόρης Εμφιετζής, «Fear (not)» (2014)*
KarelHusa, «Five Poems» (1994)
PēterisVasks, «Music for the Fleeting Birds» (1977)

* Πρώτη εκτέλεση στην Ελλάδα
** Πρώτη παγκόσμια εκτέλεση