F_act#8: Πειραματισμός με κάποιο νόημα

Ανακόλουθο της πρώτης ύλης αποδεικνύεται το ανέβασμα των «Μεγάλων προσδοκιών» στο Σύγχρονο Θέατρο. Η νέα σκηνοθεσία της Λίλλυς Μελεμέ που παρουσιάζει σε πρώτη πανελλήνια το κλασικό του Κάρολου Ντίκενς αποτυγχάνει να φέρει την ατμόσφαιρα του βιβλίου επί σκηνής. Η δυσλειτουργική, αν όχι αποσπασματική, θεατρική διασκευή φαίνεται να σηκώνει ένα μεγάλο μερίδιο ευθύνης παρότι η γενικότερη διαχείριση του τόσο σκηνοθετικά όσο και σκηνογραφικά προβάλλει απολύτως ανέμπνευστη. Κι αν το ενδιαφέρον διασώζεται κατά τόπους, είναι γιατί οφείλει πολλά στην πρωταγωνιστική ομάδα με επικεφαλής την Φιλαρέτη Κομνηνού (προσέξτε την στο μονόλογο μπροστά στο μικρόφωνο) στο ρόλο της δεσποινίσας Χάβισαμ και του Γιώργου Χριστοδούλου ως Πιπ.

Ημερολόγιο μικρών παραγωγών, συνέχεια. Στην καλή φετινή σοδειά χρειάζεται οπωσδήποτε να συμπληρώσουμε τη νέα σκηνοθεσία του Βασίλη Μαυρογεωργίου στο Μικρό Γκλόρια. Το «Χοιρινό νεφρό για την κατάθλιψη» το έργο του Μεξικανού Αλεχάντρο Ρικάνιο με τον παράξενο τίτλο – εμπνευσμένο από τον εμβληματικό «Οδυσσέα» του Τζέιμς Τζόυς – είναι το φανταστικό παρασκήνιο πίσω από την συγγραφή του μπεκετικού «Περιμένοντας τον Γκοντό». ‘Ενας Γάλλος συγγραφέας ζει κάθε λεπτό της θλιβερής ζωής του στη σκιά του ταλέντου του Σάμιουελ Μπέκετ, σε σημείο που τόσο ο ίδιος – όσο και η αθεράπευτα ερωτευμένη μαζί του Μαρί – γίνονται stocker του κορυφαίου Ιρλανδού, την περίοδο που εκείνος δουλεύει τον «Γκοντό». Η αδυναμία αυθυπαρξίας ενός δημιουργού, η εξάρτηση από την έμπνευση και τα μεγάλα πρότυπα, καδράρεται απολαυστικά σε μια μαύρη κωμωδία με στοιχεία παραλόγου μα και ποιητικού θεάτρου. Ο Μαυρογεωργίου συνεργάζεται ξανά τόσο με τον Μιχάλη Συριόπουλο (μετά τη μεγάλη επιτυχία της «Αρχής του Αρχιμήδη») όσο και με την ‘Αννα Καλαϊτζίδου (τρία χρόνια μετά την «Τεράστια έκρηξη»), τους φωτίζει με την ειρωνία που επιδιώκει ν’ αναδεικνύει στις σκηνοθεσίες του χωρίς, ωστόσο, ν’ αφαιρεί από την παράσταση το δραματικό και υπαρξιακό της τέμπο. ‘Ενα ακόμα αστεράκι στο ρεπερτόριο του Μικρού Γκλόρια.

Στην πιο performative στιγμή του ο Δημήτρης Αγαρτζίδης καταπιάνεται με τον Ζουλάφσκι και το, σχεδόν, ιερό «Σημασία έχει ν’ αγαπάς». Τολμηρό, εξ αρχής το εγχείρημα. ‘Οχι μόνο γιατί απαιτείται μια νέα δραματουργία (βασισμένη στο κινηματογραφικό masterpiece η οποία τιτλοφορείται «Αγάπησε με») αλλά γιατί ακόμα και αυτό είναι το πιο στέρεο έδαφος της προσπάθειας. Ο Αγαρτζίδης βάζει δύσκολα στον εαυτό του και μπολιάζει την παράσταση με αυτοσχεδιασμό, devised theater, επιθεωρησιακή διάθεση αν όχι stand up comedy ύφος. Ο θεατής δεν γλιτώνει το παραξένεμα απ’ όλη αυτή τη σύνθεση (πόσω μάλλον αν δεν έχει δει την ταινία του Ζουλάφσκι), η οποία όμως του ασκεί μια περίεργη γοητεία. Η γοητεία τελικά επικρατεί. Χάρη στην ομάδα των εξαιρετικών ηθοποιών – ξεχωρίζουν κυρίως οι γυναίκες του team η Δέσποινα Αναστάσογλου, η Δήμητρα Βλαγκοπούλου, η Γιούλα Μπούνταλη και η Μαρία Παρασύρη – προβάλλεται μια, συχνά, αθέατη πλευρά της ζωής του ηθοποιού που αναζητά την αποδοχή, την αγάπη, τον ερωτισμό. Μικρής κλίμακας κι αυτή η παράσταση, στο Bios Main – για λίγες εβδομάδες ακόμα.

Το συχνά κακοποιημένο πειραματικό θέατρο και η ανάγκη για έρευνα έχει οδηγήσει σε μεγάλες παρεξηγήσεις στην ελληνική και ευρωπαϊκή σκηνή. Κι έτσι, όταν μια παράσταση δίνει τις σωστές διαστάσεις σ’ αυτό το χώρο, ακόμα και ο λιγότερο «ψαγμένος» θεατής βρίσκει το νόημα στην λοξή ματιά. Η τελευταία απόπειρα της Ελένης Ευθυμίου (στην οποία αναφερθήκαμε και στην στήλη της προηγούμενης εβδομάδας) είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Με αφορμή έργο της Γερμανίδας Σιμπίλε Μπεργκ «Και τώρα ο κόσμος ή Αυτό που αποκαλείτε ‘Εξω εμένα δεν μου λέει τίποτα» που καταγγέλει την αγωνία και τη ματαίωση της σύγχρονης γυναίκας να υπάρξει σ’ έναν κόσμο οργανωμένο κάτω από τις επιταγές της πατριαρχίας και τις επινοήσεις του καπιταλισμού. Κι αυτή την κραυγή εκπέμπει η παράσταση της Ελένης Ευθυμίου μέσα από το κενόδοξο και μοναχικό ποπ σήμα της εποχής μας, έχοντας καθοδηγήσει ένα θαυμάσιο και πολυτάλαντο θίασο κοριτσιών – από τις σπάνιες φορές που ένας χορός γυναικών είναι τόσο τέλεια ενορχηστρωμένος εκτός αρχαίας τραγωδίας: Στέλλα Νούλη, Κίττυ Παϊταζόγλου, Κατερίνα Παπανδρέου, Νάνσυ Σιδέρη, Καλλιόπη Σίμου, Νατάσσα Σφενδυλάκη και Αναστασία Χατζάρα. Μια παράσταση – υπενθύμιση για την αναγκαιότητα του Εθνικού θεάτρου να βαφτίσει μια από τις σκηνές του ως Πειραματική.

Με εξαίρεση τον προγραμματισμό της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, η χειμερινή σεζόν είναι παντελώς άνυδρη από θεάματα σύγχρονου χορού. Μια υπόμνηση σ’ αυτήν την πραγματικότητα ήταν το «Enter Achilles», η cult χορογραφία του Λόιντ Νιούσον – ο ιθύνων νους των DV8 – που αναβιώνει 25 χρόνια μετά την πρώτη της παρουσίαση στη σκηνή. Με αυτή την ευκαιρία, η Στέγη εξασφάλισε τη μετάκληση της, που επιβεβαίωσε για μια ακόμη φορά τη φήμη της ως θρυλικής ομάδας χορού. Κι ας ήταν «παλιό» το υλικό· κι ας μας έφερε μπροστά σε μια στερεοτυπική (πια) αντιμετώπιση της βρετανικής παμπ – όσο κι αν την επικαιροποίησαν οι Ράμπερτ και Σάντλερ Γουέλς. Η ρευστότητα στα σώματα των DV8 (στο σχήμα χόρευε και ο ‘Ελληνας Γιώργος Κοτσιφάκης) ήταν το κάτι άλλο.