22ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Μεγάλες αλλαγές, νέες δράσεις και μέτρα κατά του κοροναϊόυ

Με μία απευθείας σύνδεση σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη πραγματοποιήθηκε η συνέντευξη τύπου του 22ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (ΦΝΘ-TDF22) με ομιλητές την γενική διευθύντρια του Φεστιβάλ Ελίζ Ζαλαντό και τον επικεφαλής του προγράμματος Γιώργο Κρασακόπουλο στο Θέατρο Ολύμπια στη Θεσσαλονίκη και τον καλλιτεχνικό διευθυντή Ορέστη Ανδρεαδάκη και τη Γιάννα Σαρρή στο Γαλλικό Ινστιτούτο στην Αθήνα.

Φέτος, το ΦΝΘ θα προβάλλει 189 μεγάλου και 73 μικρού μήκους ντοκιμαντέρ από 60 χώρες. Επτά από αυτά τα ντοκιμαντέρ προβλήθηκαν πριν λίγο καιρό στο Φεστιβάλ Σάντανς και έξι προβάλλονται αυτή τη στιγμή στο Φεστιβάλ Βερολίνου, απ’ όπου θα έρθουν αμέσως στη Θεσσαλονίκη.

Ντοκιμαντέρ έναρξης θα αποτελέσει το συναρπαστικό “Τι Μου Έμαθε Ένα Χταπόδι” των Φιλίπα Έρλιχ και Τζέιμς Ριντ που πραγματοποιεί στη Θεσσαλονίκη την παγκόσμια πρεμιέρα του, ενώ ντοκιμαντέρ λήξης θα είναι το μόλις βραβευμένο με Όσκαρ Μικρού Μήκους Ντοκιμαντέρ της Κάρολ Ντάισινγκερ, “Μαθαίνοντας να κάνεις σκέιτ σε εμπόλεμη ζώνη αν είσαι κορίτσι.” Στις προβολές θα παρευρεθούν οι σκηνοθέτες και των δύο ταινιών.

Ενόψει των εξελίξεων γύρω από τον κοροναϊό, ο καλλιτεχνικός διευθυντής Ορέστης Ανδρεαδάκης ξεκίνησε αναφέροντας ότι το TDF22 βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με το Υπουργείο Υγείας και όλους τους αρμόδιους υγειονομικούς φορείς. Σε κάθε περίπτωση θα αυξηθούν τα υγειονομικά μέτρα στους χώρους του Φεστιβάλ για την προστασία των θεατών από λοιμώξεις, θα υπάρχουν παντού απολυμαντικά χεριών, θα γίνεται καθημερινή απολύμανση σε όλους τους χώρους, ενώ θα υπάρχει σε επιφυλακή νοσηλευτικό προσωπικό. Πάνω απ’ όλα, όμως, ο Ορέστης Ανδρεαδάκης προτείνει ψυχραιμία και υπομονή. Το θετικό, όπως αναφέρθηκε στη συνέχεια της συνέντευξης, είναι ότι δεν έχει υπάρξει σχεδόν καμία ακύρωση από τους 637 καλλιτέχνες και επίτιμους καλεσμένους του Φεστιβάλ.

Η αφίσα του 22ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

Όπως ανέφερε ο καλλιτεχνικός διευθυντής, Ορέστης Ανδρεάκης, φέτος οι κατηγορίες έχουν συμπτυχθεί και κάθε ταινία έχει το δικό της hashtag, έτσι ώστε ο θεατής να μπορεί να πλοηγηθεί με ευκολία στις ταινίες και να βρει τις θεματικές που τον ενδιαφέρουν.

Παράλληλα, ενισχύονται πολύ περισσότερο τα αφιερώματα στο πλαίσιο του Φεστιβάλ, υπεύθυνος των οποίων είναι ο Δημήτρης Κερκινός, ενώ δυναμώνονται και τα εκπαιδευτικά προγράμματα.

Τρίτη σημαντική αλλαγή η αύξηση των διεθνών διαγωνιστικών τμημάτων, τα οποία θα είναι πλέον τέσσερα -σε όλα  φυσικά θα διαγωνίζονται και ελληνικές ταινίες. Θα υπάρχουν, λοιπόν, τα τμήματα για ντοκιμαντέρ πρωτοεμφανιζόμενων καλλιτεχνών, ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, πρωτοποριακό ντοκιμαντέρ και για ταινία εικονικής πραγματικότητας (VR).

Ο Σπύρος και ο γύρος του θανάτου, των Δημήτρη Καφίδα και Λίνο Καφίδα

Στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα μεγάλου μήκους περιλαμβάνονται δώδεκα ντοκιμαντέρ από όλο τον κόσμο. Ανάμεσα τους και τρία ελληνικά ντοκιμαντέρ: “Ο Τέταρτος Χαρακτήρας“της Κατερίνας Πατρώνη, “Οι Άγνωστοι Αθηναίοι” της Αγγελικής Αντωνίου και “Η Μουσική των Πραγμάτων” του Μένιου Καραγιάννη.

Στο τμήμα των πρωτοεμφανιζόμενων δημιουργών θα δούμε 12 ντοκιμαντέρ από όλο τον κόσμο, μεταξύ τους και τρία ελληνικά: “Express Σκοπελίτης” της Αιμιλίας Μήλου, “Ο Σπύρος και ο Γύρος του Θανάτου“των Δημήτρη και Λίνο Σκαφιδά και το “Sundays” της Αλήθειας Αβράμη.

Στην κατηγορία του πρωτοποριακού ντοκιμαντέρ έχουμε δέκα ντοκιμαντέρ που διερευνούν τα όρια του είδους. Μεταξύ αυτών και δύο ελληνικά: “Κινούμενη Άμμος” των Φλώρου Φλωρίδη και Jeanine Meerapfel και “Όρνιθες ή πως να γίνεις πουλί” του Μπάμπη Μακρίδη. Σε όλα τα διαγωνιστικά θα απονεμηθεί Βραβείο “Χρυσός Αλέξανδρος” και ειδικά βραβεία.

Το κεντρικό θέμα και αφιέρωμα του φετινού ΦΝΘ είναι η “Ανθρωπόκαινος,” που αποτελεί την γεωλογική εποχή στην οποία έχουμε εισέλθει. Όπως τονίζει και ο κος Ανδρεάκης “από την στιγμή που γεννήθηκε η λέξη Ανθρωπόκαινος, ξεκίνησε και η συζήτηση για το τι σημαίνει, αν ισχύει και τι θα αφήσει ως αποτύπωμα στον πλανήτη μας σε 2000 χρόνια. Σήμερα, όμως, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την κλιματική αλλαγή, την εξαφάνιση ειδών από τον πλανήτη με ταχύτατους ρυθμούς, την οικολογική καταστροφή, τις συνέπειες των πυρηνικών δοκιμών, την υπερβολική χρήση πλαστικού και την ανεξέλεγκτη κατανάλωση κρέατος. Ο άνθρωπος έχει δημιουργήσει μια νέα, εφιαλτική πραγματικότητα που απειλεί την ύπαρξη της ίδιας της ζωής στη Γη,” ενώ συνέχισε αναφέροντας ότι αυτό ακριβώς είναι που διερευνούν και τα ντοκιμαντέρ του αφιερώματος, ανάμεσά τους και η  ταινία έναρξης.

Το δεύτερο αφιέρωμα θα αφορά τα “memes” και θα περιλαμβάνει ντοκιμαντέρ συναρπαστικά, εύστοχα, αιχμηρά, πολιτικά ή ακόμη και χιουμοριστικά, τα οποία αναφέρονται στο φαινόμενο, αλλά και στις συνέπειές του στην καθημερινότητα και την επικοινωνία μας. Φυσικά τις προβολές θα ακολουθήσει μια ανάλογη “προβοκατόρικη” συζήτηση.

«Feels Good Man» του Arthur Jones, 2020

Το Φεστιβάλ θα διοργανώσει επίσης το πρώτο παγκοσμίως, πλήρες και ολοκληρωμένο, αφιέρωμα στο animated ντοκιμαντέρ. Με μια επιλογή από μικρού και μεγάλου μήκους animated ντοκιμαντέρ, το αφιέρωμα έχει ως στόχο να αναδείξει τη χρήση των κινουμένων σχεδίων ως στρατηγική αναπαράστασης στο ντοκιμαντέρ. Στο αφιέρωμα θα παρευρεθεί και ο σπουδαίος φωτογράφος και εμβληματικός ντοκιμαντερίστας Raymond Depardon και θα παρουσιάσει τα τρία τελευταία ντοκιμαντέρ του.

Αφιερώματα επίσης θα πραγματοποιηθούν στην Αμερικανίδα φωτογράφο και σκηνοθέτιδα Λόρεν Γκρίνφιλντ, η οποία καταγράφει στα ντοκιμαντέρ της τον ακραίο πλούτο, κυρίως στις ΗΠΑ. Η Αμερικανίδα δημιουργός θα βρεθεί στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσει τα μικρού και μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ της, αλλά και στην Γαλλοκολομβιανή Λάουρα Ουέρτας Μιγιάν, η οποία έχει δημιουργήσει μια συναρπαστική φιλμογραφία με ντοκιμαντέρ μικρού και μεσαίου μήκους που η ίδια έχει χαρακτηρίσει ως «εθνογραφική μυθοπλασία»

Στο ΦΝΘ θα βρεθεί επίσης ο πιο έμπειρος πολεμικός ανταποκριτής της εποχής μας Ρόμπερτ Φισκ που πρωταγωνίστησε στο ντοκιμαντέρ «This is not a movie». Μετά την προβολή της ταινίας,θα υπάρξει και μία συζήτηση.

Φωτογραφία από τη συνέντευξη τύπου που πραγματοποιήθηκε για το 22ο ΦΝΘ

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής, Ορέστης Ανδρεάκης, μιλώντας για την πορεία του ελληνικού ντοκιμαντέρ ανέφερε: “Το ελληνικό ντοκιμαντέρ εξελίσσεται με γρήγορους ρυθμούς και μάλιστα φέτος ένα ελληνικό ντοκιμαντέρ «Όταν ο Βάγκνερ Συνάντησε τις Ντομάτες» της Μαριάννας Οικονόμου ήταν η επίσημη πρόταση της χώρα μας για τα ‘Οσκαρ. Το ελληνικό τμήμα θα ενισχυθεί μέσα από όλες τις δράσεις του Φεστιβάλ και θα ενταχθεί σε όλα τα αναπτυξιακά προγράμματα της αγοράς.” Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου έκανε λόγο για την πρωτοφανή εξέλιξη του ελληνικού ντοκιμαντέρ τα τελευταία 20 χρόνια, αλλά και για την εξοικείωση του ελληνικού πλέον με το είδος, χάρη στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Συνολικά θα προβληθούν 78 ελληνικά ντοκιμαντέρ μικρού και μεγάλου μήκους.

Επίσης, το Φεστιβάλ πραγματοποιεί αφιέρωμα στον αγαπημένο κινηματογραφιστή Σταύρο Καπλανίδη που έφυγε πρόσφατα από κοντά μας, προβάλλοντας τρία από τα σημαντικότερα ντοκιμαντέρ του, καθώς και την τελευταία του δουλειά. Παράλληλα, θα πραγματοποιήσει μια ειδική προβολή του ντοκιμαντέρ του Φίλιππου Κουτσαφτή, Αγέλαστος Πέτρα που άλλαξε την πορεία του ελληνικού ντοκιμαντέρ και συμπληρώνει φέτος 20 χρόνια από την πρεμιέρα του. Στο πλαίσιο της προβολής θα παρουσιαστεί και υλικό από το νέο ντοκιμαντέρ του σκηνοθέτη για την Ελευσίνα.

Ενισχυμένη, πιο πλούσια, πιο πρωτοποριακή, η Αγορά Ντοκιμαντέρ παρουσιάζει νέες δράσεις που στόχο έχουν να ενισχύσουν κινηματογραφικά την ευρύτερη γεωγραφική μας περιοχή με κέντρο την Ελλάδα: Το Thessaloniki Pitching Forum, μια πλατφόρμα συμπαραγωγών και συγχρηματοδότησης για δημιουργικά, τηλεοπτικά και new media ντοκιμαντέρ. Το Agora Lab, ένα εργαστήρι ανάπτυξης στο οποίο ειδικοί του ντοκιμαντέρ διεθνούς φήμης προσφέρουν δωρεάν καθοδήγηση σε Έλληνες σκηνοθέτες με ταινίες που βρίσκονται στο στάδιο του μοντάζ. Την υπηρεσία Doc Counseling που προσφέρει ιδιωτικές συμβουλευτικές συναντήσεις σε ντοκιμαντερίστες.

Επίσης καθιερώνεται Χρυσός Αλέξανδρος που θα απονέμεται σε σημαντικές προσωπικότητες του ντοκιμαντέρ. Φέτος, θα απονεμηθεί στην sales agent Κατρίν Λε Κλεφ.

Φέτος το Φεστιβάλ γίνεται μια μέρα νωρίτερα από κάθε χρόνο και συγκεκριμένα από 5 έως 15 Μαρτίου 2020. Κέντρο του φεστιβάλ όπως κάθε χρόνο θα είναι η Αποθήκη Γ’, ενώ η προπώληση ξεκινάει την Τρίτη 3 Μαρτίου.