F_act#9: Ιέ μου, ιέ μου, θεατρόφιλέ μου

Στην, ήδη, καταγεγραμμένη ως μια από τις δυσκολότερες θεατρικές περιόδους της τελευταίας δεκαετίας, έρχεται να προστεθεί η πιθανότητα εξάπλωσης του κοροναϊού. Η κυβερνητική ανακοίνωση – ύστερα από την έκδοση Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου βάσει της οποίας αν χρειαστεί θα κλείσουν προσωρινά όλοι οι κλειστοί χώροι συνάθροισης και ψυχαγωγίας, μεταξύ αυτών και τα θέατρα – κρατά σε αναμονή καλλιτέχνες, παραγωγούς και θεατρώνες που βλέπουν σαν αρνητικό επιστέγασμα της σεζόν αυτήν την εξέλιξη. Πόσω μάλλον, οι παραστάσεις που έχουν μόλις κάνει πρεμιέρα. Για πολλούς, αυτή η προσωρινή – αν τελικά υιοθετηθεί – αναστολή λειτουργίας θα σημάνει και το πρόωρο τέλος της χρονιάς, που επισήμως ολοκληρώνεται την Κυριακή των Βαϊων.

Από τα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας – οπότε ξεκίνησαν να καταγράφονται κρούσματα και στον ελλαδικό χώρο – η πτώση στην κίνηση, αναφέρουν κάποια θέατρα του κέντρου, ήταν ακαριαία. Ωστόσο, τα μέχρι σήμερα δεδομένα δεν μπορεί να είναι απολύτως ενδεικτικά καθώς μεσολαβούσε το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας οπότε η κίνηση στα θέατρα αναμενόταν περιορισμένη.

Πάντως, στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας μερίδα των θεατρικών παραγωγών πραγματοποίησαν συνάντηση για το ενδεχόμενο της αναστολής λειτουργίας των σκηνών τους κατ’ εντολή του υπουργείο Υγείας και του υπουργείου Πολιτισμού.

Ανάμεσα στους θαρραλέους που ακόμα πηγαίνουν στο θέατρο, προλάβαμε να δούμε και τον «Έντμοντ» στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης. Η νέα σκηνοθεσία της Μαριάννας Κάλμπαρη – από τις λίγες εκτός γαλλικού δραματολογίου είναι η αλήθεια – επενδύει πάνω σ’ ένα από τα παλιότερα έργα του Ντέιβιντ Μάμετ. Γραμμένο το 1982, έχει έναν παραβολικό χαρακτήρα γύρω από την άνοδο και την πτώση του αμερικανικού ονείρου όπως καθρεφτίζεται στο πρόσωπο ενός καλοβαλμένου, παντρεμένου 40άρη Αμερικανού. Ο ακραίος καπιταλισμός και μια κοινωνία που νοσεί καθηλώνει και αποκαθηλώνει τον δυτικό άνθρωπο μας λέει ο Μάμετ – σίγουρα όχι στην καλύτερη στιγμή του. Παρότι το έργο διατηρεί τη σχέση του με το σήμερα, δεν είναι ένα κείμενο με το οποίο μπορεί κανείς εύκολα να συνδεθεί. Την ίδια ώρα, τα περιορισμένα σκηνογραφικά και τεχνικά μέσα που έχει στη διάθεση του το Θέατρο Τέχνης, τορπιλίζουν αισθητικά κάποιες ωραίες ιδέες της σκηνοθεσίας. Κι έτσι ως πραγματικό επίτευγμα της παράστασης αναδεικνύεται o, επί σκηνής, υπαρξιακός πανικός του Γιάννου Περλέγκα και η διαθεσιμότητα του να εκτεθεί χωρίς συστολή. Σταθερά καλή η επίδοση και της Κωνσταντίνας Τάκαλου.

Σταύρος Γιαννουλάδης, Ελένη Τσιμπρικίδου

Μιαν όψη του καπιταλισμού – και στην πραγματικότητα καθόλου μακρινή από αυτή του Μάμετ – καταγράφει ο Θανάσης Βαλτινός στα «Φτερά Μπεκάτσας». Μυθιστόρημα του 1992, παρακολουθεί την αγριότητα της σχέσης ενός νέου ζευγαριού που πασχίζει να επικοινωνήσει. Στα πρόθυρα του διαζυγίου κι ενώ ο γάμος τους έχει μετατραπεί σ’ ένα βόθρο καταγγελιών και μικροαστισμού προβάλλει, έξω από το ταπεινό τους κουζινάκι, η μεγάλη εικόνα: Η επίπλαστη ευημερία, ο καλπάζων καταναλωτισμός, η γυναικεία χειραφέτηση, τα λίγα που πρέπει να γίνουν πολλά, οι εθνικιστικές κορώνες.

Οι 4Frontal αγαπούν να κοιτάζουν στον πάτο κι άλλοτε στον απόπατο της ελληνικής κοινωνίας, ειδικά σε μεγάλες περιόδους μετάβασης. ‘Ετσι και τώρα στη θεατρική μεταφορά του μυθιστορήματος του Βαλτινού σε σκηνοθεσία Θανάση Ζερίτη, ο φακός εστιάζει στο 1992 (εποχή του γκλάμουρ και της εθνικής εξέγερσης για το τότε Σκοπιανό), εποχή όπου όλα περίσσευαν – τι κι αν είχε προηγηθεί το βρώμικο ’88 – αλλά μέσα στα ελληνικά σπίτια το καζάνι έβραζε. Μια παράσταση άμεση, φρέσκια, με κριτική αναφορά στα βιώματα όλων των 30 και άνω αλλά κι μ’ ένα ελάττωμα: Ο «στα μούτρα» ρεαλισμός (εντάξει, έχουμε πια εξοικειωθεί και μ’ αυτό) έχει ανάγκη από μια βιωματική ερμηνεία – κι όχι απλώς μια καλή υπόδηση του. Κι έτσι όταν ο ένας από τους πρωταγωνιστές δεν βρει ακριβώς αυτό τη θέση του σε αυτό – εν προκειμένω η Ελένη Τσιμπρικίδου – αποδυναμώνει την όλη προσπάθεια.

Η πρώτη μεγάλη πολιτιστική διοργάνωση στην χώρα που πλήττεται από την εξάπλωση του κοροναϊού είναι το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Η διοίκηση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης έχοντας τη σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού αποφάσισε να αναβάλει τη διεξαγωγή της 22ης διοργάνωσης. Εξετάζεται ωστόσο, η προοπτική διεξαγωγής της για το τέλος Μαΐου ή τις αρχές Ιουνίου με την ελπίδα ότι θα έχει κοπάσει η διεθνής ανησυχία για πανδημία.

Υπό αυτό το κλίμα ετοιμάζεται και η ανακοίνωση του προγραμματισμού του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Του πρώτου υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της Κατερίνας Ευαγγελάτου. Ο αρχικός προγραμματισμός ήθελε την παρουσίαση του προγράμματος στις αρχές Μαρτίου, την εβδομάδα που διανύουμε, δηλαδή. Φαίνεται, όμως, ότι κάποια κολλήματα στο σχεδιασμό της νέας εταιρικής ταυτότητας κρατάει στον πάγο την συνέντευξη τύπου.