ΧΟΡΟΣ

Η χορογράφος Μαρία Κολιοπούλου μιλά για την παράσταση Instar

Το “Instar”, ένα ντουέτο για τη γυναικεία ταυτότητα, είναι η νέα χορογραφική δουλειά της ομάδας χορού Πρόσχημα, που παρουσιάζεται, από τις 12 Μαρτίου και για 8 παραστάσεις στο βιομηχανικό πάρκο των παλιών Πλεκτηρίων – Υφαντηρίων Αθηνών στον Βοτανικό.

Παρασκευή Τεκτονίδου | 12.03.2020

Η Μαρία Κολιοπούλου χορογραφεί την παράσταση Instar, ένα ντουέτο για τη γυναικεία ταυτότητα, που ερμηνεύουν η Ιωάννα Αποστόλου και η Χριστίνα Ράινχαρτ. Εμείς μιλήσαμε μαζί της, λίγο πριν την πρεμιέρα.

Ποια ήταν η αφορμή γι’ αυτό το έργο; Ή αλλιώς τι ήταν εκείνο που σας κινητοποίησε;

Αφορμή για αυτό το έργο είναι η πρόσληψη του θηλυκού σώματος σήμερα, όπως εκφράζεται μέσα από παγκόσμιες κινητοποιήσεις – γυναικεία ακτιβιστικά κινήματα των τελευταίων ετών. Αναφέρω ενδεικτικά τις guerrilla girls, femmen, pussy riot και πιο πρόσφατα αυτό των las tesis, που ξεκίνησε από τη Χιλή και πήρε παγκόσμια διάσταση. Ακόμη, γυναίκες σύμβολα από τη Παλαιστίνη, τη Συρία, την Σουηδία, την Αμερική, που οι φωτογραφίες τους έγιναν viral για τον τρόπο που πρότειναν, θα μπορούσαμε να πούμε τοποθέτησαν το ίδιο τους το σώμα.

Η συναίσθηση του σώματός μου είναι ουσιώδης και πρωταρχική

Θα μπορούσατε συνοπτικά να περιγράψετε τη διαδικασία με την οποία δουλέψατε; Την έρευνα μέσα και έξω από το στούντιο;

Τα ερωτήματα στα οποία εστιάζει η χορογραφική έρευνα αφορούν στο κατά πόσο απελευθερωμένο είναι το γυναικείο σώμα και στο τι αντιπροσωπεύει στη σύγχρονη κοινωνία. Η έρευνα για το συγκεκριμένο έργο έχει μια συνέχεια και μια διάρκεια για μένα, καθώς είναι κάτι που παρακολουθώ τα τελευταία αρκετά χρόνια. Από το 2006 θα έλεγα ότι με απασχολεί το γυναικείο σώμα. Δουλεύω κυρίως με γυναίκες ερμηνεύτριες διερευνώντας τη θέση του (γυναικείου σώματος) σε διάφορες κοινωνίες, σε διαφορετικές στιγμές της ιστορίας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑInstar: Η νέα παράσταση της Ομάδας Σύγχρονου Χορού Πρόσχημα έρχεται τον Μάρτιο στον Βοτανικό12.09.2018

Τι σημαίνει ο τίτλος “Instar” και πώς συνδέεται με την παράσταση;

Η λογική της παράστασης συνδέεται/σχετίζεται με την διαδικασία της έκδυσης με τον τρόπο που την παρατηρούμε και στα αρθρόποδα, τα έντομα, που αφήνουν τα δέρματά τους αρκετές φορές στη διαδικασία των μεταμορφώσεών τους. Η διαδικασία αυτή της έκδυσης είναι το Instar· σαν να ξεφλουδίζουμε ένα κρεμμύδι μέχρι να φτάσουμε στον πυρήνα του.

Η γυναικεία δύναμη φέρει μια άλλη ποιότητα, την οποία έχουμε ανάγκη σήμερα περισσότερο από ποτέ.

Εβδομήντα χρόνια πριν, η Σιμόν ντε Μποβουάρ έθεσε στο τραπέζι ζητήματα που αμφισβητούν τη φυσικότητας της γυναικείας συμπεριφοράς & ταυτότητας, ή αλλιώς του τι σημαίνει να είσαι γυναίκα. Μία ιδέα που σχηματικά συνοψίζεται στη θρυλική πλέον φράση «γυναίκα δεν γεννιέσαι γίνεσαι». Συνομιλεί το Instar με αυτή την ιδέα; Κι αν ναι πως;

To Instar συνομιλεί με το τι φέρει η γυναίκα, με την ήρεμη δύναμη, με την μη βίαιη αντιμετώπιση. Aυτό που η Τζούντιθ Μπάτλερ στο νέο της βιβλίο The Force of Nonviolence χαρακτηρίζει ως «δραστική ισότητα», προτρέποντάς μας να φανταστούμε έναν διαφορετικό κόσμο. Πιστεύω ότι η γυναικεία δύναμη φέρει μια άλλη ποιότητα, την οποία έχουμε ανάγκη σήμερα περισσότερο από ποτέ.

Φωτογραφία: Ελπίδα Τέμπου

Τι δηλώνει για εσάς η γυμνότητα στη σκηνή;

Δηλώνει αυτό που είμαστε, αυτό που φέρουμε, την αλήθεια μας. Τα σώματα φέρουν μια απίστευτη ειλικρίνεια από μόνα τους. Η συναίσθηση του σώματός μου είναι ουσιώδης και πρωταρχική για να μπορώ να δω ένα άλλο σώμα ως τέτοιο.

Διαβάζουμε στο δελτίο τύπου ότι «κεντρικό θέμα που πραγματεύεται η παράσταση είναι η πρόσληψη του γυναικείου σώματος, η αναπαράστασή του και οι κοινωνικές και πολιτισμικές αναφορές σε αυτό». Στην ιστορία της τέχνης και της λογοτεχνίας κυρίως άντρες έχουν απεικονίσει το γυναικείο σώμα. Πώς αισθάνεστε ότι επαναδιαπραγματεύεστε αυτές τις αναπαραστάσεις ως γυναίκα που χορογραφεί γυναίκες;

Θα έλεγα ότι χρησιμοποιώ αυτές τις απεικονίσεις, παίρνοντας στοιχεία από τον τρόπο αναπαράστασης αλλά όχι τον τρόπο απεύθυνσης. Οι περισσότερες αναπαραστάσεις των γυναικών στην ιστορία της τέχνης φαίνεται να τοποθετούνται/ απευθύνουν το σώμα και το βλέμμα τους στον άντρα που τις κοιτάει. Αυτό αλλάζει με την Ολύμπια του Μανέ, και είναι ένα έργο που έχει χρησιμοποιηθεί από χορογράφους με πιο χαρακτηριστική ίσως την Vera Mantero και το έργο της Olympia. Αποσπώ, δανείζομαι από το μέσο (εικόνα, βίντεο, πίνακα,), την κίνηση, την τοποθέτηση του σώματος, τον τρόπο χρήσης των χειρονομιών και μεταφέροντάς τα στο παρόν ερευνώ τι αυτό φέρει στο παραστατικό γυναικείο σώμα τώρα, στο σήμερα.

Σε συνέχεια της προηγούμενης ερώτησης, ο χορός είναι εκείνη η τέχνη στην οποία το σώμα έχει προνομιακή θέση. Με ποιους τρόπους εμφανίζετε στην παράσταση τους τρόπους με τους οποίους το γυναικείο σώμα υπόκειται, ενσωματώνει, αντιστέκεται, και διαμορφώνει τις κοινωνικές νόρμες αλλά και τις σχέσεις εξουσίας;

Πρόθεση της παράστασης είναι να προτείνει «ποιότητες» που η ίδια η γυναικεία φύση φέρει όπως η κυκλικότητα, το να αφήνεσαι, να δέχεσαι, να αγκαλιάζεις, να βρίσκεις τον χώρο ανάμεσα.

Φωτογραφία: Ελπίδα Τέμπου

Ποιες είναι οι χορογραφικές σας αναζητήσεις στο Instar; Πού αισθάνεστε ότι σας… πηγαίνει καλλιτεχνικά η καινούρια σας παράσταση;

Θεωρώ ότι συμπυκνώνει για μένα μια αναζήτηση των τελευταίων ετών και μου προτείνει έναν άλλο τρόπο προσέγγισης στα πράγματα, στην καθημερινότητα μου. Να βλέπω τη ζωή πιο κυκλικά, πιο ήσυχα, χωρίς πολλές αντιπαλότητες να μπορώ να αφήνομαι στην ροή και να μην αντιτίθεμαι σε αυτήν, να δέχομαι, να ακούω.

Πώς θα συστήνατε το κινητικό σας λεξιλόγιο;

Ξεκίνησα από εικόνες και έννοιες. Από φωτογραφικό υλικό που εμπεριέχει, χρησιμοποιεί «έντονες» κινητικές καταστάσεις και διερευνήσαμε πως αυτές μεταφέρονται σε μια άλλη σκηνική γλώσσα. Ταυτόχρονα δουλέψαμε πάνω σε έννοιες όπως η ευαλωτότητα, η γυναικεία δύναμη, η τρυφερότητα.

Με τι διάθεση θα προτρέπατε τους θεατές να έρθουν και να παρακολουθήσουν στην παράσταση; Με ποιους τρόπους θα τους καλούσατε να συνδεθούν με το Instar;

Να συνδεθούν με τη γυναικεία φύση, να ακούσουν, να δουν και να διερωτηθούν.