Ο Θάνος Μικρούτσικος μέσα από τα τραγούδια που ερμήνευσε ο ίδιος

Έχουν περάσει ήδη τέσσερις μήνες από τότε που ο σπουδαίος μας συνθέτης, Θάνος Μικρούτσικος, έφυγε από τη ζωή. Χωρίς να έχουμε προλάβει ακόμα να συνειδητοποιήσουμε τον χαμό του, έφτασε η 13η Απριλίου, η ημέρα που ο μεγάλος δημιουργός θα γινόταν 73 χρονών. Μπορεί σήμερα να μην βρίσκεται ανάμεσα μας, εμείς όμως δεν θα τον ξεχάσουμε ποτέ. Από τον “Σταυρό του Νότου” μέχρι και την “Ομίχλη των Καιρών“, ο Θάνος Μικρούτσικος μας μεγάλωσε με τις μελωδίες του και ένα είναι το σίγουρο: Είναι και θα είναι υπεύθυνος για τη μουσική παιδεία πολλών γενεών ακόμα.

Στα 50 χρόνια μουσικής του πορείας μελοποίησε Κώστα Καρυωτάκη, Γιάννη Ρίτσο, Νίκο Καββαδία, Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, Άλκη Αλκαίο, Ναζίμ Χικμέτ, Μάνο Ελευθερίου, Μπέρτολτ Μπρεχτ, Κώστα Τριπολίτη, Φρανσουά Βιγιόν, Κωνσταντίνο Καβάφη. Εξάλλου, όπως είχε δηλώσει, “όταν καταρρέουνε οι άμυνες μας, στα ίσια μας φέρνουνε οι ποιητές μας.” Φυσικά, όπως είναι γνωστό, τις μελωδίες του ερμήνευσαν όλοι οι σημαντικοί Έλληνες καλλιτέχνες, από τον Δημήτρη Μητροπάνο και την Χάρις Αλεξίου μέχρι τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου και τον Μίλτο Πασχαλίδη.

Υπήρξαν όμως μερικά τραγούδια, με τα οποία ταυτίστηκε τόσο που αποφάσισε να τα ερμηνεύσει ο ίδιος. Τραγούδια που όπως είχε πει θεώρησε “ιδιαίτερα, με προσωπικό τρόπο.” Όλα αυτά τα τραγούδια βρίσκονται σε έναν δίσκο, με τίτλο “Ο Θάνος Μικρούτσικος τραγουδά Θάνο Μικρούτσικο” που κυκλοφόρησε το 1998.

Μάλιστα, για αυτό το δίσκο, είχε αναφέρει χαρακτηριστικά: «Τραγούδησα αυτά τα ελάχιστα τραγούδια γιατί τα ίδια απαιτούσαν τον δημιουργό τους. Ήταν ένας δίσκος που έγινε για λόγους συναισθηματικούς». Ένα παράδειγμα είναι και το τραγούδι «Εφτά νάνοι», για το οποίο είχε δηλώσει πως είχε ταυτιστεί «το εντός του και και η ρυθμική του αγωγή». Τα υπόλοιπα τραγούδια είναι τα εξής:

Για το φτωχό Β.Β

Ένα τραγούδι που θα βρείτε και στον δίσκο “Μουσική Πράξη στον Brecht” -με μελοποιημένους στίχους του Μπέρτολτ Μπρεχτ, φυσικά. Ίσως φταίνε τα συγκλονιστικά λόγια του Μπρεχτ, ή ίσως η ανατριχιαστική ερμηνεία του Μικρούτσικου, το σίγουρο μόνο είναι ότι αυτό το τραγούδι αποτυπώνεται στη μνήμη από το πρώτο άκουσμα.

Το κακόηθες μελάνωμα

Το Κακόηθες Μελάνωμα κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1982 στο άλμπουμ «Εμπάργκο». Με τον Άλκη Αλκαίο να υπογράφει τους στίχους, το τραγούδι αυτό ήταν αφιερωμένο στον σπουδαίο φιλόσοφο Νίκο Πουλαντζά, που είχε αφαιρέσει τη ζωή του τον Οκτώβριο του 1979. Ο Μικρούτσικος, που εκτιμούσε και είχε επηρεαστεί σημαντικά από τον Πουλαντζά, τραγουδά: “Σε παίρνει για ταξίδι μια σειρήνα και μια πικρία μας ματώνει ανείπωτη…”

Προσπέκτους

Ένα τραγούδι που ακούσαμε για πρώτη φορά στον δίσκο “Συγγνώμη για την άμυνα” το 1992, ένα δίσκο του Θάνου Μικρούτσικου με τον Γιώργο Νταλάρα σε στίχους Κώστα Τριπολίτη. Από όλα τα τραγούδια του δίσκου, ο Μικρούτσικος επέλεξε να ερμηνεύσει ο ίδιος το Προσπέκτους, διότι θεωρούσε ότι πρέπει να μπορείς να “κυλιστείς κάτω” για να πεις αυτό το τραγούδι.

Τους προβολείς στήσε

Ένα τραγούδι σε στίχους Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι, όπου ο Θάνος Μικρούτσικος τραγουδά: “Η τέχνη δεν πρέπει ν’ αντανακλά σαν τον καθρέφτη μα σαν φακός να μεγεθύνει.” Ένα τραγούδι μόνο 2 λεπτών, που όμως είναι συγκλονιστικό.

Άρλεκιν

Το Άρλεκιν σε στίχους Κώστα Τριπολίτη αποτελεί αγαπημένο τραγούδι πολλών λόγω των στίχων του, αλλά και της ιδιαίτερης ερμηνείας του Θάνου Μικρούτσικου που τραγουδά: “Μου λένε πως διασκεδάζεις με κάτι δίσκους και το τζιν, κι εγώ τους λέω επισκευάζεις της μοναξιάς σου το ευ ζειν.” Ακούστε το  live σε συναυλία του Βασίλη Παπακωνσταντίνου το 2000.

Μπαλάντα για τους ασφαλίτες

Ένα τραγούδι που για ευνόητους λόγους συμπεριλήφθηκε και στον δίσκο “Πολιτικά Τραγουδια.” Μπορεί στον δίσκο αυτό να τραγουδά κυρίως η Μαρία Δημητριάδη, το συγκεκριμένο τραγούδι όμως επέλεξε να ερμηνεύσει ο ίδιος ο Μικρούτσικος. Ένα τραγούδι καυστικό με έκδηλη ειρωνία, σε στίχους του Γερμανού τραγουδιστή και ποιητή Βόλφ Μπηρμαν.

Η Άνοιξη της Πάργας

Η Άνοιξη της Πάργας -και όχι Άνοιξη της Πράγας- γράφτηκε από τον Άλκη Αλκαίο, που ήταν γέννημα-θρέμμα Παργινός.

Σιντάρτα

Ένα τραγούδι σε στίχους Άλκη Αλκαίου, που συμπεριλαμβάνεται και στον δίσκο “Υπέροχα Μονάχοι” που κυκλοφόρησε το 2006.

Ωδή σε ένα δρομέα ημιαντοχής

Άλλο ένα τραγούδι σε στίχους Άλκη Αλκαίου, που μόνο ο Θάνος Μικρούτσικος θα μπορούσε να αποδώσει.

Μοναξιά

Ένα τραγούδι του Θάνου Μικρούτσικου και ποίηση του Αλέξανδρου Μπάρα. Ηχογραφήθηκε το 1998 στο σπίτι του συνθέτη από τον Νίκο Εσπιαλίδη.