Η Στέλλα Φωτιάδη είναι χορεύτρια, χορογράφος, δασκάλα σύγχρονου χορού και ιδρύτρια της ομάδας Still Pilgrim Paradox. Απόφοιτη της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Ραλλού Μάνου και του τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει δουλέψει ως performer και ως χορογράφος με διάφορους καλλιτέχνες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Την τρέχουσα σεζόν, ήταν υπεύθυνη και έτρεξε παρέα με αγαπημένους συνεργάτες, την πολιτισμική δράση για παιδιά και εφήβους “What if we just dance?” με την υποστήριξη και υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Έχοντας στο νου ότι χορός είναι μία κυρίως σωματική τέχνη και ότι ο σύγχρονος χορός είναι, όπως όλη η σύγχρονη τέχνη μία ιδιαίτερα αναστοχαστική πρακτική, αναρωτιέμαι πως βίωσες αυτή τη συνθήκη του #μένουμε σπίτι;Την υποχρεωτική παραμονή στο σπίτι τη βίωσα πρώτα απ’ όλα ως κάτι αναγκαίο. Ως έναν τρόπο να προστατεύσω τον εαυτό μου και τους γύρω μου από έναν νέο ιό, ο οποίος μπορεί να γίνει ιδιαίτερα επιθετικός και μεταδίδεται εύκολα. Οπότε εδώ μάλλον μπαίνουν οι έννοιες της αυτοσυντήρησης, του αλληλοσεβασμού, αλλά και της αλληλεγγύης.
Φυσικά και είναι/ήταν περιοριστικό. Αυτό που σκεφτόμουν από την αρχή, είναι πως είναι σημαντικό να κάνει ο καθένας ό,τι καλύτερο μπορεί, ώστε να έχουμε όσο το δυνατόν λιγότερους θανάτους και νοσηλευόμενους στα νοσοκομεία. Ένιωθα πως χρειάζεται σύμπνοια, ψυχραιμία και υπομονή.
Λόγω ιδιοσυγκρασίας, αλλά και λόγω της συμβίωσής μου με δύο παιδιά σχεδόν 2 και 6 ετών, προσπαθώ γενικά να βλέπω τα πράγματα πρακτικά και με έναν αέρα αισιοδοξίας. Ταυτόχρονα, το να είσαι γονιός μικρών παιδιών σε καιρούς καραντίνας, χωρίς τη δυνατότητα να δουλέψεις, σημαίνει σχεδόν μηδενικό προσωπικό χρόνο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Είναι αυτό που λέμε 24/7. Τουλάχιστον για μένα έτσι ήταν όλο αυτό το διάστημα και κατά πώς φαίνεται θα εξακολουθήσει να είναι… Αυτό μπορεί να γίνει ύπουλα πιεστικό. Και λέω ύπουλα, γιατί προσπαθείς (και θέλεις) να είσαι fit, καλοδιάθετος και διαθέσιμος για τα παιδιά, αλλά όλο αυτό δουλεύει εκεί πίσω.
Συγχρόνως, απολαμβάνω το χρόνο που έχω μαζί τους. Με κάποιο τρόπο τα γνωρίζω πιο καλά και εκείνα εμένα.
Το βίωσα ως κάτι ανοίκειο και δυσάρεστο, παρόλο που κατανοώ την επιτακτικότητα αυτού του μέτρου. Είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι αναδείχθηκε σε παγκόσμιο επίπεδο η ανάγκη για ενίσχυση των δημόσιων συστημάτων υγείας, όπως επίσης ότι άνοιξε μία συζήτηση σχετικά με την ενίσχυση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ώστε να μπορεί να εντοπιστεί και να αντιμετωπιστεί πιο έγκαιρα στο μέλλον κάποιος νέος ιός. Παρ΄όλα αυτά ήταν αρκετά ξεκάθαρο, ότι αν δεν οδηγούμασταν έγκαιρα σε ένα καθολικό lockdown, θα ήταν πολύ πιθανό να είχαμε εξελίξεις παρόμοιες με της Ιταλίας και άλλων χωρών στις οποίες ο κορωνοϊός είχε μεγάλη εξάπλωση.
Διάβαζα σε ένα άρθρο του BBC, το οποίο έκανε μία αναδρομή στην ιστορία των πανδημιών φτάνοντας μέχρι και τον Covid -19, ότι παρά τη σπουδαία πρόοδο που έχουμε κάνει στη μάχη εναντίον των μεταδιδόμενων ασθενειών, η ίδια μας η ανάπτυξη, μας έχει κάνει πιο ευάλωτους απέναντι σε μικρόβια τα οποία εξελίσσονται 40 εκατομμύρια φορές πιο γρήγορα από τον άνθρωπο.
Σωματικά, νιώθω μία δυναμική ενέργεια, η οποία δε μετατρέπεται όπως πρότερα σε κινητική και αυτό σε στιγμές είναι σαν να με ακρωτηριάζει. Ταυτόχρονα, μου λείπουν οι κοντινοί μου άνθρωποι, η δουλειά μου, η καθημερινότητά μου. Επίσης, αυτό το θολό τοπίο που επικρατεί σχετικά με το τι μέλλει γενέσθαι σε όλους τους τομείς, είναι κάπως τρομακτικό.
Σωματικά, νιώθω μία δυναμική ενέργεια, η οποία δε μετατρέπεται όπως πρότερα σε κινητική και αυτό σε στιγμές είναι σαν να με ακρωτηριάζει.
Πάντως, άλλες στιγμές ένιωθα ότι η σχεδόν οικουμενική διάσταση του περιορισμού με τις επακόλουθες συνέπειές του (οι περισσότερες εκ των οποίων είναι βέβαια μπροστά μας), τον έκανε κάπως πιο ανεκτό και σε προσωπικό επίπεδο. Έλεγες, δεν είμαι μόνος μου σε αυτό. Δε θα είμαι μόνος μου σε αυτό.
Ο δημόσιος χώρος είχε ούτως ή άλλως μεταφερθεί εδώ και καιρό σε μεγάλο ποσοστό στο διαδίκτυο. Με τις υπάρχουσες συνθήκες, αυτό το ποσοστό αυξήθηκε σημαντικά, αλλά συγχρόνως υπήρξε μία αλληλεπίδραση και επικοινωνία με ανθρώπους στο φυσικό δημόσιο χώρο που δεν υπήρχε πριν. Και αυτό είναι όμορφο. Παράδειγμα βρέθηκα να μιλάω αυτές τις μέρες με ανθρώπους (π.χ. στην πλατεία κοντά στο σπίτι μου), με τους οποίους θα ήταν μάλλον απίθανο να μιλήσω πριν ξεσπάσει όλο αυτό. Αναρωτιέμαι αν θα συνεχιστεί.
Από τη μία μεριά έχει εθνογραφικά ένα ενδιαφέρον να βλέπεις τον Έλληνα να βρίσκεται μακριά ο ένας από τον άλλον στο δημόσιο χώρο, εκεί που ήταν κυριολεκτικά ο ένας πάνω στον άλλον π.χ. στις δημόσιες υπηρεσίες, αλλά και γενικά όπου υπήρχε ουρά. Τώρα βέβαια φτάσαμε στο άλλο άκρο. Και όταν το οικειοθελές γίνεται υποχρεωτικό ενοχλεί, ξενίζει. Και όταν ο ίδιος σου ο εαυτός και οι άλλοι είναι εν δυνάμει επικίνδυνοι, είναι δυσάρεστο, άβολο και αποκρουστικό.
Είναι ανοίκεια η συνθήκη να σε αποφεύγουν και να αποφεύγεις. Έχω να αγγίξω αγαπημένα μου πρόσωπα σχεδόν 1,5 μήνα. Πόσο ζωτικής σημασίας είναι το άγγιγμα, η αγκαλιά, η εγγύτητα. Νιώθω τυχερή που τα βίωνα όλο αυτόν τον καιρό με το σύντροφο και τα παιδιά μου.
Όταν ο ίδιος σου ο εαυτός και οι άλλοι είναι εν δυνάμει επικίνδυνοι, είναι δυσάρεστο, άβολο και αποκρουστικό. Είναι ανοίκεια η συνθήκη να σε αποφεύγουν και αποφεύγεις.
Η κοινωνική απόσταση γιγαντώθηκε στα μάτια μου όλο το προηγούμενο διάστημα, παρατηρώντας τα παιδιά μου. (Το 24/7 μαζί τους, με κάνει να επιστρέφω σε αυτά!) Γι’ αυτά ήταν κάτι ιδιαίτερα βίαιο. Η φυσική τάση των παιδιών όταν δουν άλλα παιδιά είναι να παίξουν, να έρθουν κοντά, να αγγίξουν. Ο αυθορμητισμός τους και η παιδικότητά τους αναχαιτίστηκε. Ο παππούς και η γιαγιά έγιναν πρόσωπα στην οθόνη και μία εξ αποστάσεως ολιγόλεπτη συνάντηση. Η επικοινωνία με τους φίλους μεταφέρθηκε στο τηλέφωνο και ενίοτε στην οθόνη. Αλλά η τελευταία έφερνε στενοχώρια, γιατί υπενθύμιζε την απώλεια της σωματικής εγγύτητας. Τους λέμε ότι πολύ σύντομα θα ξαναβρεθούν με τους φίλους και την οικογένειά τους. Η μέρα αυτή είναι πολύ κοντά τώρα πια.
Σχεδόν μηδενικός προσωπικός χρόνος σημαίνει αναπόδραστα για μένα και σχεδόν μηδενικός χρόνος για καλλιτεχνικές και προσωπικές αναζητήσεις.
Ταυτόχρονα, η είσοδος της παγκόσμιας και εγχώριας πραγματικότητας σε άγνωστα μονοπάτια με την επακόλουθη ρευστότητα σχεδόν όλους τους τομείς, κάνει τον όποιο προγραμματισμό να φαντάζει ουτοπία.
Παρ’ όλα αυτά, επιχειρώ να κάνω κάποια σχέδια και όνειρα για το μέλλον, τα οποία επηρεάζονται θέλοντας και μη από την τρέχουσα συνθήκη. Μία πανδημία, επηρρεάζει όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας, καθώς και τον τρόπο σκέψης μας. Η όποια καλλιτεχνική δράση, αναγκαστικά θα προσαρμοστεί στις διαμορφούμενες συνθήκες. Αλλά νιώθω ότι είναι τόσο νωπά και ρευστά όλα…! Σκέφτομαι, αφουγκράζομαι, περιμένω…Σίγουρα δε βιάζομαι αυτήν την περίοδο. Καμιά φορά νιώθω σαν να είμαι καλλιτεχνικά σε standby mode.
Έχοντας στο νου μου μάλλον τα 52 πορτραίτα του Jonathan Burrows – οι ωραίες ιδέες είναι για να τις δανείζεσαι- σε μία κάντ’ο μόνος σου εκδοχή χωρίς οδηγίες και περιορισμούς, θα ήθελες να στείλεις ένα σύντομο βίντεο; Ένα χορογραφικό ημερολόγιο καραντίνας. Ό,τι σημαίνει για σένα χορογραφία…