Ασανσέρ για δολοφόνους
Το εμβληματικό φιλμ νουάρ Ασανσέρ για Δολοφόνους έρχεται και πάλι στις οθόνες με ψηφιακά αποκατεστημένες κόπιες από την Summer Classics!
Οι παράνομοι εραστές Φλοράνς και Ζιλιέν καταστρώνουν ένα σχέδιο για να σκοτώσουν τον σύζυγο της Φλοράνς, έναν πλούσιο Γάλλο βιομήχανο που είναι επίσης το αφεντικό του Ζιλιέν. Όμως η δολοφονική πλεκτάνη αρχίζει να γυρνά εναντίον τους, όταν ο ένας από τους δύο παγιδεύεται σε ένα ασανσέρ.
Αφιέρωμα στον Λουί ΜαλΜε αφορμή τα 90 χρόνια από τη γέννηση του πολυβραβευμένου (με Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών και 2 Χρυσούς Λέοντες στο Φεστιβάλ της Βενετίας μεταξύ άλλων) Γάλλου σκηνοθέτη Λουί Μαλ, το εμβληματικό φιλμ νουάρ Ασανσέρ για Δολοφόνους έρχεται και πάλι στις οθόνες των θερινών κινηματογράφων, με ψηφιακά αποκατεστημένες κόπιες από την Summer Classics.
Αυτό το χαμηλού προϋπολογισμού ασπρόμαυρο θρίλερ ήταν η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του μόλις 24 ετών τότε Λουί Μαλ. Εισάγοντας νέες αφηγηματικές και κινηματογραφικές τεχνικές, ο Μαλ προσάρμοσε τα στιλιστικά και θεματικά μοτίβα του αμερικανικού φιλμ νουάρ σε ένα γαλλικό πλαίσιο, ανοίγοντας τον δρόμο στην καθιέρωση του Γαλλικού Νέου Κύματος. Θέλοντας να απεικονίσει το Παρίσι αλλά και τους πρωταγωνιστές με έναν τρόπο που δεν είχε προβληθεί ποτέ πριν στην οθόνη, κινηματογράφησε στα θρυλικά νυχτερινά πλάνα στα Ηλύσια Πεδία τη Μορό χωρίς βαρύ μακιγιάζ και χρησιμοποιώντας μόνο το διαθέσιμο φως από τον δρόμο και τις βιτρίνες των καταστημάτων, ενώ το εκπληκτικό σάουντρακ του Μάιλς Ντέιβις για την ταινία ήταν εξίσου πρωτοποριακό.
Το Ασανσέρ για Δολοφόνους κυκλοφόρησε στις 29 Ιανουαρίου 1958 στο Παρίσι, γνωρίζοντας μεγάλη επιτυχία, εμπορικά και καλλιτεχνικά. Ηθικά διφορούμενη και απαισιόδοξη, με ατμοσφαιρική φωτογραφία και έντονα κοντράστ,είναι μια από τις πιο στιλάτες ταινίες της εποχής της και όχι μόνο. Ο κυνισμός των χαρακτήρων, η προκλητική αποφασιστικότητά τους να ζήσουν με τους δικούς τους κανόνες, αποτέλεσαν προάγγελο ταινιών όπως το Με κομμένη την Ανάσα (Breathless – 1960) του Ζαν Λυκ Γκοντάρ. Όπως παρατήρησε ο ίδιος ο Μαλ: «Πάντα με ενδιέφεραν χαρακτήρες που έρχονται σε ρήξη με το παρελθόν. Αφού ζουν μια συμβατική ζωή, σε μια στιγμή κρίσης απορρίπτουν τους κανόνες του παιχνιδιού. Παρασύρονται σε ένα σημείο απ’ όπου δεν υπάρχει γυρισμός, και γίνεται ένα είδος μονομαχίας μεταξύ αυτών και της κοινωνίας».
Η εξαιρετική μουσική του Μάιλς Ντέιβις για το Ασανσέρ για Δολοφόνους είναι ένα πραγματικό ορόσημο στην ιστορία της κινηματογραφικής μουσικής, αφού ήταν το πρώτο πρωτότυπο τζαζ σάουντρακ – αυτοσχεδιασμός με βάση τις εικόνες μιας ταινίας. Ηχογραφήθηκε μέσα σε μια μόνο νύχτα, από τις δέκα το βράδυ μέχρι τις οκτώ το επόμενο πρωί, με τον Ντέιβις και άλλους τέσσερις μουσικούς να αυτοσχεδιάζουν παρακολουθώντας τις σχετικές σεκάνς. Αντικατοπτρίζοντας την ίδια την ουσία της ταινίας, ο κριτικός της τζαζ Φιλ Τζόνσον την περιγράφει ως τον «πιο μοναχικό ήχο τρομπέτας που θα ακούσετε ποτέ».
Αυτό το υπνωτιστικό θρίλερ που σημάδεψε τον γαλλικό αλλά και τον παγκόσμιο κινηματογράφο, διατηρεί αναλλοίωτη τη γοητεία του (με βαθμολογία 94% στο Metacritic και 93% στο Rotten Tomatoes) χάρη στο αξεπέραστο στιλ του αλλά και στο μελαγχολικό φιλοσοφικό του υπόβαθρο. Σε μια από τις πιο δυνατές στιγμές της ταινίας, η πρωταγωνίστρια βλέπει να εμφανίζονται οι φωτογραφίες που ενώ αποτελούν την καταδίκη της, τη δείχνουν χαρούμενη με τον εραστή της σε μια προγενέστερη, πιο ανέμελη εποχή, σαν ασπρόμαυρες μαρτυρίες ενός κόσμου στον οποίο η ευτυχία είναι πάντα φευγαλέα.