Τα βιβλία καλοκαιριού: 31 προτάσεις που θα μας συντροφεύσουν στις διακοπές
Στο σπίτι ή στην παραλία, στην πόλη ή το νησί, οι παρακάτω 31 βιβλιοπροτάσεις υπόσχονται να μας παρασύρουν αυτό το καλοκαίρι σε αξέχαστες, δροσερές περιπλανήσεις.
Είναι τελικά η αγάπη η μέγιστη πλάνη; Ή μήπως ο ύψιστος σκοπός; Κλαίγοντας όπως τότε που ήτανε παιδί˙ κι έχοντας έτσι με δάκρυα χαμηλώσει την οδύνη της προς μια πιο ήπια διάθεση, μια γυναίκα χωρίς μαλλιά με ξυρισμένα φρύδια έρχεται σ’ ένα μέρος που το εγκαταλείπουν όλοι να περιμένει το χιόνι· το τελευταίο, φέρνει κι ένα παιδί μαζί του. Όνειρα, προσευχές, εφιάλτες, μεταφυσικοί στοχασμοί και ατόφια ψήγματα ποίησης στο πιο προσωπικό και ένα από τα καλύτερα βιβλία της Ευγενίας Φακίνου.
23. Θηριόμορφοι – Έλενα Μαρούτσου (Εκδόσεις Πόλις)
Μόνο το ζώο είναι αληθινά αθώο (Χέγκελ: Μαθήματα για την Φιλοσοφία της Ιστορίας). Δεν ξέρω αν αυτό πιστεύουν οι ήρωες της Μαρούτσου και κείνοι της Μακαμπρέσκου, της οποίας οι φωτογραφίες κοσμούν το βιβλίο· η έκδοση, άλλωστε, το ίδιο το βιβλίο σαν αντικείμενο είναι ένα έργο τέχνης. Και η γλώσσα της Μαρούτσου απύλωτη. Τολμηρή, ερωτική και εφευρετική προκειμένου να αποτυπώσει το θηρίο και το τραύμα μέσα μας.
Το βιβλίο ξεκίνησε, όπως λέει η ίδια η συγγραφέας: όταν διάβασα, πριν από λίγα χρόνια, ένα δοκίμιο της φίλης συγγραφέως Μαρίας Γιαγιάννου με τίτλο «Η σημασία του να είσαι ζώο: Η θηριανθρωπία στις εικαστικές τέχνες». Τότε σκέφτηκα να γράψω ένα βιβλίο που να αναφέρεται στη σχέση ανθρώπου και ζώου, όμως αυτή η «πρόθεση» κοιμόταν μέσα στη συνείδησή μου (μαζί με άλλες «προθέσεις» μυθιστορημάτων) μέχρι που την ξύπνησαν οι φωτογραφίες της Λάουρα Μακαμπρέσκου.»
Αυτές τις φωτογραφίες μοιάζει να ιστορεί ουσιαστικά το κείμενο της Μαρούτσου, σαν να ενώνει σπασμένα κομμάτια ενός (και) δικού μας ονείρου, μέσα από τρεις αφηγηματικές φωνές, εκ των οποίων η τελευταία ανήκει στον ίδιο τον αναγνώστη. Μαγεία, έμφυλη σεξουαλικότητα, χιούμορ και διακειμενικότητα σε ένα καθηλωτικό βιβλίο. Τι άλλο να ζητήσει κανείς;
Όταν πρωτοδιάβασα Αντονά, («Τον επίσκοπο» ή τον «Φλογοκρύπτη») σκέφτηκα: να, κάποιος που μπορεί να γράψει στα ελληνικά «Την εφεύρεση του Μορέλ». Δομημένα αριστοτεχνικά, με εμφανή τα αποτυπώματα του θαυμαστού Ζορζ Περέκ και το πνεύμα των Μπόρχες και Κασάρες, τα γραπτά του Αντονά μας φέρνουν σε δύσκολη θέση… Ένας άνθρωπος απέναντι στα αντικείμενα, απέναντι σε μια βιτρίνα που περιέχει έναν νεκρό και μια τσάντα, απέναντι στον διευθυντή του, απέναντι στην έρευνα για το φόνο, απέναντι στον πολτό των πραγμάτων. Στοχαστικά, αλλόκοτα επίκαιρα και απόλυτα υπνωτιστικά αναγνώσματα που καθηλώνουν.
25. «Το χρυσό βραχιόλι» – Σοφία Νικολαΐδου (Εκδόσεις Μεταίχμιο)
Ένα βιβλίο ντοκουμέντο: «όταν ζορίζουν τα πράγματα σκεφτόμαστε τις αληθινές ιστορίες», λέει η συγγραφέας που κυκλοφόρησε αυτό το βιβλίο αμέσως μετά την πανδημία για μια εποχή, μακρινή ίσως για μας· τότε, που το όνειρο του πτυχίου σήμαινε να ζήσεις μια καλύτερη ζωή και υπήρχε υπόληψη στη γνώση, καθώς κυριαρχούσε η άποψη ότι τα γράμματα σε κάνουν άνθρωπο, όχι τα χρήματα.
Η Σοφία Νικολαΐδου έκανε έρευνα, ξεκινώντας από τη γενιά της μητέρας της, των ανθρώπων δηλαδή που ήταν οι πρώτοι στην οικογένειά τους που πήραν πτυχίο, το «χρυσό βραχιόλι», και άλλαξαν ζωή και φτάνοντας ως τους μαθητές της σήμερα στο παν/μιο, πολλοί από τους οποίους είναι μετανάστες. Πού βρίσκεται σήμερα το ελληνικό σχολείο, τι σημαίνει πραγματικά το πτυχίο και γιατί πολλά παιδιά ονειρεύονται να σπουδάσουν (και να μείνουν) στο εξωτερικό;
