«Μήλα»: Διθυραμβικές οι πρώτες διεθνείς κριτικές για την ταινία του Χρήστου Νίκου

Με τα απαιτούμενα μέτρα ασφαλείας και προστασίας, άνοιξε την αυλαία του χθες το 77^ο φεστιβάλ κινηματογράφου της Βενετίας, η πρώτη μεγάλη κινηματογραφική διοργάνωση που ουσιαστικά διενεργείται σε φυσικό χώρο, μετά τα lockdowns, ένεκα της πανδημίας.

Τα Μήλα, η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Χρήστου Νίκου, που αφηγείται το χρονικό μιας αναπάντεχης επιδημίας, όταν οι άνθρωποι μιας πόλης εμφανίζουν ξαφνική αμνησία, άνοιξε το πρόγραμμα Ορίζοντες, την Τετάρτη 3 Σεπτεμβρίου 2020, και οι πρώτες διεθνείς κριτικές είναι υμνητικές για την μαύρη κομεντί.

O Xan Brooks της Guardian, χαρακτηρίζει την ταινία «υπέροχα καυστική και ως μια τρομερά ανατριχιαστική αναπαράσταση μιας επιδημίας, αποτελώντας την πιο ταιριαστή επιλογή για το άνοιγμα του τμήματος του φεστιβάλ, […] που διακρίνεται για την ευγένεια των εικόνων της και την διάθεσή της να ταξιδεύει».

Ο Peter Debruge του Variety κάνει λόγο για «μια μεταφορική περίπτωση αμνησίας που βρίσκει αντίκρισμα στον πραγματικό κόσμο μέσα από την τόσο ευγενικά παράλογη σκηνοθετική ματιά του Χρήστου Νίκου», συγκρίνοντας τον πυρήνα της ταινίας με μια αντιστροφή της ιδέας της «Αιώνιας Λιακάδας ενός Καθαρού Μυαλού» του Τσάρλι Κάουφμαν

Από την άλλη, η Wendy Ide του ScreenDaily, μένει για «το αξέχαστο ντεμπούτο του Χρήστου Νίκου, που διαχειρίζεται άψογα έννοιες, όπως η μνήμη, η ταυτότητα, η θλίψη και η απώλεια, με την αφηγηματική πρόφαση μιας επιδημίας, που ενώ στην όψη της μοιάζει σκληρό και αδιαπέραστο, καταλήγει να είναι κάτι πολύ μοναδικό».

Ο David Rooney του Hollywood Reporter εξάρει τον Χρήστου Νίκου ως «μια εντυπωσιακή νέα κινηματογραφική φωνή που με τα Μήλα, παρουσιάζει μια αλληγορία […] ανέκφραστη, σκοτεινή και σουρεαλιστική, που με προσεκτικό τρόπο καταλήγει ως μια τρομακτική περισυλλογή πάνω στην χειραγώγηση της μνήμης, και που είναι δύσκολο να πάρεις τα μάτια από πάνω της». Υπογραμμίζει δε, πως «ο Νίκου είναι τόσο οικονόμος και αυθεντικός στο σενάριο που στήνει την τέλεια ισορροπία ανάμεσα στην ειρωνική παρατήρηση των γεγονότων και στην μελαγχολία της πραγματικότητας, σε μια στιγμή που δεν θα μπορούσε να φαντάζει ιδανικότερη».

Επίσης, ο Stephen Saito του Moveablefest, δεν αφήνει «κανένα περιθώριο να ξεχάσεις τα Μήλα», μιλώντας για την ικανότητα του Νίκου «να κάνει ένα σύνολο ανθρώπων, μιας ευρύτερης ομάδας να γίνεται κοινωνός των προβλημάτων του κεντρικού χαρακτήρα, ιδιαίτερα όταν η μνήμη του αρχίζει να τον προδίδει».

O Kaleem Aftab για το Cineuropa γράφει πως «το τμήμα των Οριζόντων έχει ένα υψηλό επίπεδο να διατηρήσει, εφόσον άνοιξε με τα Μήλα, ένα αξιομνημόνευτο πρώτο φιλμ ενός δημιουργού που αφήνει μια γλυκόπικρη επίγευση στο φινάλε, βάζοντας δυνατή υποψηφιότητα να φύγει νικητής από τη Βενετία».

O Phil De Semlyen από το Time Out, αναρωτιέται ρητορικά στην κριτική του «αν τα Μήλα είναι ένα σχόλιο για τη σχέση της Ελλάδας με το ένδοξο παρελθόν της, ή τελικά αφορά έναν κόσμο που παρασύρεται από τα ένστικτα και τα πείσματα του;». Όπως και να έχει, καταλήγει πως «ο Νίκου αφήνει στο κοινό να ερμηνεύσει τη μεταφορά, που με πρόφαση τη μοναξιά, θέλει να μιλήσει για ζητήματα…καρδιάς».

Τέλος, ο Andreas Wiseman από το Deadline, έγραψε πως τα Μήλα είναι «μια ταινία δυνατή, συγκινητική και ευαίσθητη, αστεία παράλληλα, που καταπιάνεται με το πώς οι άνθρωποι και οι κοινωνίες διαχειρίζονται την μνήμη και τη θλίψη», ενώ τον χαρακτηρίζει από τις πιο πλέον ισχυρές τελευταίες δημιουργικές φωνές εκεί έξω, κατανοώντας την απόφαση της εκλεκτικής CAA, να υπογράψει μαζί του συμβόλαιο συνεργασίας.

Οκτώ χρόνια μετά το KM, την βραβευμένη μικρού μήκους που συμμετείχε σε πάνω από 40 διεθνή φεστιβάλ μεταξύ των οποίων τα Ρότερνταμ, Παλμ Σπριγνκς, Σίδνει,  ο Χρήστος Νίκου επιστρέφει με τα Μήλα για να αφηγηθεί μια γοητευτικά αλλόκοτη, πρωτότυπη ιστορία με ήρωα έναν άνδρα που πάσχει από απώλεια μνήμης σε μια πόλη που ξαφνικά ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων έχει αρχίσει να ξεχνά.

Η αφίσα της ταινίας.

Μια αναπάντεχη επιδημία, που προκαλεί ξαφνική αμνησία στους ανθρώπους, βρίσκει τον Άρη, ένα άνδρα γύρω στα 40, (Άρης Σερβετάλης) να ακολουθεί ένα πρόγραμμα αποκατάστασης που έχει ειδικά σχεδιαστεί για να χτίσει ένας αμνησιακός μια καινούργια ζωή. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει καθημερινές αποστολές που είναι ηχογραφημένες από τους γιατρούς του. Μετά την ολοκλήρωση κάθε αποστολής, ο Αρης βγάζει μια φωτογραφία polaroid ως αποδεικτικό στοιχείο. Προσπαθώντας να δημιουργήσει μια νέα ζωή και αναμνήσεις θα συναντήσει την Άννα (Σοφία Γεωργοβασίλη), μια γυναίκα που βρίσκεται στο ίδιο πρόγραμμα.
Το ντεμπούτο του Χρήστου Νίκου διαθέτει μια σουρεαλιστική και αινιγματική πρώτη ύλη και καταλήγει ως μια γοητευτική εξερεύνηση της ταυτότητας και των ορίων της πραγματικότητας, σε μια κοινωνία που θα πρέπει να αντιμετωπίσει μια μη αναστρέψιμη επιδημία.

Ο Χρήστος Νίκου αφού δεν σπούδασε κινηματογράφο, ξεκίνησε να δουλεύει σε ελληνικές ταινίες ως βοηθός σκηνοθέτη. Πρώτη εξ αυτών ήταν ο Κυνόδοντας, του Γιώργου Λάνθιμου. Έπειτα ακολούθησαν επτά μεταξύ των οποίων και το Πριν τα Μεσάνυχτα (Before Midnight) του Richard Linklater. Κάπου ενδιάμεσα έγραψε και σκηνοθέτησε την μοναδική του μικρού μήκους ταινία, KM. Πριν λίγο καιρό ολοκλήρωσε την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του. Μια ταινία που ξεκινάει το διεθνές ταξίδι της ως ταινία έναρξης του Οrizzonti στο φεστιβάλ Βενετίας. Ταυτόχρονα η ταινία του έδωσε την ευκαιρία να υπογράψει με την CAA, ένα από τα μεγαλύτερα πρακτορεία της Αμερικής, και να εκπροσωπείται από τον μάνατζερ Jerome Duboz ο οποίος εκπροσωπεί ανάμεσα σε άλλους, σκηνοθέτες όπως ο Μπονγκ Τζουν-χο (Παράσιτα). Επόμενο βήμα του η πρώτη αγγλόφωνη ταινία που βρίσκεται σε στάδιο ανάπτυξης σε συνεργασία με την CAA.

Σκηνοθεσία: Χρήστος Νίκου
Σενάριο: Χρήστος Νίκου, Σταύρος Ράπτης
Πρωταγωνιστούν: Άρης Σερβετάλης, Σοφία Γεωργοβασίλη, Άννα Καλαϊτζίδου, Αργύρης Μπακιρτζής
Διεύθυνση φωτογραφίας: Bartosz Świniarski
Μοντάζ: Γιώργος Ζαφείρης
Πρωτότυπη μουσική: The Boy
Casting: Σταύρος Ράπτης
Σχεδιασμός ήχου: Λέανδρος Ντούνης

Ήχος: Κώστας Κουτελιδάκης
Σκηνικά: Έφη Μπίρμπα

Κοστούμια: Δήμητρα Λιάκουρα
Μακιγιάζ: Κυριακή Μελίδου
Διεύθυνση παραγωγής: Τέτα Αποστολάκη
Line producer: Σέβη Μώρου
Βοηθοί παραγωγοί: Virginie Devesa, Jerome Duboz, Antoine Simkine
Συμπαραγωγοί: Ales Pavlin, Andrej Stritof, Στέφανος Γκάνος, Σταύρος Ράπτης
Executive Producer: Νίκος Σμπιλίρης
Παραγωγή: Ηρακλής Μαυροειδής, Άγγελος Βενέτης, Άρης Ντάγιος, Mariusz Włodarski, Χρήστος Νίκου
Διεθνείς πωλήσεις: Alpha Violet, CAA

Η ταινία είναι μια παραγωγή της Boo Productions που στο βιογραφικό της βρίσκονται δύο από τις σημαντικότερες ταινίες (Κυνόδοντας, Attenberg) του ελληνικού κινηματογράφου της τελευταίας εικοσαετίας. Σε συμπαραγωγή με την πολωνική εταιρία Lava Films, την Musou Music Group, την σλοβένικη εταιρία Perfo Production και με την υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, του Πολωνικού Κινηματογραφικού Ινστιτούτου, της ΕΡΤ, του ΕΚΟΜΕ και του Creative Europe Media Program. Τις διεθνείς πωλήσεις έχει αναλάβει η γαλλική εταιρία Alpha Violet και ένα από τα μεγαλύτερα πρακτορεία της Αμερικής CAA.

Η ταινία θα κυκλοφορήσει από την Feelgood τον Νοέμβριο του 2020.