Μιλώντας για σινεμά με τον σπουδαίο Σουηδό σκηνοθέτη Ρόι Άντερσον

Η εκπαιδευτική πλατφόρμα European Film Factory ξεκίνησε να λειτουργεί στις 26 Αυγούστου 2020 και έχει ως στόχο να βοηθήσει τους μαθητές της Ευρώπης να ανακαλύψουν την ποικιλία και τον πλούτο του ευρωπαϊκού κινηματογράφου.

Μέσα από τη πλατφόρμα, τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν 10 σημαντικές ταινίες της ευρωπαϊκής πολιτισμικής κληρονομιάς -στις οποίες περιλαμβάνεται και η «Στέλλα» με τη Μελίνα Μερκούρη- και να εργαστούν ψηφιακά πάνω στις ταινίες, με τη χρήση καινοτόμων εργαλείων.

Η παρουσίαση της πλατφόρμας από τον διοργανωτή της, το Γαλλικό Ινστιτούτο, έλαβε μέρος διαδικτυακά στις 17 Σεπτεμβρίου. Στα πλαίσια της συνέντευξης τύπου, είχαμε την τιμή να συνομιλήσουμε με τον σπουδαίο Σουηδό σκηνοθέτη Ρόι Άντερσον, η ταινία του οποίου συμπεριλαμβάνεται στη λίστα του European Film Factory.

Πρόκειται για το αισθηματικό δράμα «Μια Ερωτική Ιστορία», που κυκλοφόρησε το 1970 και αποτελεί την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του. Η ταινία αφορά τον αθώο καλοκαιρινό έρωτα δυο εφήβων στη Σουηδία και παρουσιάζει μια κωμική αντίθεση με τους ενήλικους γονείς τους και τον κοινωνικό τους περίγυρο, που βυθίζεται στη μονοτονία, τη κατάθλιψη και τη ρουτίνα.

Ο Άντερσον με τα δυο βραβεία που κέρδισε στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας το 2014.

Ο Ρόι Άντερσον είναι ο μόνος Σουηδός και μόλις ο δεύτερος Σκανδιναβός που έχει κερδίσει τον Χρυσό Λέοντα στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας. Το βραβείο το κέρδισε για την πιο γνωστή ταινία του, το «Ένα περιστέρι έκατσε σε ένα κλαδί συλλογιζόμενο την ύπαρξή του» το 2014. Η ταινία καθόρισε το προσωπικό κινηματογραφικό στυλ του, που χαρακτηρίζεται από μεγάλης διάρκειας πλάνα, παράλογη κωμωδία, ειρωνική κριτική του σουηδικού πολιτισμού και γκροτέσκικη αισθητική που θυμίζει ταινίες του Φελίνι.

«Ένα περιστέρι έκατσε σε ένα κλαδί συλλογιζόμενο την ύπαρξή του»

Αν και δεν γνωρίζει καλά την αγγλική γλώσσα και παρά τις δυσκολίες στην συνεννόηση, ο Άντερσον απάντησε με μεγάλη χαρά σε όλες τις ερωτήσεις της συνέντευξης, στην οποία συμμετείχαν δημοσιογράφοι από διάφορες χώρες της Ευρώπης.

Εμπνεύστηκα πολύ και θαύμαζα την καθημερινή ζωή στη Τσεχία. Μου άρεσαν πολύ οι Τσέχοι δημιουργοί όπως ο Μίλος Φόρμαν, ο Έλμαρ Κλος και ο Γίρι Μένζελ . Ήταν είδωλά μου. Πιστεύω πως έχουν πολύ χιούμορ οι ταινίες τους, απλό, καθημερινό χιούμορ. Είχα φιλοδοξίες να φτιάξω κάτι που να θυμίζει αυτούς, όμως αργότερα άλλαξα γνώμη και αποφάσισα να κάνω κάτι λιγότερο φυσικό και περισσότερο αφηρημένο και εξαγνισμένο. Επίσης, μου αρέσει πολύ ο Φελίνι.

Ναι, δεν μπορώ να πω καλά λόγια για την κινηματογραφική βιομηχανία του σήμερα, όμως. Σπάνια βλέπουμε καλές ταινίες πλέον. Εγώ ήμουν πολύ τυχερός που ξεκίνησα τη καριέρα μου όταν το ευρωπαϊκό σινεμά βρισκόταν στις δόξες του. Ήταν υπέροχο! Αλλά δεν πιστεύω πως συμβαίνει το ίδιο τώρα. Υπάρχουν πολύ κακές ταινίες.

Δεν έχουν πνεύμα. Δεν είναι ποιητικές. Είναι κακής αισθητικής και γούστου, συγκριτικά με τις ευρωπαϊκές ταινίες της δεκαετίας του ’70. Ίσως οφείλεται στην έλλειψη χρημάτων, στην έλλειψη χρόνου και σοβαρότητας. Με λυπεί πολύ αυτό. Όμως ελπίζω πως στο μέλλον θα αλλάξει αυτό και πως θα νοιάζονται περισσότερο οι δημιουργοί.

Μου αρέσει ο Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου, ο σκηνοθέτης του «Βαβέλ».

Ναι. Πάντα είχα φιλοδοξίες να συνεισφέρω με εκπαιδευτικούς σκοπούς σε ένα πρόγραμμα που να διδάσκει σινεμά σε παιδιά. Είναι τιμή μου που συμμετέχω. Αισθάνομαι μεγάλη ευθύνη για τις νέες γενιές που ενδιαφέρονται για τον κινηματογράφο. Όχι μόνο με δικές μου ταινίες βέβαια, αλλά με το να προτείνω κι άλλες ταινίες από όλο τον κόσμο.

Έχω δει μόνο δυο από αυτές: «Τον Δρόμο» του Φελίνι και «Τα 400 Χτυπήματα» του Τρυφώ.

Όχι. Είχαμε μια καλή περίοδο στο σινεμά τη δεκαετία του ’70 με το νεορεαλισμό, αλλά δεν είναι εύκολο να το ξεπεράσεις αυτό. Ελπίζω να ξαναγίνουμε επιτυχημένοι, αλλά προς το παρόν δεν βλέπω καλά σημάδια.

Πιστεύω πως οι σουηδικές ταινίες δεν είναι πολύ ενδιαφέρουσες. Δεν θέλω να είμαι αγενής, όμως οι περισσότερες σουηδικές ταινίες δεν είναι καλές, ούτε τώρα, ούτε ήταν παλιά. Πιο πολύ μου αρέσουν οι Γαλλικές και οι Τσέχικες ταινίες.

Συμφωνώ απόλυτα με τη πολιτική της Σουηδίας στον χειρισμό της πανδημίας. Αν και δεν με αφορά πολύ το ζήτημα, μπορώ να πω πως το χειρίστηκε καλά.

Για να είμαι ειλικρινής, δεν είμαι σίγουρος. Έκανα μεγάλες ταινίες για πάνω από 10 χρόνια και νιώθω λίγο κουρασμένος. Θέλω να κάνω ένα μικρό διάλειμμα τώρα. Αλλά θα συνεχίσω να κάνω ταινίες στο μέλλον.

Όχι, δεν με ενδιαφέρει κάτι τέτοιο. Το Νetflix δεν έχει ως βασικό καθήκον το σινεμά. Κάποιες φορές βγάζει ταινίες, αλλά όχι, δεν θα το ήθελα.

Όχι, δεν βλέπω πολλές ταινίες. Όταν δουλεύεις στο σινεμά, είναι δύσκολο να δεις άλλες ταινίες, εκτός από τις δικές σου. Τώρα βέβαια είναι πιο εύκολο να δεις ταινίες από τον υπολογιστή σου.

Ναι συμφωνώ με το να απονέμονται βραβεία στους δημιουργούς, γιατί αυτό δίνει ένα κίνητρο και είναι διεγερτικό καλλιτεχνικά. Ομολογώ πως έχω και εγώ πολλά βραβεία και μου αρέσει αυτό. Είναι καλό.