Έργα τέχνης, μνημεία και αρχαιολογικά ευρήματα που έμειναν στην ιστορία για την…κακοτυχία τους

Η ανθρώπινη περιέργεια είναι έμφυτη και έχει δώσει τροφή για σκέψη, αλλά και για… εξωφρενικές θεωρίες εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου οι απαντήσεις δε μοιάζουν ξεκάθαρες, η λογική συγχέεται συχνά με την φαντασία και το αντίστροφο, με αποτέλεσμα να αναδύονται εξηγήσεις, που αν και παράλογες μας προκαλούν σίγουρα το ενδιαφέρον.

Τέτοιες περιπτώσεις είναι σίγουρα αυτές που κάνουν λόγο για καταραμένα έργα, μνημεία και και αντικείμενα. Εμείς συγκεντρώσαμε μερικές από τις πιο ενδιαφέρουσες ιστορίες, από το Διαμάντι της Ελπίδας από τον 17^ο αιώνα μέχρι και τον τάφο του Τουταγχαμών από τον 20^ο αιώνα.

Το Τζαμί Τζισταράκη, Μουσταφάς Αγά Τζισταράκης

Το τζαμί Τζισταράκη αποτελεί το μόνο επισκέψιμο τζαμί της Αθήνας, στην πλατεία Μοναστηρίου. Καθώς βρίσκεται μπροστά από τον σταθμό μετρό στο Μοναστηράκι, ενδιαφέρον προκαλεί το πόσο απαρατήρητη περνάει πολλές φορές η παρουσία του. Φαντάζει και εύλογο όμως, δεδομένων των πολλών μικρών καταστημάτων που το «περικυκλώνουν». Εξίσου ενδιαφέρουσα ωστόσο μοιάζει και η ιστορία του.

Το τζαμί χτίστηκε το 1759 από τον Οθωμανό διοικητή της Αθήνας Μουσταφά Αγά Τζισταράκη. Για την κατασκευή του αφαιρέθηκε ένας από τους κίονες του Ναού του Ολυμπίου Διός (ή από της Βιβλιοθήκης του Αδριανού). Οι Τούρκοι βέβαια διαφώνησαν με την πράξη αυτή, καθώς γενικότερα πίστευαν πως η βεβήλωση των αρχαίων μνημείων έφερνε συμφορές. Πίστευαν πως κάθε κολόνα που αφαιρούνταν ή καταστρεφόταν «απελευθέρωνε» από την γη κάποιο κακό. Έτσι, οι τιμωρίες για τους βέβηλους ήταν δεδομένες και ο Τζισταράκης εξορίστηκε. “Αναμενόμενη” ήταν και η πανώλη που ακολούθησε εκείνη την χρονιά για Τούρκους και Έλληνες, οι οποίοι την απέδωσαν στην βεβήλωση του αρχαίου ναού. Σήμερα αποτελεί παράρτημα του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης και φιλοξενεί μια εντυπωσιακή συλλογή κεραμικών, καθώς και άλλων ευρημάτων.

Το άγαλμα η Γυναίκα του Λεμπ ή Η Θεά του Θανάτου

Ανακαλύφθηκε το 1878 και πιθανότατα χρονολογείται κοντά στο 1,500-1,000 π.Χ. Το αρχαίο άγαλμα από ασβεστόλιθο αρχικά ονομάστηκε «Η γυναίκα του Λεμπ»,  από την ομώνυμη πόλη της Κύπρου. Οι αρχαιολόγοι πίστευαν πως επρόκειτο για την αναπαράσταση μιας κυπριακής θεάς της γονιμότητας. Μετά από τους περίεργους θανάτους όμως στις τέσσερεις οικογένειες που την είχαν στην κατοχή τους, το άγαλμα απέκτησε το μακάβριο προσωνύμιο «Η Θεά του Θανάτου».

Οι δύο εναπομείναντες γιοι της τελευταίας οικογένειας που την κατείχε, δώρισαν την “Θεά” στο Βασιλικό Μουσείο του Εδιμβούργου στη Σκωτία. Όταν όμως το μουσείο εξέθεσε επισήμως το άγαλμα, ο έφορος πέθανε μυστηριωδώς μέσα σε έναν χρόνο. Σήμερα εκτίθεται ακόμα, «φυλακισμένο» στην βαριά, γυάλινη προθήκη του. Είναι άραγε το «άγγιγμα» της Θεάς που σπέρνει τον θάνατο ή πρόκειται απλά για μυστηριώδεις συμπτώσεις; Αδιαμφισβήτητες αποδείξεις πάντως δεν υπάρχουν.

Το Διαμάντι της Ελπίδας

Το διαμάντι αυτό θεωρείται πως ήρθε στην επιφάνεια πριν από 1.1 εκατομμύρια χρόνια και έχει αξία $200-250,000,000. Σήμερα βρίσκεται στο Smithsonian Natural History Museum και κάποιοι πιστεύουν πως είναι καταραμένο. Λέγεται ότι τα θύματα που το φόρεσαν έχουν υποστεί εξευτελισμό, διαζύγιο, αυτοκτονία, φυλάκιση, βασανιστήρια, οικονομική καταστροφή, λιντσάρισμα ή αποκεφαλισμό. Ωστόσο, σκεπτικιστές ισχυρίζονται πως η φημολογούμενη κατάρα αποσκοπεί απλά στην αύξηση του θέλγητρου και της αξίας του Διαμαντιού της Ελπίδας.

Ο πίνακας Το Αγόρι που Κλαίει, Giovani Bragolin

Πρόκειται για έναν φημισμένο πίνακα του Giovani Bragolin. Η φήμη του ήταν τόσο μεγάλη που την δεκαετία του 1950 είχαν δημιουργηθεί μαζικά αντίτυπά του. Οι… περιεργές αναφορές όμως δεν άργησαν. Η Βρετανική εφημερίδα «The Sun», στις 4 Σεπτεμβρίου του 1985, ανέφερε πως πολλά σπίτια με αντίτυπο του πίνακα κάηκαν συθέμελα. Το μόνο άθικτο στα σπίτια αυτά ήταν κατά τα λεγόμενα πυροσβεστών τα αντίγραφα του «Αγοριού που Κλαίει». Για αυτό πολλοί πιστεύουν πως η εικόνα προκαλεί δυστυχία και φωτιά, καθώς το αγόρι είναι θλιμμένο. Μάλιστα σε εκπομπή του BBC Radio είχαν προσπαθήσει να κάψουν τον πίνακα, χωρίς επιτυχία. Δείτε το βίντεο εδώ.

Ο πίνακας τα Χέρια του Αντιστάθηκαν, Bill Stoneham

Τον πίνακα αυτό φιλοτέχνησε ο ζωγράφος Bill Stoneham, δημιουργήθηκε το 1972 και μάλλον αποτελεί ένα από τα πιο ανατριχιαστικά έργα της παρούσας λίστας.  Ο πίνακας άνηκε στον ηθοποιό John Marley πριν καταλήξει στο eBay το 2000 με τον τίτλο ο «Στοιχειωμένος Πίνακας»,  με ισχυρισμούς ότι είναι καταραμένος. Σύντομα αφότου αγοράστηκε, η μικρή κόρη του νέου ιδιοκτήτη άρχισε να λέει πως οι μορφές του πίνακα κουνιούνται τη νύχτα, να βγαίνουν ακόμα και έξω από το κάδρο.

Σύμφωνα με τον ίδιο τον καλλιτέχνη, το αγόρι στον πίνακα αναπαριστά τον ίδιο στην ηλικία των 5 ετών.  Το παράθυρο είναι η διαχωριστική γραμμή  μεταξύ του ξύπνιου και του κόσμου της φαντασίας και των πιθανοτήτων, με οδηγό την κούκλα. Τα χέρια συμβολίζουν εναλλακτικές ζωές ή πιθανότητες. Η ιστορία περί κατάρας εκτόξευσε την τιμή του πίνακα στα $1,025.00. Ο αγοραστής ήταν η Perception Gallery στο Grand Rapids, Michigan. Ο Stoneham θυμάται πως ο ιδιοκτήτης της πινακοθήκης στην οποία ο πίνακας πρωτοεμφανίστηκε, καθώς και ο κριτικός της, πέθαναν μέσα σε έναν χρόνο μετά την επαφή τους με «Τα χέρια που του Αντιστέκονται».

Ο πίνακας Ο Άνθρωπος Προτείνει, ο Θεός Διατάσσει, Edwin Landseer

Ο πίνακας δημιουργήθηκε το 1864 από τον Edwin Landseer. Το έργο εμπνεύστηκε από την αποστολή του Σερ Τζον Φράνκλιν στην Αρκτική, όπου και εξαφανίστηκε μετά το 1845. Ο πίνακας ανήκει στην συλλογή του Royal Holloway, University of London, και είναι το αντικείμενο έρευνας του αστικού θρύλου ότι ο καμβάς είναι στοιχειωμένος. Φήμες λένε ότι τη δεκαετία του 1970, ένας φοιτητής αυτοκτόνησε αφού κοιτούσε τον πίνακα και άφησε ένα σημείωμα λέγοντας ότι «οι πολικές αρκούδες με έκαναν να το κάνω». Άλλοι φοιτητές ανέφεραν ότι αισθάνονται αναστατωμένοι όταν κάθονται δίπλα του.

Ο πίνακας Η νεκρή Μητέρα και το Παιδί της, Edvard Munch

Ο εξπρεσιονιστής ζωγράφος της «Νεκρής Μητέρας και του Παιδιού της» φιλοτέχνησε επίσης την φημισμένη «Κραυγή». Το έργο απεικονίζει μια νεκρή μητέρα και το παιδί της, που ενδεχομένως αντιπροσωπεύουν τις καταστροφικές συνέπειες της φυματίωσης, μιας ασθένειας που έπληξε σοβαρά τη Σκανδιναβία και ως εκ τούτου φαίνεται πως άγγιξε ιδιαιτέρως τον Edvard Munch.

Πολλοί αναφέρουν πως τα μάτια του παιδιού φαίνεται να τους ακολουθούν, ενώ ορισμένοι δηλώνουν πως μερικές φορές ακούγονται τα σεντόνια του κρεβατιού να κουνιούνται. Επίσης λέγεται πως κάποιες φορές το παιδί εξαφανίζεται τελείως από τον πίνακα ή πως η μητέρα αλλάζει θέσεις.

Ο Τάφος του Τουταγχαμών

Πρόκειται για το διάσημο μνήμα του 19χρονου φαραώ. Όλοι όσοι εισήλθαν μέσα, είτε ληστές είτε αρχαιολόγοι, λέγεται πως σημαδεύτηκαν από κακοτυχία, ασθένεια ή θάνατο, ως αποτέλεσμα της κατάρας των Φαραώ. Ιστορίες για την κατάρα των Φαραώ ή της μούμιας γενικότερα υπήρχαν ήδη από τον 19^ο αιώνα, ενισχύθηκαν όμως μετά την ανακάλυψη του τάφου του Τουταγχαμών από τον  Howard Carter το 1922.

Πρώτο θύμα φημολογείται πως ήταν το καναρίνι που οδήγησε τον Carter στο μνήμα. Μερικοί λένε ότι το έφαγε μια κόμπρα, ένα αιγυπτιακό βασιλικό σύμβολο, ενώ άλλοι επιμένουν πως δεν πέθανε καν αλλά δόθηκε σε κάποιον φίλο. Σύντομα ωστόσο, ο χρηματοδότης του Carter, Lord Carnavon, πέθανε από μόλυνση από κουνούπι. Είκοσι ακόμα θάνατοι αποδόθηκαν στην κατάρα έως το 1935. Δεν παύουν όμως να υπάρχουν και οι σκεπτικιστές που υπαινίσσονται ως αίτια των θανάτων κάποιον θανατηφόρο μύκητα ή απλές συμπτώσεις. Αξίζει να σημειωθεί πάντως πως παρά την δημοφιλή παρανόηση, καμία κατάρα δεν βρέθηκε γραμμένη στον τάφο του Φαραώ. Ο Κάρτερ πάντως χαρακτήρισε την όλη υπόθεση της κατάρας μια ανοησία.

Η Μούμια του Ότζι ή ο λεγόμενος Χιονάνθρωπος

Η Μούμια του Ότζι, γνωστή και ως ο Χιονάνθρωπος,  ανακαλύφθηκε τον Σεπτέμβριο του 1991 στα Ötztal Valley των Άλπεων. Ο Χιονάνθρωπος θεωρείται πως έζησε γύρω στο 3,500 π.Χ. Ένας όγκος πάγου τον περιέβαλε όταν τον βρήκαν, διατηρώντας έτσι το σώμα του. Η ανακάλυψή του όμως δεν ήταν το μόνο σοκαριστικό. Εφτά άνθρωποι που συνδέονταν μαζί του άρχιζαν να πεθαίνουν από βίαια ατυχήματα. Μεταξύ αυτών, ο καθηγητής παθολογίας Rainer Henn σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα, καθώς πήγαινε να εκφωνήσει λόγο για την Μούμια του Ότζι. Ο ορειβάτης Kurt Fritz επίσης πέθανε από χιονοστιβάδα, καθώς και ο πεζοπόρος Helmut Simon, αυτός που ανακάλυψε τον Χιονάνθρωπο μαζί με την γυναίκα του Erika. Λίγο αργότερα πέθανε πέφτοντας από ένα απόκρημνο μονοπάτι.