Οι βασανιστές ζώων στη φυλακή (και με το νόμο)

Το φιλοζωϊκό κίνημα – και στην πραγματικότητα ολόκληρη η ελληνική κοινωνία – γιορτάζει από χθες την μεγαλύτερη νίκη του, τουλάχιστον κατά την τελευταία δεκαετία: Η ελληνική Βουλή ψήφισε ομόφωνα την ανάδειξη του βασανισμού ζώων σε κακούργημα.

Η ιστορική αυτή απόφαση που αφορά στο άρθρο 16 του νόμου 4039, δίνει την δυνατότητα επιβολής ποινής έως και 10ετή φυλάκιση σε θύτες που επιχειρούν ή πετυχαίνουν να δηλητηριάσουν, να πνίξουν, ν’ ακρωτηριάσουν ζώα. Ασφαλώς, η απόφαση έρχεται στον απόηχο απανωτών κτηνωδιών εις βάρος σκύλων που σόκαραν την χώρα και εξέγειραν την κοινή γνώμη κατά τις τελευταίες εβδομάδες με κεντρικά τα τραγικά περιστατικά απαγχονισμού άτυχων σκύλων και τον ακρωτηριασμό ενός άλλου στην Κρήτη όσο και την δολοφονική επίθεση με μαχαίρι στη Νίκαια. Μόλις, την προηγούμενη εβδομάδα, ένα ακόμα άτυχο θηλυκό σκυλάκι κατέληξε ύστερα από δεκαήμερο βασανισμό δια απαγχονισμού στην Κερατέα…

«Παρότι, αγωνιζόμαστε γι’ αυτή τη ρύθμιση εδώ και εννιά χρόνια, παρότι οργανώναμε ημερίδες, και διαρκώς καταθέταμε προτάσεις στα αρμόδια υπουργεία, μέχρι πρόσφατα εισπράτταμε μόνο άρνηση. Να που ήρθε η ζωή και υποχρέωσε την επίσπευση των πολιτικών αποφάσεων ώστε επιτέλους ν’ αποτελέσει κακουργηματικό αδίκημα ο βασανισμός των ζώων. Ελπίζουμε πως στο εξής θα περιοριστεί αυτή η τρομακτική παθογένεια της ελληνικής κοινωνίας που εκδηλώνεται με ακραίες μορφές βίας. Γι΄αυτό, κι εκτός από δικαίωση για τα χιλιάδες βασανισμένα ζώα, αισθανόμαστε μια γαλήνη», σημειώνει η Νατάσα Μπομπολάκη, η μαχητική πρόεδρος της ΠΦΠΟ (Πανελλήνια Φιλοζοωϊκή και Περιβαλλοντική Ομοσπονδία).

Στα ευχάριστα νέα συγκαταλέγεται και η τροποποίηση το νόμου 1197 βάσει της οποίας όλα τα ζώα ξηράς (τα ζώα εργασίας και εκτροφής) προστατεύονται κατά τον ίδιο τρόπο: Ο βασανισμός και ο φόνος ενός ζώου αντιμετωπίζεται ως κακούργημα. Κι αυτή είναι μια παράμετρος που ενδεχομένως  συμβάλλει στην προστασία των γαϊδρουριών και των μουλαριών σε περιοχές όπως η Σαντορίνη.

Δυστυχώς, η παθητική κακοποίηση, δηλαδή οι κακές συνθήκες διαβίωσης (που μπορεί να οδηγήσουν προοδευτικά στο θάνατο ενός ζώου) εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται ως πλημμέλημα το οποίο συνεπάγεται από 1-5 χρόνια κάθειρξη.

Η ανάδειξη της πράξης βασανισμού σε κακούργημα σημαίνει επίσης πως η επιβαλλόμενη ποινή δεν είναι εξαγοράσιμη· υπάρχει ωστόσο το περιθώριο αναστολής. Τι σημαίνει αυτό; ‘Οτι ο κατηγορούμενος ως θύτης μπορεί να κάνει χρήση ένδικων μέσων ώστε να μην εφαρμοστεί η ποινή του μέχρι την επανεξέταση της από το Εφετείο. Παρόλα αυτά, η κ. Μπομπολάκη είναι αισιόδοξη πως η αναβάθμιση της ποινής «αφήνει άλλο αποτύπωμα στις συνειδήσεις των ανθρώπων και κατά συνέπεια μπορεί να λειτουργήσει ανασταλτικά τόσο για επίδοξους βασανιστές όσο και για τον περίγυρο που συνήθως σιωπά».

Νατάσα Μπομπολάκη: Δυστυχώς, λειτουργούμε επί δεκαετίες με βάση ένα ανθρωποκεντρικό σύστημα, όπου τα ζώα δεν λογίζονται ως συναισθανόμενα πλάσματα· αντίθετα αντιμετωπίζονται ως αντικείμενα

Δυστυχώς, από την ψήφιση του νόμου δεν λείπουν και οι σοβαρές αστοχίες. Το άρθρο 19 του Ν4039 αφήνει στην διακριτική ευχέρεια του εκάστοτε εισαγγελέα να επιλέξει αν θα απομακρύνει οριστικά ή προσωρινά ένα κακοποιημένο ζώο από τον βασανιστή του σε περίπτωση που ο τελευταίος αποφασίσει να πληρώσει τα νοσήλεια του ζώου!

Φανταστείτε, δηλαδή, το άτυχο pitbull που ακρωτηριάστηκε από τον Χανιώτη κηδεμόνα του να επιστρέψει στην κατοχή του μετά την εκδίκαση της υπόθεσης ενώ στο μεταξύ, παρότι σκληρά κακοποιημένο, θα διαβιεί σε κλουβί κάποιας πανσιόν για το οποίο θα επιβαρύνεται ο δήμος της πόλης όπου διαπράχθηκε το έγκλημα!
Η ΠΦΠΟ όσο και άλλες συγγενικές οργανώσεις (όπως η Πανελλήνια Ομάδα κατά της κακοποίησης των ζώων) εισηγούνται ήδη στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Μάκη Βορίδη το αυτονόητο: Την εκ νέου τροποποίηση του άρθρου 19 ώστε το κάθε κακοποιημένο ζώο ν’ απομακρύνεται οριστικά από τον δυνάστη του και αμέσως μετά την ανάρρωση του ν’ αναζητεί νέο και υγιές οικογενειακό περιβάλλον.

Η σοβαρή αστοχία του νόμου εντοπίζεται στην δυνατότητα του εισαγγελέα να απομακρύνει το κακοποιημένο ζώο από τον δυνάστη του μόνο προσωρινά!

Οι περιπτώσεις παθητικής και ενεργητικής κακοποίησης ζώων τόσο σε ζώα συντροφιάς όσο και σε ζώα εκτροφής ανά την Ελλάδα είναι αμέτρητες, επιβεβαιώνοντας την παντελή έλλειψη φιλοζωϊκής κουλτούρας. «Η παιδεία μας πάσχει από κάθε άποψη σε αυτή τη χώρα, είναι γεγονός. Η ίδια κατάσταση αντανακλάται και στα ζώα. Δυστυχώς, λειτουργούμε επί δεκαετίες με βάση ένα ανθρωποκεντρικό σύστημα, όπου τα ζώα δεν λογίζονται ως συναισθανόμενα πλάσματα· αντίθετα αντιμετωπίζονται ως αντικείμενα. Μην ξεχνάτε πως στο αστικό μας δίκαιο, το ζώο αντιμετωπίζεται ως περιουσιακό στοιχείο. Αυτή, λοιπόν, η εν γέννει απαξίωση της ύπαρξης τους είναι η βαθιά αιτία αντίστοιχων παραβατικών συμπεριφορών που απειλούν την ευζωϊα και τη ζωή τους. Ας καταλάβουμε επιτέλους πως τα ζώα νιώθουν, πονάνε, πεινάνε, λυπούνται, αγαπούν, θυμώνουν. Η ζωή τους είναι πολύτιμη» επιμένει η κ. Μπομπολάκη.

Πιλοτικά εφαρμόζεται από φέτος η φιλοζωϊκή αγωγή στα σχολεία.

‘Ιχνη μιας πρόθεσης αλλαγής αυτού τοπίου διαφαίνονται και από το υπουργείο Παιδείας όπου έχουν γίνει δεκτές οι προτάσεις της ΠΦΠΟ. Σύμφωνα με αυτές και, ύστερα από ενημέρωση των εκπαιδευτικών, 218 σχολεία σε όλη την Ελλάδα θα υιοθετήσουν πιλοτικά την φιλοζωϊκή θεματολογία στην εκπαιδευτική διαδικασία με σκοπό αυτή ν’ αποτελέσει σύντομα θεσμό. «Μην ξεχνάτε πως τα παιδιά σε νηπιακή ηλικία – όπως έχει επισημάνει και ο Φρόυντ – θεωρούν πως είναι ισότιμα με τα ζώα· δεν διαχωρίζουν την ανθρώπινη ζωή από την δική τους» υπενθυμίζει η Νατάσα Μπομπολάκη.

Για την ώρα, το κείμενο του νόμου 4039 έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Βουλής ενώ μέσα στην προσεχή εβδομάδα αναμένεται να δημοσιευτεί στο Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (να γίνει ΦΕΚ δηλαδή) οπότε και θα αποτελέσει επίσημα νόμο του κράτους· δημιουργώντας ένα ασφαλές νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία των ζώων.