Βιβλιοπωλεία ανοιχτά, αντίδοτο στον εγκλεισμό

Ο χώρος του πολιτισμού αποτελεί έναν από τους πλέον πληττόμενους από τα περιοριστικά μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση. Το δεύτερο lockdown χαρακτηρίστηκε, όχι άδικα, «καταπέλτης» για τον πολιτισμό. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι οι εργαζόμενοι στα διάφορα πεδία του πολιτισμού, τον επόμενο Μάρτιο, όταν υπολογίζεται ότι θα λήξει η τρέχουσα κατάσταση έκτακτης ανάγκης, θα συμπληρώνουν ήδη ένα χρόνο στην ανεργία…

Το αίσθημα της αδικίας των εργαζομένων στον πολιτισμό οξύνεται ακόμη περισσότερο από το γεγονός ότι στους διάφορους χώρους πολιτισμού τα μέτρα ασφαλείας τηρούνταν με εξοντωτική αυστηρότητα, ενώ κανένα επιβεβαιωμένο κρούσμα δεν συνδέθηκε με κάποιον από αυτούς.

Τα βιβλιοπωλεία, ιδιαίτερα τα μικρά, αποτελούν έναν από τους χώρους που πλήττονται κατεξοχήν, στερώντας από τους αναγνώστες τη ζωντανή, έστω και με μάσκα, επαφή με το βιβλίο και τους ανθρώπους που το υπηρετούν, βιβλιοϋπάλληλους που συνήθως αποτελούν σπουδαίους γνώστες των βιβλίων που κυκλοφορούν και μπορούν με τις προτάσεις τους να καθοδηγήσουν τον κάθε βιβλιόφιλο, ώστε να βρει όχι μονάχα αυτό που ψάχνει, αλλά, κυρίως, αυτό που δεν γνωρίζει ότι ψάχνει.

Το αίτημα να ανοίξουν τα βιβλιοπωλεία –ή, τουλάχιστον, τα μικρά εξ αυτών– ήρθε καταρχάς σαν είδηση από τη Γαλλία, μια μεγάλη αγορά, όπου οι βιβλιοπώλες αντιμετωπίζουν έντονο τον ανταγωνισμό των μεγάλων ηλεκτρονικών προμηθευτών, όπως η Amazon. Μάλιστα, είχε σημειωθεί το παράδοξο μεγάλα βιβλιοπωλεία που διέθεταν και τμήμα ηλεκτρονικών υπολογιστών να παραμένουν εν λειτουργία, με κλειστό όμως το τμήμα βιβλιοπωλείου.

Στα καθ’ ημάς, οι ουρές που σημειώθηκαν την τελευταία ημέρα πριν την επιβολή του lockdown έξω από μεγάλα βιβλιοπωλεία του κέντρου έδειξαν ότι η ανάγνωση, ο χώρος του βιβλίου, αποτελεί, σε αυτές τις συνθήκες της αναγκαστικής απομόνωσης, μια αξιόπιστη και ελκυστική εναλλακτική λύση στις on-line ταινίες, παραστάσεις ή εκθέσεις.

Έτσι, σε μια σπάνια επίδειξη ομοφωνίας, οι σύλλογοι και τα σωματεία που εκπροσωπούν τον πολυκερματισμένο χώρο του βιβλίου συνέκλιναν στο αίτημα να ανοίξουν τα βιβλιοπωλεία, ειδικά μάλιστα ενόψει του τελευταίου δίμηνου της χρονιάς, που αποτελεί παραδοσιακά την περίοδο που επιτρέπει την αντιμετώπιση, σε ένα βαθμό, της οικονομικής ασφυξίας των προηγούμενων μηνών.

«Οι ελπίδες που έχει εναποθέσει ο κλάδος στην εμπορική κίνηση του τελευταίου διμήνου του έτους δεν πρέπει να διαψευστούν, αντιθέτως πρέπει οι επιχειρήσεις του κλάδου και οι αναγνώστες στους οποίους στηρίζονται να διευκολυνθούν να συναντηθούν μέσα σε ελεγχόμενες συνθήκες ασφαλείας και να αποτελέσουν παράδειγμα κοινωνικής προσφοράς στη ζωή των κατοίκων μικρών και μεγάλων πόλεων», σημειώνουν σε ανακοίνωσή τους η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εκδοτών – Βιβλιοπωλών (ΠΟΕΒ), ο Ανεξάρτητος Σύλλογος Εκδοτών Βιβλίου (ΑΣΕΒ), ο Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου (ΣΕΚΒ) και Σύνδεσμος Εκδοτών Βορείου Ελλάδος (ΣΕΚΒΕ), κάνοντας λόγο για «ασύμμετρη επίθεση που δέχεται το βιβλίο τα τελευταία χρόνια από νέα προϊόντα ψυχαγωγίας που καθηλώνουν τους πολίτες μακριά από τα αγαθά που προσφέρει η ανάγνωση».

Με σύνθημα «Η ανάγνωση είναι ζωή, τα βιβλιοπωλεία πρέπει να παραμείνουν ανοιχτά!», η Σύμπραξη των Εκδοτών (Ένωση Ελληνικού Βιβλίου, Σύλλογος Εκδοτών Βιβλίου Αθηνών, Σύλλογος Εκδοτών Επιστημονικών Βιβλίων) απηύθυνε έκκληση στην κυβέρνηση, μέσω επιστολής στον πρωθυπουργό, να παραμείνουν ανοιχτά τα βιβλιοπωλεία στη διάρκεια της εφαρμογής των μέτρων.

Στην ανακοίνωση των τριών συλλόγων τονίζεται ότι «η παραγγελία μπορεί να γίνεται τηλεφωνικά και ο ενδιαφερόμενος να παραλαμβάνει το βιβλίο του στην πόρτα του βιβλιοπωλείου, όπως ακριβώς συμβαίνει και στα φαρμακεία. Με τον τρόπο αυτόν αποφορτίζονται και οι εταιρείες ταχυμεταφορών, οι οποίες αποδείχτηκαν ανεπαρκείς στο διάστημα της προηγούμενης καραντίνας λόγω έλλειψης μέσων να ανταποκριθούν στην αυξημένη ζήτηση βιβλίων».

«Με τα βιβλιοπωλεία ανοιχτά, ο κοινωνικός περιορισμός δεν θα καταλήξει πολιτιστική απομόνωση», καταλήγουν.

Ανάλογα αιτήματα διατυπώνει με δική του ανακοίνωση και ο Σύλλογος Βιβλιοχαρτοπωλών – Εκδοτών Αθηνών – Προαστίων (ΣΒΕΑΠ).

Αξίζει να σημειωθεί ότι διαδικτυακή συνάντηση με εκδότες και βιβλιοπώλες είχε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, που χαρακτήρισε «μήνυμα ελπίδας» τις ουρές έξω από τα βιβλιοπωλεία πριν από την έναρξη του νέου lockdown και «αίτημα δίκαιο που πρέπει να προωθηθεί» το άνοιγμα των βιβλιοπωλείων. Με τον Αλέξη Τσίπρα συνομίλησαν ο συγγραφέας Θοδωρής Γρηγοριάδης, η ποιήτρια Παυλίνα Μάρβιν, ο μεταφραστής Γιάννης Καλιφατίδης, οι εκδότες Κώστας Σπαθαράκης (Αντίποδες) και Δημήτρης Μπαχάρας (Ασίνη), οι βιβλιοπώλες Μαρία Παπαγεωργίου («Επί Λέξει») και Σπύρος Αθανασίου («Adagio» Ναυπάκτου) και ο σύμβουλος ψηφιακών εκδόσεων Μιχάλης Καλαμαράς.