Παγκόσμια Ημέρα για τα ΑμεΑ: Αποδόθηκαν ο ανελκυστήρας πλαγιάς και οι νέες διαδρομές στην Ακρόπολη

Παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνας Μενδώνη και του Προέδρου του Ιδρύματος Ωνάση Αντώνη Σ. Παπαδημητρίου, αποδόθηκαν σήμερα 3 Δεκεμβρίου, την Παγκόσμια Ημέρα των Ατόμων με Αναπηρία, ο ανελκυστήρας πλαγιάς και οι νέες διαδρομές στην Ακρόπολη.

Το έργο  που βελτιώνει καθοριστικά την επισκεψιμότητα των μνημείων στον Ιερό Βράχο, εντάσσεται στο πρόγραμμα αναβάθμισης των παρεχομένων υπηρεσιών στην Ακρόπολη.  Ετσι, ο αρχαιολογικός χώρος καθίσταται απολύτως προσβάσιμος για τα ΑμεΑ, αλλά και για όλους τους πολίτες με κινητικά ή άλλα προβλήματα.

Λ. Μενδώνη, Μαν. Κορρές, Γ. Διδασκάλου, Κυρ. Μητσοτάκης, Αντ. Παπαδημητρίου

«Κύριε Πρόεδρε του Ιδρύματος Ωνάση, κυρία Υπουργέ,

Είναι πράγματι σήμερα μια σπουδαία μέρα, μια φωτεινή μέρα, μια μέρα που αποδεικνύει για ακόμα μια φορά έμπρακτα, πως το ελληνικό Δημόσιο, το κράτος μπορεί να συνεργαστεί με Ιδρύματα τα οποία μοιράζονται τους ίδιους στόχους, το ίδιο όραμα, την ίδια φιλοσοφία και να αποδώσουν στην παγκόσμια κοινωνία, όχι μόνο στην ελληνική κοινωνία, ένα πολύ σημαντικό έργο. Σήμερα, 3 Δεκεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα για τα Άτομα Με Αναπηρία, εγκαινιάζουμε το νέο ανελκυστήρα αλλά και τις διαδρομές οι οποίες έχουν σχεδιαστεί με πολύ μεγάλη φροντίδα, προκειμένου να καταστήσουμε την Ακρόπολη προσβάσιμη σε όλες και σε όλους. Σε άτομα με κινητικές δυσκολίες, αλλά και σε ηλικιωμένους συμπολίτες μας οι οποίοι θέλουν να απολαύσουν το σύμβολο του Δυτικού Πολιτισμού, χωρίς τη δυσκολία που συνεπάγεται η κλασική διαδρομή για να ανέβει κανείς στο Βράχο της Ακρόπολης. 

Η κυβέρνηση έχει ήδη θέσει σε διαβούλευση το Εθνικό Σχέδιο για τα δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία. Στον πυρήνα αυτού του σχεδίου είναι η έννοια της προσβασιμότητας. Προσβασιμότητα σε όλους, προσβασιμότητα παντού. Και επειδή αυτή η κυβέρνηση δεν αρέσκεται στα λόγια, αλλά μιλάει με έργα, χαιρόμαστε ιδιαίτερα που σήμερα θέτουμε στη διάθεση του κοινού αυτό το σημαντικό, αυτό το εμβληματικό έργο, το οποίο δεν θα μπορούσε να γίνει πράξη χωρίς τη στήριξη του Ιδρύματος Ωνάση. 

Με μεγάλη χαρά θα έχω την ευκαιρία να είμαι ο πρώτος που θα χρησιμοποιήσει τον ανελκυστήρα και να περιηγηθώ στις διαδρομές οι οποίες – θέλω να το ξαναπώ – έχουν όχι απλά σχεδιαστεί, αλλά έχουν κατασκευαστεί με πλήρη σεβασμό στη νομοθεσία και φυσικά υπό την επίβλεψη του εμβληματικού καθηγητή του κ. Μανόλη Κορρέ ο οποίος πιστεύω ότι γνωρίζει και αγαπάει την Ακρόπολη ίσως περισσότερο από οποιονδήποτε. Το λέω αυτό, διότι με λύπη μου διαπίστωσα τους τελευταίους μήνες να ασκείται φτηνή αντιπολιτευτική κριτική μέχρι και γι’ αυτό το έργο, το οποίο είναι ένα έργο οικουμενικό και υπό κανονικές προυποθέσεις θα πρέπει να μας ενώνει όλους.

Η κυβέρνηση, προφανώς, δεν θα σταματήσει εδώ. Το Εθνικό Σχέδιο για τα δικαιώματα Ατόμων Με Αναπηρία ήταν και παραμένει μία προσωπική μου δέσμευση. Γνωρίζετε, νομίζω, τους λόγους για τους οποίους έχω μία ιδιαίτερη ευαισθησία στο ζήτημα αυτό και πιστεύω ότι σήμερα κάνουμε ένα πρώτο σημαντικό βήμα για να το κάνουμε πράξη.

Και πάλι, κ. Πρόεδρε, στο πρόσωπό σας να ευχαριστήσω εσάς, όλους τους συνεργάτες σας, όλες τις εταιρείες που εργάστηκαν για να ολοκληρώσουν αυτό το εξαιρετικά δύσκολο και απαιτητικό έργο εντός των χρονοδιαγραμμάτων σε συνδυασμό με το έργο του νέου φωτισμού της Ακρόπολης. Σήμερα, η Ακρόπολη λάμπει πιο φωτεινή από ποτέ, αλλά και πιο προσβάσιμη από ποτέ.

Και πάλι σας ευχαριστώ πολύ».

Λ. Μενδώνη, Μαν. Κορρές, Γ. Διδασκάλου, Κυρ. Μητσοτάκης, Αντ. Παπαδημητρίου

«Κύριε Πρωθυπουργέ, κύριε Πρόεδρε του Ιδρύματος,

Είναι ιδιαίτερη μέρα σήμερα, καθώς 3 Δεκεμβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα για τα Άτομα με Αναπηρία. Η Ελληνική Πολιτεία, το Υπουργείο Πολιτισμού της Κυβέρνησής σας, κύριε Πρόεδρε, αποδίδει την Ακρόπολη προσβάσιμη στο σύνολο της κοινωνίας, της κοινωνίας των τριών τρίτων. Η κατασκευή του ανελκυστήρα πλαγιάς, υπό μεταβλητή γωνία, ήταν ένα εξαιρετικά σύνθετο έργο, με πολλές εκπλήξεις στην κατασκευή του, εξαιτίας των πολλών απρόοπτων, τα οποία συνήθως προκύπτουν όταν έχουμε έναν αρχαιολογικό χώρο και συγκεκριμένα μνημεία. Είναι γεγονός, ότι πλέον η Ακρόπολη, το σύμβολο του Δυτικού Πολιτισμού και της δημοκρατίας, είναι απολύτως προσβάσιμη.

Οι εικόνες, τις οποίες στο παρελθόν είχαμε βιώσει, είναι οριστικά παρελθόν. Με τον ανελκυστήρα και τις διαδρομές, οι συμπολίτες μας, οι συνάνθρωποι μας που έχουν προβλήματα κινητικότητας, αλλά ακόμη και  άνθρωποι προχωρημένης ηλικίας που έχουν όραμα να έρθουν στην Ακρόπολη,  θα μπορούν σήμερα  να την  προσεγγίσουν μέχρι τη Νότια Κλιτύ. Είναι ένα έργο το οποίο έγινε πολύ γρήγορα, χάρη στην εξαιρετική συνεργασία των υπηρεσιών και των εξωτερικών συνεργατών του Ιδρύματος Ωνάση με τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, υπό την επιστημονική ευθύνη της Επιτροπής Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως, υπό τον καθηγητή κ. Μανόλη Κορρέ, και  με την εφαρμογή όλων των διατάξεων του αρχαιολογικού νόμου.

Κύριε Πρωθυπουργέ, είναι γνωστή η ευαισθησία σας για τα άτομα με αναπηρία. Ο ανελκυστήρας της Ακρόπολης, οι διαδρομές και γενικότερα η απόλυτη προσβασιμότητά της είναι ένα μέρος από το Εθνικό Σχέδιο για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία. Είμαστε πραγματικά πολύ χαρούμενοι και ευτυχείς, που σήμερα θα είστε ο πρώτος ο οποίος θα επισκεφτείτε την Ακρόπολη στη νέα της μορφή. Σας ευχαριστώ πολύ». 

Ο νέος ανελκυστήρας πλαγιάς

«Αξιότιμε Κύριε Πρωθυπουργέ,

Αξιότιμη Κυρία Υπουργέ Πολιτισμού και Αθλητισμού, 

Το ταξίδι του Ιδρύματος Ωνάση ξεκίνησε πριν από 45 χρόνια. Μέχρι σήμερα, παραμένει ένα ταξίδι προς τις αξίες που ενώνουν τους ανθρώπους. Οι αξίες αυτές συνυπάρχουν χάρη στη φιλοσοφία του Ιδρύματος, έτσι όπως διαμορφώθηκε από την παρακαταθήκη του ιδρυτή μας Αριστοτέλη Ωνάση: την απελευθέρωση δυνάμεων στην Ελλάδα που αγωνίζεται, μένει ανήσυχη και αναγνωρίζει τον εαυτό της στον πολιτισμό για όλους. Γι’ αυτό και οι διαδρομές ατόμων με κινητικές δυσλειτουργίες, όπως και ο λειτουργικός ανελκυστήρας πλαγιάς, τα οποία ανέλαβε το Ίδρυμα Ωνάση σε συνεργασία με την Πολιτεία, γίνονται ο πλέον κατάλληλος συμβολισμός γι’ αυτές τις αξίες.

Σήμερα, την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, στεκόμαστε μπροστά σε ένα μνημείο με παναθρώπινη αξία, ένα φωτεινό σηματοδότη αισιοδοξίας, Στην Ακρόπολη προβάλλονται ο σεβασμός και η έμπρακτη φροντίδα του Ιδρύματος Ωνάση για τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, τον εκδημοκρατισμό της γνώσης, την ελεύθερη προσβασιμότητα, τα ίσα δικαιώματα. Σε όλες τις δράσεις μας, στους τομείς του Πολιτισμού, της Παιδείας και της Υγείας ενεργούμε ως εταίροι, κι όχι ως απλοί χρηματοδότες. Το Ίδρυμα Ωνάση δεν είναι ένας απλός «ιδιώτης» που κάνει χορηγίες αλλά συμπράττει ισότιμα σε όλη τη διαδικασία του σχεδιασμού και της υλοποίησης όποιας δράσης αναλαμβάνει. Με τον τρόπο αυτό χτίζουμε γέφυρες συνεργασίας, απελευθερώνουμε τις κρυμμένες δυνάμεις της Ελλάδας στα καλύτερά της.

Η Ακρόπολη, που κάνει τον γύρο του κόσμου λουσμένη στον νέο φωτισμό της από την πρόσφατη συνεργασία μας με την Πολιτεία, παραμένει μια διαρκής υπενθύμιση ότι ο άνθρωπος είναι το μέτρο όλων των πραγμάτων. Παραμένει επίσης, μια υπόσχεση ότι η δημοκρατία είναι το σπίτι όλων μας. Ειδικά στις συνθήκες που βιώνουμε σήμερα, αυτό το σπίτι πρέπει να μένει μονίμως ανοιχτό, προσβάσιμο και φωτεινό.

Δώδεκα μήνες σχεδόν κύριε Πρωθυπουργέ, είχαμε μια πρώτη συνάντηση με την κυρία Υπουργό και συζητήσαμε αυτό ακριβώς το έργο. Δώδεκα μήνες μετά και με τέσσερις μήνες lockdown στην Ιταλία, γιατί αυτό μας επηρέασε, το lockdown της Ιταλίας, παραδίδουμε στην Πολιτεία αυτό το δύσκολο και απαιτητικό έργο. Mε απόλυτο σεβασμό στη σημασία που έχει η Ακρόπολη, όχι μόνο για εμάς τους Έλληνες αλλά για όλους.

Κλείνοντας, θέλω να ευχαριστήσω την Υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, τα μέλη του ΚΑΣ, τον καθηγητή κ. Κορρέ και τους συνεργάτες τους, τον Χρόνη Λιλλή, project manager του έργου από την πλευρά του Ιδρύματος Ωνάση, την εταιρεία Maspero Elevatori, την εταιρεία του κ. Κωνσταντίνου Παπαδόπουλου που κατασκεύασαν αυτόν τον πρωτοποριακό ανελκυστήρα και όσους εργάστηκαν για την ολοκλήρωση του έργου. Σας ευχαριστώ πολύ.»

Η καμπίνα του ανελκυστήρα πλαγιάς

Τον Σεπτέμβριο 2019 υπήρξε η συνεννόηση και η συμφωνία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού με το Ίδρυμα Ωνάση να αναλάβει τη δωρεά των έργων αναβάθμισης των παρεχομένων υπηρεσιών στην Ακρόπολη των Αθηνών και στα γύρω μνημεία. Η δωρεά περιελάμβανε:

1. Την κατασκευή ανελκυστήρα πλαγιάς για την αντικατάσταση του παλαιού εργοταξιακού αναβατορίου.
2. Τη δημιουργία διαδρομών ΑμεΑ (α΄και β΄φάση) επί του Βράχου, προκειμένου να καταστεί προσβάσιμος στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Ηδη ολοκληρώθηκε η α΄φάση, και δρομολογείται από το ΥΠΠΟΑ η β΄φάση.
3. Την αντικατάσταση του παλαιού φωτισμού των μνημείων της Ακροπόλεως, των Τειχών του Βράχου, του  Φιλοπάππου και του Ηφαιστείου στην Αρχαία Αγορά.
4. Την προμήθεια οχημάτων GolfCarts για την διευκόλυνση της πρόσβασης των ΑμεΑ από τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου έως τον ανελκυστήρα.

Όλα τα έργα εκτελέστηκαν σε στενή συνεργασία των υπηρεσιών και των εξωτερικών συνεργατών του Ιδρύματος Ωνάση με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και την Επιστημονική Επιτροπή Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3028/2002 «Περί προστασίας των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς».

Ο νέος ανελκυστήρας πλαγιάς

– Ο ανελκυστήρας πλαγιάς αντικαθιστά το εργοταξιακό αναβατόριο, το οποίο εγκαταστάθηκε το 2004 στη βόρεια πλευρά της Ακρόπολης, με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες, προκειμένου να καταστεί δυνατή η επίσκεψη του Ιερού Βράχου από τα ΑμεΑ. Την ίδια εποχή κατασκευάστηκε και ένας εργοταξιακός διάδρομος από την έξοδο του αναβατορίου μέχρι την οδό των Παναθηναίων, βορείως του Παρθενώνος, προκειμένου τα άτομα με αμαξίδια να έχουν τουλάχιστον θέαση των μνημείων. Το αναβατόριο άρχισε να παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία του ήδη από τις αρχές του 2018. Ήδη από το φθινόπωρο του 2018 χρονολογούνται σκηνές μεταφοράς ΑμεΑ «στα χέρια» από το προσωπικό του Υπουργείου Πολιτισμού ή από τους συνοδούς τους. Από την άνοιξη του 2019 το αναβατόριο σχεδόν δεν λειτουργούσε, ενώ τα προβλήματα εντάθηκαν το καλοκαίρι 2019, με αποτέλεσμα να εκτίθεται διεθνώς η χώρα, καθώς ΑμεΑ από όλο τον κόσμο έφθαναν στο μνημείο και δεν μπορούσαν να ανέβουν.

– Πρόκειται για ανελκυστήρα πλαγιάς μεταβλητής γωνίας, κατασκευή της ιταλικής εταιρείας MASPERO ELEVATORI. Η χωρητικότητά του είναι 1300 κιλά ωφέλιμο φορτίο, ήτοι, δύο αμαξίδια με δύο συνοδούς ή ένα φορείο ασθενοφόρου με έναν συνοδό. Η επιλογή του τύπου έγινε σύμφωνα με την τοπογραφία της περιοχής και τα γεωτεχνικά στοιχεία, βάσει των οποίων εκπονήθηκαν οι μελέτες κατασκευής του έργου. Έχει πιστοποιηθεί από τη διεθνή εταιρεία TUV, όπως ορίζουν οι Ευρωπαϊκοί Κανονισμοί σχετικά με τους ανελκυστήρες πλαγιάς. Σημειώνεται ότι ανάλογος ανελκυστήρας δεν υπάρχει σε άλλο μνημείο. Είναι  ο μοναδικός παγκοσμίως επειδή  κατασκευαστικά  η μεταβλητή γωνία του πλησιάζει την ορθή, ενώ η περιμετρική γυάλινη επένδυσή του προσφέρει μοναδική πανοραμική θέα.

– Ο χρόνος που απαιτείται για την ανάβαση ή κατάβαση του ανελκυστήρα είναι 32 δευτερόλεπτα. Με το παλιό αναβατόριο, για να φθάσει ο χρήστης από το επίπεδο του δρόμου, έως το μνημείο της Ακρόπολης, έπρεπε να ανέβει στο επίπεδο του σημερινού μηχανοστασίου από εξωτερική κλίμακα, κάνοντας χρήση αναβατορίου με κάθισμα και στη συνέχεια να χρησιμοποιήσει το παλιό αναβατόριο, η τεχνολογία του οποίου ήταν τεχνικά απολύτως ξεπερασμένη ακόμη και ως εργοταξιακή.  Εξέλειπαν τα  ανταλλακτικά και ό,τι χρειαζόταν γινόταν ως ιδιοκατασκευή.

– Σε τεχνολογικό επίπεδο, ο νέος ανελκυστήρας πλαγιάς, είναι ιδιαίτερα εξελιγμένος, προσφέροντας άνεση, ταχύτητα, ασφάλεια μετακίνησης καθώς επίσης και δικλείδες ασφαλείας κατά τη λειτουργία του, σε περίπτωση διακοπής ρεύματος ή άλλου απρόβλεπτου προβλήματος.

– Σε περίπτωση διακοπής ρεύματος, υπάρχει η δυνατότητα με τη χρήση εναλλακτικών μέσων λειτουργίας του ανελκυστήρα (μπαταρία), να μεταβεί προς το επίπεδο της εισόδου στο δρόμο.  Μέσω συστήματος ειδοποίησης με διπλή κάρτα GSM, πραγματοποιείται επικοινωνία με πέντε προγραμματισμένους δέκτες για οποιαδήποτε βλάβη ή έκτακτη ανάγκη. Το σύστημα ενεργοποιείται αυτόματα σε περίπτωση βλάβης, σεισμικών δονήσεων, ανέμου, πάγου, εγκλωβισμού και στέλνει άμεσα ειδοποίηση στους αρμόδιους για τον κατάλληλο χειρισμό της κάθε περίπτωσης. Σημειώνεται ότι στις περιπτώσεις πολύ χαμηλής θερμοκρασίας, ο ανελκυστήρας διεξάγει αυτόματα κίνηση επί των τροχιών κάθε 10 λεπτά, για να μην δημιουργηθεί στρώμα πάγου στους οδηγούς του.

– Για την υλοποίηση των απαιτούμενων εργασιών υπήρχε σε όλη τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου ομάδα επιβλεπόντων αρχαιολόγων του ΥΠΠΟΑ, με τη συνεργασία των οποίων ελήφθησαν όλα τα μέτρα που διασφαλίζουν την προστασία των μνημείων. Για την εγκατάσταση απαιτήθηκαν εργασίες υποδομής, μεταξύ των οποίων, τμηματική εκσκαφή, διάτρηση και τοποθέτηση 35 ανοξείδωτων αγκυρίων επί του τοίχου Μπαλάνου και πλήρωση με ενέματα για τη στήριξη των μεταλλικών αντηρίδων στήριξης των τροχιών του ανελκυστήρα. Επίσης, η παλιά πλατφόρμα απομακρύνθηκε και τοποθετήθηκε η νέα, μήκους 12,90μ και πλάτους 1,60-1,90μ.

Οι νέες διαδρομές ΑμεΑ καλύπτουν τη Βόρεια και την Ανατολική πλευρά του Παρθενώνα, με στόχο να καταστήσουν δυνατή την περιήγηση των ΑμεΑ στα μνημεία του αρχαιολογικού χώρου, αφού φτάσουν με τον ανελκυστήρα.

• Το συνολικό μήκος των νέων διαδρομών είναι 500μ. Οι διαμορφώσεις, οριζοντιογραφικά και υψομετρικά, ακολουθούν τα αρχαιολογικά δεδομένα, αποκαθιστώντας  τις αρχαίες χαράξεις της οδού των Παναθηναίων.
• Οι διαδρομές συνδέουν την επάνω έξοδο του ανελκυστήρα πλαγιάς με την οδό Παναθηναίων, μέχρι την περιοχή του παλιού μουσείου. Συνεπώς, εκτείνονται μπροστά από τα Προπύλαια, από τον Παρθενώνα και φθάνουν μέχρι την Νότια Κλιτύ.
• Όπως έχει διευκρινιστεί από το ΥΠΠΟΑ, το υλικό που επιλέχθηκε για τις διαστρώσεις, ως αισθητικά αποδεκτό, είναι αρχιτεκτονικό σκυρόδεμα με περιεκτικότητα σε τσιμέντο μόνο 12%. Το τελικό αποτέλεσμα είναι τεχνητός λίθος, αντίστοιχος με τα υλικά που χρησιμοποιούνται για τη συμπλήρωση των  μνημείων. Τα υλικά αξιολογήθηκαν με δοκιμαστικές εφαρμογές επί τόπου από την Επιτροπή Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως. Το όλο έργο είναι απολύτως αναστρέψιμο.
• Δύο οχήματα (τύπου Golf cart), θα διευκολύνουν την πρόσβαση στον νέο ανελκυστήρα πλαγιάς των ΑΜΕΑ αλλά και των ατόμων με δυσκολία στην κίνηση. Για το όχημα που θα ξεκινά από την Διονυσίου Αρεοπαγίτου υπάρχει πρόβλεψη χωρητικότητας 6 ατόμων (μαζί με τον οδηγό) συν ένα αμαξίδιο. Αντίστοιχα, για το όχημα που θα ξεκινά από τον Ιερό Βράχο, υπάρχει πρόβλεψη χωρητικότητας 6 ατόμων (μαζί με τον οδηγό) χωρίς να περιλαμβάνει αμαξίδιο.