Όταν ο David Bowie επέλεγε τα αγαπημένα του Bowie τραγούδια

Πριν από, περίπου, 15 χρόνια του ζήτησαν να επιλέξει τα αγαπημένα του τραγούδια ανάμεσα στα εκατοντάδες της μακράς πρωτοποριακής λίστας που είχε υπογράψει τα προηγούμενα 40 χρόνια.

Δεν ήταν εύκολο∙ όχι μόνο γιατί ο David Bowie καλούνταν ν’ αξιολογήσει, μ’ έναν τρόπο, τον εαυτό του αλλά και γιατί μια προσωπική ρετροσπεκτίβα έμοιαζε οξύμωρη ενώ ο ίδιος ήταν ακόμα σκηνικά και δισκογραφικά ενεργός. Εξάλλου, πως ήταν δυνατόν ένας ζωντανός θρύλος να προέκρινε ένα μέρος του υλικού που τον ανάδειξε σε τέτοιο;

Όπως ήταν αναμενόμενο, το έκανε με τον απαράμιλλο τρόπο ενός Starman. Επέλεξε 12 tracks, με ελάχιστα hits ανάμεσα τους, δίνοντας μια καλή εικόνα όχι μόνο για το πώς παρατηρούσε από ψηλά την καριέρα του αλλά και ποια ήταν τα τραγούδια με τα οποία είχε συνδεθεί σε προσωπικό επίπεδο. Η λίστα του – ευτυχώς – δεν έμελλε να μείνει μυστική. Ο David Bowie τη συνέτασσε με σκοπό να δοθεί ως δώρο (σε μορφή cd) στους αναγνώστες της Sunday Mail.

credit Nick Night.

Ο Bowie είχε αποφύγει να δώσει χώρο σε πολλές επιτυχίες του. Για την ακρίβεια μόνο τρία big hits που κυκλοφόρησαν και σε single είχαν βρει θέση στην λίστα του: Ήταν το «Life on Mars», το «Loving the Alien» και το «Time will crawl».

Το τελευταίο μάλιστα, το λάνσαρε σε μια επεξεργασμένη εκδοχή του από τον Mario J. McNulty. Θα συμπεριελάμβανε δε και το «Some are» ένα τραγούδι που είχε εξαιρέσει την τελευταία στιγμή από το 11ο studio album του, «Low».

Δεν δίστασε να γειώσει τους μύθους που περιέβαλλαν τα τραγούδια του. Το «Life on Mars», ας πούμε, ένα από τα σημαντικότερα τραγούδια της Bowie εποποιίας στα 70’s ήταν για τον ίδιο μια εύκολη δουλειά. «Ήταν ένα πολύ εύκολο τραγούδι. Ήταν πολύ εύκολο να είσαι νέος. Θυμάμαι, μια πολύ ωραία μέρα στο πάρκο∙ κι εγώ καθόμουν στα σκαλιά ενός περιπτέρου. Ναύτες τριγύρω. Στο μυαλό μου μια παρεκκλίνουσα ηρωίδα. Η μεσαία τάξη σε έκσταση. Ανέβηκα την λεωφόρο Μπάγκινχαμ με σκοπό να πάρω το λεωφορείο για το Lewisham. Ήθελα να αγοράσω ρούχα και παπούτσια αλλά δεν μπορούσα να βγάλω αυτό το riff από το μυαλό μου. Τελικά, δύο στάσεις αργότερα, κατέβηκα από το λεωφορείο και πήρα το δρόμο για το σπίτι». Λίγες ώρες αργότερα, θα γεννιόταν το «Life on Mars».

Ο έρωτας του για ένα κορίτσι τον προίκισε με το αριστουργηματικό μα παραγκωνισμένο «Lady grinning soul». Τότε, o Bowie φορούσε τα ultra-glam ρούχα του Alladin Shane, χανόταν στον αστερισμό των καταχρήσεων και των απανωτών ηχογραφήσεων – συνεργαζόταν παράλληλα με τον Lou Reed και τους Stooges του κολλητού του Iggy Pop.

Συνάμα, ανακαλούσε τις στιγμές με την δική του Λολίτα. «Αυτό το τραγούδι γράφτηκε για ένα υπέροχο νεαρό κορίτσι, το οποίο δεν έχω δει για πάνω από 30 χρόνια» σημείωνε. «Όταν το ακούω εκείνη εμφανίζεται μπροστά μου όπως ήταν στα 20 της χρόνια. Είναι ένα τραγούδι που σε βάζει δελεαστικά μέσα στο παρελθόν, τόσο μέσα σε αυτό που νομίζεις ότι μπορείς να το φτάσεις, να το αγγίξεις. Είναι ο ήχος των φαντασμάτων πάλι που ζωντανεύει».

Στην 12άδα του Bowie δεν συμπεριλαμβάνεται το «Modern love», σίγουρα ένα από τα πλέον πολύφημα intro του στην δεκαετία των ‘80s μέσα από το avant garde άλμπουμ του «Let’s dance». Κατείχε, όμως, περίοπτη θέση το «Teenage wildlife», ένα τραγούδι που ο Bowie παραδεχόταν πως θα αντάλλασε «ανά πάσα στιγμή» με δύο επιτυχίες σαν το «Modern love». «Ήταν πρωί και σκεφτόμουν: Ένα καινούργιο τραγούδι με μια καινούργια προσέγγιση. Και το έκανα. Και είμαι ευγνώμων. Είμαι ακόμα τόσο ερωτευμένος με αυτό το τραγούδι».

Σίγουρα, κάποιοι fans του Bowie θα πανηγυρίζουν διαπιστώνοντας πως στη λίστα του υπάρχει και το «Bewlay Brothers», χαρακτηρισμένο ως το πιο πυκνό, σουρεαλιστικό και νοηματικά αδιαπέραστο τραγούδι του. Κάποια σενάρια, μέσα στα χρόνια, υποστήριζαν πως οι στίχοι αναφέρονται στον ετεροθαλή αδερφό του Terry Burns που έπασχε από σχιζοφρένεια, άλλα εκτιμούν πως είναι το τραγούδι που φωτίζει την gay πλευρά του Bowie.

Με τον Iggy Pop. credit: Vanity Fair.

Ο ίδιος στο σημείωμα του αποκάλυψε πως συνήθιζε να καπνίζει μια Bewlay πίπα, ένα πολύ κοινό αξεσουάρ στα 60’s. Σύντομα, υιοθέτησε το όνομα της ως ψευδώνυμο, αποφεύγοντας να χρησιμοποιήσει το πραγματικό όνομα του. Μέχρι και εταιρία ίδρυσε στα τέλη της δεκαετίας του ’70 με το όνομα Bewlay Bros. Music περιγράφοντας την ‘αδελφότητα’ των Iggy Pop και Collin Thurston που υπέγραψε ένα ακόμα μυθικό άλμπουμ, το «Lust for life», το οποίο οι τρεις τους ηχογράφησαν μέσα σε οκτώ ημέρες τον Απρίλιο του 1977. «Δεν ξέρω πώς να ερμηνεύσω τους στίχους αυτού του τραγουδιού, πέραν του ότι κρύβει στρώματα αναμνήσεων και φαντασμάτων μέσα του. Είναι ένα παλίμψηστο».

O David Bowie στα zeros. credit: J. Shearer/WireImage

Δεν εξέπληξε κανέναν όταν η Mail on Sunday ξεπούλησε – δωρίζοντας τα Bowie favourites – μέσα σε λίγες ώρες. Κι έτσι το τυπικό δώρο μιας κυριακάτικης έκδοσης είχε ξαφνικά μετατραπεί σε συλλεκτικό απόκτημα για μερικές χιλιάδες, αφήνοντας ανικανοποίητους εκατοντάδες χιλιάδες άλλους. Τα αιτήματα της δεύτερης ομάδας για επανάληψη της κυκλοφορίας του ήταν πολλά κι επίμονα. Σε βαθμό που η Virgin/EMI προχώρησε σε μια έκτακτη κυκλοφορία, πανομοιότυπη με αυτήν την της Mail on Sunday. Η ειδοποιός διαφορά ήταν, πως αυτή τη φορά, ο Bowie συνόδευε κάθε τραγούδι της λίστας του μ’ ένα επεξηγηματικό σημείωμα. Η περίφημη δωδεκάδα θα εντυπωνόταν και σε συλλεκτικό βινύλιο προλογίζοντας το «David Bowie is», την εκπληκτική βιογραφική έκθεση του κατά την επίσκεψη της στο Παρίσι, το 2015 – ένα χρόνο πριν το θάνατο του, στις 10 Ιανουαρίου του 2016.

Στιγμιότυπο από το τελευταίο του clip “Blackstar”.

Το 2003, το Vanity Fair, είχε ζητήσει από τον David Bowie να οργανώσει μια πιο ‘ανώδυνη’ λίστα: Να διαλέξει τους αγαπημένους δίσκους από την συλλογή των δίσκων του τους αγαπημένους του. Εκείνος, δεν αρνήθηκε, μολονότι παραδέχθηκε πως δεν διέθετε περισσότερα από 2.500 βινύλια – αριθμό που θα μπορούσε να έχει στην κατοχή του κι ένας κοινός θνητός.

Στο πλαίσιο εκείνου του αφιερώματος ο Bowie διάλεξε από Little Richard (είχε δηλώσει επανειλημμένα πόσο αγαπούσε τον φοβερό μπλουζίστα και πόσο τον είχε επηρεάσει) μέχρι Velvet Underground, John Lee Hooker, James Brown αλλά και Strauss και Stravinsky. «Σας εγγυώμαι βράδια ακουστικής απόλαυσης» έγραφε προτείνοντας 25 masterpieces από την δισκοθήκη του. «Θα αποκτήσετε ένα φιλικό περιβάλλον υψηλής πνευματικότητας ακούγοντας τα, μολονότι κάποιοι παλιοί σας φίλοι θα θεωρήσουν πως είστε εντελώς… αλλοπαρμένοι. Πάντως, αυτά είναι τα 25 άλμπουμ που θα αναβαθμίσουν την φήμη σας» σχολίαζε με το γνωστό του χιούμορ.

Αν και αυτή η λίστα είναι πιθανώς αντικείμενο ενός άλλου κειμένου, είναι, μάλλον, αδύνατον να μην αναγνωρίσει κανείς σε αυτήν τα αστρικά μουσικά υλικά που έπλασαν τον David Bowie, ικανό πότε να αποστασιοποιείται από το μύθο του, πότε να τον σαρκάζει και να τον υπομονεύει κι άλλοτε να τον αναπολεί με τρυφερότητα. Καθώς η πέμπτη επέτειος του θανάτου του πλησιάζει, η μνήμη και τα τραγούδια είναι ό,τι έχουμε.

Καλεσμένος στο Dick Cavett Show το 1974. credit: Getty Images

• • ‘Life On Mars?’ (από το άλμπουμ Hunky Dory, 1971)
  • ‘Sweet Thing/Candidate/Sweet Thing’ (από το άλμπουμ Diamond Dogs,1974)
  • ‘The Bewlay Brothers’ (από το άλμπουμ Hunky Dory, 1971)
  • ‘Lady Grinning Soul’ (από το άλμπουμ Aladdin Sane, 1973)
  • ‘Win’ (από το άλμπουμ Young Americans, 1975)
  • ‘Some Are’
  • ‘Teenage Wildlife’ (από το άλμπουμ Scary Monsters, 1980)
  • ‘Repetition’ (από το άλμπουμ Lodger, 1979)
  • ‘Fantastic Voyage’ (από το άλμπουμ Lodger, 1979)
  • ‘Loving The Alien’ (από το άλμπουμ Tonight, 1984)
  • ‘Time Will Crawl (MM Remix)’
  • ‘Hang On To Yourself [live]’ (από το άλμπουμ Live Santa Monica ’72)