Αναστάσης Ροϊλός: Σημασία έχει τι θα κάνω μετά

Τα μαλλιά του είναι ανακατεμένα λες και έχει μόλις ξυπνήσει, έχει αφήσει γένια 2-3 ημερών (τουλάχιστον) και αναπαριστά ξεκαρδιστικά τη συνομιλία του με έναν ηλικιωμένο Ιάπωνα στα Αγγλικά που γνώριζε τη Μελίνα Μερκούρη. Ο Αναστάσης Ροϊλός μπορεί πολύ γρήγορα να γίνει ένα εντελώς διαφορετικό πρόσωπο από αυτό που υιοθετεί παίζοντας.

Η τηλεοπτική του παρουσία στις «Άγριες μέλισσες» του ΑΝΤ1 έχει, περίπου, καθορίσει την συνάντηση του με το μεγάλο κοινό – αφού πολύ λιγότεροι είναι εκείνοι που τον γνώρισαν ως μέλος του θιάσου του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος.

Κι ας βρίσκονται σε αναμονή δύο σημαντικές θεατρικές συνεργασίες του: Το ντεμπούτο του στο Εθνικό Θέατρο με τον, κατά Γιώργο Νανούρη, «Γυάλινο κόσμο» (προγραμματισμένος να κάνει πρεμιέρα τις επόμενες εβδομάδες) αλλά και η συμμετοχή του στη «Φαίδρα» που επρόκειτο να εγκαινιάσει το «Προσκήνιο», το νέο εγχείρημα του Δημήτρη Καραντζά – που, όπως όλα δείχνουν, δρομολογείται για το επόμενο φθινόπωρο. Αυτός είναι κι ένας από τους επόμενους στόχους του Αναστάση Ροϊλού, να συναντηθεί με το θεατρικό κοινό της πόλης.

Θεσσαλονικιός που πριν από δύο χρόνια πήρε την απόφαση να αναμετρηθεί με τις προκλήσεις της Αθήνας μα δεν έχει κανένα δισταγμό να εξακοντιστεί στην άλλη άκρη του πλανήτη, μόλις νιώσει έτοιμος. Το έχει κάνει ήδη μια φορά – «έχω γυρίσει όλη την Ιαπωνία, θα σου πω ότι θέλεις αν αποφασίσεις να ταξιδέψεις εκεί» λέει σχεδόν συνωμοτικά – και δεν θα διστάσει να το επαναλάβει. Στο επόμενο βήμα θα φύγει για να… μείνει στην Τογκαμούρα με προοπτική να ενταχθεί στον κόσμο της πολύφημης ομάδας Suzuki. Αν κάτι χρειάζεται τον περιγράφει είναι η αναζήτηση, η αλλαγή, το μετά. Κι όχι να χτίσει βιογραφικό, όπως παραδέχεται.

Αυτόν τον καιρό βρίσκεσαι σε πρόβα για τον «Γυάλινο κόσμο» που ευελπιστεί ν’ ανέβει στο Εθνικό ενώ νωρίτερα η «Φαίδρα» είχε ‘παγώσει’ πριν την πρεμιέρα της. Πώς εγγράφεται μέσα σου αυτή η κατάσταση;

Κάθε δυσκολία είναι ένα εμπόδιο που σε προκαλεί να το ξεπεράσεις. Το καλό είναι πως λόγω της σειράς, παρέμεινα ενεργός καλλιτεχνικά και επαγγελματικά. Στο Εθνικό Θέατρο ξεκινήσαμε κανονικά τις πρόβες μας εφόσον υπάρχει δυνατότητα να παιχτούν οι παραστάσεις του σε live streaming. Κι έτσι, από τη μια, δεν ένιωσα ότι μου στερούν κάτι. Από την άλλη, το να σταματάει η εντατική δουλειά μας στη «Φαίδρα» λίγο πριν το άνοιγμά της στο κοινό εν μία νυκτί ενέχει μία βία. Ασφαλώς, από τη στιγμή που όλο αυτό δεν είναι τοπικό αλλά παγκόσμιο, αναγκάζεσαι να εστιάσεις στα καλά, να δεχθείς την κατάσταση και να προχωρήσεις λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα. Δεν υπάρχει χώρος για άλλες σκέψεις.

Δηλαδή, έχεις δει την πιο μεγάλη εικόνα.

Μα δεν γίνεται να βλέπουμε μόνο το εαυτό μας σε κάτι τέτοιο. Δεν γίνεται να σκεφτούμε ότι «πάει, καταστράφηκε το πρόγραμμα μου». Συνάμα – σ’ ένα υπαρξιακό επίπεδο – όταν όλα σταματούν και σου επιβάλλεται ένα φρένο από εξωτερικό παράγοντα, συνειδητοποιείς πως τελικά η ζωή έχει και αυτή την πλευρά. Ζωή δεν είναι να τρέχεις συνέχεια σαν τρελός, αλλά να κάθεσαι, να αφουγκράζεσαι, να ακούς, να βλέπεις, να νιώθεις τι συμβαίνει. Πράγματα που υπήρχαν και πριν, αλλά τούς έδωσες σημασία τώρα που κατέβασες ταχύτητες.

Πώς πιστεύεις ότι θα αφηγείσαι αργότερα αυτή την εμπειρία;

Έχω, γενικά, μια τάση να μικραίνω τα πράγματα τόσο την στιγμή που συμβαίνουν όσο και πιο μετά. Πάντα, πίσω από κάθε συμβάν, μοιάζει να τρέχει μια σκέψη πως «θα περάσει» – είτε πρόκειται για κάτι καλό, είτε κακό. Πολλοί, γύρω μου, λένε ότι δεν ενθουσιάζομαι με τίποτα, πως τίποτα δεν με αγγίζει. Για την ώρα, λοιπόν, αξιολογώ αυτήν την κατάσταση ως μια γείωση. Αργότερα, δεν ξέρω πως θα την μεταφέρω. Νομίζω, πάντως, πως θα παραθέσω τα γεγονότα εγκυκλοπαιδικά.

Πότε ήταν η τελευταία φορά που έζησες ένα μεγάλο συναίσθημα; Που ενθουσιάστηκες πραγματικά;

Συνήθως, το παθαίνω με τις συναντήσεις. Τυχαίες, καρμικές, που μπορεί να κρατήσουν λίγο ή πολύ – δεν έχει σημασία. Σημασία έχει να υπάρχει ουσία, δηλαδή ένταση και ανταλλαγή. Εκεί βρίσκω το νόημα της ζωής. Είναι ωραίο να βρισκόμαστε, οι άνθρωποι της ίδιας ή συγγενικής φυλής. Ακόμα και τους λίγους ανθρώπους που αποκαλώ φίλους μου, μπορεί να τους βλέπω σπάνια, αλλά κουβαλάω συνεχώς ένα «τι ωραία που βρεθήκαμε», που τους έχω στη ζωή μου. Τα τελευταία χρόνια αυτό τυχαίνει να επαληθεύεται μέσα από τη δουλειά. Αρχικά με τις «Μέλισσες» και σχεδόν παράλληλα με τον Δημήτρη Καραντζά, με τον οποίο γνωριζόμαστε από το 2013 όταν έκανα το «Insenso», η συνεργασία μας στη «Φαίδρα» ήταν μια αποκάλυψη. Νιώθω σαν οι άνθρωποι και τα πράγματα να έρχονται σε σωστό χρόνο, σύμφωνα με αυτά που ψάχνεις. Τώρα, πάλι, έχω την τύχη να το βιώνω στον «Γυάλινο κόσμο» με τον Γιώργο Νανούρη και την ομάδα της παράστασης. Αλλά και με άλλες συναντήσεις για πράγματα που είναι στα σκαριά.

Έχω, γενικά, μια τάση να μικραίνω τα πράγματα

Ίσως ακούγεται απλοϊκό αλλά αυτό μου δίνει τη μεγαλύτερη χαρά. Το βρίσκω λογικό πάντως να συμβαίνει συχνά στο πλαίσιο της δουλειάς γιατί στη δική μας περίπτωση το επιτρέπει και η φύση της. Συναντήσεις με ανθρώπους της Τέχνης δεν μένουν για πολύ στα όρια συζητήσεων που γίνονται γύρω από ένα τραπέζι με αφεψήματα. Μια τέτοια σύμπνοια, αργά ή γρήγορα, θα οδηγήσει σε μία κοινή δημιουργία. Γι’ αυτό και στη δουλειά μας το με ποιους συνεργάζεσαι λέει αρκετά και για σένα τον ίδιο.

Κι όλα αυτά ενώ η σχέση σου με το θέατρο ξεκίνησε σχεδόν διερευνητικά. Πιστεύεις στην τύχη;

Πιστεύω πως όταν κανείς έχει ένα καθαρό κίνητρο – ακόμα κι αν δεν έχει καθαρό στόχο – τα υπόλοιπα έρχονται. Ήξερα τί με ενδιέφερε, αλλά δεν ήξερα ότι θα το βρω μέσα στο θέατρο. Επίσης, η σχολή του ΑΠΘ δεν μπήκε τυχαία στις επιλογές μου. Είχα επιλέξει τρεις σχολές ψυχολογίας και αυτήν – ύστερα από την παρακίνηση μιας καθηγήτριας μου, αλλά χωρίς να έχω καν στο μυαλό μου να γίνω ηθοποιός. Κάπως, σαν να με βρήκε μόνο του. Ακόμα κι όταν πέρασα στη σχολή κι άρχισα να συνδέομαι με το αντικείμενο της υποκριτικής, δεν έλεγα πως θα γίνω ηθοποιός∙ είχα μια άρνηση. Γιατί είναι ένα επάγγελμα που πρέπει να βγεις μπροστά. Και ένιωθα πως δεν με ενδιαφέρει αυτό, με ενδιαφέρει το πιο ‘πίσω’ κομμάτι, η μελέτη, αυτό που δουλεύεις για να βρεις εσένα, να βρεις τους ανθρώπους δίπλα σου. Όταν τελικά εξελίχθηκαν τα πράγματα, τότε κατάλαβα πως και η σκηνή είναι ένα μεγάλο μοίρασμα. Μέσα από τη σκηνή φτάνεις στη μεταμόρφωση, αλλιώς δεν κάνεις θέατρο – κάνεις σόου. Και τουλάχιστον εγώ δεν στοχεύω στο σόου.

Τι αποκάλυψε σε σένα η εμπειρία της σκηνής;

Ήταν ένα άλμα να πάρω την απόφαση και να κάνω θέατρο επαγγελματικά, ν’ αφοσιωθώ σε αυτό με το 100% της προσοχής μου, χωρίς να κάνω τίποτε άλλο. Κακά τα ψέματα, το θέατρο είναι μια δουλειά που τη μαθαίνεις κάνοντας την∙ απ’ όποια σχολή κι αν αποφοιτήσεις δεν σημαίνει πως είσαι έτοιμος. Είναι σημαντικό να είσαι διαθέσιμος, δηλαδή έτοιμος για όλα – αλλά πραγματικά έτοιμος δεν είσαι ποτέ, ίσως πολύ μετά.

Πάντα, όταν ήμουν έτοιμος, άφηνα κάτι για να πάω κάπου

Πολύ γρήγορα μπήκες στην ομάδα του ΚΘΒΕ. Τι ανακαλείς από αυτή την εμπειρία;

Ήμουν στο δεύτερο έτος της υποκριτικής, τρίτο σχολής από τα πέντε, όταν μπήκα για πρώτη φορά στο δυναμικό του ΚΘΒΕ. Μπήκα στη ρουτίνα του ηθοποιού, στο πρόγραμμα των έξι παραστάσεων την εβδομάδα. Ήμουν κάθε μέρα εκεί παίζοντας σε παράσταση για παιδιά. Δεν προηγήθηκε, δηλαδή, η διαδικασία της αποφοίτησης και η αναζήτηση δουλειάς με τον πατροπαράδοτο τρόπο. Υπήρξε, μάλιστα, μια περίοδος που επέλεξα να μην δουλέψω στο ΚΘΒΕ ώστε να παρακολουθήσω κανονικά τα μαθήματα στη σχολή και να πάρω το πτυχίο μου. Κι έτσι εκπληρωνόταν διαρκώς η αρχική μου σκέψη ότι το θέατρο συνέβαλε στο πλαίσιο της προσωπικής μου ανάπτυξης και διεύρυνσης.

Είπες νωρίτερα πως το θέατρο ήρθε και σε βρήκε μόνο του. Έχει επαναληφθεί αυτό και σε άλλα πράγματα στη ζωή σου;

Όταν κάτι έρχεται και σε βρίσκει δεν σημαίνει ότι, στο μεταξύ, εσύ κάθεσαι και περιμένεις – σε καμία περίπτωση. Δουλεύεις, ψάχνεις, διαβάζεις, τρώγεσαι. Παρόλα αυτά, δεν εμπεριέχει καθόλου την κατάσταση του «προσπαθώ να πιαστώ από κάπου». Συνεπώς, μεταφράζω με αυτόν τον τρόπο και τα καλά και τα κακά που με έχουν βρει. Και έτσι βρίσκω ή ξανα-βρίσκω το νήμα. Το καθετί με βοηθάει ν’ αναγνωρίσω καλύτερα αυτό που θέλω να κάνω μετά.

Η κάθοδος στην Αθήνα ήταν ταυτόσημη με την δουλειά στις «Άγριες Μέλισσες» ή ήταν μια απόφαση για να αναμετρηθείς με τη μεγαλύτερη, αθηναϊκή σκηνή;

Σκεφτόμουν από καιρό να κατέβω στην Αθήνα, αλλά χωρίς να μπω σε ελεύθερη αναζήτηση. Είχα την επιθυμία να κάνω θέατρο εδώ, αλλά την ίδια ώρα αξιοποιούσα τις δυνατότητες που είχα εκεί που βρισκόμουν. Παράλληλα, άνοιγε και η πόρτα στην Ιαπωνία, η οποία επιφύλασσε και μια προοπτική να μείνω και δουλέψω εκεί. Κάπου εκεί προέκυψε το κάστινγκ για τις «Μέλισσες» και τελικά κλήθηκα να επιλέξω μεταξύ των δύο: Να μείνω στη Θεσσαλονίκη κοιτώντας προς την Ιαπωνία ή να κατέβω στην Αθήνα και να δω που θα με βγάλει. Έκανα το δεύτερο. Ωστόσο, δεν με έφερε εδώ μόνο η τηλεόραση. Ήρθα για να συνεχίσω να κάνω αυτό που έκανα ήδη.

Και οι δύο επιλογές (Ιαπωνία ή Αθήνα) εμπεριείχαν την έννοια της μετατόπισης, της μετακίνησης. Σε χαρακτηρίζει αυτό;

Ναι, πιστεύω ότι είναι μια πολύτιμη διαδικασία. Κοιτάζοντας πίσω, ό,τι έχω κάνει, είτε προετοίμαζε είτε ήταν μια μετατόπιση. Η γνώση, η εξέλιξη, η σπουδή είναι μετακίνηση. Πάντα, όταν ήμουν έτοιμος, άφηνα κάτι για να πάω κάπου. Προσπαθώ να έχω μέσα μου σε σταθερή βάση αυτή την ετοιμότητα.

Προτιμώ να μην έχω ταβάνι. Είναι καλό να ξέρω τα όρια μου, αλλά με στόχο να τα διευρύνω

Σηματοδοτεί, νομίζεις, και μια ανάγκη;

Νομίζω, ναι. Γι’ αυτό ταξιδεύουμε κιόλας. Απλώς κάποιοι επιλέγουν να περάσουν καλά ενώ άλλοι να γνωρίσουν τον κόσμο. Στην Ιαπωνία, κατά την πρώτη μου επίσκεψη, δεν πήγα με ταξιδιωτικό ενδιαφέρον αλλά με μιαν ανάγκη αναζήτησης. Με ενδιέφερε να επικοινωνήσω με τους θεατρικούς καλλιτέχνες μιας άλλης χώρας, πόσω μάλλον της ομάδας Suzuki. Παρότι προέκυψε ως μια προτροπή του Θεόδωρου Τερζόπουλου.

Έχεις εγκαταλείψει το όνειρο της εκπαίδευσης στο θέατρο Suzuki;

Όχι, καθόλου. Ήδη από το 2017 προσπαθώ με κάποιους ανθρώπους από δω και σε επικοινωνία με την ομάδα του Suzuki να ανοίξουμε τον δρόμο ώστε να έρθει η μέθοδός του σωστά και ολοκληρωμένα στην Ελλάδα. Είναι νωρίς ακόμη να πω περισσότερα. Για την ώρα, βουτάω στο αθηναϊκό θέατρο αφού το κοινό της Αθήνας δεν με ξέρει.

Από την άλλη, είχες δεύτερες σκέψεις για να κάνεις τηλεόραση;

Το μόνο κράτημα που, ενδεχομένως, είχα και έχω αφορά αποκλειστικά το ποιο είδος τηλεόρασης ταιριάζει με όσα θέλω να κάνω.

Η τηλεόραση, πάντως, ήταν μιας πρώτης τάξεως ώθηση για να συνομιλήσεις με το μεγάλο κοινό. Πώς διαχειρίστηκες την ξαφνική επιτυχία;

Ο ηθοποιός δεν κάνει μόνο θέατρο. Η τηλεόραση και ο κινηματογράφος είναι στο ίδιο πλαίσιο εργασίας. Προφανώς, η τηλεόραση προσφέρει τη μεγαλύτερη αναγνωρισιμότητα γιατί μπαίνει σε κάθε σπίτι και είναι δωρεάν. Πόσω μάλλον, αν συμμετέχεις σε μια τηλεοπτική επιτυχία. Σίγουρα όλο αυτό απαιτεί μια διαχείριση κι εκεί βρίσκεται, κατά τη γνώμη μου, η πραγματική επιτυχία. Σημασία έχει να είσαι γεμάτος ώστε η επιτυχία να μεταγράφεται μέσα σου ως κάτι για να συνεχίζεις. Με αυτή την έννοια, την αντιμετώπισα ως κάτι φυσιολογικό, όχι βέβαια αναμενόμενο, αλλά ως κάτι που τρέχει παράλληλα με τον κύριο στόχο μου. Οπωσδήποτε, είμαι χαρούμενος και ευγνώμων για την ανταπόκριση που έχει στον κόσμο – ειδικά αυτή την δύσκολη περίοδο.

Δεν είναι στόχος να είμαι σεμνός. Στόχος είναι να μάθω από τους ανθρώπους που βρίσκονται στο ίδιο δωμάτιο με ’μένα – κι όχι να μιλήσουν για μένα σαν να είμαι καλό παιδί

Και πάλι, κρατάς χαμηλούς τόνους.

Ναι, γιατί στο τέλος έρχεται ο λογαριασμός. Το γεγονός ότι τώρα συμμετέχω σε μια επιτυχημένη σειρά, δεν σημαίνει τίποτα. Σημασία έχει τί θα κάνω μετά. Εγώ κοιτάζω το μετά.

Έχεις την αγωνία του μετά;

Είναι μια αγωνία, ναι. Αλλά και πάλι την αφήνω στην άκρη και τελικά λειτουργεί δημιουργικά. Έχω ένα δημιουργικό κίνητρο για να πω ότι αυτή δεν είναι η κορυφή μου, δεν έχω πιάσει ταβάνι.

Έχεις ορίσει ποια είναι η κορυφή σου;

Όχι. Παλαιότερα, είχα θέσει κάποιους στόχους. Για παράδειγμα, το να δουλέψω ως ηθοποιός στο εξωτερικό, φάνταζε αδιανόητο. Τώρα, που βλέπω ότι υπάρχουν κανάλια επικοινωνίας, δεν είναι πια. Προτιμώ να μην έχω ταβάνι. Είναι καλό να ξέρω τα όρια μου, αλλά με στόχο να τα διευρύνω.

Πώς ν’ αποκωδικοποιήσω την παραδοχή πως δεν σου φαίνεται μακρινό το σενάριο μιας ευκαιρίας για δουλειά στο εξωτερικό; Η αλλαγή τρόπου ζωής είναι ένα αίτημα;

Φυσικά. Είναι αίτημα να ξανανιώσω μαθητής. Και να βρεθώ κάπου όπου κανείς δεν ξέρει τι έχω κάνει. Δεν επιδιώκω να χτίσω ένα βιογραφικό. Δεν θα έφευγα με στόχο να παίξω, λόγου χάρη, στο Μπρόντγουεϊ ή απλώς να κάνω ρεαλισμό σε άλλη γλώσσα, αλλά για να δουλέψω πάνω σε άλλα είδη θεάτρου.

Αναγνωρίζω μια ερευνητική διάθεση στις προθέσεις σου.

Ναι – όχι πως θα με χάλαγε το Μπρόντγουεϊ! Απλώς, πιστεύω ότι δεν θα ταίριαζα.

Εκτός από ένα ρόλο – όπως περίπου συνέβη με τις «Μέλισσες» – τι άλλο θα σε κρατούσε πίσω;

Θέλω να ξεκαθαρίσω πως δεν είναι θέμα καριέρας, δεν είναι θέμα ρόλου αλλά είναι ζήτημα υπαρξιακής αναζήτησης. Υπό αυτήν την έννοια, δεν θα με κρατούσε τίποτε άλλο πίσω. Στην Ιαπωνία δεν θα πήγαινα για ένα ρόλο, αλλά για να βρεθώ με την συγκεκριμένη ομάδα και να ζήσω κάτω από μιαν άλλη δημιουργική φιλοσοφία.

Ειδικά στα πρώτα χρόνια της ζωής μου, η πίστη στον εαυτό μου ήταν το μόνο από το οποίο μπορούσα να πιαστώ και να προχωρήσω.

Θα έφευγες ακόμα κι αν έπρεπε να αφήσεις πίσω σου μια αγάπη;

Αν ήταν μια αγάπη ζωής, θα προσπαθούσα να την πάρω μαζί μου. Να πω «έλα» έχοντας δημιουργήσει τις συνθήκες για να με ακολουθήσει.

Είσαι ένας άνθρωπος που εξαρτάται από την αγάπη των άλλων;

Δεν θα το αρνηθώ, πιστεύω πως όλοι μας εξαρτόμαστε από την αγάπη των άλλων. Αρκεί, βέβαια, να αγαπούν αυτό που είμαστε και όχι εκείνο που νομίζουν πως είμαστε.

Δίνεις την εντύπωση ενός σεμνού, κρατημένου παιδιού. Είναι έτσι;

Ο χαρακτηρισμός μου ως σεμνός είναι θετικός κι έτσι δεν μπορώ να τον σχολιάσω. Από την άλλη, δεν είναι και στόχος. Δεν είναι στόχος να είμαι σεμνός. Στόχος είναι να μάθω από τους ανθρώπους που βρίσκονται στο ίδιο δωμάτιο με ’μένα – κι όχι να μιλήσουν για μένα σαν να είμαι καλό παιδί. Προκειμένου, λοιπόν, ν’ ανοίξω αυτήν την πιθανότητα, να μοιραστεί κάποιος μαζί μου όσα ξέρει, πρέπει να του προσφέρω χώρο. Ίσως γι’ αυτό είμαι υπομονετικός και πειθαρχημένος. Μου αρέσει η πειθαρχία, συνδιαλέγομαι πολύ μαζί της∙ μου κόβει πράγματα αλλά, την ίδια ώρα, μου δίνει πολλά.

Έχεις δηλώσει πως στην εφηβεία σου ήσουν πολύ πιο ανοιχτός. Σου λείπει κάτι από τον πιο … ελεύθερο Αναστάση;

Δεν ήμουν πιο ανοιχτός, ήμουν άλλος ή τέλος πάντων πέρασα από διάφορες φάσεις. Πιστεύω ότι τώρα βρίσκομαι στην πιο ελεύθερη εκδοχή του εαυτού μου. Είναι θέμα ελεύθερης απόφασης το τί θεωρώ πιο ωραίο ή πιο σωστό, προσωπικά αλλά και σε πλαίσιο κοινωνικό. Μπορώ να ακολουθήσω διάφορες συμπεριφορές. Πράγματα όπως η ευγένεια ή το να δίνουμε χώρο στους άλλους, να ακούμε, εναπόκεινται στην κρίση μας, δεν είναι απλώς θέμα παιδείας. Προτιμώ να ακολουθώ τέτοια παραδείγματα.

Παλιότερα δεν έκανα όνειρα για να μην πληγωθώ, δεν έτρεφα προσδοκίες για να μην διαψευστώ

Έχεις πίστη στον εαυτό σου;

Κλονίζεται, κάποιες φορές, αλλά ναι, έχω. Ειδικά στα πρώτα χρόνια της ζωής μου, η πίστη στον εαυτό μου ήταν το μόνο από το οποίο μπορούσα να πιαστώ και να προχωρήσω. Αν δεν έλεγα «πάμε, μπορείς να τα καταφέρεις» μπορεί τα πράγματα να ήταν διαφορετικά. Μου έδινα ψήφο εμπιστοσύνης.

Η καλή εξωτερική σου εμφάνιση είναι ένας παράγοντας που τονώνει την αυτοπεποίθηση σου;

Για την καλή εξωτερική εμφάνιση πιστεύω το εξής: Αν είσαι όμορφος ή όμορφη αλλά δεν νιώθεις, είναι σαν να μην είσαι. Και αν δεν είσαι αλλά νιώθεις, είναι σαν να είσαι. Στηρίζω, λοιπόν, την αυτοπεποίθησή μου σε πιο στέρεες βάσεις, στο ποιος είμαι – παρά στο πώς δείχνω.

Σε φοβίζουν οι προσδοκίες που έχουν οι άλλοι από σένα;

Αν ταυτίζονται οι προσδοκίες τους με τις δικές μου, όχι δεν τις φοβάμαι. ‘Όλες οι υπόλοιπες δεν με αφορούν καθόλου.

Δίνεις σχήμα στα όνειρα σου;

Τα τελευταία χρόνια, ναι. Δεν το έκανα πιο παλιά. Αυτή η τάση μου να μικραίνω τις καταστάσεις στο παρελθόν εμπεριείχε – πέρα από μια μετριοπάθεια – και δόσεις ηττοπάθειας. Δεν έκανα όνειρα για να μην πληγωθώ, δεν έτρεφα προσδοκίες για να μην διαψευστώ. Σκεφτόμουν ότι πρέπει να είμαι ρεαλιστής, να πατώ καλά στα πόδια μου. Τα τελευταία δύο χρόνια συνειδητοποίησα πως είναι σημαντικό να δίνουμε σχήμα στα όνειρα μας ώστε να μπορέσουμε, με κάποιο τρόπο, να πάμε προς τα εκεί.

Τα τελευταία δύο χρόνια συνειδητοποίησα πως είναι σημαντικό να δίνουμε σχήμα στα όνειρα μας ώστε να μπορέσουμε, με κάποιο τρόπο, να πάμε προς τα εκεί

Ένα παράδειγμα; Τι περιλαμβάνει αυτή η… γειωμένη ονειροπόληση;

Περιλαμβάνει συναισθήματα παρά συγκεκριμένες εικόνες. Ηρεμία, φως, χωρίς ωστόσο να ονειρεύομαι πώς θα τα κατακτήσω.