Αμάντα Γκόρμαν: Ποια είναι η νεαρή ποιήτρια της ορκωμοσίας του Τζο Μπάιντεν;

Η 22χρονη ποιήτρια και performer Αμάντα Γκόρμαν τράβηξε όλα τα βλέμματα στην τελετή ορκωμοσίας του Αμερικανού Προέδρου Τζό Μπάιντεν, που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2021 και δικαίως. Στα 22 της μόλις χρόνια έκανε το μεγαλύτερο βήμα στην μέχρι τώρα καλλιτεχνική της πορεία γενόμενη η νεαρότερη ποιήτρια που έλαβε μέρος σε τελετή ορκωμοσίας Αμερικανού προέδρου.

Το πρωτότυπο ποίημα, με τίτλο «The Hill We Climb», που απήγγειλε κατά τη διάρκεια της ορκωμοσίας, κατάφερε να συγκινήσει με την ομορφιά και την δύναμη του, ως ένα ηχηρό μήνυμα ενότητας και ελπίδας σε μια εποχή όπου η αμερικάνικη κοινωνία μαστίζεται από την πανδημία, την βία, την απώλεια και τη διχόνοια. Η νεαρή καλλιτέχνις πέρασε, πλέον, στο πάνθεον της ιστορίας δίπλα σε σπουδαία ονόματα της αμερικάνικης ποίησης όπως οι Robert Frost, Maya Angelou και Miller Williams. Ποια είναι όμως η Αμάντα Γκόρμαν;

Η Αμάντα Γκόρμαν γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Λος Άντζελες. Η ίδια περιγράφει τον εαυτό της ως ένα «skinny μαύρο κορίτσι, απόγονο σκλάβων, μεγαλωμένη από τη μητέρα της, (…) η οποία ονειρεύεται να γίνει Πρόεδρος μια μέρα και η οποία βρέθηκε στην θέση να απαγγέλλει για έναν πρόεδρο».  Ως παιδί η Γκόρμαν αντιμετώπιζε δυσκολία στην ομιλία, μια πάθηση η οποία σύμφωνα με συνέντευξή της στους Los Angeles Times «τη μεταμόρφωσε στην performer που είναι σήμερα και στην αφηγήτρια ιστοριών που πασχίζει να γίνει». 

Το πάθος της για την ποίηση εκδηλώνεται σε μικρή ηλικία, ως συνεπακόλουθο της αγάπης της για τη γλώσσα και εγκιβωτισμένο από τις ποικιλόμορφες επιρροές της γενέτειράς της.  Η ίδια θυμάται να της αρέσει πολύ η ανάγνωση, να ενθουσιάζεται με τα έργα της νομπελίστριας ποιήτριας Τόνι Μόρρισον και να εμφανίζει από νωρίς την κλίση της για το γράψιμο, ενθαρρυμένη από τη δασκάλα της στην Τρίτη Δημοτικού, η οποία την προέτρεπε να συνεχίσει να γράφει ακόμη και αν έβγαινε εκτός θέματος.

Το ταλέντο της στην ποίηση δεν άργησε να αναδειχθεί. Στα 16 της μόλις χρόνια, το 2014, έλαβε τον τίτλο «Youth Poet Laureate of Los Angeles», ενώ μόλις τρία χρόνια αργότερα υπήρξε η πρώτη που έλαβε τον τίτλο «National Youth Poet Laureate», ο οποίος απονέμεται σε άτομα νεαρής ηλικίας που επιδεικνύουν δεξιότητες στην τέχνη, ιδιαίτερα στην ποίηση ή στον προφορικό λόγο. Για τον ρόλο της αυτό σημείωσε ότι της δίνει τη δυνατότητα να «συνδυάσει το πάθος της για την ποίηση, τους ανθρώπους και την κοινωνική δικαιοσύνη».

Η Αμάντα Γκόρμαν σπούδασε κοινωνιολογία στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, αποφοιτώντας το 2020, ενώ ως ακτιβίστρια έχει μιλήσει σε φόρουμ για ένα εύρος θεμάτων συμπεριλαμβανομένου του ρατσισμού, της αστυνομικής βαρβαρότητας, της απαγόρευσης της έκτρωσης στις Η.Π.Α. και της φυλάκισης ανήλικων μεταναστών. Στα 22 της χρόνια ίδρυσε τον μη-κερδοσκοπικό οργανισμό One Pen One Page, ο οποίος παρέχει σε λιγότερο προνομιούχους νέους πρόσβαση σε προγράμματα συγγραφής, καθώς και εκδοτικές ευκαιρίες. Ενώ εργάζεται πυρετωδώς σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο για την εκπαίδευση και την ενδυνάμωση των κοριτσιών.

Έχει, επίσης, υπάρξει το πρώτο άτομο που ανακοίνωσε την πρόθεσή του να κατέβει για Πρόεδρος το 2036, τις πρώτες εκλογές όπου θα είναι στην κατάλληλη ηλικία να προβεί σε μια τέτοια πράξη. Το να βλέπει την εκλεγμένη αντιπρόεδρο Καμάλα Χάρις να αναλαμβάνει τα νέα της καθήκοντα έδωσε νέα πνοή σε αυτά τα σχέδια της. Όταν δεν παρακολουθεί εκπομπές μαγιερικής η Γκόρμαν προετοιμάζεται για τον σκοπό αυτό διαβάζοντας βιβλία όπως τα απομνημονεύματα του Μπαράκ Ομπάμα «A Promised Land».

Η Αμάντα Γκόρμαν κυκλοφόρησε το πρώτο της βιβλίο, «The One for Whom Food Is Not Enough», το 2015. Το 2021 θα κυκλοφορήσει η συλλογή ποιημάτων της «The Hill We Climb», η οποία θα περιλαμβάνει το ομότιτλο ποίημα που απήγγειλε στην τελετή ορκωμοσίας και θα απευθύνεται σε έφηβους και ενήλικες αναγνώστες. Επίσης, την ίδια χρονιά, πρόκειται να κυκλοφορήσει το πρώτο της εικονογραφημένο παιδικό βιβλίο, με τίτλο «Change Sings», με τη συμμετοχή της δημοφιλούς εικονογράφου Loren Long.

Για την τελετή της Ορκωμοσίας του Τζό Μπάιντεν η Γκόρμαν επιλέχθηκε από ένα παιχνίδι της μοίρας. Η δυναμική απαγγελία του ποιήματος της «In This Place: An American Lyric» που πραγματοποιήθηκε, το 2017, σε μια εκδήλωση της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου, ενθουσίασε την Dr. Jill Biden, σύζυγο του νέου Προέδρου. Ως αποτέλεσμα τον περασμένο μήνα η επιτροπή ορκωμοσίας του Τζό Μπάιντεν επικοινώνησε μαζί της και της ζήτησε να διαβάσει κάτι στην τελετή, χωρίς σαφείς οδηγίες για το τι να γράψει ή τι να πει.

Ως αποστολή, το να γράψει ένα ποίημα, το οποίο θα αιχμαλωτίσει και θα αναμετρηθεί ταυτοχρόνως με τις πολιτικές διαιρέσεις που επικρατούν αυτή τη στιγμή στην αμερικάνικη πολιτική σκηνη, την φόβιζε αρκετά. Ωστόσο, η Αμάντα Γκόρμαν κατάφερνε να γράφει λίγες γραμμές σε καθημερινή βάση και ως τις 6 Ιανουαρίου βρισκόταν στα μέσα του ποιήματός. Έμπνευση άντλησε από τις ομιλίες σπουδαίων Αμερικανών πολιτικών ηγετών, οι οποίοι σε εποχές μεγάλης διχόνοιας προσπάθησαν να ενώσουν τους πολίτες, όπως ο Αβραάμ Λίνκολν και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.

H εισβολή των οπαδών του Τραμπ στο Καπιτώλιο, με όπλα και σημαίες της Συνομοσπονδίας τη σόκαρε αρκετά. Σύμφωνα με την ίδια την ποιήτρια, έμεινε ξύπνια όλη τη νύχτα και ολοκλήρωσε το ποίημα της προσθέτοντας στίχους που αφορούσαν τις σκηνές «Αποκάλυψης» που ξετυλίγονταν μπροστά στα μάτια της.

Την απαγγελία στην τελετή ορκωμοσίας την αντιμετώπισε ως μια ευκαιρία να προσφέρει βάλσαμο σε όσους υποφέρουν, με έναν τρόπο που μόνο η ποίηση μπορεί. Όσον αφορά την ενδυμασία η Γκόρμαν, ως fashionista η ίδια, σύμφωνα με την αμερικάνικη Vogue, επέλεξε να φορέσει Miuccia Prada, μια σχεδιάστρια που θαυμάζει για την ευφυΐα της και τις φεμινιστικές απόψεις της. Επιπλέον, η Oprah Winfrey, η οποία το 1993 για την τελετή ορκωμοσίας του Μπιλ Κλίντον είχε στείλει στην Μάγια Αγγέλου ένα παλτό Chanel και ένα ζευγάρι γάντια, ούσα θαυμάστρια της Γκόρμαν και για να συνεχίσει την άτυπη παράδοση, της έστειλε ένα ζευγάρι σκουλαρίκια Nikos Koulis και ένα δαχτυλίδι Of Rare Origin, για να φορέσει στην μεγάλη της αυτή μέρα.

Για την συνταρακτική απαγγελία της στην τελετή ορκωμοσίας η Αμάντα Γκόρμαν δέχθηκε συγχαρητήρια από επιφανείς προσωπικότητες της δημόσιας σφαίρας. Η Oprah Winfrey έγραψε στο twitter: «Δεν έχω υπάρξει πιο περήφανη, βλέποντας μια νεαρή γυναίκα να ανυψώνεται. Μπράβο, Μπράβο. Η Μάγια Αγγέλου ζητωκραυγάζει, το ίδιο και εγώ». Ενώ η Μισέλ Ομπάμα σχολίασε ότι «Με τα δυναμικά και εύστοχα λόγια της, η Αμάντα Γκόρμαν μας θύμισε τη δύναμη που ο καθένας μας κατέχει για την υπεράσπιση της δημοκρατίας μας. Συνέχισε να λάμπεις Αμάντα! Ανυπομονώ να δω τα επόμενα βήματά σου».