Χρυσές Σφαίρες: Ποιες είναι οι τρεις σκηνοθέτιδες που έγραψαν ιστορία στις φετινές υποψηφιότητες;

Η ανακοίνωση των υποψηφιοτήτων των 78ων Χρυσών Σφαιρών, που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου, αποτέλεσε μια καθοριστική στιγμή για την αναγνώριση της δουλειάς των γυναικών στον τομέα της σκηνοθεσίας. Για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού τρεις σκηνοθέτιδες, η Έμεραλντ Φένελ, η Ρετζίνα Κινγκ και η Κλοέ Ζάο, βρέθηκαν μέσα στις υποψηφιότητες για τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Σκηνοθεσίας.

Η Έμεραλντ Φένελ για την ταινία «Promising Young Woman», για την οποία επίσης είναι υποψήφια και στην Κατηγορία Καλύτερου Σεναρίου, η Ρετζίνα Κινγκ για την ταινία «One Night in Miami» και η Κλοέ Ζάο για την ταινία «Nomadland», για την οποία, όπως και η Φένελ, είναι υποψήφια επίσης στην κατηγορία Καλύτερου Σεναρίου.

Από την πρώτη διοργάνωση των Χρυσών Σφαιρών το 1944 έως το 2020, μόνο επτά φορές γυναίκες σκηνοθέτιδες έχουν υπάρξει υποψήφιες για τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Σκηνοθεσίας με την ηθοποιό Νάταλι Πόρτμαν, στην 75η απονομή των Χρυσών Σφαιρών, το 2018, όταν και παρουσίασε την εν λόγω κατηγορία να αναφέρεται δεικτικά στο γεγονός αναφερόμενη στους υποψήφιους ως «the All-male nominees».

Οι σπουδαίες δημιουργοί, στην «παρέα» των οποίων φέτος θα προσχωρήσουν και οι Έμεραλντ Φένελ, Ρετζίνα Κινγκ και Κλοέ Ζάο, είναι: Η Μπάρμπρα Στράισαντ, η οποία βρέθηκε δύο φορές υποψήφια στην κατηγορία Καλύτερης Σκηνοθεσίας, κερδίζοντας την πολυπόθητη Χρυσή Σφαίρα για την ταινία «Γεντλ» το 1984, η Τζέιν Κάμπιον για τα «Μαθήματα Πιάνου», η Σοφία Κόπολα για την ταινία «Χαμένοι στη Μετάφραση», η Κάθριν Μπίγκελοου για τις ταινίες «The Hurt Locker» και «Zero Dark Thirty» και τέλος η Άβα Ντουβερνάι για την ταινία «Σέλμα», ως η πρώτη μη λευκή γυναίκα υποψήφια σε αυτή την κατηγορία. Από τις τέσσερις τελευταίες καμία δεν κατάφερε να κρατήσει στα χέρια της το βραβείο.

Η Έμεραλντ Φένελ γεννήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 1985, σε ένα περιβάλλον με ισχυρούς δεσμούς με τον χώρο του θεάματος, καθώς ανάμεσα στους φίλους της οικογένειας συγκαταλέγονταν οι Έλτον Τζόν και Άντριου Λόυντ Γουέμπερ. Σπούδασε αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, όπου συμμετείχε σε παραστάσεις. Η καριέρα της ως ηθοποιός ξεκίνησε το 2007, όταν και συμμετείχε στην τηλεοπτική σειρά «Trial & Retribution». Έκτοτε έχει εμφανιστεί σε πολυάριθμες σειρές («Επειγόντως τη μαμή» 2013-2015, «Το Στέμμα» 2019-2020) και ταινίες («Άννα Καρένινα», 2012 «Το κορίτσι από τη Δανία», 2015 κ.α.).

Έχει γράψει δύο παιδικά βιβλία και ένα μυθιστόρημα για ενήλικες, με τίτλο «Monsters», ενώ έχει γράψει και σενάρια για την τηλεόραση και τον κινηματογράφο. Το 2018 επιλέχθηκε από την κολλητή της φίλη Φίμπι Ουόλερ-Μπριτζ να συμμετέχει στη συγγραφική ομάδα της δεύτερης σεζόν της δημοφιλούς σειράς «Killing Eve», για την οποία κέρδισε μια υποψηφιότητα για Έμμυ. Τελευταία της συγγραφική δουλειά το ποιητικό κείμενο για το νέο μιούζικαλ του Άντριου Λόυντ Γουέμπερ, με τίτλο «Cinderella», το οποίο αναμένεται να κάνει πρεμιέρα μέσα στο 2021.

Με την Κάρεϊ Μάλιγκαν πρωταγωνίστρια του «Promising Young Woman»

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο της πραγματοποιήθηκε το 2018 με τη μικρού μήκους ταινία «Careful How You Go». Την πρώτη της μεγάλου μήκους ταινία, με τίτλο «Promising Young Woman», για μια 30χρονή πρώην φοιτήτρια Ιατρικής (Κάρεϊ Μάλιγκαν) η οποία προσπαθεί με έναν ανορθόδοξο τρόπο να έρθει αντιμέτωπη με ένα παλιό τραύμα, την γύρισε στο Λος Άντζελες μέσα σε 23 μέρες όντας επτά μηνών έγκυος.

Μια ταινία για το ζήτημα του αλκόολ και της συναίνεσης, η οποία ανατρέπει τα έμφυλα στερεότυπα και τα διπλά στάνταρτ και επιτρέπει σε μια γυναίκα να μιλήσει η ίδια για τον εαυτό της και την εμπειρία της. Για το σενάριο της ταινίας και ιδιαίτερα για τον χαρακτήρα της πρωταγωνίστριας εμπνεύστηκε από τις αγαπημένες τις συγγραφείς Shirley Jackson, Patricia Highsmith, Daphne du Maurier και οι αδερφές Μπροντέ, θέλοντας και η ίδια να εξερευνήσει σκοτεινούς, μη συγκρατημένους και σοκαριστικά ανθρώπινους γυναικείους χαρακτήρες.

Φώτο: Victoria Will

Γεννημένη στις 15 Ιανουαρίου 1971, στο Λος Άντζελες, η πολυβραβευμένη Αμερικανίδα ηθοποιός και σκηνοθέτις Ρετζίνα Κινγκ ξεκίνησε την καριέρα της στην υποκριτική μόλις σε ηλικία 14 ετών, όταν και συμμετείχε στην κωμική σειρά «227». Ακολούθησε μια διαδρομή 36 σχεδόν χρόνων, η οποία περιελάμβανε τον αφροαμερικάνικο κινηματογράφο των 90s («Τα παιδιά της γειτονιάς», 1991), maistream κινηματογραφικούς ρόλους («Η εκδίκηση της ξανθιάς 2» 2003, «Μια σύγχρονη σταχτοπούτα» 2004), οσκαρικές ταινίες («Τζέρρυ Μαγκουάιρ», 1996, «Ray» 2004) και τηλεοτπικές επιτυχίες («Shameless» 2014, «The Leftovers» 2015-2017, «The Big Bang Theory», 2013-2019 κ.α.).

Ανάμεσα στα 73 συνολικά βραβεία με τα οποία έχει τιμηθεί συγκαταλέγονται το Όσκαρ Β’ Γυναικείου Ρόλου, το 2019, για τη συμμετοχή της στην ταινία «Αν η οδός Μπιλ μπορούσε να μιλήσει» (2018) του Μπάρρυ Τζένκινς και τέσσερα τηλεοπτικά βραβεία Έμμυ για την ερμηνεία της στις σειρές «Αμερικάνικο Έγκλημα» (2015-2016), «Επτά Δευτερόλεπτα» (2018) και «Watchmen» (2019), σε μια περίοδο της καριέρας της όπου αναλάμβανε πιο ουσιαστικούς ρόλους, ηρωίδες που έχουν κάτι το οποίο αξίζει να ειπωθεί.

Ως υπέρμαχος της δομικής αλλαγής μέσα στην βιομηχανία του θεάματος, έχει καταγγείλει με άρθρο της, το 2010, τον αποκλεισμό μαύρων ηθοποιών από τα Έμμυ εκείνης της χρονιάς, ενώ το 2019, κατά τη διάρκεια του ευχαριστήριου λόγου της στις Χρυσές Σφαίρες, δήλωσε ότι το 50% του προσωπικού των παραγωγών της θα αποτελείται, πλέον, από γυναίκες. Το 2020 έλαβε το βραβείο Έμμυ φορώντας ένα μπλουζάκι εις μνήμη της Breonna Taylor.

Το σκηνοθετικό της ντεμπούτο το πραγματοποίησε για την τηλεόραση, έχοντας σκηνοθετήσει ντοκιμαντέρ, τηλεταινίες αλλά και επεισόδια δημοφιλών σειρών όπως το «Scandal» (2015-2016), το «This is Us» (2017) και το «Insecure» (2018). Η ταινία «One Night in Miami», μια μυθοπλαστική συνάντηση τεσσάρων εμβληματικών προσωπικοτήτων του Μοχάμεντ Άλι, του Τζιμ Μπράουν, του Σαμ Κουκ και του Μάλκολμ Χ, βασισμένη στο ομότιτλο θεατρικό έργο του Kemp Powers, αποτελεί την πρώτης της σκηνοθετική απόπειρα για τη μεγάλη οθόνη. Με τη συγκεκριμένη ταινία η Κινγκ έγινε η πρώτη αφροαμερικανή σκηνοθέτρια της οποίας το έργο προβλήθηκε στο Φεστιβάλ της Βενετίας.

Με τον Aldis Hodge συα γυρίσματα της ταινίας «One Night in Miami» Φώτο: Patti Perret

Στην ταινία η Κίνγκ, μέσα από τη σκιαγράφηση του προτραίτου τεσσάρων αντρών τους οποίους θαυμάζει απεριόριστα, προσπάθησε να αποδώσει την εικόνα του Αφροαμερικανού άντρα μέσα από τα μάτια τα δικά της, μιας Αφροαμερικανής που έχει ζήσει και έχει μεγαλώσει περιτριγυρισμένη από μαύρους άντρες, με την πολυπλοκότητα και την ευθυραυστότητα τους και όλα όσα τους κάνουν αυτό που είναι. Επιπλέον, η σκηνοθέτις επιζητεί να μιλήσει για τα καθήκοντα των επιφανών μαύρων καλλιτεχνών και παράλληλα να τονίσει ότι ανεξάρτητα από το διαφορετικό κοινωνικοοικονομικό status, υπάρχουν κάποια κοινά βιώματα σε όλους του Αφροαμερικανούς, ιδιαίτερα στον τρόπο που τους αντιμετωπίζουν η κοινωνία και οι θεσμοί.

Η σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός Κλοέ Ζάο γεννήθηκε στις 31 Μαρτίου 1982, στο Πεκίνο. Σε ηλικία μόλις δεκατεσσάρων ετών, αισθανόμενη περιορισμένη από την κουλτούρα της πατρίδας της, και γνωρίζοντας ελάχιστα αγγλικά μεταναστεύει αρχικά στην Αγγλία και αργότερα στο Λος Άντζελες. Αποκτά το πτυχίο των Πολιτικών Επιστημών από το Κολέγιο του Μάουντ Χόλιοκ της Μασαχουσέτης για να καταλήξει στη Νέα Υόρκη, όπου γράφτηκε στο NYU Tisch School of the Arts, για να σπουδάσει κινηματογράφο, έχοντας ως δάσκαλο τον Spike Lee.

Η Κλοέ Ζάο έκανε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο με μια σειρά ταινιών μικρού μήκους. Η πρώτη της ταινία μεγάλου μήκους, με τίτλο «Songs My Brothers Taught Me» (2015), διηγείται τη σχέση ανάμεσα σε δύο αδέλφια της Φυλής Σιού, στη Νότια Ντακότα, και τις δοκιμασίες που τους φέρνει η ζωή. Η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία της «Καλπάζοντας με το όνειρο» (2017), εμπνευσμένη από την αληθινή ιστορία του καουμπόυ Brady Jandreau, ο οποίος υπήρξε και πρωταγωνιστής, διακρίθηκε σε πολυάριθμα διεθνή φεστιβάλ, κέρδισε συνολικά 24 βραβεία και την προσοχή του Χόλλυγουντ.

Κλοέ Ζαό και Φράνσις ΜακΝτόρμαντ στα γυρίσματα του «Nomadland»

Με την ταινία «Nomadland», η Ζάο για πρώτη φορά στην καριέρα της σκηνοθετεί ηθοποιό του Χόλλυγουντ, τη Φράνσις ΜακΝτόρμαντ, η οποία επέλεξε τη Ζάο για το πρότζεκτ αυτοπροσώπως, καθώς είδε σε εκείνη μια γυναίκα που βρίσκεται στο Χόλλυγουντ, αλλά δεν είναι φτιαγμένη από αυτό. Όπως εξηγεί η σκηνοθέτις: «Πάντα είχα αυτό το αίσθημα ότι πρέπει να αμφισβητήσω το status quo. Δεν θέλω να αισθάνομαι άνετα. Γιατί όταν αισθάνομαι άνετα, δεν είμαι καθόλου σίγουρη τι μου δίνει κίνητρο». Με την ταινία αυτή η Ζάο έγινε η πρώτη Ασιάτισσα υποψήφια για Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Σκηνοθεσίας.

Το «Nomadland», βασισμένο στο μη-μυθοπλασιτκό βιβλίο της Jessica Bruder «Nomadland: Surviving America in the Twenty-First Century», αφηγείται την ιστορία μιας γυναίκας η οποία, κατά τη διάρκεια της αμερικάνικης οικονομικής κρίσης, χάνει τα πάντα και αποφασίζει να ζήσει όπως οι νομάδες, περιπλανώμενη στην Αμερικάνική Δύση. Πρωταγωνίστρια και σκηνοθέτις ταξίδεψαν τέσσερις μήνες μαζί, σε επτά πολιτείες της Αμερικής, συνοδεία από πραγματικούς νομάδες-εργάτες, των οποίων η Ζάο, όπως και με τους πραγματικούς καουμπόυδες του «Καλπάζοντας με το όνειρο», κατάφερε να κερδίσει την εμπιστοσύνη. Επόμενο πρότζεκτ: Η ταινία «Eternals» της Marvel.