O Σωτήρης Τσαφούλιας είναι ο σκηνοθέτης που βρίσκεται πίσω από την τεράστια επιτυχία “Έτερος Εγώ”, μία σειρά της COSMOTE TV με πρωτοφανή απήχηση για τα ελληνικά δεδομένα, που μάλιστα έχει κερδίσει το ενδιαφέρον του Netflix.
Ο σκηνοθέτης ήταν καλεσμένος σήμερα, 12 Φεβρουαρίου, στην εκπομπή του ANT1 “Το πρωινό”, όπου μίλησε για όλα όσα συμβαίνουν στον καλλιτεχνικό χώρο τις τελευταίες εβδομάδες, και συγκεκριμένα για τη σωρεία καταγγελιών περί παρενοχλήσεων αλλά και λεκτικής, σωματικής και σεξουαλικής κακοποίησης.
Μέσα σε οχτώ λεπτά, όπου μίλησε χωρίς διακοπή, ο Σωτήρης Τσαφούλιας είπε όλα όσα πρέπει να ακούσουν εκείνοι που αμφισβητούν τα θύματα βίας, που τις τελευταίες εβδομάδες βρίσκουν τη δύναμη να καταγγείλουν ανήθικες συμπεριφορές, αλλά και όσους αμφισβητούν τη σημασία ενός “ελληνικού MeToo”, κάνοντας την -όχι και τόσο αθώα- ερώτηση: “Γιατί τώρα;”
Παράλληλα, ο σκηνοθέτης αναφέρθηκε και στο νομικό κομμάτι που δεν καλύπτει τα θύματα, που δεν είχαν τον τρόπο ή τη δύναμη να καταγγείλουν αμέσως τον θύτη τους. “Όταν βλέπεις ένα παιδί 6 ετών και λέμε τώρα παραγράφηκε το αδίκημα, αλλά δεν έχει παραγραφεί το δικαίωμα του δράστη να μηνύσει για συκοφαντική δυσφήμηση, το τραύμα στην πληγή του Μοθωναίου, στα πόσα χρόνια παραγράφεται;” είπε ο σκηνοθέτης, αναφερόμενος στον ηθοποιό Δημήτρη Μοθωναίο, που πρόσφατα μίλησε για τη δική του εμπειρία με την σεξουαλική κακοποίηση.
“Ο λόγος που βγαίνω και μιλάω είναι για να προστατέψω αυτούς έχουν το θάρρος και βγαίνουν και μιλάνε απέναντι στις φωνές παλαιότερων που δεν αρθρώνουν τον λόγο που θα έπρεπε στην παρούσα κατάσταση. Εγώ δεν ανήκω στην πολύ νέα γενιά. Για αυτή πιστεύω ότι πολεμάμε τώρα”.
“Εγώ δεν έχω ακούσει κάποιο από τα θύματα να βγαίνει εκτός ορίων ούτε αυτούς που μιλάνε υπέρ τους. Βλέπω μια απίστευτη ηρεμία και αγάπη. Θα σταθούμε με αγάπη και στους θύτες, γιατί κι εκείνοι έχουν παράπλευρες απώλειες. Γιατί στα θύματα θα πρέπει να υπολογίζουμε και τα παιδιά και τις γυναίκες των ανθρώπων που έκαναν αυτές τις αποτρόπαιες πράξεις. Αλλά δεν είναι ώρα να ασχοληθούμε με αυτούς. Είναι ώρα να ασχοληθούμε με τους πληγωμένους.
Δεν μπορώ να συνέλθω από τη συνέντευξη του κυρίου Μοθωναίου και δεν ξέρω μήπως η συνέντευξη θα έπρεπε να ξαναπαίξει και αντί να βλέπουμε τον κύριο Μοθωναίο, να βλέπουμε μια φωτογραφία του όταν ήταν 6 ετών για να μπορέσουν να καταλάβουν και αυτοί που δεν καταλαβαίνουν και λένε το “κάτσε φρόνιμα”, “δεν ξέρω ποια είναι η κυρία”, “στηρίζω μεν τα θύματα αλλά” κοκ.
Είμαι ευτυχής που ξεκινάει όλο αυτό από τον χώρο του θεάτρου. Επειδή άκουσα και τον όρο “ανθρωποφαγία” που δεν τον άκουσα στην περίπτωση του Ζακ Κωστόπουλου, δεν το άκουσα όταν γίνονταν καταγγελίες την εποχή που η κοινωνία δεν ήταν έτοιμη η κοινωνία. Αν αυτό που κάνετε εσείς τώρα λέγεται τηλεδίκη και ανθρωποφαγία, το να αυτοϊκανοποιείσαι μπροστά σε μία έντρομη γυναίκα, που με κλάματα στα μάτια προσπαθεί να βγει από πόρτες που έχεις κλειδώσει και εσύ μπροστά σε αυτό το θέαμα όχι μόνο να διατηρείς τη στύση σου, αλλά να φτάνεις και σε κορύφωση, αυτό πώς ονομάζεται; Όταν βλέπεις ένα παιδί 6 ετών και γυρνάμε και λέμε ότι παραγράφηκε το αδίκημα, αλλά δεν έχει παραγραφεί το δικαίωμα του δράστη να μηνύσει για συκοφαντική δυσφήμιση, το τραύμα στην ψυχή του Μοθωναίου στα πόσα χρόνια παραγράφεται;”
“Δεν υπάρχει μεγάλος καλλιτέχνης, αν δεν έχεις γίνει πρώτα σπουδαίος άνθρωπος”“Ακούω να μιλάμε για ανθρώπους που φέρονται να έχουν κάνει τις πράξεις αυτές και αποκαλούνται μεγάλοι καλλιτέχνες. Ποιος είναι ο μεγάλος καλλιτέχνης; Δεν υπάρχει μεγάλος καλλιτέχνης, αν δεν έχεις γίνει πρώτα σπουδαίος άνθρωπος. Παίρνω μια φράση από την Αντιγόνη. Τα έργα πρέπει να μετράς και όχι τα χρόνια.
Το ζητούμενο είναι να προσέξουμε τι λέμε, απέναντι σε αυτούς που υψώνουν ανάστημα και ορθώνουν λόγο.
Το “κάτσε φρόνιμα” λοιπόν πρέπει να πάει σε όσους αδυνατούν να διαχωρίσουν το φλερτ από την παρενόχληση. Πρέπει να πάει σε αυτούς που απέναντι σε βιασμένες ψυχές και κορμιά αναζητούν ευκαιρίες να ξεθάψουν την καριέρα τους. Σε αυτόν που δεν μπορεί να παραδεχτεί το λάθος του και να ζητήσει μια συγγνώμη.
Γιατί τώρα; Άκουσα ότι ένας άνθρωπος που φέρεται να έχει καταγγελθεί για όλα αυτά, θα αποταθεί σε κλινική απεξάρτησης από το σeξ. Εδώ κολλάει το γιατί τώρα; Γιατί δεν αποτάθηκε στην κλινική όταν ένιωσε την πρώτη ορμή; Μετά τον πρώτο βιασμό; Μετά τον δεύτερο, τον τρίτο. Γιατί τώρα; Αυτό δεν είναι ανθρωποφαγία. Τώρα είναι η στιγμή.
Αγαπάμε τη Δικαιοσύνη αλλά φτιάχτηκε από ανθρώπους και είναι ατελής. Με αγάπη προς όλους θα αλλάξουμε τα κακώς κείμενα παντού. Ο σκηνοθέτης που τραυματίζει τον ηθοποιό δεν είναι σκηνοθέτης, είναι οπερατέρ. Η τέχνη χρησιμοποιεί το ψέμα για να πει μια αλήθεια.
Ο καλλιτέχνης δεν είναι επάγγελμα. Καλλιτέχνης είναι η εξέλιξη του ανθρώπου. Ο κύριος Μοθωναίος είναι τεράστιος καλλιτέχνης, όχι γιατί ασκεί την υποκριτική, αλλά γιατί έχει υποστεί τόση ασχήμια από το ανθρώπινο είδος και ξυπνάει κάθε πρωί και λέει στον εαυτό του ότι αξίζει τη χαρά και δέχεται την αγκαλιά ενός ανθρώπου. Αυτό είναι καλλιτεχνία. Δεν είναι να στέκεσαι στην Επίδαυρο και να τραβάς μονολόγους και να συντονίζονται οι πέτρες. Οι πέτρες και τα σανίδια δεν είναι τίποτα χωρίς τους ανθρώπους. Οι άνθρωποι είμαστε σημαντικοί και κάνουμε σημαντικά και τα πράγματα γύρω μας» κατέληξε ο σκηνοθέτης.
