Από τον Cesar Romero μέχρι τον Jared Leto του Justice League: Η κινηματογραφική ιστορία του Τζόκερ

Ο Τζόκερ είναι ένας από τους παλαιότερους κακοποιούς στην ιστορία των κόμικς, με την πρώτη του εμφάνιση να χρονολογείται από το 1940, με το πρώτο τεύχος  του “Batman”. Έκτοτε, ο χαρακτήρας του έχει εξελιχθεί σημαντικά, περνώντας από διαφορετικά στάδια: απατεώνας, τρελός, φιλόσοφος, τρομοκράτης. Ας δούμε την εξέλιξη του χαρακτήρα, μέσα από τις πιο σημαντικές κινηματογραφικές ενσαρκώσεις του ήρωα.

Ο Cesar Romero ως Τζόκερ στην ταινία Batman (1966).

Μπορεί τα πρώτα κόμικς να εισήγαγαν τον Τζόκερ ως έναν πανούργο, αδίστακτο εγκληματία, ωστόσο κατά τη δεκαετία του 50’ η σκοτεινή πλευρά του χαρακτήρα υποβιβάστηκε, εντείνοντας τη χιουμοριστική πλευρά του. Η πρώτη ενσάρκωση του χαρακτήρα ήρθε από τον Cesar Romero μέσα από τη σειρά “Batman” και την ταινία “Batman: the movie”, το 1966. Ο Τζόκερ παρουσιάζεται ως μία έξυπνη, πονηρή προσωπικότητα, με έντονη θεατρικότητα και ασυνήθιστη αίσθηση του χιούμορ– ένας ως επί το πλείστον ακίνδυνος χαρακτήρας με περίεργα gadgets.

Αυτή η «άκακη» εικόνα του Τζόκερ άλλαξε κατά τη διάρκεια της «σκοτεινής εποχής» των κόμικς, όταν οι ιστορίες έγιναν ακόμα πιο σκοτεινές και πιο ώριμες για να απευθύνονται σε ενήλικα ακροατήρια. Ο Τζόκερ δεν ήταν πλέον τρομακτικός επειδή ήταν ένας αδίστακτος εγκληματίας, αλλά επειδή ήταν τρελός και απρόβλεπτος.

Το “The Killing Joke” του Alan Moore αποτέλεσε, επίσης, ένα επαναστατικό έργο για τον χαρακτήρα του Τζόκερ για διάφορους λόγους. Πρώτον, καθιέρωσε την ιδέα ότι ο Τζόκερ δεν έχει συγκεκριμένη προέλευση. Αυτό μετέτρεψε τον Τζόκερ από έναν κακό άνθρωπο σε μια ιδέα, που δε φοβάται να εκφράσει αυτά που πιστεύει, όπως η τρομακτική παρατήρησή του ότι «το μόνο που χρειάζεται για να γίνει κάποιος σαν αυτόν είναι μόνο μια κακή μέρα». Η δεύτερη επαναστατική πτυχή ήταν η ερμηνεία της σχέσης του Τζόκερ με τον Μπάτμαν. Ο Moore είδε τον Μπάτμαν και τον Τζόκερ ως καθρέφτη της εικόνας του άλλου– δύο διαφορετικοί κόσμοι, δημιουργήματα ενός τυχαίου και τραγικού γεγονότος. Αυτό σήμαινε ότι οι αγώνες τους δεν ήταν πια φυσικοί, αλλά πραγματικά φιλοσοφικοί. Το “The Killing Joke” άνοιξε τον δρόμο για άλλες ιστορίες που άρχισαν να εξερευνούν τον Τζόκερ ως φιλόσοφο.

Ο Jack Nicholson ως Τζόκερ στην ταινία Batman (1989).

Ήταν επίσης αυτό που ενέπνευσε έντονα την εμβληματική απεικόνιση του χαρακτήρα από τον Jack Nicholson, στην ταινία “Batman” του Tim Burton. O Nicholson παρείχε μια ολοκληρωμένη ματιά στον χαρακτήρα, συνδυάζοντας: την περιπετειώδη μορφή της της δεκαετίας του ’60, την τρέλα της δεκαετίας του ’70 και τις φιλοσοφικές ανησυχίες του Τζόκερ της σύγχρονης εποχής.

Ο Heath Ledger ως Τζόκερ στο The Dark Knight (2008).

Το 2008, ο Heath Ledger  υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Christopher Nolan απέδειξε πως η εξέλιξη του Τζόκερ δεν είχε τελειώσει. Η ενσάρκωσή του από τον Ledger ήταν αρκετά διαφορετική από οτιδήποτε είχαμε δει μέχρι τότε. Υπήρχαν, φυσικά, όλα τα γνώριμα χαρακτηριστικά, όπως η θεατρικότητα, οι διαφορετικές εκδοχές σχετικά με το παρελθόν του, και η μακάβρια αίσθηση του χιούμορ. Ωστόσο, η ερμηνεία του Ledger προσέδωσε στον χαρακτήρα την ιδιότητα του τρομοκράτη– ενός αναρχικού, ο οποίος όχι μόνο αρνήθηκε να ακολουθήσει την καθιερωμένη τάξη, αλλά θέλησε να την καταστρέψει, σκορπίζοντας χάος στο πολιτικό τοπίο του Gotham. Ο Nolan στήριξε τον χαρακτήρα του Τζόκερ σε μία φιλοσοφική πεποίθηση που αρνείται όλες τις σημαντικές αξίες στη ζωή- τον λεγόμενο «μηδενισμό». Μία οντότητα που ο Batman δεν μπορεί να κερδίσει μόνο σωματικά. Μάλιστα, η ερμηνεία του Ledger υπήρξε καθηλωτική, με πολλούς να πιστεύουν πώς η εμμονή του να νιώσει πραγματικά τον χαρακτήρα, τον οδήγησε σε ψυχική εξάντληση, η οποία συνέβαλε στον πρόωρο χαμό του. Θέτοντας τον πήχη ψηλά για τους επόμενους, ο Ledger τιμήθηκε, μετά θάνατον, με το Όσκαρ Β’ ανδρικού ρόλου.

Ο Jared Leto ως Τζόκερ στο Suicide Squad (2016).

Η ερμηνεία του Jared Leto ως Τζόκερ στην ταινία Suicide Squad προβλημάτισε κοινό και κριτικούς. Αν και οι περισσότερες σκηνές κόπηκαν στο μοντάζ, ο Τζόκερ του Leto κατάφερε (έστω και αρνητικά) να τραβήξει τα βλέμματα και να παρουσιάσει μία εντελώς διαφορετική version του διάσημου κακού. Πρόκειται για μια γκανγκστερική φιγούρα με τατουάζ στο πρόσωπο και το σώμα, και απειλητικό, ασημένιο χαμόγελο.

Ο Joaquin Phoenix ως Arthur Fleck (Τζόκερ) στην ταινία Joker (2019).

Η ταινία του Todd Phillips, με πρωταγωνιστή τον Joaquin Phoenix, ρίχνει φως στο σκοτεινό παρελθόν του ήρωα, σε μία προσπάθεια να εμφανίσει άγνωστες πτυχές ενός χαρακτήρα οικείου στο κινηματογραφικό κοινό. Ο Phoenix υποδύεται τον Arthur Fleck, έναν παράξενο, μοναχικό άντρα που ζει με την άρρωστη μητέρα του. Στην ταινία βλέπουμε πώς η ψυχική του ασθένεια, η απομόνωση και η έλλειψη υποστήριξης τον κάνουν να στραφεί στη βία. Με ρεαλιστική ματιά και μαύρο χιούμορ, ο Todd Phillips εισήγαγε μια μαρξιστική φιγούρα, η οποία γέννησε σε ορισμένους κριτικούς και δημοσιογράφους αμφιβολίες σχετικά με το αν έπρεπε να εμφανιστεί ένας ψυχοπαθής δολοφόνος ως ένας χαρακτήρας που γεννά συμπάθεια και συμπόνοια. Παρ’ όλα αυτά, ο Τζόκερ κατάφερε να «ξαναγεννηθεί» και να μας δείξει τη δική του πλευρά των γεγονότων. Η εκπληκτική ερμηνεία από τον Joaquin Phoenix, του χάρισε το Όσκαρ του Α’ ανδρικού ρόλου.

Ο Jared Leto ως Τζόκερ στο Justice League: The Snyder Cut (2021)

Ο Jared Leto επιστρέφει ως Τζόκερ στο ‘Justice League: The Snyder Cut’ και σε σκηνοθεσία Zack Snyder. Οι πρώτες φωτογραφίες μαρτυρούν μία εντελώς διαφορετική εικόνα του Τζόκερ, ο οποίος απεικονίζεται να φορά μια λευκή ποδιά και να βρίσκεται σε ένα κελί ψυχιατρικής κλινικής. Το στεφάνι με τα αγκάθια προσδίδει μια «ιερότητα» στον χαρακτήρα, θυμίζοντας τη βασανισμένη μορφή του Χριστού πάνω στον σταυρό. Η ταινία θα κάνει πρεμιέρα στις 18 Μαρτίου 2021, αποκλειστικά μέσα από τη συχνότητα του HBO Max.

Με πληροφορίες από Insider και Vanity Fair.