Μιλώντας για τα έργα τέχνης του Bridgerton: Πώς η δημοφιλής σειρά χρησιμοποιεί την τέχνη ως κοινωνικό σχολιασμό

Βασισμένη στα μυθιστορήματα της Julia Quinn, η δραματική σειρά εποχής του Netflix μας μεταφέρει στις αρχές του 19ου αιώνα, και πιο συγκεκριμένα στη Regency εποχή του Λονδίνου. Η αφήγηση ακολουθεί την οικογένεια Bridgerton, καθώς οι απόγονοι της κάνουν το ντεμπούτο τους στην ανταγωνιστική, αλλά συνάμα αριστοκρατική κοινωνία της εποχής.

O πρώτος κύκλος της σειράς επικεντρώνεται στην πολύμορφη σχέση της Daphne Bridgerton, μεγαλύτερης κόρης της οικογένειας, με τον Simon Basset, Δούκα του Χέιστινγκς. Η σειρά μπορεί να έγινε δημοφιλής για την ίντριγκα, τα πομπώδη φορέματα, και τα μεγαλοπρεπή παλάτια– ωστόσο εμφανίζει αρκετά έργα τέχνης, μέσω των οποίων σχολιάζει κοινωνικά στερεότυπα και αποκλίσεις εκείνης της εποχής.

Αν και η Βασίλισσα Σάρλοτ δεν αποτελεί μέρος των βιβλίων, αποτελεί πραγματικό πρόσωπο. Η «πρώτη μαύρη βασίλισσα της Αγγλίας» κυβέρνησε μαζί με τον σύζυγό της Βασιλιά Τζορτζ Γ ‘από το 1761 έως το 1818. Σε μια προσπάθεια να διευρυνθεί ο κόσμος του Bridgerton, ο σεναριογράφος εμφανίζει την Βασίλισσα να έχει ενσωματωθεί στη βρετανική κοινωνία, απαλλάσοντάς την από τη φυλετική ανισότητα. Πράγματι, βλέπουμε πολλούς μιγάδες ως δούκες, δούκισσες, άρχοντες και κυρίες!

Μάλιστα, οι σχεδιαστές παραγωγής δημιούργησαν πορτραίτα μαύρων αριστοκρατών, τα οποία κρέμασαν στους τοίχους των υπέροχων κατοικιών της Βασίλισσας, δίπλα σε γνωστούς πίνακες λευκών ευγενών από καλλιτέχνες όπως ο Anthony van Dyck και ο Thomas Gainsborough.

Σε ένα εντυπωσιακό παράδειγμα, η βασίλισσα Σάρλοτ κάθεται μπροστά σε ένα πορτραίτο που βασίζεται στο διάσημο έργο του Diego Velázquez, το οποίο απεικονίζει ένα σκλάβο- βοηθό του καλλιτέχνη, τον Juan de Pareja. Το κεφάλι και το κολάρο του Pareja έχουν τοποθετηθεί ψηφιακά προς τα αριστερά. Η προκύπτουσα εικόνα μετατρέπει ένα πραγματικό πορτραίτο ενός σκλάβου σε έναν φανταστικό αριστοκράτη, ο οποίος πιθανότατα αντιπροσωπεύει έναν από τους προγόνους της Βασίλισσας.

Diego Velázquez, Juan de Pareja (1650). The Metropolitan Museum of Art, New York

Στο τρίτο επεισόδιο, η Daphne και ο Simon παρακολουθούν μία έκθεση ζωγραφικής στο Somerset House, στο Λονδίνο. Καθώς παρατηρούν το τοπίο, η Daphne σχολιάζει πώς «οι άλλοι [πίνακες] είναι σίγουρα σπουδαίοι και εντυπωσιακοί, όμως αυτός… αυτός είναι οικείος». Πρόκειται για έναν πίνακα που ανήκε στην αείμνηστη μητέρα του Simon.

Χάρη στην ανάλυσή της, ο Δούκας βλέπει τον πίνακα με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο. Εκείνη τη στιγμή και οι δύο συνειδητοποιούν τα συναισθήματα που τρέφουν ο ένας για τον άλλο και τα χέρια τους αγγίζονται για λίγο – μία απαγορευμένη, σκανδαλώδης κίνηση για μία debutante και έναν δούκα που δεν έχουν δεσμευτεί ακόμα.

Ο πίνακας- αφορμή για αυτό το στιγμιαίο άγγιγμα- δεν είναι άλλος από το έργο του Ολλανδού ζωγράφου Aelbert Cuyp, “Landscape with the Flight into Egypt”.

Aelbert Cuyp, Landscape with the Flight into Egypt (circa 1650). The Metropolitan Museum of Art, New York

Η Eloise, βιβλιοφάγος και φεμινίστρια, λαχταρά μια ζωή και μια καριέρα πέρα από τον απλό γάμο. Επισκεπτόμενη μαζί με τη φίλη της Penelope τη θερινή έκθεση της Βασιλικής Ακαδημίας στο Somerset House, η Eloise κοιτάζει τον πίνακα Venus and Nymphs Bathing, ένα έργο του Γάλλου καλλιτέχνη Louis Jean François Lagrenée.

Αναστατωμένη από τον πίνακα αλλά και τις τελετουργίες στις οποίες υποβάλλονται οι νεαρές debutante, σχολιάζει: «Όπως όλα αυτά τα έργα ζωγραφικής, [έτσι και] αυτό έγινε από έναν άνδρα, ο οποίος βλέπει τις γυναίκες ως διακοσμητικά αντικείμενα».

Louis Jean François Lagrenée, Venus and Nymphs Bathing (1776) Private collection

Όσο για τις καλλιτεχνικές της προτιμήσεις, αρκεί να προσέξει κανείς το υπνοδωμάτιό της. Εκεί κρέμεται ένα πορτραίτο της Mary Wollstonecraft, συγγραφέας και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών. Όπως δήλωσε ο σχεδιαστής παραγωγής, Will Hughes-Jones: «Θεωρήσαμε ότι η Mary Wollstonecraft θα ήταν ηρωίδα της”.

John Opie, Mary Wollstonecraft (circa 1797). National Portrait Gallery, London

Αν και η Eloise φαντάζεται μια ζωή μακριά από τις κοινωνικές συμβάσεις, εξακολουθεί να ζει ως μέλος της αριστοκρατικής κοινωνίας.

Αντιθέτως, η Sienna Rosso αποτελεί, αναμφισβήτητα, τον πιο ασυνήθιστο γυναικείο χαρακτήρα της αφήγησης, όντας μια τραγουδίστρια όπερας, η οποία διατηρεί κρυφή σχέση με τον Anthony Bridgerton. Γνωρίζοντας ότι θα γίνει σκάνδαλο, ο Anthony δεν μπορεί να δημοσιοποιήσει τη σχέση τους. Εν τέλει, η Sienna διακόπτει την σχέση τους, επιλέγοντας την τέχνη και την προσωπική της ελευθερία έναντι των συμβάσεων που επιβάλλει η αριστοκρατική κοινωνία.

Στο τελευταίο επεισόδιο της πρώτης σεζόν, ένα έργο τέχνης στο υπνοδωμάτιο της Sienna υπαινίσσεται τον πρωτοποριακό ρόλο της στην ιστορία. Πρόκειται για έναν πίνακα της Rosalba Carriera, μίας από τις μοναδικές, διασημότερες γυναίκες καλλιτέχνες του 17ου αιώνα. Στην αφήγηση, το έργο πιθανότατα αποτελεί ίνδαλμα για τη Sienna.

Rosalba Carriera, A Young Lady with a Parrot (circa 1730). Collection of the Art Institute of Chicago

Όταν ένας από τους αδερφούς της Daphne, ο Benedict, επισκέπτεται το στούντιο ζωγραφικής του Granville, συναντά πολλούς πίνακες που απεικονίζουν όμορφες παρθένες αρχαίων μύθων. Πρόκειται για τους πίνακες Danaë and the Shower of Gold του Orazio Gentileschi, The Sleeping Danaë Being Prepared to Receive Jupiter του Hendrick Goltzius, και το έργο Cupid and Psyche του Γάλλου νεοκλασικού καλλιτέχνη, Jacques-Louis David. Στον κόσμο του Bridgerton, αυτοί οι πίνακες αποτελούν έργα του Granville, διάσημου καλλιτέχνη στην κοινωνία του Λονδίνου, τα οποία όπως λέει ο ίδιος ζωγραφίζει για προσωπική του ευχαρίστηση. Τα έργα αυτά είναι πολύ διαφορετικά από τα δημόσια, συντηρητικά πορτραίτα του Granville, τα οποία ο Benedict είχε σχολιάσει ως κάτι «κρύο», κάτι που «στερείται εσωτερικής ζωής».

Orazio Gentileschi, Danaë and the Shower of Gold (1621–1623) The J. Paul Getty Museum

Αν και είναι κωμικό να φανταστούμε αυτούς τους πίνακες ως έργα ενός Άγγλου αριστοκράτη του 19ου αιώνα, ταυτόχρονα, υπαινίσσονται κάτι διαφορετικό. Κατά τη διάρκεια των αιώνων, οι καλλιτέχνες έχουν στραφεί σε μυθολογικά θέματα ως μέσο για να παρακάμψουν σύγχρονα ταμπού, στην περίπτωση του Bridgerton, τη σεξουαλικότητα. Ως χαρακτήρες της κλασικής μυθολογίας, και οι δύο πρωταγωνίστριες των έργων (Danaë και Psyche) θεωρήθηκαν πολύτιμα αντικείμενα επιθυμίας, τα οποία κρύβονται, χειραγωγούνται, εξαπατώνται από άντρες-θεούς.

Ως μέρος του Bridgerton, τα εν λόγω έργα αντιπροσωπεύουν τις παγιδευμένες- στην υψηλή Regency κοινωνία- νεαρές κοπέλες, οι οποίες αναγκάζονται να προσφεύγουν σε απελπισμένες κινήσεις για να προσελκύσουν κάποιον μελλοντικό σύζυγο. Αυτό που χαρακτηρίζει τις νεαρές debutante είναι η σεξουαλική άγνοια και, εν τέλει, όπως στην περίπτωση της Daphne, η εξαπάτησή της από μεριάς της κοινωνίας όσον αφορά το συζυγικό κρεβάτι.

Ταυτόχρονα, αυτοί οι προκλητικοί πίνακες καθιστούν το στούντιο ζωγραφικής «ένα καταφύγιο απελευθερωμένο από τους περιορισμούς της αριστοκρατικής κοινωνίας». Αυτός ο ξεχωριστός, γεμάτος τέχνη κόσμος, λειτουργεί ως ένα κρησφύγετο απαγορευμένων απολαύσεων, το οποίο χαρακτηρίζει η απόλυτη σεξουαλική ελευθερία. Όπως δηλώνει ο Richard Rand, αναπληρωτής διευθυντής του J. Paul Getty Museum, «Η τέχνη, στο Bridgerton, μπορεί να ενισχύσει το status quo, αλλά μπορεί επίσης να απεικονίσει τη χειραφέτηση».

Jacques-Louis David, Cupid and Psyche (1817). The Cleveland Museum of Art

Με πληροφορίες από Artnet και J. Paul Getty Trust blog