Ίδρυμα Άντι Γουόρχολ: Τέλος στη δικαστική διαμάχη σχετικά με τη φωτογραφία του Πρινς

Ύστερα από πολύχρονη δικαστική διαμάχη το Ίδρυμα Άντι Γουόρχολ έχασε την αγωγή πνευματικών δικαιωμάτων που είχε καταθέσει σε βάρος της φωτογράφου διασημοτήτων Λιν Γκόλντσμιθ, για χρήση φωτογραφίας του εμβληματικού pop τραγουδιστή-τραγουδοποιού Πρινς. 

Η φωτογραφία του Πρινς είχε τραβηχτεί από την Γκολντσμιθ το 1981 για λογαριασμό του περιοδικού Newsweek, ωστόσο δεν είδε ποτέ το φως της δημοσιότητας. Το 1984 το περιοδικό Vanity Fair πήρε άδεια για καλλιτεχνική χρήση της συγκεκριμένης φωτογραφίας για μια εικονογράφηση η οποία ανατέθηκε στον pop-art καλλιτέχνη Άντι Γουόρχολ.

Η εικονογράφηση εξελίχθηκε σε μια σειρά πορτραίτων, βασισμένων στην αρχική φωτογραφία της Λιν Γκόλντσμιθ, με τίτλο «Prince Series», στην οποία περιλαμβάνονταν 12 μεταξογραφίες, δύο μεταξοτυπίες σε χαρτί και δύο σχέδια. Η φωτογράφος ανακάλυψε την ύπαρξη των συγκεκριμένων έργων μόλις το 2016, όταν και το περιοδικό τις αναδημοσίευσε, με αφορμή τον θάνατο του Πρινς, χωρίς να την αναφέρει καν.

Η αρχική φωτογραφία της Λιν Γκολντσμίθ και ένα από τα πορτραίτα του Άντι Γουόρχολ | Φώτο από τα πρακτικά του δικαστηρίου

Την αρχή στη δικαστική αυτή διαμάχη έκανε το Ίδρυμα Άντι Γουόρχολ, το οποίο κατέθεσε πρώτο αγωγή το 2017 ζητώντας από το δικαστήριο να δηλώσει ότι η σειρά πορτραίτων «Prince Series» δεν αποτελεί παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων της Λιν Γκόλντσμιθ. Με τη σειρά της η φωτογράφος κατέθεσε αγωγή λίγες μέρες αργότερα δηλώνοντας: «Γνωρίζω ότι μερικοί άνθρωποι θα σκεφτούν ότι εγώ τα ξεκίνησα όλα και ότι προσπαθώ να βγάλω χρήματα. Είναι γελοίο! Το Ίδρυμα Άντι Γουόρχολ με μήνυσε πρώτο για φωτογραφία που άνηκε σε εμένα».

Το 2019 το δικαστήριο απεφάνθη ότι ο Γουόρχολ είχε μεταμορφώσει ριζικά την φωτογραφία της Γκολντσμίθ από μια «απεικόνιση ενός ευάλωτου, αμήχανου ανθρώπου σε μια εμβληματική φιγούρα», βασιζόμενο στην απόφαση προηγούμενης υπόθεσης σχετικά με τον καλλιτέχνη Ρίτσαρντ Πρινς. Δηλώνοντας με αυτό τον τρόπο ότι ο Γουόρχολ είχε προβεί σε θεμιτή χρήση της εν λόγω φωτογραφίας.

Η Γκόλντσμιθ άσκησε έφεση επί της απόφασης και ο νέος δικαστής Gerard E. Lynch ανακοίνωσε ότι η αιτιολογία του προηγούμενου δικαστηρίου υπήρξε λανθασμένη καθώς ο «Περιφερειακός Δικαστής δεν μπορεί να αναλαμβάνει τον ρόλο κριτικού τέχνης και να προσπαθεί να εξακριβώσει την πρόθεση πίσω από το έργο ή το νόημά του». Eνώ πρόσθεσε ότι «για να δημιουργήσεις ένα έργο, το οποίο δεν θα αποτελεί πλέον απότοκο, απαιτεί κάτι περισσότερο από την επιβολή του στυλ ενός άλλου καλλιτέχνη πάνω στο πρωτότυπο», κάνοντας σύγκριση με τη μεταφορά ενός μυθιστορήματος στη μεγάλη οθόνη.

Ο νομικός εκπρόσωπος του Ιδρύματος Άντι Γουόρχολ πρόβαλε το αντεπιχείρημα ότι «Ο Άντι Γουόρχολ αποτελεί ομόφωνα έναν από τους πιο μετασχηματισιτκούς καλλιτέχνες του 20ου αιώνα». Παράλληλα το Ίδρυμα ανακοίνωσε την πρόθεσή του να ασκήσει έφεση στη νέα αυτή απόφαση.

Η Λιν Γκόλντσμιθ σχολίασε: «Τέσσερα χρόνια πριν το Ίδρυμα Άντι Γουόρχολ με μήνυσε ώστε να μπορεί να χρησιμοποιεί τη φωτογραφία μου χωρίς πληρωμή ή τη συναίνεσή μου. Πολέμησα την αγωγή αυτή για να προστατέψω όχι μόνο τα δικά μου δικαιώματα αλλά και όλων των φωτογράφων που βγάζουν τα προς το ζην μέσα από τα πνευματικά δικαιώματα των έργων τους».

Πηγή: Dazed