Σωκράτης Σινόπουλος: Ο ήχος της πολίτικης λύρας περιγράφει εν συντομία τον ελληνικό πολιτισμό

Ως Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, ο Σωκράτης Σινόπουλος έχει ασχοληθεί με πολλά μουσικά όργανα στην ζωή του. Το όνομα του όμως είναι άμεσα συνυφασμένο με την πολίτικη λύρα, ένα ιστορικό όργανο της βυζαντινής εποχής, που βρισκόταν στα πρόθυρα της εξαφάνισης, όταν ο Σωκράτης Σινόπουλος το “ανέστησε” με την μουσική του.

Ως μαθητής του Ρος Ντέιλι, έπαιξε για πρώτη φορά λύρα σε ηλικία 14 ετών, ενώ το ταλέντο του ήταν τόσο μεγάλο που σε ηλικία 15 ετών υπέγραψε με τη δισκογραφική εταιρία του Ντέιλι, Labyrinthos. Έτσι, ξεκίνησε μία μακρά καριέρα, που μετρά ήδη τρεις δεκαετίες, ένα βραβείο Μελίνα Μερκούρη (1999), αγαπημένους δίσκους και πολλές συνεργασίες.

Μία από αυτές τις συνεργασίες είναι και το σχήμα “Σωκράτης Σινόπουλος Quartet” που σχηματίστηκε το 2011 με τον Γιάννη Κυριμκυρίδη στο πιάνο, τον Δημήτρη Τσεκούρα στο μπάσο, τον Δημήτρη Εμμανουήλ στα κρουστά και φυσικά τον Σωκράτη Σινόπουλο στη λύρα.

Στις 27 Μαρτίου το κουαρτέτο επέστρεψε μετά από σχεδόν πέντε μήνες στη σκηνή και συγκεκριμένα στο Half Note Jazz Club για μία πολυαναμενόμενη διαδικτυακή συναυλία.

Με αφορμή την συναυλία τους, μιλήσαμε με τον Σωκράτη Σινόπουλο για την ιδιαίτερη πολίτικη λύρα, την ανάμειξη της με τη jazz μουσική, την πρόσφατη συνεργασία του με τον Τούρκο Derya Türkan και φυσικά για την επιστροφή του στη σκηνή.

Σωκράτης Σινόπουλος, φωτογραφία/credits: Sevi Tsoni

Το σχήμα προέκυψε από την ανάγκη να δημιουργήσω ένα ανθρώπινο μουσικό περιβάλλον με φίλους μουσικούς που εκτιμώ, όπου θα πρωταγωνιστεί η λύρα που παίζω και όπου θα μπορώ να δοκιμάζω νέες μουσικές ιδέες και να πειραματίζομαι με ήχους και φόρμες.

Θα ξεχώριζα κατ’ αρχάς τις ηχογραφήσεις των δύο άλμπουμ μας για την ECM records, το Eight Winds το 2015 και το Metamodal το 2019. Οπωσδήποτε την πρώτη μας συναυλία στο εξωτερικό, στη Ρώμη το 2015 καθώς και την περιοδεία μας στην κεντρική Ευρώπη το 2019.

Σίγουρα ο ήχος του, ο οποίος είναι ένα κράμα της ευρωπαϊκής αμεσότητας με τον ανατολίτικο λυγμό. Ένα πολιτισμικό κράμα δηλαδή το οποίο περιγράφει πιστεύω εν συντομία και τον ελληνικό πολιτισμό διαχρονικά.

Σωκράτης Σινόπουλος Quartet, φωτογραφία/credits: Tryfon Tsatsaros

Νομίζω πως ναι. Είναι πλέον ένα αναγνωρίσιμο μουσικό όργανο, υπάρχει σημαντικό ενδιαφέρον για την εκμάθησή του από τους νέους μουσικούς και το συναντάμε αρκετά συχνά πλέον σε μουσικα σχήματα διαφόρων κατευθύνσεων.

Πάντα ήμουν ανοιχτός  σε νέους ήχους και μουσικές. Το πάντρεμα της λύρας με την τζάζ όπως και με τη σύγχρονη μουσική γενικότερα έγινε πρώτα αυθόρμητα μέσα μου και ύστερα αποτυπώθηκε στη μουσική, στα πλαίσια μια διαρκούς εξέλιξης που πάντα επιδιώκω.

 Το “Soundplaces” με τον με τον Τούρκο δεξιοτέχνη Derya Türkan ήταν ένα όνειρο ζωής

Είναι μια από τις σημαντικότερες και μακροβιότερες συνεργασίες που διατηρώ. Διανύουμε την τρίτη δεκαετία της στενής μας φιλίας και συνεργασίας. Το Soundplaces ήταν ένα όνειρο ζωής και για τους δυο μας. Παίζουμε σε ντουέτο, ο ένας δίπλα στον άλλον, συνομιλώντας και αυτοσχεδιάζοντας πάνω σε παλιά κομμάτια από τις παραδόσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας.

Η επιλογή των κομματιών έγινε καθαρά με μουσικά και καλλιτεχνικά κριτήρια. Οπότε είναι αυτονόητο μάλλον ότι επιλέξαμε μουσική από τις περιοχές της Ελλάδας και της Τουρκίας οι  οποίες συνδέονται με κοινά μουσικά χαρακτηριστικά, δηλαδή από τη Θράκη, τα μικρασιατικά παράλια, τα νησιά του Αιγαίου και βέβαια την Κωνσταντινούπολη. Σε μία κριτική στην Αγγλία γράφτηκε ότι το άλμπουμ εμπεριέχει και πολιτικό μήνυμα λόγω και της έντασης που δυστυχώς επικρατεί στη γειτονιά μας. Δεν ήταν στις προθέσεις μας βέβαια, αλλά είναι καλοδεχούμενη και αυτή η προσέγγιση. Ένα μήνυμα ειρήνης και συνεργασίας δηλαδή.

Τις ημέρες πριν από την συναυλία είχαμε ανάμεικτα συναισθήματα. Μόλις όμως ανεβήκαμε στη σκηνή τα ξεχάσαμε όλα και δώσαμε τον καλύτερό μας εαυτό.  Άλλωστε είχαμε να παίξουμε μουσική μαζί από τον περασμένο Οκτώβρη.

Σωκράτης Σινόπουλος Quartet, credits: Rossetti-PHOCUS

Η ζωντανή παρουσία κοινού δεν αντικαθίσταται με τίποτα. Το μόνο θετικό που βρίσκω στις διαδικτυακές συναυλίες είναι ότι δίνεται η δυνατότητα να τις παρακολουθήσουν και άνθρωποι που είναι μακριά και δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στις συναυλίες μας. Έχουμε λάβει πολλά μηνύματα φίλων μας από το εξωτερικό οι οποίοι μπόρεσαν επιτέλους να δουν συναυλία μας, έστω και διαδικτυακά.

Είχαμε πολύ συσσωρευμένη δημιουργική όρεξη και ενέργεια, η οποία εκτονώθηκε στη συναυλία με πολύ ωραίο τρόπο.

Παίζουμε όλα τα κομμάτια από τον τελευταίο μας δίσκο και μερικά από τον πρώτο. Νέες συνθέσεις για λύρα και πιάνο τρίο εμπνευσμένες  από τις ελληνικές μουσικές παραδόσεις που συνομιλούν με την τζαζ, την κλασική μουσική και τον σύγχρονο αυτοσχεδιασμό. Λόγω της γενικότερης απουσίας ζωντανής μουσικής από τις ζωές μας είχαμε πολύ συσσωρευμένη δημιουργική όρεξη και ενέργεια η οποία εκτονώθηκε στη συναυλία με πολύ ωραίο τρόπο πιστεύω.

Με τη λέξη Μetamodal περιγράψω την στυλιτική και αισθητική κατεύθυνση της μουσικής που παίζουμε. Modal ή τροπική μουσική ονομάζονται διεθνώς οι μουσικές παραδόσεις που χρησιμοποιούν ως βάση τους μουσικούς τρόπους, ήχους, δρόμους μακάμια κλπ, όπως και οι ελληνικές και οι συγγενείς μουσικές παραδόσεις. Με το Meta – modal περιγράφω όλη αυτή την δημιουργική αναζήτηση που οδηγεί σε νέες συνθέσεις με αφετηρία τις modal παραδόσεις.

Σωκράτης Σινόπουλος, credits: Sevi Tsoni

Σχέδια υπάρχουν. Ελπίζω ότι θα υλοποιηθούν μόλις είναι ευνοϊκότερες οι συνθήκες.

Ελπίζω και εύχομαι ότι το καλοκαίρι που έρχεται θα είναι καλύτερο από το περσινό σε ότι έχει να κάνει με την πραγματοποίηση παραστάσεων και συναυλιών και ότι η κατάσταση θα καλυτερεύσει περισσότερο στη συνέχεια με την ευχή να ξεπεράσουμε οριστικά αυτή την περίεργη και δύσκολη για όλους περίοδο.