Όσκαρ αγάπη μου: Οι πέντε καλύτερες οσκαρικές ταινίες ever

Είπαμε μέρες που είναι να μοιραστούμε μαζί σας τα πιο αγαπημένα μας φιλμ στην 93χρονη διαδρομή των βραβείων Όσκαρ. Δεν είναι ούτε τα πιο πολυβραβευμένα- που είναι ο «Τιτανικός»;- ούτε τα πιο δημοφιλή. Αλλά είναι τα έργα εκείνα που έχουμε βαθιά φυλαγμένα στην καρδιά μας και είμαστε βέβαιοι ότι ο χρόνος θα μας δικαιώσει για την αδυναμία που τους έχουμε. Σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα αυτό – η δικαίωση δηλαδή- έχει ήδη συμβεί.

Αρκετές από τις δικές μας αγαπημένες οσκαρικές ταινίες, μπορείτε να τις δείτε στο το νέο pop–up κανάλι COSMOTE CINEMA OSCARS HD  το οποίο θα παραμείνει στον αέρα μέχρι και τη Δευτέρα 26 Απριλίου, θα μεταδώσει συνολικά 130 ταινίες, που έχουν προταθεί ή κερδίσει το χρυσό αγαλματίδιο.

Μαρία Μαρκουλή

Γνωστά για μέγιστες παραλείψεις, παραβλέψεις, πείσματα και ατοπήματα, τα Όσκαρ συνεχίζουν να έχουν συμπάθειες στο κοινό και να προσφέρουν στον χώρο της ψυχαγωγίας (και της πανδημίας φέτος) κάνοντας αλλεπάλληλα λίφτινγκ στο πρόσωπο της Ακαδημίας ώστε να συμβαδίζει με το πνεύμα των καιρών. Άλλοτε το πετυχαίνουν, άλλοτε όχι. Iδού τα δικά μου 5 αγαπημένα Οσκαρικά -που ενδέχεται και αυτά (τι ενδέχεται;-σίγουρο είναι να) περιλαμβάνουν παραλείψεις, παραβλέψεις και ατοπήματα.

Όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου και β’ ανδρικού ρόλου για τον Σάμιουελ Τζάκσον. Που κανονικά θα έπρεπε το Pulp Fiction να είχε πάρει- και να είχε σηκώσει -όλα τα Όσκαρ εκείνη τη χρονιά. Ταινία- σταθμός. Ως προς την αφήγησή της, τους χαρακτήρες, τους διαλόγους. Με τρομερές αντοχές στο χρόνο. Και επιδραστική εις τον αιώνα τον άπαντα. Love for Quentin.

Ήταν δίκαιο και έγινε πράξη. Ο Χοακίν Φίνιξ πήρε το Όσκαρ του Α’ ανδρικού ρόλου και όρθιοι χειροκροτούσαμε για ώρα. Ο Βatman (θα πρέπει να) προπονείται σκληρά για τον επόμενο γύρο. Αλλά θα δικαιωθεί στα μάτια μας μόνο αν πείσει την Ακαδημία να δώσει στον Joaquin και όλα τα άλλα Όσκαρ που του χρωστάει. Παίζει κάτι τέτοιο;

Η θρυλική ταινία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ κέρδισε μόνο το Όσκαρ για τα σπέσιαλ εφέ. Στην ταινία που έγραψε η ιστορία όχι μόνο στο είδος της επιστημονικής φαντασίας, αλλά στην ιστορία του κινηματογράφου, στις αναρίθμητες αναφορές, στη σχέση του ανθρώπου με τις μηχανές και το αχανές σύμπαν. Χωρίς να χάνει στιγμή το κέντρο βάρους της που είναι ο άνθρωπος. Και για να είμαστε σωστοί: πόσα ακόμη Όσκαρ έπρεπε η Ακαδημία να δώσει στον Κιούμπρικ; Και στο τελευταίο αριστούργημά του, το “Μάτια ερμητικά κλειστά”; 

Είναι η ταινία του Πολ Τόμας Άντερσον που πήρε Όσκαρ πρώτου ανδρικού (Ντάνιελ Ντέι Λιούις –κλασικά) και φωτογραφίας. Και ήταν μια πάρα πολύ καλή ταινία! – σωστά. Αν και το γεγονός ότι ο Άντερσον δεν έχει πάρει Όσκαρ για το “Magnolia”, το “Boogie Nights”, το “The Master”… (για το “Inherent Vice”, δεν το συζητώ- μια κατηγορία από μόνο του) είναι κάτι που πρέπει να προβληματίζει, κατά την γνώμη μου, ειδικούς και Οσκαρολόγους.

Με το Fargo τους οι αδελφοί Κοέν κέρδισαν δυο Όσκαρ – σεναρίου και πρώτου γυναικείου για την Φράνσις Μακ Ντόρμαντ- καθώς και την θέση τους στην αιωνιότητα του αμερικάνικου σινεμά, αφού μετά το Fargo, τίποτε δεν είναι το ίδιο. Απόδειξη ότι κάπου υπάρχει θεός, ότι η σειρά Fargo –αισίως συμπλήρωσε τον τέταρτο κύκλο της και περιμένουμε με αγωνία με αγωνία νεότερα από τα κεντρικά.

Ο “Πληροφοριοδότης” όπως βγήκε στα ελληνικά. Στο όνομα αυτής της ταινίας του Μάρτιν Σκορσέζε – που κέρδισε τέσσερα Όσκαρ, μεταξύ των οποίων Καλύτερης Ταινίας και Σκηνοθεσίας – τιμώ όλα τα Όσκαρ που δόθηκαν στον Μάρτιν- και όσα ακόμη του χρωστάει η Ακαδημία, αφήνοντας διακριτικά εδώ δίπλα και την απορία μου γιατί ο αγαπημένος του ηθοποιός και ένας από τους κορυφαίους της γενιάς μας, ο Λεονάρτο Ντι Κάπριο άργησε (μόλις το 2015 για τον πρωταγωνιστικό του ρόλο στο “The Revenant” – που δεν ήταν και ταινία του Σκορσέζε, αλλά του καθ’όλα άξιου (Αλεχάντρο Γκονσάλες Ινιάριτου) να πάρει το αγαλματάκι για το σπίτι του. Που κανονικά θα έπρεπε να είχε ξεκινήσει την συλλογή του, από το 1995 και το “Basketball Diaries“- ήδη δηλαδή από τα 21 του).

Στέλλα Χαραμή

Μεγάλο βάσανο οι λίστες. Ειδικά όταν πρόκειται για κινηματογραφικές λίστες όπου πρέπει να ‘σκανάρεις’ κοντά έναν αιώνα οσκαρικής κορυφής. Και τελικά, το πιο βασανιστικό δεν είναι να επιλέξεις, αλλά να εξαιρέσεις εκείνες τις εκατοντάδες ταινίες που σε συγκίνησαν. Πέντε (+1 για την αλητεία) φιλμ που πήγαν την σκέψη μου για το σινεμά λίγο παρακάτω.

Τα βιβλικά και θρησκευτικά έπη είχαν μεγάλη πέραση εκείνη την εποχή στη χολυγουντιανή βιομηχανία, αλλά ο «Μπεν Χουρ» φρόντισε όχι μόνο να εξέχει από όλες τις συναφείς (θεματολογικά) ταινίες αλλά να ορίσει το ιστορικό έπος για πολλές δεκαετίες ακόμη. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά (και με εσωτερικό παλμό) φιλμ όλων των εποχών – μόνο η περίφημη σκηνή της ιπποδρομίας χρειάστηκε 3 μήνες για να γυριστεί – που δικαίως σάρωσε τα βραβεία του 1960 με 11 Όσκαρ συμπεριλαμβανομένων τα Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας και Ά Ανδρικού Ρόλου για τον Τσάρλτον Ιστον. Αγαπημένη επιλογή για τους προγραμματιστές των καναλιών τις ημέρες του Πάσχα – εκμεταλλευτείτε το.

Ήταν, μέχρι τότε, μια από τις ελάχιστες φορές που το αμερικανικό σινεμά έπαιρνε βαθιά πολιτική θέση. Διόλου τυχαίο που την ταινία σκηνοθετούσε ένας πρωτοεμφανιζόμενος Τσέχος σκηνοθέτης, ο οποίος έμελλε μέσα από αυτήν να καθιερωθεί. Υιοθετώντας το ομώνυμο βιβλίο του Κεν Κέισι, ο Μίλος Φόρμαν θα σκηνοθετούσε ένα από τα συνταρακτικότερα σχόλια για τη θέση του ελεύθερου ατόμου μέσα στην κοινωνία και απέναντι στο σύστημα της εξουσίας. Ο Φόρμαν σχολιάζει το προσωπικό του βίωμα στην κομμουνιστική Τσεχία και η Αμερική βρίσκει τον αντι-ήρωα της στο πρόσωπο ενός μικρο – εγκληματία που νοσηλεύεται σε ψυχιατρική κλινική αλλά μάχεται για την ελευθερία. Νεαρός τότε ο Τζακ Νίκολσον κατακτά την ερμηνευτική τελειότητα, ανταμείβεται με Όσκαρ – ένα από τα πέντε σε όλες τις βασικές κατηγορίες που κέρδισε η ταινία.

Το National Geographic θα έπρεπε να ευγνωμονεί τον Σίντνεϊ Πόλακ για τα πλάνα του αφρικανικού τοπίου που κόβουν την ανάσα. Ασφαλώς, δεν είναι το μοναδικό πλεονέκτημα στην αφήγηση της αυτοβιογραφίας της Κάρεν Μπλίξεν, της Δανής βαρόνης που διευθύνει μια φυτεία καφέ στην αποικιοκρατούμενη Κένυα του 20ου αιώνα. Το love story της Μέριλ Στριπ (που την ερμηνεύει) και του Ρόμπερτ Ρέντφορντ που ενσαρκώνει τον παράνομο εραστή της υπό το μεγαλόπνοο soundtrack του Τζον Μπάρι υφαίνουν ένα από τα πιο φινετσάτα και συγκινητικά ρομάντζα του Χόλυγουντ με επτά Όσκαρ στο τσεπάκι.

Δεν είναι υπερβολή να ισχυριστούμε πως η κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος του Τόμας Χάρις επανεφηύρε το αστυνομικό, ψυχολογικό θρίλερ. Ταινία ορόσημο των 90’s που διατηρεί ανέπαφη τη μυστηριακή γοητεία της μέχρι και σήμερα όπου τα θρίλερ μυστηρίου κι εγκλήματος είναι mainstream. Πήρε χρόνια στον Άντονι Χόπκινς για να γίνει διάσημος εκτός θεατρικής σκηνής αλλά του χρειάστηκαν μόνο 16 λεπτά ερμηνείας για να στήσει το αριστουργηματικό πορτρέτο του ιδιοφυούς κανίβαλου Λέκτερ και να στιγματίσει μια ταινία και μια εποχή. Όσκαρ για τον ίδιο, την Τζόντι Φόστερ, την ταινία και τον Τζόναθαν Ντέμι.

Τι θα ήταν το αμερικανικό σινεμά χωρίς τον Κουέντιν Ταραντίνο; Για κάποιον που έχει κάνει μόνο έντεκα ταινίες σε 33 χρόνια είναι, εξ ορισμού, μια σοβαρή παρακαταθήκη. Πόσω μάλλον, όταν μόλις με την δεύτερη ταινία του επαναπροσδιορίζει – αποδομώντας και σαρκάζοντας την – τη σινεφίλ βία. Αν και μόλις με ένα ‘Οσκαρ στην κατοχή του (Σεναρίου), το «Pulp Fiction» δημιούργησε μια ανεπανάληπτη σχολή, συνώνυμη του δημιουργού του, ξανάβαλε τον Τζον Τραβόλτα στην πίστα και μας προετοίμασε για μια σειρά από εκπληκτικά σάουντρακ που έχουν ‘λιώσει’ στο You Tube. Με λίγα λόγια, ο ορισμός του cult.

Είκοσι, χρόνια πριν, παραμονές Χριστουγέννων, ξεροσταλιάζαμε για ένα εισιτήριο που θα μας έβαζε με εκπληκτική πιστότητα στον μυθολογικό όσο και οντολογικό κόσμο του Τόλκιν. Ο Πίτερ Τζάκσον έκανε το θαύμα του σε μια τριλογία που έμελλε σήμερα να θεωρείται θρυλική και συνάμα ένας οσκαρικός θρίαμβος (11 Οσκαρ στην κορύφωση της τριλογίας «Η επιστροφή του βασιλιά»). Το έπος του φανταστικού είχε βρει έναν ορκισμένο σύμμαχο – τα νέα τεχνολογικά μέσα – με τον πιο εντελή τρόπο, χωρίς να στερείται της αφηγηματικής δεξιοτεχνίας για την απεικονίσει τη μάχη του Καλού με το Κακό∙ τις αξίες που κινούν την ανθρώπινη Ιστορία, αιώνες τώρα. Γι’ αυτό και την είχαν συνδράμει σπουδαίοι ηθοποιοί: ΙανΜακΚέλεν, Κέιτ Μπλάνσετ, Βίνγκο Μόρτενσεν, Ιαν Χολμ.

Κωνσταντίνος Καϊμάκης

Τα πέντε αγαπημένα μου οσκαρικά φιλμ δεν έχουν κερδίσει τα περισσότερα Όσκαρ. Τα πέντε αγαπημένα μου οσκαρικά φιλμ εντοπίζονται σε μια χρονική κάψουλα διάρκειας 4 δεκαετιών. Τα πέντε αγαπημένα μου οσκαρικά φιλμ απλώνονται σε διαφορετικά κινηματογραφικά είδη. Τα πέντε αγαπημένα μου οσκαρικά φιλμ δεν είναι πέντε αλλά έξι. Εξυπνάδες, αλλά πάνω από όλα μας αρέσουν τα αληθινά έξυπνα φιλμ.

Η μοναδική ταινία του Μικελάντζελο Αντονιόνι που προτάθηκε για Όσκαρ. Και μάλιστα 2 παρακαλώ. Για τη σκηνοθεσία και το πρωτότυπο σενάριο (δικό του κι αυτό σε συνεργασία με τους Τονίνο Γκουέρα και Έντουαρντ Μποντ). Η πρώτη αγγλόφωνη ταινία του σπουδαίου Ιταλού είναι ένα μεταμοντέρνο ποίημα γραμμένο κατευθείαν από τo ξέφρενο swinging London των 60s με αποδέκτη την αστική μοναξιά του σήμερα. Η σκηνή με το μπαλάκι του τένις εξακολουθεί να πονοκεφαλιάζει τους μύστες της σουρεαλιστικής τέχνης.

Η άποψη του μέλλοντος δια χειρός Άντριου Νίκολ, του νεοζηλανδού σεναριογράφου του «Ζωντανή μετάδοση- The Truman Show», ο οποίος επιχειρεί το σκηνοθετικό ντεμπούτο του με ένα ντελικάτο και αξεπέραστο φιλμ με τους Ίθαν Χοκ- Ούμα Θέρμαν- Τζουντ Λο το οποίο δυστυχώς προτάθηκε μόνο για τα φουτουριστικά σκηνικά του τα οποία αντλούσαν έμπνευση από τη δεξαμενή του φιλμ νουάρ. Η πιο τρυφερή ματιά πάνω στον αγώνα του ανθρώπου να ξεπεράσει τον ίδιο του τον εαυτό σε ένα αυτοκαταστροφικό ταξίδι που δεν έχει γυρισμό.

Η μόνη ταινία του Κιούμπρικ που αγαπώ πραγματικά είναι ένα σπάνιο έργο τέχνης, μια λιθογραφία που ζωντανεύει ξαφνικά με την αφηγηματική αποστασιοποίηση του Κιούμπρικ να αγγίζει το τέλειο. Πίσω από την κεκαλυμμένη κριτική ματιά του Κιούμπρικ πάνω στις αλλαγές που έρχονται – ξεκάθαρη η επίδραση της Γαλλικής Επανάστασης στις ζωές των ηρώων – μια κριτική που γίνεται απρόσμενα αμείλικτη για την αριστοκρατική τάξη, κρύβεται η συγκινητική διαδρομή του Ιρλανδού τυχοδιώκτη που ρισκάρει τα πάντα μπας και καταφέρει να αλλάξει την μοίρα του. Τέσσερα Όσκαρ αλλά κανένα βασικό (μουσική, φωτογραφία, σκηνικά, κοστούμια).

Το καλύτερο παραμύθι του μεγαλύτερου παραμυθά που γέννησε το Χόλυγουντ. Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ δίνει σάρκα και οστά στην πιο όμορφη και αγνή ιστορία που μας έρχεται από το διάστημα, τοποθετώντας την κάμερα στο ύψος της παιδικής αθωότητας όπου και παραμένει πεισματικά μέχρι το λυτρωτικό φινάλε. Το φιλμ προτάθηκε για 9 Όσκαρ αλλά τελικά κέρδισε μόνο 4 για τη μουσική, τον ήχο, το ηχητικό μοντάζ και τα εφέ.

Εκείνος που είπε «καλύτερα τύχη παρά επιδεξιότητα» ήξερε καλά την ζωή. Ο ίδιος ο Γούντι Άλεν το παραδέχεται κι εμείς συμφωνούμε μαζί του. Αυτό είναι το καλύτερο φιλμ στην καριέρα του. Μια φαινομενικά μόνο κοινότυπη ιστορία για το πως επηρεάζει η τύχη τις ζωές των ανθρώπων. Και μαζί ένα αμοραλιστικό παιχνίδι γύρω από τον έρωτα, τις ενοχές, την πάλη των τάξεων, την δύναμη της στιγμής. Το φιλμ προτάθηκε μόνο για το πρωτότυπο σενάριο του Άλεν.

Ο Τζο Ράιτ βασίζεται στο μυθιστόρημα του Ιαν Μακ Γιούαν για να περιγράψει μια ισοπεδωτική ιστορία αγάπης. Το πρόσωπο κλειδί του φιλμ είναι η 13χρονη Μπραϊόνι (Σίρσα Ρόναν) που στην Αγγλία, το καλοκαίρι του 1935 εκτελεί χρέη αγγελιαφόρου μεταφέροντας τα ερωτικά γράμματα του Ρόμπι (Τζέιμς Μακαβόι) στην αδελφή της Σεσίλια (Κίρα Νάιτλι). Σκηνές ανθολογίας με την κάμερα να πηγαινοέρχεται με ευελιξία και δυναμισμό ανάμεσα σε δωμάτια και εποχές. Την ίδια στιγμή τα πλήκτρα της γραφομηχανής δίνουν το ρυθμό στις πράξεις των ηρώων στο φιλμ που κέρδισε μόνο το βραβείο τραγουδιού κι ενώ είχε ακόμη 6 υποψηφιότητες.