Σήμερα, 14 Απριλίου 2021, η Google τιμά τον “πατέρα” της τυπογραφίας, Γουτεμβέργιο, με ένα doodle. Ο Ιωάννης Γουτεμβέργιος, που γεννήθηκε γύρω στο 1400 στο Μάιντς της Γερμανίας ήταν σιδηρουργός, χρυσοχόος, τυπογράφος και εκδότης. Στην ιστορία όμως έμεινε ως ο άνθρωπος που εισήγαγε την τυπογραφία στην Ευρώπη.
Παρόλο που ο Γουτεμβέργιος δεν εφηύρε ο ίδιος την μηχανική εκτύπωση με κινητά στοιχεία, ήταν ο πρώτος που συνέταξε και ολοκλήρωσε τη μέθοδο για τη μαζική εκτύπωση βιβλίων. Η τυπογραφική μέθοδος του Γουτεμβέργιου θεωρείται ευρέως ως η πιο σημαντική εφεύρεση της δεύτερης χιλιετίας και το γεγονός που εγκαινίασε τη νεότερη Εποχή της ανθρώπινης ιστορίας. Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της Αναγέννησης, τη Μεταρρύθμιση, τον Διαφωτισμό και την επιστημονική επανάσταση και έθεσε τη βάση για τη σύγχρονη -βασισμένη στη γνώση- οικονομία και τη διάδοση της μάθησης στις μάζες.
Λίγα λόγια για τη ζωή τουΗ ακριβής ημερομηνία γέννησης του Γουτεμβέργιου δεν έγινε ποτέ γνωστή -σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή όμως γεννήθηκε γύρω στο 1397 με 1400, ενώ πέθανε το 1468 σε ηλικία 68-71 ετών. Ο “πατέρας” της τυπογραφίας, όπως τον αποκαλούμε σήμερα, γεννήθηκε και πέθανε στο Μάιντς της Γερμανίας, ωστόσο είχε ζήσει και σε άλλες περιοχές της χώρας.
Περίπου στα 1430 εγκαταστάθηκε στο Στρασβούργο, ενώ μέχρι και τον Μάρτιο του 1434 υπάρχουν ενδείξεις ότι διέμενε ακόμα εκεί χάρη σε ένα γράμμα, που μάλιστα υποδείκνυε ότι είχε κάποιους συγγενείς από την πλευρά της μητέρας του εκεί. Το Στρασβούργο ήταν το μέρος όπου άρχισε να πειραματίζεται με τη μεταλλουργία, ενώ το 1434 έκανε και τα πρώτα του βήματα στην τυπογραφία.
Ως εκπαιδευμένος πλέον χρυσοχόος και μέλος της αντίστοιχης συντεχνίας, άρχισε να δουλεύει με κινητούς ξύλινους χαρακτήρες. Τα πρώτα αποτελέσματα διαφαίνονται το 1436, όταν εκτύπωσε λαϊκά, θρησκευτικά βιβλία. Μετά από διάφορες προσπάθειες πετυχαίνει, το 1441, με τη βοήθεια ενός βελτιωμένου μελανιού, να αξιοποιήσει εκτυπωτικά και τις δύο όψεις μιας σελίδας χαρτιού.
Η τελική επιτυχία για την αξιοποίηση της εφεύρεσής του ήρθε με την εκτύπωση, το 1455, της Βίβλου των 42 γραμμών στα λατινικά, σε 180 αντίτυπα, τα περισσότερα σε κοινό χαρτί και μερικά σε χαρτί εξαιρετικής ποιότητας, μία αισθητικά άριστη τυπογραφική εργασία, αν και αποτελεί μόλις το πρώτο τυπογραφικό προϊόν του. Είναι ευρέως γνωστή ως η “Βίβλος του Γουτεμβέργιου”. Αποτελεί το πρώτο βιβλίο μαζικής παραγωγής.
Μπορεί λοιπόν ο Γουτεμβέργιος να μην ήταν εκείνος που εφηύρε τα κινητά τυπογραφικά στοιχεία, που έκαναν την τυπογραφία δυνατή (αυτό αποτέλεσε εφεύρεση του Ολλανδού Λαυρέντιου Κοστέρ στο Χάρλεμ). Ήταν όμως εκείνος που συνέλαβε πρώτος την ιδέα της τυπογραφικής μεθόδου και χάρισε στην ανθρωπότητα τα πρώτα βιβλία μαζικής παραγωγής αλλάζοντας για πάντα την ιστορία. Γι’ αυτό και θεωρείται ο “πατέρας” της τυπογραφίας.