H ευρεία χρήση των CGI στις ταινίες (ειδικά περιπέτειας) είναι πλέον κάτι το δεδομένο, αν όχι αναμενόμενο -ο όρος CGI σημαίνει “Computer Generated Imagery” ή με την (άχαρη) ελληνική μετάφραση “Εικόνες Δημιουργούμενες με Υπολογιστή”.
Φυσικά, η χρήση CGI δεν είναι πάντοτε επιτυχημένη, καθώς πρέπει να διαθέτει κανείς κι άλλες αρετές όπως η προσεκτική σχεδίαση και η καλλιτεχνική μαεστρία. Γι’ αυτό και σε πολλές ταινίες και σειρές, τα ειδικά εφέ δεν βοηθούν στη ρεαλιστική αποτύπωση μη ρεαλιστικών εικόνων.
Ας ανατρέξουμε στις 10 σημαντικές στιγμές στην ιστορία του CGI από την αρχή έως σήμερα…
1. Westworld (1973)Η πρώτη ταινία που έκανε χρήση CGI! Πρόκειται για μια μικρή σκηνή σε διάρκεια που ο θεατής μπορεί να δει μέσα από τα μάτια του Gunslinger, ενός μοχθηρού ρομπότ. Αυτό που βλέπουμε είναι η φιγούρα του άνδρα που κυνηγάει και ο γύρω χώρος, όλα σε pixels. Για την εποχή βέβαια, ήταν ένα τεράστιο βήμα. Άξιο αναφοράς το γεγονός πως η ομάδα σχεδίασης δεν είχε ένα συγκεκριμένο μοντέλο κατά νου. Έφτιαξαν το δικό τους με το σκάνερ της εποχής και τις πρώτες φωτογραφίες από τον Άρη.
Η συγκεκριμένη ταινία κατέχει την πρωτιά στον συνδυασμό ζωντανής δράσης και CGI. Παρά την απεικόνιση του κόσμου ενός video game, η ταινία δεν έφτασε όσο ψηλά της άξιζε. Ενδέχεται να φταίει και το γεγονός ότι την ίδια χρονιά έκλεψαν την παράσταση οι ταινίες “E.T. The Extra-Terrestrial” και “Blade Runner”. Είναι αρκετά αδικημένη καθώς περιείχε τουλάχιστον 15 λεπτά 3D σκηνών. Μάλιστα, η Ακαδημία των Όσκαρ την απέκλεισε από την κατηγορία των Ειδικών Εφέ γιατί τότε, η χρήση εφέ μέσω υπολογιστών θεωρήθηκε “κλεψιά”. Πάντως, η σκηνή της μάχης με τις μηχανές φωτός είναι μοναδική μέχρι και σήμερα…
Σε αυτήν την περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας σε σκηνοθεσία του Τζέιμς Κάμερον, οι πρωταγωνιστές συναντούν μια εξωγήινη μορφή από νερό. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του Σινεμά που δημιουργείται κάποια μορφή από νερό μέσω CGI. Μάλιστα, η εξωγήινη αυτή μορφή, προσομοιώθηκε και στο πρόσωπο της πρωταγωνίστριας Μέρι Ελίζαμπεθ Μαστραντόνιο. Η διάρκεια του εφέ κράτησε μόλις 75 δευτερόλεπτα και παρόλα αυτά, χρειάστηκε 8 μήνες σχεδιασμού. Συνολικά, 7 εταιρείες ειδικών εφέ ανέλαβαν κομμάτια από αυτά τα 75 δευτερόλεπτα. Βέβαια, ήταν η εταιρεία ILM που δημιούργησε το πρόγραμμα που θα έδινε ρεαλισμό σε αυτό το πλάσμα.
4. Terminator 2 (1991)O Τζέιμς Κάμερον επιστρέφει με καινοτομίες στα ειδικά εφέ και κερδίζει το αντίστοιχο Όσκαρ. Το ρομπότ Τ-1000 της δεύτερης ταινίας του franchise Terminator, έχει μια ιδιαίτερη μορφή που προσαρμόζεται σε πράγματα, μετατρέπεται σε ανθρώπους και διαπερνά αντικείμενα. Στο σύνολο, τα εφέ καταλαμβάνουν 5 λεπτά αλλά χρειάστηκαν 10 μήνες δουλειάς και 35 ειδικοί. Για το πρόσωπο του ρομπότ, η εταιρεία ILM χρησιμοποίησε ένα σκάνερ που ονομάζεται Cyberscan. Με μια ακτίνα που σκάναρε το πρόσωπο του Ρόμπερτ Πάτρικ και με κάμερες για την συλλογή 3D υλικού, πέτυχαν το τελικό αποτέλεσμα.
5. Jurassic Park (1993)Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ κατάφερε με τους συνεργάτες του, να ζωντανέψει δεινόσαυρους. Στην πρώτη ταινία του franchise δεν χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά CGI αλλά ένας συνδυασμός με animatronics και stop-motion. Για την ακρίβεια, τα CGI είναι μόλις 4 λεπτά στην ταινία αλλά αρκούν για να δείξουν το μεγαλείο της χρήσης τους. Η θρυλική σκηνή που τα περιλαμβάνει είναι αυτή με την εμφάνιση του πρώτου ζωντανού δεινόσαυρου, ενός Βραχιόσαυρου…
H πρώτη ταινία Matrix των αδερφών Γουατσόφσκι περιλαμβάνει θρυλικές σκηνές CGI. Η καλύτερη όλων είναι, φυσικά, η γνωστή σκηνή όπου ο Νίο και ο πράκτορας Σμιθ αποφεύγουν σφαίρες. Μάλιστα, αργότερα καθιερώθηκε και ο όρος “bullet-time”. Πιο θεαματικά το πετυχαίνει ο Νίο σε μια αργή κίνηση καταφέρνοντας να τραυματιστεί απειροελάχιστα. Την συγκεκριμένη σκηνή την γύρισαν με 120 κάμερες να είναι τοποθετημένες κυκλικά και να απαθανατίζουν κάθε στιγμή ταυτόχρονα. Η εξήγηση είναι πιο περίπλοκη και αρκεί να πούμε απλά πως τους χάρισε το Όσκαρ Καλύτερων Ειδικών Εφέ.
7. Άρχοντας των Δαχτυλιδιών (2001)Τα CGI στην τριλογία του Lord of the Rings είναι όλα απίστευτου επιπέδου. Επικεντρωνόμαστε όμως στην αποτύπωση του Gollum, ενός από τους πρώτους χαρακτήρες που δημιουργήθηκε αποκλειστικά από 3D motion. Ο Άντι Σέρκινς, ο ηθοποιός που τον υποδύεται, επρόκειτο να δώσει μόνο τη φωνή του αλλά κατέληξε να δίνει και τις εκφράσεις και τις κινήσεις του. Χρειάστηκαν πάνω από 1.000 σχέδια για την αποτύπωσή του και σίγουρα δεν είχε ξαναγίνει ο συνδυασμός ενός ψηφιακού χαρακτήρα με την ερμηνεία του ηθοποιού. Ήταν, πραγματικά, μια τρομερή στιγμή για την ιστορία των ειδικών εφέ στον κινηματογράφο.
Μέσα στην τριλογία του Spiderman υπάρχουν πολλά εξαιρετικά ειδικά εφέ που πλαισιώνουν -πέρα από τον προφανή ήρωα- τους κακούς, Venom και Green Goblin. Στην τρίτη, όμως, ταινία με τον κακό να ονομάζεται Sandman, ξεπέρασαν τους εαυτούς τους. Το CGI για την αποτύπωση της δημιουργίας του χαρακτήρα, ο οποίος συσπειρώνεται μέσα από εκατομμύρια κόκκους άμμου, χρειάστηκαν 2.700 στιγμιότυπα. Πήρε στην ομάδα έναν χρόνο δουλεύοντας πάνω στα εργαλεία που χρειάζονταν για την αποτύπωση αυτή. Η σκηνή διαρκεί 3 λεπτά και δείχνει πως η τεχνολογία έχει ήδη προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα.
9. Avatar (2009)Φυσικά, δεν θα μπορούσε να λείπει από αυτή τη λίστα η επική τομή των CGI, το “Avatar”. Είναι και η τρίτη ταινία του Τζέιμς Κάμερον σε αυτήν την δεκάδα μιας και υπήρξε μεγάλος πρωτοπόρος στον τομέα των ειδικών εφέ. Η συγκεκριμένη ταινία είναι τόσο αξιομνημόνευτη για τα εφέ της καθώς το 70% αυτών είναι CGI, ενώ η ταινία γυρίστηκε όλη σε 3D. Πέρα από ορισμένα bluscreens, όλα τα υπόλοιπα είναι CGI και η λεπτομέρεια και ο ρεαλισμός στην αποτύπωση, μας αφήνουν όλους με το στόμα ανοιχτό ακόμη και τόσα χρόνια μετά.
Για το τέλος, κρατήσαμε μια από τις καλύτερες ταινίες του Κρίστοφερ Νόλαν, o οποίος χρησιμοποιεί πάντοτε θεαματικά ειδικά εφέ. Το “Inception” δεν μπορούσε να μη περιέχει CGI με ιδιαίτερη προσοχή στην σκηνή όπου τα κτίρια στο Παρίσι αναδιπλώνονται δημιουργώντας έναν κύβο. Πρόκειται για το όνειρο της Ariadne και για να επιτευχθεί, χρειάστηκαν δύο εβδομάδες. Τέσσερα παριζιάνικα τετράγωνα επιλέχθηκαν για την ενδελεχή επεξεργασία τους, που θα οδηγούσε μετά στον πολλαπλασιασμό τους. Αργότερα, προστέθηκαν και αυτοκίνητα αλλά και πεζοί. Η σκηνή αυτή, σίγουρα, έχει χαραχτεί στις μνήμες όλων…
