Το “Mulholland Drive” του Ντέιβιντ Λιντς κλείνει 20 χρόνια από την πρεμιέρα του στις Κάννες, στις 16 Μαΐου 2001. Είναι, ίσως, η πιο γνωστή και πολυσυζητημένη ταινία του Αμερικανού σκηνοθέτη αλλά και ένα διαμάντι για τον 21ο αιώνα. Φυσικά, το να κατανοήσει κανείς αυτήν την ταινία, ακόμη και μετά από 20 χρόνια, μοιάζει ακατόρθωτο!
Υπάρχουν πολλά αινίγματα που περιμένουν μια λύση και, φυσικά, ο Ντέιβιντ Λιντς δεν δίνει ποτέ απαντήσεις για τις ταινίες του. Τι συνέβαινε στο νυχτερινό club “Silencio”; Τι υπήρχε μέσα στο μυστηριώδες μπλε κουτί; Ποιο ήταν το ανατριχιαστικό ηλικιωμένο ζευγάρι;
Αυτά είναι μόνο μερικά από τα ερωτήματα που “βασανίζουν” ακόμη τους θαυμαστές της ταινίας. Ενδέχεται, να μην χρειάζεται να δοθούν απαντήσεις και καμία εξήγηση να μην είναι αρκετή. Ο Λιντς δημιουργεί σουρεαλιστικές ταινίες και η σωστή ερμηνεία μπορεί να μην είναι μία. Μπορεί να μην υπάρχει καν. Όσοι, όμως, ψάχνετε απαντήσεις, δείτε τις πιο γνωστές ερμηνείες του “Mulholland Drive” και κρατήστε την πιο ταιριαστή για εσάς…
Το πρώτο μισό της ταινίας είναι όνειρο και το δεύτερο μισό η πραγματικότηταΗ θεωρία με την μεγαλύτερη υποστήριξη είναι αυτή που θέλει το πρώτο μισό της ταινίας να είναι όνειρο και το δεύτερο μισό η πραγματικότητα. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για το όνειρο της Μπέτι (Ναόμι Γουότς), η οποία θέλει να γίνει ηθοποιός και μετακομίζει στο Λος Άντζελες. Εκεί, συναντά μια γυναίκα (Λάουρα Χάρινγκ) που δεν θυμάται την ταυτότητά της και δίνει στον εαυτό της το όνομα Ρίτα (από την Ρίτα Χέιγουορθ). Μαζί προσπαθούν να ανακαλύψουν ποια είναι καθώς αναπτύσσουν ερωτικές σχέσεις. Στο δεύτερο μισό, δηλαδή στην πραγματικότητα, η Μπέτι, πλέον Νταϊάν, είναι μια αποτυχημένη ηθοποιός, σε κακή ψυχολογική κατάσταση, που η κοπέλα της (η Ρίτα που τώρα είναι η Καμίλα) την έχει αφήσει και γι’ αυτό βάζει κάποιον να την σκοτώσει. Σε αυτήν την περίπτωση, το ηλικιωμένο ζευγάρι ενσαρκώνει τους γονείς της Μπέτι και την απογοήτευση που τους προκάλεσε.
Η αμέσως επόμενη γνωστή θεωρία είναι αυτή στην οποία όλη η ταινία είναι όνειρο και δεν απεικονίζεται πουθενά η πραγματικότητα. Θα μπορούσε να είναι το όνειρο της Μπέτι και οι πολλές ιστορίες που ανοίγουν, χωρίς να καταλήγουν κάπου, να είναι κομμάτια του ονείρου ή αλλιώς όνειρο μέσα στο όνειρο. Στοιχεία που δεν μπορούμε να βρούμε τον κρυμμένο συμβολισμό τους, όπως το μυστήριο μπλε κουτί και το περιεχόμενό του, σε αυτήν την θεωρία, πιθανότατα να μην επιδέχονται κάποιας ερμηνείας. Ακόμη και το δεύτερο μισό, που στην προηγούμενη θεωρία ήταν η πραγματικότητα, περιείχε χαρακτήρες που δεν έβγαζαν νόημα και δεν ταίριαζαν κάπως – ένα χαρακτηριστικό στοιχείο στα όνειρα. Εξάλλου, όσο κι αν προσπαθούμε να εξηγήσουμε ένα όνειρο, τόσο αδυνατούμε να καταλήξουμε κάπου. Κι αυτό είναι λογικό καθώς τα όνειρα προέρχονται από το υποσυνείδητό μας.
Η φαντασία και η πραγματικότητα της σχέσηςΣυχνή είναι και αυτή η θεωρία, στην οποία η σχέση της Μπέτι με την Ρίτα είναι αυτή που θα ήθελε η Μπέτι/Νταϊάν ιδανικά να είναι, σε σχέση με το ποια είναι στην πραγματικότητα. Η Νταϊάν δείχνει καταβεβλημένη και να μην μπορεί να ξεπεράσει την Ρίτα/Καμίλα και γι’ αυτό, η σχέση που είχαν στο πρώτο μισό της ταινίας αναπαριστά την φαντασία της, την προσδοκία για την σχέση που θα ήλπιζε να είχαν.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι στο “Mulholland Drive” βλέπουμε μια κριτική του Λιντς στο Χόλιγουντ και πόσο εύκολα «κόβονται» τα όνειρα τόσων ανθρώπων. Πρώτη απ’ όλους, η Μπέτι που ξεκινά γεμάτη φιλοδοξία να κυνηγήσει το όνειρό της στην υποκριτική στο Λος Άντζελες και τελικά καταλήγει ψυχικά και σωματικά εξουθενωμένη. Έπειτα, ο Άνταμ Κέσερ, ο σκηνοθέτης που θέλει να προσλάβει την Μπέτι στην ταινία του αλλά καταλήγει να προσλαμβάνει την Καμίλα αφού έπεσε θύμα εκβιασμού. Και, φυσικά, υπάρχουν πολλά μικρότερα παραδείγματα μέσα στην ταινία που φανερώνουν την σήψη του χολιγουντιανού συστήματος.
Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγουν πολλοί κριτικοί κινηματογράφου αλλά και θεατές. Μπορεί να θεωρείται από τις πιο “εύκολες” στην ανάλυση, ταινίες του Λιντς και το salon.com να έχει κάνει μια λεπτομερή – 6.000 λέξεων – ανάλυση της ταινίας, δεν παύει, όμως, να χάνεται ένα μεγάλο μέρος της μαγείας με αυτόν τον τρόπο. Η συγκεκριμένη ταινία αν διαιρεθεί σε μικρές ιστορίες, βγάζει νόημα κι αν την δει κανείς ως σύνολο, γίνεται δύσκολη η κατανόηση. Σε κάθε περίπτωση, δεν χρειάζεται να επιμένουμε τόσο σε μια τελική απάντηση που στο τέλος θα μας απομακρύνει από την μοναδική εμπειρία της θέασης