Τα “λουλουδάδικα” του Συντάγματος ανοίγουν και πάλι

Τα ιστορικά ανθοπωλεία του Συντάγματος αναγεννιούνται με κοινή πρωτοβουλία της Βουλής των Ελλήνων, του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) Α.Ε., έπειτα από την, ομόφωνα, θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων. Με τον τρόπο αυτό αναβιώνει μια μακρά αθηναϊκή παράδοση και αναδεικνύεται ένας ιστορικός χώρος για την πρωτεύουσα, που ξαναβρίσκει την παλιά του αίγλη.

Ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων κ. Κώστας Τασούλας δήλωσε τα εξής: «Μετά από πολυετία μαρασμού, ο χώρος των “ανθοπρατηρίων” ξαναζωντανεύει, χάρη στη συνεργασία της Βουλής, του Υπουργείου Πολιτισμού και της ΕΤΑΔ. Οι εσωτερικοί χώροι των καταστημάτων ανακαινίζονται και μπορούν να στεγάσουν επιπλέον και δράσεις πολιτισμού. Η Βουλή θα εκθέτει και θα διαθέτει στο κοινό τις εκδόσεις του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, που ιδιαίτερα τελευταία περιλαμβάνουν άκρως ενδιαφέροντα βιβλία γύρω από την Επανάσταση του 1821. Η ύπαρξη και χρήσεων πολιτισμού θα λειτουργήσει ευνοϊκά για την επισκεψιμότητα του ιδιαίτερου αυτού χώρου, ώστε και νέα ανθοπωλεία να επανέλθουν στο ανακαινισμένο πλέον περιβάλλον που αποκτά έτσι ζωή και ομορφιά εκεί που εδώ και πολλά χρόνια υπάρχει εγκατάλειψη και απουσία».

Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «τα ανθοπωλεία της Βουλής, τα “λουλουδάδικα”, όπως τα γνωρίζουμε όλοι, αποτελούν ένα ξεχωριστό τοπόσημο της Αθήνας, ένα εμβληματικό σημείο του κέντρου της πρωτεύουσας. Πολλοί τα θυμόμαστε σε πλήρη άνθηση και λειτουργία. Ωστόσο, όλοι μας τα βλέπαμε τα τελευταία, αρκετά, χρόνια να έχουν παρακμάσει. Το αποτέλεσμα της εξαιρετικής συνεργασίας μας με την Βουλή και τον Οργανισμός Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων είναι η μελέτη «Αναδιαρρύθμισης καταστημάτων Ανθοπωλείων Βουλής», που εκπονήθηκε από την ΕΤΑΔ και εγκρίθηκε από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων. Η μελέτη αναβάθμισης και επαναλειτουργίας των ανθοπωλείων, αποκαθιστά αισθητικά αυτό το προβεβλημένο σημείο της Αθήνας, προσθέτοντας μια, υψηλής αισθητικής, πινελιά στο στιβαρό κτηριακό συγκρότημα της Βουλής των Ελλήνων. Αποτελεί, επίσης, ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός ότι ο ΟΔΑΠ και τα υψηλής ποιότητας και αισθητικής πολιτιστικά προϊόντα του, αποκτούν ένα κατάστημα πώλησης, σε ένα εξαιρετικά προβεβλημένο μέρος της πόλης, μετά το κατάστημα του Αεροδρομίου Ελ. Βενιζέλος που ήδη προετοιμάζεται».

Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΤΑΔ, Στέφανος Δ. Βλαστός δήλωσε: «Χάρη στην άριστη και εποικοδομητική μας συνεργασία μας με το Γραφείο της Βουλής και την Υπουργό Πολιτισμού καταφέραμε μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα να επιλύσουμε σειρά προβλημάτων, προκειμένου να ανοίξουμε μια νέα σελίδα αξιοποίησης και αναβάθμισης των χώρων των ιστορικών ανθοπωλείων του Συντάγματος, τα οποία σύμφωνα με την μελέτη που εκπονήσαμε θα αποδοθούν και πάλι σύντομα στους πολίτες και στους επισκέπτες της Αθήνας. Υλοποιούμε έτσι το όραμα μας για την αναβίωση του αθηναϊκού αυτού τοπόσημου, σε συνέχεια και της προσωπικής δέσμευσης του Πρωθυπουργού. Ως Εταιρεία αποδεικνύουμε ότι είμαστε σε θέση, όχι μόνο να αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες της κοινωνίας, αλλά κυρίως να υλοποιούμε αποτελεσματικά στην πράξη τους στόχους που θέτουμε. Με συλλογική δουλειά και σε πνεύμα σύμπνοιας και συνεργασίας με όλους τους θεσμικούς φορείς, η ΕΤΑΔ παραμένει στοχοπροσηλωμένη, περνώντας από την απραξία στην ενεργή και δυναμική επίλυση των χρόνιων προβλημάτων για τη βέλτιστη αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας προς όφελος όλων των πολιτών».

Τα ιστορικά ανθοπωλεία του Συντάγματος αποτελούνται από έντεκα (11) καταστήματα, τα οποία είναι σχεδόν ισομεγέθη υπόσκαφα διαμερίσματα κάτω από τον περίβολο του κτηρίου της Βουλής, που εκτείνονται γραμμικά στην κάθοδο της Λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας με πρόσβαση απευθείας σε αυτή. Κάποια από αυτά έχουν ενωθεί μεταξύ τους, ενώ άλλα είναι αυτόνομα με είσοδο από το δρόμο, όπως ήταν σχεδιασμένα αρχικά. Σήμερα βρίσκονται σε λειτουργία δύο ανθοπωλεία, τα οποία και καταλαμβάνουν τέσσερα διαμερίσματα.

Σύμφωνα με τη μελέτη αναδιαρρύθμισης των καταστημάτων ανθοπωλείων της Βουλής που υλοποίησε η ΕΤΑΔ προτείνεται η λειτουργική αναβάθμιση των υφιστάμενων χρήσεων των καταστημάτων, διατηρώντας τη χρήση των ανθοπωλείων στα δύο άκρα των καταστημάτων και προσθέτοντας νέα χρήση εκθετηρίων – καταστήματος της Βουλής των Ελλήνων και του ΟΔΑΠ, καθώς και βοηθητικών λειτουργιών εξυπηρέτησης στους υπόλοιπους χώρους.

Τα εκθετήρια ενοποιούνται με εσωτερικές διανοίξεις των εσωτερικών τοιχίων και διαδρόμων, ενώ η δημιουργία δύο ημιυπαίθριων τμημάτων θα επιτρέπουν την είσοδο – μετάβαση από τον δημόσιο χώρο στα εκθετήρια και στο κατάστημα.

Όπως προβλέπει η αρχιτεκτονική μελέτη, αφαιρούνται οι πρόσθετες εξωτερικές κατασκευές, οι οποίες αλλοιώνουν τον χαρακτήρα του μνημείου και εκσυγχρονίζεται η κύρια όψη επί της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, κατά μήκος των καταστημάτων. Διατηρούνται δύο ανθοπωλεία, στα δύο άκρα των καταστημάτων και προστίθενται Εκθετήρια της Βουλής και του ΟΔΑΠ και βοηθητικοί χώροι εξυπηρέτησης. Τα καταστήματα που θα λειτουργήσουν ως Εκθετήρια, θα ενοποιηθούν με εσωτερικές διανοίξεις των εσωτερικών τοιχίων και διαδρόμους. Επιπλέον, δημιουργούνται ημιυπαίθριοι χώροι, στους οποίους και θα μπορούν να φιλοξενούνται περιοδικές εκθέσεις.

Με την ολοκλήρωση, το 1932, του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη στην πρόσοψη του κτηρίου της Βουλής προς την πλατεία Συντάγματος, δημιουργήθηκαν πάγκοι με λουλούδια στο σημερινό κτήριο του Υπουργείου Εξωτερικών, που βρίσκεται ακριβώς απέναντι, στη Βασιλίσσης Σοφίας.

Στη συνέχεια αποφασίστηκε το άνοιγμα μικρών ανθοπωλείων στο πλάι της Βουλής. Σχεδιάστηκαν 11 ανθοπωλεία, «ανθοπρατήρια» -όπως αναφέρονταν επισήμως- τα οποία δημιουργήθηκαν κάτω από τον περίβολο της Βουλής και με πρόσωπο στη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας. Για να επιτευχθεί η λειτουργία τους, εκδόθηκε ο νόμος 5300/1932, «Περί εγκαταστάσεως των εκ του έμπροσθεν του τάφου του Αγνώστου Στρατιώτου πεζοδρομίου απομακρυνθέντων ανθοπωλών».

Από την πρώτη στιγμή ο κόσμος αγκάλιασε τα ανθοπωλεία, καθώς πλέον μπορούσε να αγοράσει λουλούδια και να τα καταθέσει στο μνημείο, προς τιμήν της νεολαίας που θυσιάστηκε στους απελευθερωτικούς πολέμους της Ελλάδας. Τα ανθοπωλεία σύντομα έγιναν θεσμός στην αθηναϊκή κοινωνία, σημείο ραντεβού, τοπωνύμιο, ζωντανό μνημείο της Αθήνας. Το κομβικό σημείο των ανθοπωλείων βοήθησε να αντέξουν στο χρόνο. Η κατάσταση άρχισε να μεταβάλλεται την δεκαετία του`80 με το άνοιγμα νέων ανθοπωλείων να κατακλύζουν τις περιοχές του κέντρου. Τα τελευταία χρόνια μετά την κρίση και τα επεισόδια που κάθε τόσο συμβαίνουν στην περιοχή, σταδιακά οδήγησε τα ανθοπωλεία σε μαρασμό, με αποτέλεσμα, τα περισσότερα να σταματήσουν τη λειτουργία τους.