Γαλαξίας Μίκη Θεοδωράκη στο Μέγαρο Μουσικής

Καθώς κοντεύει να συμπληρωθεί εκατονταετία από τη γέννηση του μεγάλου μας μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, πυκνώνουν οι εκδηλώσεις που του αφιερώνονται, είτε αυτό αφορά την εκτέλεση έργων του είτε αφορά την παρουσίαση πρωτότυπου υλικού σχετικά με τη ζωή και το έργο του.

Μια τέτοια εκδήλωση αποτελεί και η μεγάλη έκθεση πρωτότυπων ντοκουμέντων από το Αρχείο Μίκη Θεοδωράκη, μαζί με σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό, τεκμήρια ενός σχεδόν αιώνα πολιτικής και πολιτιστικής ιστορίας της χώρας, που εγκαινιάζεται την Τρίτη 8 Ιουνίου στο Μέγαρο Μουσικής.

Ο Μ. Θεοδωράκης σε προεκλογική περιοδεία στη Δραπετσώνα Φεβρουάριος 1964

Η έκθεση, με τίτλο «Μίκης Θεοδωράκης: Ο γαλαξίας μου», πραγματοποιείται από τη Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής», που από το 1997 διαθέτει και αξιοποιεί το πλήρες αρχείο του Μίκη Θεοδωράκη, το οποίο ο ίδιος της έχει εμπιστευθεί, σε συνεργασία με τον Οργανισμό Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και το Υπουργείο Πολιτισμού.

Ο τίτλος της έκθεσης, «Ο γαλαξίας μου», προέρχεται από τα λόγια του ίδιου του συνθέτη, όταν του ζητήθηκε να περιγράψει τα έργα του: «Θεωρώ το μουσικό μου έργο ως ένα ενιαίο σύνολο. Άλλωστε επιδιώκω τα έργα της ίδια περιόδου (και όχι μόνο) να ενώνονται σε μικρά σύνολα έργων (τραγούδια, συμφωνίες, όπερες) με κοινά μουσικά θέματα, ώστε να ταξιδεύουν στον χρόνο συντροφικά και όλα μαζί να αποτελούν μικρούς μουσικούς γαλαξίες.»

Η έκθεση ταξιδεύει τον επισκέπτη στις πολλές και διαφορετικές πλευρές του Θεοδωράκη, όπως αυτές φωτίζονται από τα βιώματα και τα συναισθήματά του. Διαρθρώνεται σε 16 θεματικές ενότητες, που καλύπτουν πτυχές της ζωής και του έργου του, και παρουσιάζονται σε ισάριθμους ειδικά διαμορφωμένους χώρους.

Οι ενότητες αυτές αναφέρονται, ενδεικτικά, στο συμφωνικό του έργο, τη μελοποιημένη ποίηση, τη μουσική για το θέατρο και το σινεμά, τις όπερες και τα μπαλέτα του, το λαϊκό τραγούδι, τη μουσική που συνδέεται με τους αγώνες, τα νεανικά του χρόνια, τα χρόνια της εξορίας, την πολιτική και τη συγγραφική του δράση, τη διεθνή του απήχηση, καθώς και την ιδιαίτερη σχέση του με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Το πλήρες αρχείο του συνθέτη αποτελείται από περισσότερα από 100.000 φύλλα και περιλαμβάνει χειρόγραφες παρτιτούρες, πρωτότυπα κείμενα, προγράμματα, αποκόμματα εφημερίδων και περιοδικών, φωτογραφίες, οπτικοακουστικό υλικό, κάδρα, έντυπα, αφίσες, μετάλλια και άλλο ποικίλο υλικό. Τα χειρόγραφα του αρχείου έχουν ψηφιοποιηθεί και είναι ελεύθερα διαθέσιμα μέσω του Διαδικτύου.

Στις προθήκες της έκθεσης εκτίθενται για πρώτη φορά τα πρωτότυπα ντοκουμέντα του Αρχείου Μίκη Θεοδωράκη, με τα οποία οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή, να μάθουν την ιστορία που κρύβεται πίσω από το καθένα και να ανακαλύψουν κρυμμένους ιστορικούς θησαυρούς.

Η είσοδος στην έκθεση προσφέρεται με ελεύθερη, καθώς στόχο έχει να αποτελέσει πηγή γνώσης, εκπαίδευσης και ψυχαγωγίας για όλους. Στους χώρους της τηρούνται όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα ασφάλειας και προστασίας, όπως αυτά ορίζονται από τις αρμόδιες κρατικές υγειονομικές αρχές, η χρήση μάσκας είναι υποχρεωτική, ενώ η επίσκεψη γίνεται μόνο κατόπιν ηλεκτρονικής κράτησης θέσης και διαρκεί 45 λεπτά.

Χειρόγραφα σε χαρτοπετσέτες: Κεφάλαιο ΙΙ, Για μια σύγχρονη τραγωδία όπου πρωτογράφτηκαν τα κείμενα που περιέχονται στο βιβλίο Μουσική για τις μάζες, Εκδόσεις Ολκός, Αθήνα 1972.

O Μίκης Θεοδωράκης και το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών συμπορεύονται από την πρώτη ημέρα της λειτουργίας του, το 1991, έως σήμερα. Στις αίθουσες του έχουν φιλοξενηθεί όλα τα είδη της μουσικής του μεγάλου συνθέτη, από τραγούδια και μουσική δωματίου έως συμφωνικά έργα και μπαλέτα, με κορυφαία στιγμή το 2002, όταν παρουσιάστηκε το τελευταίο μεγάλο πρωτότυπο έργο του συνθέτη, η όπερα «Λυσιστράτη», ύστερα από παραγγελία του Μεγάρου, στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας 2001-2004.

Το Αρχείο Μίκη Θεοδωράκη αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης, καθώς είναι το μεγαλύτερο αρχείο σε όγκο αλλά και σε επισκεψιμότητα που διαθέτει η Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη». Το πολύπλευρο περιεχόμενό του, τόσο σε είδος υλικού όσο και σε κατηγορίες περιεχομένου, προσελκύει καθημερινά πλήθος επισκεπτών και μάλιστα όχι μόνο επιστήμονες αλλά και φοιτητές, δημοσιογράφους και το ευρύ κοινό.

Η έκθεση «Μίκης Θεοδωράκης: Ο γαλαξίας μου» πραγματοποιείται με σχεδιασμό και επιμέλεια από την αρχιτέκτονα και μουσειολόγο Ερατώ Κουτσουδάκη, επιστημονική επιμέλεια των μουσικολόγων Στεφανίας Μεράκου, διευθύντριας της Μουσικής Βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη», και Βάλιας Βράκα, υπεύθυνης του Αρχείου Ελληνικής Μουσικής, και συντονισμό από τον διευθυντή του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής», Αλέξανδρο Χαρκιολάκη.