Φρανσουάζ Ζιλό: Η σπουδαία καλλιτέχνης στη σκιά του Πικάσο που αναγνωρίζεται μετά από 80 χρόνια

Η Φρανσουάζ Ζιλό, που πρόσφατα έσπασε το προσωπικό της ρεκόρ στον οίκο Sotheby’s, παραμένει μία από τις πιο ταλαντούχες γυναίκες ζωγράφους μέχρι σήμερα και στα 99 της χρόνια συνεχίζει να δημιουργεί. Παρ’ όλ’ αυτά, ακόμα είναι γνωστή ως “η ερωμένη του Πικάσο“.

Γεννημένη στις 26 Νοεμβρίου το 1921 (σε λίγους μήνες θα κλείσει τα 100!), η γαλλικής καταγωγής ζωγράφος ήταν ήδη καταξιωμένη καλλιτέχνις κυρίως για τα έργα της με νερομπογιές, αλλά και στην κεραμική, όπου ξεχώριζε για τις ιδιαίτερες τεχνικές της και το χαρακτηριστικό στιλ της, όταν σε ηλικία 21 ετών γνώρισε τον 61χρονο τότε Πάμπλο Πικάσο.

Τότε ήταν που η Ζιλό και ο Πικάσο ξεκίνησαν μία σχέση που θα διαρκούσε δέκα χρόνια και θα οδηγούσε σε δύο παιδιά (έναν γιο τον Κλοντ και μία κόρη την Παλόμα). Αυτή ήταν όμως και η “αρχή του τέλους” για την καλλιτεχνική καριέρα της Φρανσουάζ Ζιλό, η οποία από τότε -και μέχρι σήμερα 80 χρόνια αργότερα- έχει μείνει στην ιστορία όχι για το ταλέντο της, αλλά ως “η ερωμένη και μούσα του Πικάσο”.

Ο Ισπανός ζωγράφος εμπνεύστηκε από την Ζιλό για έργα όπως το “La femme-fleur” (Γυναίκα-λουλούδι), ενώ ακόμα και ο Ανρί Ματίς λέγεται ότι είχε ζωγραφίσει το πορτρέτο της.

Παρ’ όλ’ αυτά, η σχέση της με τον Πικάσο δεν ήταν τόσο ρόδινη, ούτε τη βοήθησε στην καριέρα της όπως κάποιος θα περίμενε. Σύμφωνα με το βιβλίο της “Η Ζωή μου με τον Πικάσο”, ο διάσημος ζωγράφος ήταν κακοποιητικός -και αυτή δεν ήταν η πρώτη ούτε η τελευταία φορά που ακούμε αυτή την κατηγορία. Μόλις πριν από μία εβδομάδα πραγματοποιήθηκε διαμαρτυρία έξω από το Μουσείο Πάμπλο Πικάσο στην Βαρκελώνη λόγω της κακοποιητικής συμπεριφοράς του ζωγράφου σε όλες τις συντρόφους του.

Παράλληλα, σύμφωνα με ιστορικούς τέχνης, όταν η Ζιλό άφησε τον Πικάσο, ο ζωγράφος απαγόρευσε στους εμπόρους τέχνης που γνώριζε να αγοράζουν τα έργα τέχνης της. Η ίδια η Ζιλό έχει δηλώσει πολλές φορές ότι αυτή η σύνδεση του ονόματός της με εκείνο του Πικάσο “την αδικεί πολύ σαν καλλιτέχνη”.

80 χρόνια μετά από τη σχέση της με τον Πικάσο, το έργο της Φρανσουάζ Ζιλό επιτέλους φαίνεται να αναγνωρίζεται. Συγκεκριμένα πριν από ένα μήνα, ο οίκος Sotheby’s πραγματοποίησε την πρώτη δημοπρασία με έργα μόνο από γυναίκες καλλιτέχνες. Εκεί, το πιο ακριβοπληρωμένο έργο της βραδιάς ήταν της Ζιλό και συγκεκριμένα ένας πίνακας με τίτλο “Paloma à la Guitare (1965)”, που απεικονίζει την κόρη της ζωγράφου με τον Πικάσο, την Παλόμα Πικάσο.

Φρανσουάζ Ζιλό, Paloma à la Guitare (1965), photo credits: Sotheby’s

Το έργο πουλήθηκε για 1,3 εκατομμύρια δολάρια (7 φορές περισσότερο από τις εκτιμήσεις) και έτσι η Ζιλό έσπασε το προσωπικό της ρεκόρ, που ήταν 695 χιλιάδες δολάρια για ένα πορτραίτο της, με τίτλο “Étude bleue (1953)”. Για πολλούς στον κόσμο της τέχνης πρόκειται για μία αναγνώριση που έπρεπε να είχε γίνει εδώ καιρό.

Όσο λοιπόν η αξία της όλο και ανεβαίνει, οι κριτικοί και ιστορικοί τέχνης αρχίζουν να την βλέπουν ως κάτι περισσότερο από απλά μια μούσα του Πικάσο. Η ίδια η Ζιλό, σε συνέντευξη που έδωσε πρόσφατα, ανέφερε ότι “για πολλά χρόνια οι γυναίκες δεν θεωρείτο ότι πληρούσαν τις προϋποθέσεις [για τέχνη]. Ήρθε η ώρα λοιπόν να μιλήσουμε για τις γυναίκες!”.

Σήμερα, η καλλιτέχνις συνεχίζει να εργάζεται για το Ινστιτούτο Σαλκ στην Καλιφόρνια, να εκθέτει τα έργα της σε όλο τον κόσμο και να δημιουργεί στο στούντιο της στο Παρίσι, ενώ πλησιάζει τα 100α της γενέθλια! “Εξελίσσομαι συνεχώς. Μαθαίνω κάθε μέρα κάτι καινούριο. Αλλάζουμε συνεχώς. Κανείς δεν μένει ίδιος” λέει.

Κάπως έτσι, η Φρανσουάζ Ζιλό έγινε η πρώτη γυναίκα που άφησε πίσω της τον Πικάσο και συνέχισε να διαπρέπει ως καλλιτέχνις -ακόμα κι αν δεν αναγνώριζαν πάντα το μεγαλείο της.