Ξαφνικά φέτος το καλοκαίρι: Προβολές ταινιών στο θερινό σινεμά Ριβιέρα

Για μία ολόκληρη εβδομάδα, η διοργάνωση του freecinema.gr που αγαπά το κλασικό ρεπερτόριο, νοσταλγώντας ακόμη και τις κόπιες από celluloid, δίνει ξανά το ετήσιο ραντεβού της με το κοινό της Αθήνας που αναπολεί τη γνήσια ψυχαγωγία του θερινού σινεμά μέσα από έργα τα οποία πρόσθεσαν ουσιαστικό νόημα στην έννοια της κινηματογραφικής παιδείας.

Το επετειακό πρόγραμμα θα πραγματοποιηθεί το διάστημα 22 – 28 Ιουλίου 2021, πίνοντας Βίκος Cola, στον θερινό κινηματογράφο ΡΙΒΙΕΡΑ (Βαλτετσίου 46, Εξάρχεια), με δεκαέξι κινηματογραφικούς τίτλους, μεταμεσονύκτιες προβολές και δύο αποκλειστικές πρεμιέρες που θα προκαλέσουν συζητήσεις.

Με έμπνευση από το κλασικό έργο του Τένεσι Γουίλιαμς και, όντως, εντελώς ξαφνικά, το καλοκαίρι του 2012, βρέθηκα να κάνω πρόγραμμα (με δέκα ταινίες) για μία ολόκληρη εβδομάδα στο θερινό σινεμά της Δεξαμενής, στο Κολωνάκι. Δεν είχα κάποιο όραμα ξεκινώντας το ΞΑΦΝΙΚΑ ΦΕΤΟΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ. Απλώς, έτυχε! Συμπτωματικά, μαζί με τη γέννηση του freecinema.gr, του πιο ανεξάρτητου και… θρασύτατου (όπως κι εγώ) κινηματογραφικού site αυτής της χώρας, μέσω του οποίου υπερασπίζομαι με ήθος τη φιλμική κριτική.

Τα πρώτα… επτά χρόνια ήταν δύσκολα. Χωρίς οικονομικούς πόρους, με μικρή (έως ανύπαρκτη) υποστήριξη από τα media και μοναδική βοήθεια από την Ταινιοθήκη της Ελλάδος, το ΞΑΦΝΙΚΑ ΦΕΤΟΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ μετακόμισε σε ακόμη δύο θερινά σινεμά της Αθήνας, μέχρι να στεριώσει ιδανικά στον υπέροχο κήπο του εξαρχειώτικου σινέ ΡΙΒΙΕΡΑ, όπου σχεδόν «μεγάλωσα» ως θεατής, μαθαίνοντας να σέβομαι την Ιστορία της κινηματογραφικής τέχνης.

Με προσωπικό μου πείσμα και την αγάπη του κοινού που κάθε χρόνο αυξανόταν, συμμετείχε με πλήρη συναισθήματα στις προβολές, έμαθε παλιές ταινίες που δεν γνώριζε, χειροκροτούσε με ενθουσιασμό και μου ζητούσε να μη σταματήσω αυτό που κάνω, φτάσαμε φέτος σε μια επέτειο δέκα χρόνων και τον αδιαμφισβήτητο χαρακτηρισμό του κινηματογραφικού θεσμού για τούτη την πόλη. Από τις 22 έως και τις 28 Ιουλίου, λοιπόν, σας περιμένω να βιώσουμε μαζί αυτή τη γιορτή, εκεί έξω. Γιατί το σινεμά πρέπει να το ζεις. Και να το μοιράζεσαι. Με κόσμο. Διαφορετικά… το χάσαμε. 

Ηλίας Φραγκούλης, Διευθυντής του freecinema.gr

Ξαφνικά Φέτος το Καλοκαίρι: Το πρόγραμμα

Λαγωνικό 24 Καρατίων | A Shot in the Dark 102′ (21:00)
του Μπλέικ Έντουαρντς

Η επίλυση του μυστηρίου της δολοφονίας ενός σοφέρ σε εξοχική έπαυλη εκατομμυριούχου, δυστυχώς, θα πέσει στα χέρια του καταστροφικά ανίκανου επιθεωρητή Κλουζό. Το δεύτερο μέρος της κλασικής σειράς κωμωδιών του «Ροζ Πάνθηρα» βρίσκει τον Πίτερ Σέλερς να επαναλαμβάνει τον πιο θρυλικό ρόλο της καριέρας του, με τον ηθοποιό να εξελίσσει εδώ την… κάκιστη «γαλλική» προφορά – σήμα κατατεθέν του.

Τα Μυστικά Όπλα των Κατασκόπων | The Wrecking Crew (1968) 105′ (23:00)
του Φιλ Κάρλσον

Ληστεία τεράστιας ποσότητας ράβδων χρυσού στη Δανία θα κινητοποιήσει το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα, με τις ΗΠΑ να στρατολογούν τον κυβερνητικό πράκτορα Ματ Χελμ, έναν αμετανόητο ρέμπελο και γυναικά, ο οποίος (περιέργως) πάντοτε φέρνει εις πέρας τις αποστολές του. Η τελευταία φιλμική περιπέτεια του ήρωα που έπλασε ο Ντόναλντ Χάμιλτον και μοσχοπούλησε σε 27 βιβλία, διαθέτει απίστευτο cult status εξαιτίας της τελευταίας εμφάνισης της Σάρον Τέιτ (σε τούτο το φιλμ κάνει homage το «Κάποτε στο… Χόλιγουντ» του Κουέντιν Ταραντίνο), αλλά και του ντεμπούτου του Τσακ Νόρις!

Η Ζάζι στο μετρό | Zazie dans le Métro (1960) 93′ (21:00)
του Λουί Μαλ

Η 10χρονη Ζαζί θέλει να δει το παριζιάνικο Métro, μα η απεργία των εκεί εργαζομένων της χαλάει τα σχέδια. Η τρίτη σκηνοθετική δουλειά του Λουί Μαλ, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Ρεϊμόν Κενώ, διαθέτει μια οπτικά φρενήρη burlesque διάθεση που κανένας άλλος Ευρωπαίος σκηνοθέτης δεν κατάφερε να ξεπεράσει σε σουρεαλισμό… έως και σήμερα. Άγνωστο γιατί, αλλά ο πρωτότυπος ελληνικός τίτλος του φιλμ ήταν το…

Δε γουστάρω την παρέα σας| Bande à Part (1964) 95′ (23:00)
του Ζαν-Λικ Γκοντάρ

Δυο αγόρια κι ένα κορίτσι που κάνουν παρέα, αποφασίζουν να διαπράξουν το πρώτο τους έγκλημα, μια ληστεία. Ένα από τα πιο μυθικά φιλμ της γαλλικής nouvelle vague, με ερμηνευτές τους Άννα Καρίνα, Σαμί Φρέι και Πιερ Μπρασέρ. Η σκηνή του χορού των τριών ηρώων και το τρέξιμο μέσα στο μουσείο του Λούβρου άσκησαν τεράστια επίδραση στο παγκόσμιο σινεμά. Ο πρωτότυπος τίτλος του φιλμ έγινε το όνομα της πρώτης εταιρείας παραγωγής του Κουέντιν Ταραντίνο!

Οι Διαρρήκτες | Le Casse (1971) 120′ (01:00)
του Ανρί Βερνέιγ

Επαγγελματίες διαρρήκτες καταστρώνουν ληστεία πανάκριβων κοσμημάτων, χωρίς να λογαριάζουν τον ρόλο που παίζει ένας… διεφθαρμένος Έλληνας αστυνομικός (οποία έκπληξη!). Μια υπερ-cult περιπέτεια δράσης με τον Ζαν-Πολ Μπελμοντό και τον Ομάρ Σαρίφ, γυρισμένη στην Αθήνα της περιόδου της Χούντας, με μουσική επένδυση του Ένιο Μορικόνε. Και μόνο για τις κυριολεκτικά ασύλληπτες καταδιώξεις στους (αγνώριστους σχεδόν) δρόμους ολόκληρης της πόλης των αρχών της δεκαετίας του ’70, το φιλμ αποτελεί ένα πραγματικό μνημείο. (Σε συνεργασία με το Midnight Express.)

Ο Άγνωστος του Εξπρές | Strangers on a Train (1951) 101′ (21:00)
του Άλφρεντ Χίτσκοκ

Δύο άγνωστοι μεταξύ τους άνδρες συναντιούνται σ’ ένα τρένο. Ο ένας θεωρεί πως η ζωή του θα βελτιωνόταν μονάχα εάν… ξεφορτωνόταν τη σύζυγό του, ο άλλος θα ευχόταν το ίδιο για τον πατέρα του. Κι αν ο ένας… έβγαζε από την άκρη το «πρόβλημα» του άλλου; Μια από τις σπουδαιότερες ταινίες που σκηνοθέτησε ο Άλφρεντ Χίτσκοκ, ένα αριστοτεχνικό ψυχολογικό θρίλερ που δοκιμάζει τη συνείδηση του θεατή μπροστά στο σενάριο ενός… διπλού τέλειου εγκλήματος, με άπειρες σκηνές ανθολογίας.

Μιράντα | Dragonwyck (1946) 103′ (23:10)
του Τζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς

Η ρομαντική κι ονειροπόλα Μιράντα προσδοκά μια ζωή ανέσεων, μακριά από την επαρχιακή φάρμα στην οποία μεγάλωσε. Ένα γράμμα από πλούσιο μακρινό εξάδελφο την οδηγεί σε μια έπαυλη της Νέας Υόρκης, με φήμη βαριάς κατάρας που βαραίνει την οικογένεια. Δραματικό έργο εποχής, με έντονο το γοτθικό στοιχείο και υποπλοκή που χτίζει την αγωνία στην αφήγηση, υπήρξε βασική πηγή έμπνευσης για να στήσει ο Γκιγέρμο ντελ Τόρο τον «Πορφυρό Λόφο» του το 2015. Ασθένεια εμπόδισε τον Ερνστ Λιούμπιτς να το σκηνοθετήσει κι έτσι εδώ συναντάμε το ντεμπούτο του Τζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς πίσω από τις κάμερες!

Η Μάσκα του Σατανά | La Maschera del Demonio (1960) 87′ (01:00)
του Μάριο Μπάβα

Η πριγκίπισσα Άσα Βάιντα βασανίζεται μέχρι θανάτου γιατί οι ντόπιοι θεωρούν πως είναι μάγισσα, μα το εκδικητικό της πνεύμα επιστρέφει στη ζωή μετά από διακόσια χρόνια, με σκοπό να τιμωρήσει τους απογόνους του αδελφού της. Μόλις η τρίτη ταινία τρόμου της ομιλούσας περιόδου του ιταλικού σινεμά, κατόπιν της λήξης της απαγόρευσης που είχε θέσει για το είδος αυτό ο δικτάτορας Μουσολίνι, το γνωστό και σαν «Black Sunday» έχει φανατικούς λάτρεις όπως ο Τιμ Μπέρτον, ενώ αναφορές σ’ αυτό συναντάμε στον κατά Φράνσις Φορντ Κόπολα «Δράκουλα» (1992). (Σε συνεργασία με το Midnight Express.)

Κοινωνικά Σκάνδαλα | The Philadelphia Story (1940) 112′ (21:00)
του Τζορτζ Κιούκορ

Κυρία της υψηλής κοινωνίας που ετοιμάζεται να νυμφευθεί, δέχεται την ξαφνική επίσκεψη του πρώην συζύγου της κι ενός δημοσιογράφου tabloid περιοδικού, οι οποίοι… ίσως της ανατρέψουν τα σχέδια – αν δεν τη βοηθήσουν ν’ ανακαλύψει και ποια είναι πραγματικά. Όσκαρ πρώτου ανδρικού ρόλου (Τζέιμς Στιούαρτ) και διασκευασμένου σεναρίου, για μια θρυλική ρομαντική κωμωδία του κλασικού Χόλιγουντ.

Που βρίσκει λεφτά η γυναίκα μου; | The Palm Beach Story (1942) 88′ (23:10)
του Πρέστον Στέρτζες

Τολμηρός εφευρέτης στα πρόθυρα χρεοκοπίας δέχεται μια απρόσμενη βοήθεια από τη σύζυγό του, η οποία σκέφτεται να… τον χωρίσει, να παντρευτεί έναν εκατομμυριούχο, κι έτσι να χρηματοδοτήσει τα σχέδιά του! Αριστουργηματική και ελαφρώς παραγνωρισμένη screwball κωμωδία του σπουδαίου Πρέστον Στέρτζες, με αστείρευτους διαλόγους, σουρεαλιστικές πινελιές και απίστευτο κυνισμό στην ταξική κριτική της. Η Κλοντέτ Κολμπέρ μεγαλουργεί με μπρίο.

Το πιο όμορφο αγόρι του κόσμου | The Most Beautiful Boy in the World (2021) 93′ (Αθηναϊκή Πρεμιέρα)
των Κριστίνα Λίντστρομ & Κρίστιαν Πέτρι

Ο αινιγματικός βίος του Μπιορν Αντρέσεν, του αγοριού που στα 15 του χρόνια υποδύθηκε τον Τάτζιο στο «Θάνατος στη Βενετία» (1971) του Λουκίνο Βισκόντι. Με εμφάνιση που στοίχειωσε το υπόλοιπο της ζωής του και γραπώθηκε για πάντα στη μνήμη των πιο φανατικών κινηματογραφόφιλων, αλλά χωρίς να καταφέρει να κάνει ανάλογου μεγέθους καριέρα στη συνέχεια, ο Αντρέσεν παρουσιάζεται σε τούτο το σπουδαίο ντοκιμαντέρ όπως είναι σήμερα, μια σχεδόν τραγική μορφή «διασημότητας» που επανήλθε στο προσκήνιο το 2019, με το πέρασμά του από το «Μεσοκαλόκαιρο» του Άρι Άστερ.

Ξαφνικά Πέρσι το Καλοκαίρι | Suddenly, Last Summer (1959) 114′ (23:00)
του Τζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς

Ένας χειρουργός μελετά την περίπτωση μιας νεαρής κοπέλας, η πλούσια θεία τής οποίας απαιτεί από αυτόν ν’ αναλάβει τη «θεραπεία» της διά της μεθόδου της λοβοτομής. Ένα οικογενειακό μυστικό και η απεγνωσμένη απόπειρα συγκάλυψής του θα αποκαλυφθούν σταδιακά. Το περίφημο θεατρικό του Τένεσι Γουίλιαμς στην πλέον κλασική φιλμική του μεταφορά που σχολιάστηκε έντονα στην εποχή της, κυρίως για τον χειρισμό του τολμηρού θέματος του έργου. Εξαιρετικό το καστ των βασικών πρωταγωνιστών (Ελίζαμπεθ Τέιλορ, Κάθριν Χέπμπορν, Μοντγκόμερι Κλιφτ).

Ο Ουρανός ας περιμένει | Heaven can wait (1943) 112′ (21:00)
του Ερνστ Λιούμπιτς

Ο Χένρι βρίσκεται στις πύλες του… Άδη και προσμένει την είσοδό του στην Κόλαση, όμως το βιογραφικό του δείχνει πως ίσως δεν πληροί τις προϋποθέσεις και ενδεχομένως να μην είναι αυτή η θέση που του αξίζει για την «άλλη ζωή». Η αφήγηση του βίου του θα κρίνει το αποτέλεσμα. Μια υπέροχη κομεντί φαντασίας που γίνεται όλο και πιο κλασική στο πέρασμα του χρόνου και παραδίδει μαθήματα ζωής, ικανά ν’ αλλάξουν τον τρόπο που αντιμετωπίζετε τους ανθρώπους και τη συντροφικότητα!

Το πορτρέτο της Τζένι | Portrait of Jennie (1948) 86′ (23:10)
του Γουίλιαμ Ντίτερλε

Ζωγράφος συναντά όμορφο νεαρό κορίτσι στο Σέντραλ Παρκ. Θα θελήσει να της κάνει το πορτρέτο, μα σε κάθε επόμενη συνάντησή τους εκείνη θα δείχνει… μεγαλύτερη σε ηλικία! Ανάμεσα στα ρομαντικά φιλμ που μας έδωσε το Χόλιγουντ σίγουρα η πιο παράδοξα σουρεαλιστική ιστορία ενός έρωτα «απέθαντου», που δοκιμάζει ν’ αναμετρηθεί με το τι είναι αληθινό και με το σε τι μπορούμε να ελπίζουμε… πέρα από το αληθινό. Ένα συγκινητικό αριστούργημα, με Όσκαρ καλύτερων εφέ. (Προβολή κόπιας φιλμ.)

Old (2021) 108′ (21:00) (Πανελλήνια Πρεμιέρα)
του Μ. Νάιτ Σιάμαλαν

Γκρουπ από τουρίστες θα βρεθεί σε πανέμορφη, «μυστική» παραλία εξωτικής νήσου, με σκοπό να χαλαρώσει για μερικές ώρες. Σταδιακά, όμως, ανακαλύπτει πως δεν υπάρχει διέξοδος φυγής από εκεί και, το χειρότερο, θα συνειδητοποιήσει πως… ο χρόνος δεν είναι πια με το μέρος τους! Μέσα σε λίγη ώρα, όλοι τους θα εμφανίσουν σημάδια γήρανσης που δεν εξηγούνται με κανέναν τρόπο! Θα προλάβουν να ζήσουν μέχρι να έρθει η νύχτα; Ο μάστορας των plot twists επιστρέφει με έναν πρωτοφανή εφιάλτη.

Οι Διακοπές του Κυρίου Ιλό | Les Vacances de Monsieur Hulot (1953) 114′ (23:10)
του Ζακ Τατί

Ο λιγομίλητος, άκακος, ευγενέστατος αλλά καταστροφικά γκαφατζής κύριος Ιλό καταφθάνει σ’ ένα παραθαλάσσιο θέρετρο για τις διακοπές του, αναστατώνοντας τους πάντες γύρω του. Η πρώτη κινηματογραφική εμφάνιση του ομώνυμου χαρακτήρα που έπλασε ο Ζακ Τατί και σημάδεψε το σινεμά, επηρεάζοντας αναπάντεχα το είδος της κωμωδίας σε ολόκληρο τον πλανήτη. Επίσημη συμμετοχή στο Φεστιβάλ Καννών του 1953 και υποψηφιότητα για Όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου. (Προβολή κόπιας φιλμ του σπάνιου original cut.)