SNF Nostos 2021: Η τεχνητή νοημοσύνη στο επίκεντρο του έργου διεθνών καλλιτεχνών

Το φετινό καλοκαίρι, από τις 25 έως τις 29 Αυγούστου, το SNF Nostos του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος παρουσιάζει στο κοινό τις πιο προηγμένες τάσεις από τον καλλιτεχνικό χώρο, με ένα πλούσιο πρόγραμμα εγκαταστάσεων και συμμετοχικών εμπειριών που διαπνέονται και χαρακτηρίζονται από τη φετινή θεματική του φεστιβάλ, «Ανθρωπότητα και Τεχνητή Νοημοσύνη». Ο δημόσιος χώρος ενεργοποιείται, στερεότυπα αμφισβητούνται και ερωτήματα σε σχέση με τη θέση του ανθρώπου στον κόσμο της τεχνολογίας παρακινούν τον στοχασμό και την κριτική σκέψη. Όλα αυτά, μέσα σε πέντε ημέρες, με το κοινό «από κοντά» στη μεγάλη γιορτή του καλοκαιριού.

Η οπτικοακουστική διαδραστική εγκατάσταση «The Changing Room», της αμερικανίδας καλλιτέχνιδας Lauren Lee McCarthy, ανακινεί προβληματισμούς σε σχέση με τα σύγχρονα συστήματα παρακολούθησης και διερωτάται κατά πόσο ο άνθρωπος έχει τον απόλυτο έλεγχο των συναισθημάτων του. Η εγκατάσταση «Masked Reality», του ινδού καλλιτέχνη Harshit Agrawal, χρησιμοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη για να εξερευνήσει πρόσωπα, παραδόσεις, τα φύλα και την ταυτότητα, σε μια εποχή που όλα μετασχηματίζονται εξαιτίας της τεχνολογίας. Η βραβευμένη φωτογράφος Angélica Dass παρουσιάζει την έκθεση «Humanae», ένα διεθνές φωτογραφικό έργο-στοχασμό που διαρκώς εξελίσσεται, υπενθυμίζοντας ότι το χρώμα του δέρματος είναι απλώς ένα αντικειμενικό ανθρώπινο χαρακτηριστικό, ισοπεδώνοντας προκαταλήψεις. Η βραβευμένη με Pulitzer καλλιτέχνιδα Ellen Reid μεταμορφώνει με το έργο δημόσιας τέχνης «Soundwalk» το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος σε ένα ηχητικό τοπίο μέσω μιας εφαρμογής στο κινητό με ενεργοποιημένο GPS.

Lauren Lee McCarthy: «The Changing Room»

Μπορούμε να επιλέξουμε και να ελέγξουμε τα συναισθήματά μας; Η αμερικανίδα καλλιτέχνιδα Lauren Lee McCarthy δημιουργεί την οπτικοακουστική διαδραστική εγκατάσταση «The Changing Room» και αναρωτιέται μέσα από αυτήν «πώς θα ήθελες να αισθανθείς;», προσφέροντάς μας στη συνέχεια τη δυνατότητα να το βιώσουμε.

Στο «The Changing Room» οι συμμετέχοντες καλούνται να περιηγηθούν και να επιλέξουν ένα από τα εκατοντάδες «διαθέσιμα» συναισθήματα σε μία οθόνη. Αφού επιλέξουν, ένα περιβάλλον διαφορετικών στρώσεων φωτός, οπτικής, ήχου και κειμένου μπαίνει σε λειτουργία, ώστε να προκαλέσει αυτό το συναίσθημα στους ίδιους και σε όλους όσοι βρίσκονται στον χώρο. Λειτουργώντας σαν ένα «έξυπνο» περιβάλλον, το «The Changing Room» εισβάλει και ταυτόχρονα ενδιαφέρεται για τα συναισθήματα των θεατών του, ανακινώντας προβληματισμούς σε σχέση με τα σύγχρονα συστήματα παρακολούθησης, τα «έξυπνα σπίτια» και τις κοινωνικές τεχνολογίες.

Lauren Lee McCarthy, The Changing Room: Όλες τις ημέρες, 10.00-24.00, Πύργος Βιβλίων ΕΒΕ

Harshit Agrawal: «Masked Reality»

Harshit Agrawal: «Masked Reality»

Η εγκατάσταση «Masked Reality» του ινδού καλλιτέχνη Harshit Agrawal χρησιμοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη για να εξερευνήσει πρόσωπα, παραδόσεις, τα φύλα και την ταυτότητα, σε μια εποχή που όλα αλλάζουν και μετασχηματίζονται εξαιτίας της τεχνολογίας. Το διαδραστικό έργο του Agrawal εμπνέεται από τις παραδοσιακές ιεροτελεστίες βαφής προσώπων της Νότιας Ινδίας και έρχεται αυτό το καλοκαίρι στο SNF Nostos για να μεταμορφώσει τα πρόσωπα των επισκεπτών σε πρόσωπα καλλιτεχνών των τελετουργικών Kathakali και Theyyam.

Ο Harshit Agrawal υπενθυμίζει με το έργο του στο κοινό τη σπουδαιότητα του πολιτιστικού και του κοινωνικού πλαισίου των παραδόσεων αυτών. Χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη, ο καλλιτέχνης από την Ινδία παραδέχεται πως είναι σε θέση να ξεπεράσει τα όρια της πραγματικότητας και να δώσει την ευκαιρία στους επισκέπτες να δουν τον εαυτό τους ταυτόχρονα ως περφόρμερ Theyyam και Kathakali, την ίδια στιγμή ως άνδρα και γυναίκα αντίστοιχα.

Το έργο του Agrawal ενσωματώνει την τεχνητή νοημοσύνη και τις καινοτόμες τεχνολογίες, και υπάρχει χάρη στο κοινό του, μεταφέροντας το μήνυμα της ρευστότητας των φύλων και της ταυτότητας μέσα από τα πρόσωπα των ίδιων των θεατών που μεταμορφώνονται. Σε αυτό το διαρκές παιχνίδι, η τεχνητή νοημοσύνη αναδύεται ως ένα σημαντικό εργαλείο που όχι μόνο συμβάλλει στην επανασύνδεση με την παράδοση, αλλά και στον ίδιο της τον εκσυγχρονισμό, μακριά από απαγορεύσεις και περιορισμούς.

Harshit Agrawal, Masked Reality: Όλες τις ημέρες, 10.00-24.00, Φουαγιέ ΕΛΣ

Angélica Dass: «Humanae»

Η βραβευμένη φωτογράφος από τη Βραζιλία, Angélica Dass, παρουσιάζει στο SNF Nostos την έκθεση «Humanæ», ένα διεθνές φωτογραφικό έργο-στοχασμό που διαρκώς εξελίσσεται και διερωτάται τι σημαίνει το χρώμα του δέρματος. Ποια είναι τα αληθινά χρώματα της ανθρωπότητας μακριά από τις στερεοτυπικές ταμπέλες;

Η βραζιλιάνα καλλιτέχνιδα ζει στην Ισπανία και μέσω της φωτογραφίας επιθυμεί να καλλιεργήσει έναν διάλογο ανάμεσα στο προσωπικό και το παγκόσμιο, κινητοποιώντας ένα παιχνίδι όπου οι κοινωνικοί κώδικες αμφισβητούνται και επινοούνται ξανά, ταράσσοντας ταυτότητες και μάσκες. Η συλλογή πορτραίτων «Humanæ» περιλαμβάνει μέχρι στιγμής περισσότερες από 4.000 φωτογραφίες που έχουν ταξιδέψει σε περισσότερες από 40 χώρες, αποκαλύπτοντας την ομορφιά της διαφορετικότητας και των ανθρωπίνων χρωμάτων.

Στο SNF Nostos, πάνω από 100 πορτραίτα θα τοποθετηθούν στις όχθες του Καναλιού του ΚΠΙΣΝ, υπενθυμίζοντας στους επισκέπτες ότι το χρώμα του δέρματος είναι απλώς ένα αντικειμενικό ανθρώπινο χαρακτηριστικό, ισοπεδώνοντας προκαταλήψεις που οδηγούν σε κάθε είδους ανισότητες. Bαδίζοντας παράλληλα στο Κανάλι, το κοινό θα μπει στον κόσμο της Angélica Dass, έναν κόσμο όπου η ποικιλία και η διαφορετικότητα είναι φυσική και συμβάλλει μόνο στην ομορφιά της ίδιας της ζωής.

Angélica Dass, Humanae: Όλες τις ημέρες, 06.00-24.00, Όχθες Καναλιού

Ellen Reid: «Soundwalk»

Η βραβευμένη με Pulitzer συνθέτρια και ηχητική καλλιτέχνιδα Ellen Reid έρχεται στο SNF Nostos για να μεταμορφώσει το ΚΠΙΣΝ σε ένα ηχητικό τοπίο, προφέροντας στους επισκέπτες μια μοναδική συμμετοχική εμπειρία.

Η πολυμήχανη Ellen Reid είναι μία από τις πιο καινοτόμους καλλιτέχνιδες της γενιάς της, με ένα ευρύ και πολυσχιδές έργο. Εν μέσω πανδημίας, δημιούργησε το «Soundwalk», ένα έργο δημόσιας τέχνης που ντύνει ηχητικά τόπους και υπαίθριους χώρους μέσω μιας εφαρμογής στο κινητό με ενεργοποιημένο GPS. Ο περίπατος του κάθε επισκέπτη υπαγορεύει τη μουσική που θα τον συνοδεύσει και κάθε κίνησή του μέσα στον χώρο του Πάρκου Σταύρος Νιάρχος ενεργοποιεί μια διαφορετική μουσική εμπειρία.

Κατά την ίδια την καλλιτέχνιδα, το «Soundwalk» αποτελεί μια μουσική εμπειρία που αναδιαμορφώνει τον χώρο και χαρτογραφείται πάνω σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία, λειτουργώντας ως ένα «διάλειμμα από την πραγματικότητα σε μια συνθήκη κοινωνικής αποστασιοποίησης».

Ellen Reid, Soundwalk: Όλες τις ημέρες, 06.00-24.00, Πάρκο Σταύρος Νιάρχος

Takis, «Κόσμος σε κίνηση»

Αυτό το καλοκαίρι, o Viktor Koen επιμελείται την έκθεση SVA Poster Project με αφίσες εμπνευσμένες από τη θεματική του SNF Nostos, «Ανθρωπότητα και Τεχνητή Νοημοσύνη», προβάλλοντας τον τρόπο με τον οποίο οι νεαροί καλλιτέχνες και οι εκπαιδευόμενοι σχεδιαστές του School of Visual Arts της Νέας Υόρκης αντιλαμβάνονται τα σύγχρονα θέματα μέσα από κυριολεκτικές, συμβολικές ή αποκλειστικά αισθητικές μορφές έκφρασης. Παράλληλα, το Futurescape London, που δημιουργήθηκε από  το Chatham House SNF CoLab, καλεί το κοινό σε μια τρισδιάσταση περιήγηση στο Piccadilly Circus του Δυτικού Λονδίνου δίνοντας το έναυσμα στους συμμετέχοντες να φανταστούν το μέλλον των πόλεων μέσα σε ένα αστικό περιβάλλον που διαρκώς αλλάζει.

Στο πλαίσιο του SNF Nostos θα φιλοξενούνται επίσης οι δύο εκθέσεις του Athens Photo World, Paolo Pellegrin «As I was dying» (1-31.8.2021) και World Press Photo 2021 (23.8- 14.9.2021), ενώ θα συνεχίζεται η έκθεση γλυπτικών έργων του καταξιωμένου εικαστικού Takis, «Κόσμος σε κίνηση» (23.06-07.11.2021), η οποία αναδεικνύει τη σημασία της τέχνης στον δημόσιο χώρο.