Ένδυμα ψυχής: Η φωτογραφία συναντά το κέντημα στην Καλαμάτα

Οι πλέον αντιπροσωπευτικές ενδυμασίες της Λαογραφικής Συλλογής του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου επανέρχονται στο προσκήνιο, αποτυπωμένες για πρώτη φορά εικαστικά, μέσα από τη συνεργασία του καταξιωμένου φωτογράφου Βαγγέλη Κύρη και του εκφραστή της κεντητικής τέχνης Anatoli Georgiev. Η συνεργασία των δύο καλλιτεχνών με το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο οδήγησε στην έκθεση με τίτλο «Ένδυμα ψυχής», η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο του επετειακού προγράμματος της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος για τη 200ετηρίδα της Ελληνικής Επανάστασης.

Ξεπερνώντας τις πολλαπλές αντικειμενικές δυσκολίες του εγχειρήματος, ο Βαγγέλης Κύρης και ο Anatoli Georgiev συνεργάστηκαν στενά με το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο για περισσότερο από δύο χρόνια.

Φορεσιά από το Άργος, Πελοπόννησος, 19ος αιώνας / Sandu Vlad Gabriel (D Models)

Φορεσιές ανεκτίμητης ιστορικής σημασίας, που καταγράφουν την ταυτότητα της ενδυματολογικής μας κληρονομιάς από τον 18ο μέχρι και τον 19ο αιώνα, βγήκαν για πρώτη φορά στο φως μετά από δεκαετίες. Τα σπάνια εκθέματα του μουσείου, το οποίο, μεταξύ άλλων, φιλοξενεί ενδυμασίες ιστορικών προσώπων και αγωνιστών όπως οι Δημήτριος Γουδής, Γενναίος Κολοκοτρώνης, Βάσσος Μαυροβουνιώτης, Δημήτριος Μαυρομιχάλης, πολιτικών όπως ο Ιωάννης Γεννάδιος και ο βασιλιάς Όθωνας και κυριών της εποχής, όπως οι Κυριακούλα Κριεζή, Κονδύλω Μιαούλη, κυρα-Φροσύνη, Φωτεινή Γενναίου Κολοκοτρώνη, Φωτεινή Μαυρομιχάλη, Ρόζα Μπότσαρη, βρήκαν για λίγο νέα ζωή. Οι ιστορικής αξίας ενδυμασίες φορέθηκαν για πρώτη φορά εδώ και δύο αιώνες. Και ζωντάνεψαν ξανά, για να αποτυπωθούν από τον φακό του Βαγγέλη Κύρη. Στη συνέχεια οι λήψεις εκτυπώθηκαν σε ύφασμα, και με τη νέα τους μορφή αποτέλεσαν τη βάση για τα εξαιρετικά κεντήματα του Anatoli Georgiev.

Το αποτέλεσμα της συνεργασίας των δύο καλλιτεχνών, πήρε τον τίτλο «Ένδυμα ψυχής». Πρόκειται για έναν εντυπωσιακό όγκο δουλειάς, που αφορά 128 έργα συνολικά, που λειτουργεί ως φόρος τιμής στο ελληνικό ένδυμα. Μια πρωτοβουλία που αναδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο τον πλούτο και την πολυμορφία της ενδυματολογικής μας κληρονομιάς.

Ενδυμασία του Γενναίου Θ. Κολοκοτρώνη, υπασπιστή του βασιλέως Όθωνος, 19ος αιώνας / Iasonas Laios (D Models)

Η παρουσίαση του συνόλου των έργων θα κάνει πρεμιέρα το 2022 στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο στο κτίριο της Παλαιάς Βουλής της Αθήνας. Ένα χρόνο πριν την επίσημη παρουσίασή τους στην Αθήνα, ένα δείγμα 30 έργων θα παρουσιαστεί στην Καλαμάτα, στο Μέγαρο Χορού της πόλης, χάρη στην υποστήριξη του Ιδρύματος Γεωργίου και Βικτωρίας Καρέλια.

Για την παρουσίαση της έκθεσης στην Καλαμάτα επιστρατεύθηκαν δύο ακόμα σημαντικοί καλλιτέχνες, προσδίδοντας στο εγχείρημα μια νέα δραματουργία και δίνοντας στον επισκέπτη τη δυνατότητα μιας ολοκληρωμένης βιωματικής ξενάγησης. Τα έργα των Βαγγέλη Κύρη και Anatoli Georgiev αναδεικνύονται φωτιστικά από τη σπουδαία σχεδιάστρια φωτισμών Ελευθερία Ντεκώ, ενώ ντύνονται μουσικά με το πρωτότυπο ηχοτοπίο του εικαστικού ήχου Δημήτρη Μπάκα, στο οποίο αποκρυπτογραφούνται ήχοι κεντήματος και λήψεων από φωτογραφικές μηχανές, αναμεμειγμένοι με τη μουσική μας παράδοση.

Κοντογούνι της Ρόζας Μπότσαρη, Αυλή της βασίλισσας Αμαλίας 19ος αιώνας / Christina Hilla Famel

Η μετάκληση της έκθεσης αποτελεί τη βασική επετειακή δράση του Ιδρύματος Γεωργίου και Βικτωρίας Καρέλια για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Με τη χειρονομία αυτή το Ίδρυμα τιμά την πρώτη ελεύθερη πόλη της νεότερης Ελλάδας.

Ειδική μνεία αξίζει στην υλοποίηση της πολυτελούς έκδοσης «Ένδυμα ψυχής», 320 σελίδων, η οποία συνοδεύει την έκθεση. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας Ελλάδος και του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, που υλοποιείται με την ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Γεωργίου και Βικτωρίας Καρέλια.

Χειροποίητο χρυσοκέντημα, με χρυσό γαϊτάνι και κορδόνι, σε τύπωμα από βαμβακερό καμβά. Ενδυμασία που ανήκε στον Ιωάννη Μακρυγιάννη, 19ος αιώνας (λεπτομέρεια).

Το Ίδρυμα Γεωργίου και Βικτωρίας Καρέλια ανακοινώνει τη ματαίωση των εγκαινίων της πολυαναμενόμενης έκθεσης των Βαγγέλη Κύρη και Anatoli Georgiev «Ένδυμα Ψυχής», που είχαν προγραμματιστεί για το Σάββατο 7 Αυγούστου στο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας, ως ένδειξη σεβασμού απέναντι στους συνανθρώπους μας οι οποίοι πλήττονται από τα θλιβερά γεγονότα που λαμβάνουν χώρα τις τελευταίες ώρες στον τόπο. Η έκθεση θα παραμείνει ανοιχτή για το κοινό από τις 8 Αυγούστου έως τις 11 Σεπτεμβρίου, από 10:00 π.μ. έως 10:00 μ.μ.