Ars Electronica: Η Στέγη στο ψηφιακό φεστιβάλ για την τέχνη, την τεχνολογία και την κοινωνία

H Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση συμμετέχει για δεύτερη χρονιά στο ψηφιακό φεστιβάλ της Ars Electronica στην Αυστρία για την τέχνη, την τεχνολογία και την κοινωνία, με το πρόγραμμα Ars Electronica Garden Athens: Ο Αλγόριθμος και το Πάρκο παρουσιάζοντας διαδικτυακά στις 11 και τις 12 Σεπτεμβρίου μερικές από τις πιο σημαντικές στιγμές του φεστιβάλ «You & AI: Through the Algorithmic Lens», που πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι του 2021.

Εκτός από το δικό της «κήπο», η Στέγη επίσης εμφανίζεται από τις 8 έως 12 Σεπτεμβρίου στο πρόγραμμα των ευρωπαϊκών δικτύων EMAP (move to… EMAP Garden exhibition) και Studiotopia Journeys (Marine Caves and Benthic Terrazzo) όπου συμμετέχει, τα οποία προβάλλουν έργα που αναπτύχθηκαν τα τελευταία χρόνια από δεκάδες φιλοξενούμενους καλλιτέχνες στην Αθήνα και διεθνώς.

Με τον τίτλο «Α New Digital Deal», το φετινό φεστιβάλ της Ars Electronica εξερευνά την ολοένα εντονότερη ψηφιοποίηση του κόσμου μας, μαζί με τις ελπίδες και τους φόβους που αυτή γεννά, καθώς διανύουμε το δεύτερο έτος της πανδημίας. Ξεκινώντας από το Λιντς της Αυστρίας, 86 οργανισμοί από διάφορες χώρες θα παρουσιάσουν το πρόγραμμά τους σε φυσικούς χώρους αλλά και διαδικτυακά.

Benthic Terrazzo, 2021, HYPERCOMF, Studiotopia_Photos by Hypercomf

Στο «Ars Electronica Garden Athens: Ο Αλγόριθμος και το Πάρκο» στρέφουμε την προσοχή στην έκθεση «You and AI» της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση που παρουσιάστηκε σε φυσικό χώρο, και συγκεκριμένα στο Πεδίον του Άρεως στην Αθήνα, μέσω ενός ντοκιμαντέρ μικρού μήκους στην Ars Electronica Garden Athens. Η έκθεση φιλοξένησε 25 διεθνή έργα μέσα σε έναν τεχνητά φυσικό δημόσιο χώρο και συνοδεύτηκε από διαδικτυακά συνέδρια πάνω στην τεχνητή νοημοσύνη την ηθική και την τέχνη.

*Η έκθεση «You & AI» πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος European ARTificial Intelligence Lab που συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι δημόσιοι χώροι καθορίζουν την ψυχή μιας πόλης. Αποτελούν την ενσάρκωση συλλογικών εμπειριών. Αντανακλούν την πολιτεία και τις πολιτικές μιας πόλης. Απηχούν τις κοινωνικοοικονομικές της σχέσεις. Περιέχουν τα κοινά μας όνειρα, αισθήματα και οράματα. Συνιστούν το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένη η πόλη. Στην αλγοριθμική εποχή που ζούμε, ο φυσικός δημόσιος χώρος συνυφαίνεται όλο και περισσότερο = με τον αλγοριθμικό δημόσιο χώρο  – όταν ο δεύτερος δεν καταβροχθίζει τον πρώτο. Σκοπός της έκθεσης ήταν να φέρει όλα αυτά τα ζητήματα, που ελλοχεύουν στα παρασκήνια της πόλης, στο προσκήνιο της καθημερινής μας ζωής.

Φέρνοντας τον «Αλγόριθμο στο Πάρκο», η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση θέτει το ερώτημα ποια είναι τα όρια της μετα-ανθρώπινης υποκειμενικότητας: ποιοι είμαστε και πώς τοποθετούμαστε σε έναν αέναα μετασχηματιζόμενο από την τεχνητή νοημοσύνη κόσμο; Υπάρχει κάποια συμφωνία, κάποιο νέο κοινωνικό συμβόλαιο που διαμορφώνεται σιωπηρά μεταξύ των ανθρώπων και των μη ανθρώπων; Η έκθεση «You & AI», που η παρουσία της στο Πεδίον του Άρεως συνιστά μια αλληγορία για τη διαρκή διαμάχη ανάμεσα σε διαφορετικές μορφές ταυτότητας, υποκειμενικότητας και συλλογικής εμπειρίας, σας προ(σ)καλεί να στοχαστείτε για τα θεμελιώδη υπαρξιακά ζητήματα της μετα-ανθρώπινης εμπειρίας.

Καθ’ όλη τη διάρκεια του Ars Electronica Festival διατίθεται το project «Marine Caves and Benthic Terrazzo» της καλλιτεχνικής ομάδας Hypercomf και του θαλάσσιου βιολόγου Μάρκου Διγενή στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Studiotopia που συμμετέχει η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση. Το έργο εξετάζει προβληματικές που σχετίζονται με τη διατήρηση του θαλάσσιου οικοσυστήματος, τεκμηριώνοντας την πρώτη ολιστική επιτόπια μελέτη οικοσυστημάτων θαλάσσιων σπηλαίων στα Χανιά της Κρήτης, και την καλλιτεχνική εξερεύνηση δεσμών μεταξύ ανθρώπινων σπιτιών και θαλάσσιων σπηλαίων.

Faster than light_Kiki Papadopoulou

Παράλληλα, παρουσιάζεται και ο κήπος του EMAP με τίτλο: «move to… EMAP Garden exhibition» στο οποίο συμμετέχει η Στέγη. Τα τελευταία 4 χρόνια, καλλιτέχνες και συλλογικότητες από 11 ιδρύματα του ευρωπαϊκού δικτύου European Media Art Platform ερευνούν τις πιο επείγουσες προκλήσεις της εποχής μας. Η ψηφιακή έκθεση για το κλείσιμο του φεστιβάλ θα περιλαμβάνει 44 έργα που αναπτύχθηκαν με την υποστήριξη του προγράμματος Creative Europe.

• Το faster than light των Kentaro Kumanomido & Teaque Owen έκανε πρεμιέρα στη Στέγη τον Ιούνιο του 2018, ως ένα queer διαστημόπλοιο σε ένα πολυμεσικό ταξίδι στο περιθώριο της συνείδησης.
• Το Weightless του Andrej Boleslavský (2019) μέσα από ένα περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας, μάς μεταφέρει για λίγο σε ένα τέτοιο μέρος, αναπτύσσοντας μία κινηματογραφική εμπειρία σύγχρονου χορού.
• Το FANGo του Martin Nadal (2020) είναι ένα εργαλείο άμυνας για την αντιμετώπιση του καπιταλισμού της επιτήρησης (surveillance capitalism). Ένας μικροελεγκτής που μοιάζει με φορτιστή κινητού τηλεφώνου παίρνει τον έλεγχο του smartphone με το οποίο βρίσκεται συνδεδεμένος.
• Τέλος, το Amazon Dance του Nico Angiuli που κάνει πρεμιέρα στην Ars Electronica είναι μια βίντεο περφόρμανς που αποτελεί μέρος ενός ερευνητικού έργου το οποίο μελετά αλγορίθμους που χρησιμοποιούνται σε αποθήκες όπως αυτές της Amazon, για να προσδιοριστεί ο ελάχιστος χρόνος και ο πιο αποτελεσματικός τρόπος οργάνωσης και διανομής προϊόντων.

Αναλυτικό Πρόγραμμα

Ένα σύντομο ντοκιμαντέρ για την έκθεση «You and AI: Through the Algorithmic Lens», η οποία έλαβε χώρα στο Πεδίο του Άρεως στην Αθήνα, στο πλαίσιο ενός φεστιβάλ τριών εβδομάδων από τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, μεταξύ 24 Ιουνίου και 25 Ιουλίου 2021. Η έκθεση παρουσίασε 25 έργα που περιλάμβαναν εγκαταστάσεις βίντεο και ήχου, καθώς και εκτυπώσεις και φυσικά αντικείμενα, διερευνώντας πώς και από ποιον κατασκευάζονται και ορίζονται τα αλγοριθμικά συστήματα και πώς μπορούν να επηρεάσουν και να αναδιαμορφώσουν την κοινωνία και την αντίληψή μας για τον κόσμο.

*Την έκθεση επιμελήθηκε η Ειρήνη Μιρένα Παπαδημητρίου (FutureEverything).

Το «On Art & AI» είναι ένα διήμερο συνέδριο που εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο οι καλλιτέχνες προσεγγίζουν κριτικά, εννοιολογικά και καλλιτεχνικά τους λόγους γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη, τη δημιουργικότητα, τη νοημοσύνη, την εργασία και την ηθική.

Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του φεστιβάλ «You and AI: Through the Algorithmic Lens» και εκτυλίχθηκε σε δύο σκέλη: «Δημιουργώντας με την AI» και «Εξετάζοντας την AI».

Το συνέδριο επιμελήθηκε η Ειρήνη Μιρένα Παπαδημητρίου (FutureEverything).

Amazon Dance_EMAP

Αυτό το απόσπασμα από το «AI Summer School» με θέμα «Η ηθική της ανατροπής στους τομείς της τέχνης και της έρευνας: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στη Βιοηθική», που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του φεστιβάλ «You and AI: Through the Algorithmic Lens» της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, διερευνά τα συστατικά μέρη ενός πλαισίου ηθικής για την προσέγγιση, την κατανόηση και τη ρύθμιση των ανατρεπτικών τεχνολογιών με επίκεντρο την υπεύθυνη έρευνα και καινοτομία.

Συν-διοργανωτές: Ίδρυμα Ωνάση / Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) / Κέντρο Ηθικής της Έρευνας και Βιοηθικής (CRB), Πανεπιστήμιο της Ουψάλα, EPLO-IPR-I / OpenAIRE, BBMRI-ERIC.

Συν-επιμελητές

• Δρ. Όλγα Τζωρτζάτου, δικηγόρος και μέλος της Επιτροπής Βιοηθικής του ΙΙΒΕΑΑ
• Δρ. Πρόδρομος Τσιαβός, διευθυντής ψηφιακής ανάπτυξης και καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση

Ένα σύντομο ντοκιμαντέρ για την έκθεση «You and AI: Through the Algorithmic Lens», η οποία έλαβε χώρα στο Πεδίο του Άρεως στην Αθήνα, στο πλαίσιο ενός φεστιβάλ τριών εβδομάδων από τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, μεταξύ 24 Ιουνίου και 25 Ιουλίου 2021. Η έκθεση παρουσίασε 25 έργα που περιλάμβαναν εγκαταστάσεις βίντεο και ήχου, καθώς και εκτυπώσεις και φυσικά αντικείμενα, διερευνώντας πώς και από ποιον κατασκευάζονται και ορίζονται τα αλγοριθμικά συστήματα και πώς μπορούν να επηρεάσουν και να αναδιαμορφώσουν την κοινωνία και την αντίληψή μας για τον κόσμο.

*Την έκθεση επιμελήθηκε η Ειρήνη Μιρένα Παπαδημητρίου (FutureEverything).

Το «On Art & AI» είναι ένα διήμερο συνέδριο που εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο οι καλλιτέχνες προσεγγίζουν κριτικά, εννοιολογικά και καλλιτεχνικά τους λόγους γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη, τη δημιουργικότητα, τη νοημοσύνη, την εργασία και την ηθική.

Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του φεστιβάλ «You and AI: Through the Algorithmic Lens» και εκτυλίχθηκε σε δύο σκέλη: «Δημιουργώντας με την AI» και «Εξετάζοντας την AI».

Το συνέδριο επιμελήθηκε η Ειρήνη Μιρένα Παπαδημητρίου (FutureEverything).

Weightless @Kiki Papadopoulou_Onassis Stegi

• Επιμέλεια Προγράμματος: Χρήστος Καρράς, Πρόδρομος Τσιαβός
• Συντονισμός Προγράμματος: Ηρακλής Παπαθεοδώρου, Κατερίνα Βάρδα
• Συντονισμός Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων: Ντόρα Βουγιούκα
• Υποστήριξη Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων & Παραγωγής: Βέρα Πετμεζά

• 8-12 Σεπτεμβρίου 2021
  Journeys Marine Caves Benthic Terrazzo
  Eυρωπαϊκό πρόγραμμα STUDIOTOPIA
• 8-12 Σεπτεμβρίου 2021
  move to… EMAP Garden exhibition
  Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την τέχνη των νέων μέσων (European Media Art Platform / EMAP)
• 11-12 Σεπτεμβρίου 2021
  Ars Electronica Garden Athens: Ο Αλγόριθμος και το Πάρκο
• Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου | 17:00 – 21:00
  “You and AI: Through The Algorithmic Lens” | Ντοκιμαντέρ για την έκθεση | 17:00 – 17:30
  Συνέδριο “On Art & AI” | Πρώτη Ημέρα: «Δημιουργώντας Με Την AI» | 17:30 – 20:00
  Η Ηθική της Ανατροπής στους τομείς της Τέχνης και της Τεχνητής Νοημοσύνης | Στρογγυλή Τράπεζα | 20:00 – 21:00
• Κυριακή 12 Σεπτεμβρίου | 17:00 – 21:00
  “You And AΙ: Through The Algorithmic Lens” | Ντοκιμαντέρ για την έκθεση | 17:00 – 17:30
  Συνέδριο “On Art & AΙ” | Δεύτερη Ημέρα: «Εξετάζοντας την AΙ» | 17:30 – 21:00